İçeriğe atla

Chiang Ching-kuo

Chiang Ching-kuo
蔣經國
Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görev süresi
20 Mayıs 1978 - 13 Ocak 1988
Yerine geldiğiYen Chia-kan
Yerine gelenLee Teng-hui
9. Çin Cumhuriyeti Başbakanı
Görev süresi
29 Mayıs 1972 - 20 Mayıs 1978
Yerine geldiğiYen Chia-kan
Yerine gelenSun Yun-suan
1. Kuomintang Başkanı
Görev süresi
5 Nisan 1975 - 13 Ocak 1988
Yerine geldiğiÇan Kay Şek
Yerine gelenLee Teng-hui
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Ekim 1910(1910-10-12)
Fenghua, Zhejiang, Qing Hanedanı
Ölüm 13 Ocak 1988 (77 yaşında)
Taipei, Tayvan
Partisi Kuomintang
Evlilik(ler) Chiang Fang-liang
Bitirdiği okul Moskova Sun Yat-sen Üniversitesi
Mesleği Siyasetçi
Dini Metodizm[1]

Chiang Ching-kuo (Çince: 蔣經國, 27 Nisan 1910 - 13 Ocak 1988), 1972-1978 yılları arasında Çin Cumhuriyeti Başbakanı, 1975'ten ölümüne kadar Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanı olarak görev yapan ve eski devlet başkanı Çan Kay Şek'in oğlu Tayvanlı Kuomintanglı siyasetçi.

Chiang Ching-kuo döneminde yönetim siyasi muhaliflere karşı daha açık ve hoşgörülü olmaya başlamıştır. Ayrıca döneminde Tayvan ekonomisi de gelişmeye başlamıştır. Hayatının sonlarına doğru hükûmetin medya üzerindeki kontrolünü hafifletmiş ve yerli Tayvanlıların da iktidara gelmesine izin vermiştir. Ölümünden sonra devlet başkanlığına Lee Teng-hui geçmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Taylor, J. (2009). The Generalissimo's Son: Chiang Ching-kuo and the Revolutions in China and Taiwan. Harvard University Press. s. 112. ISBN 9780674044227. 5 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen:
Yen Chia-kan
Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanı
1978-1988
Sonra gelen:
Lee Teng-hui
Önce gelen:
Yen Chia-kan
Çin Cumhuriyeti Başbakanı
1972-1978
Sonra gelen:
Sun Yun-suan

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mao Zedong</span> Çin komünist lideri (1893–1976)

Mao Zedong (Çince : 毛泽东; Çince : 毛澤東; pinyin: Máo Zédōng; Wade–Giles: Mao Tse-tung,

<span class="mw-page-title-main">Çin (bölge)</span>

Çin (Geleneksel Çin yazısı: 中國; Basitleştirilmiş Çince:

<span class="mw-page-title-main">Nepal</span> Güney Asyada Çin ile Hindistan arasında yer alan bağımsız bir ülke

Nepal, resmî adıyla Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. Büyük bölümü Himalayaların eteklerinde, bir bölümü ise Hint-Ganj Ovası'nda konumlanmıştır. Dünyanın en kalabalık 49. ve en geniş 93. ülkesidir. Denize kıyısı bulunmayan Nepal kuzeyde Çin'e bağlı Tibet; güney, doğu ve batıda Hindistan ile komşudur. Bangladeş Nepal'in güneydoğu ucundan sadece 27 km uzaklıkta olmasına rağmen sınırdaşı değildir, Bhutan da Hindistan'ın Sikkim eyaletiyle ayrılmıştır. Verimli ovalar, subalpin kuşak ormanları ve en yüksek on dağdan sekizini bulunduran Nepal zengin bir coğrafi çeşitliliğe sahiptir. Dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı da bunlara dahildir. Başkenti ve en büyük şehri Katmandu'dur. Resmi dil Nepalcedir, ancak ülke birçok etnik gruba ev sahipliği yapmaktadır.

Tayvan, Doğu Asya'da Çin'in ve Japonya'nın güneyinde, Filipinler'in kuzeyinde bir adadır. Günümüzde Tayvan adı, Tayvan (Formoza) adasıyla birlikte Büyük Okyanus'undaki Lanyu ve Lüdao adaları, Tayvan Boğazı'ndaki Penghu, Matzu ve Kinmen adaları gibi Çin Cumhuriyeti yönetimi altındaki topraklara işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan</span> Doğu Asyada bir ülke

Tayvan ya da resmî adıyla Çin Cumhuriyeti, Tayvan Adası ile Penghu, Kinmen, Matsu ve bazı diğer adacıklarda yerleşik bir Doğu Asya ada ülkesi. Tayvan resmî olarak, Çin'i yöneten Çin Komünist Partisi'ni Çin anakarasında işgalci güç olarak kabul eder. 1949 yılından günümüze kadar sık sık Çin Halk Cumhuriyeti ile olan rekabetiyle gündeme gelen Tayvan yönetimi, Çin anakarasında kontrol ve yönetim hakkı iddia ederek kendini gerçek Çin olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Destalinizasyon</span> Stalinin ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan bir dizi siyasî reform

Destalinizasyon, Sovyetler Birliği'nde Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan süreci ifade eden terim. Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin 20. Kongresi, Stalin'in ölümünden 3 yıl sonra 14 Şubat-25 Şubat 1956'da yapıldı ve bu tarihten itibaren Stalin dönemine ait uygulamalar, "kişinin putlaştırılması" olarak değerlendirildi ve destalinizasyon süreci başlatılmış oldu. Stalin'e ait görüşlerin etki ve gücünün çözülmesi, buna bağlı hiyerarşik yapı ve ideolojik hâkimiyetin geriletilmesi girişimi; destalinizasyon olarak ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Çin İç Savaşı</span> 1927-1950 yılları arasında Çinde süren iç savaş

Çin İç Savaşı, Çin'de Milliyetçi Parti (Kuomintang) ile Komünist Parti arasında yaşanmış bir savaştır. 1927 yılında Kuzey Seferi sonrasında, Çan Kay Şek tarafından yönetilen Çin Milliyetçi Partisi'nin sağ kanadının ÇMP-ÇKP ittifakındaki komünistleri temizlemesi ile başladı. Asıl çatışma 1950 yılında düşmanlığın bitmesi ile sona erdi. Komünistler şu anki Çin'i kontrolleri altına alırlarken, milliyetçilerin elinde ise şu anki Tayvan, Penghu ve birkaç ada kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Çan Kay Şek</span> Tayvanın ilk devlet başkanı

Çan Kay Şek, Çin doğumlu Tayvanlı asker ve siyasetçi.

Çin-Sovyet Ayrılığı, dönemin iki büyük komünist devleti olan Çin ve Sovyetler Birliği (SSCB) arasında 1960-1989 yılları arasında Marksizm-Leninizm'e dair teorik ve ideolojik tartışmalardan kaynaklanan ciddi bir diplomatik ayrılıktır. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in 1953 yılındaki ölümünden sonra Nikita Kruşçev tarafından başlatılan destalinizasyon ve barış içinde bir arada yaşama politikaları sonucunda doktriner ayrılıklar kısmen başlamış, 1969'da zirveye ulaşmış ve farklı yollarla 1980'lerin sonuna kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Song Qingling</span>

Song Qingling ya da Soong Ch'ing-ling, Çin Halk Cumhuriyet'inde devlet başkanlığı yardımcılığı ve başkanlık yapmış önemli bir politikacıdır. Çin Cumhuriyeti'nin kurucusu Sun Yat-sen'in karısı, 20. yüzyılın başlarında Çin'in en önemli politikacılarıyla evlenmiş üç kızkardeşten biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çakılık İlçesi</span>

Çakılık İlçesi, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneydoğusunda, Bayangolin Moğol Özerk İliinde bir ilçedir.

Tayvan tarihi, Tayvan adasının ve halkının tarihidir. Tayvan'da insan yerleşimine ait kanıtlar on binlerce yıl geriye uzanır. MÖ 3000 civarında bir tarım kültürünün aniden ortaya çıkmasının, günümüz Tayvan aborjinlerinin atalarının gelişini yansıttığına inanılır. Ada, 17. yüzyılda Hollandalılar tarafından sömürgeleştirildi. Bunu Çin anakarasının Fujian ve Guangdong bölgelerinden Tayvan Boğazı üzerinden gelen Hakka göçmenleri de dahil olmak üzere Han Çinlilerinin akını izledi. İspanyollar da kısa süreliğine kuzeyde bir yerleşim inşa ettiler, ancak 1642 yılında Hollandalılar tarafından sürüldüler. Adanın Çince adı, "臺灣" ("Tayvan"), bir aborjin terimden türemiştir. Geçmişte adaya batıda "Formosa" adı verilmiştir. 1644 yılında Çin anakarasında hakimiyetini kaybeden Ming Hanedanı'na sadık olan Koxinga, 1662 yılında Hollandalıları mağlup etti ve adada operasyonel bir üs kurdu. Zheng'in güçleri daha sonra 1683 yılında Qing Hanedanı tarafından yenilgiye uğratıldı. O zamanda itibaren, Tayvan'ın bazı kısımları Qing Hanedanı'na daha da entegre oldu. Ada, Birinci Çin-Japon Savaşı ardından 1895 yılında Penghu ile birlikte Japon İmparatorluğu'na dahil edildi. Tayvan, Japon İmparatorluğu'na ihraç edilecek pirinç ve şeker üretti. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı sırasında Japonya'nın Güneydoğu Asya ve Pasifik'te sömürgeci genişlemesi için bir üs olarak kullanıldı. Bu dönemde Tayvan'da Japon imparatorluk eğitimi uygulandı ve birçok Tayvanlı savaş sırasında Japonya için savaştı.

<span class="mw-page-title-main">AIDC F-CK-1 Ching-kuo</span>

AIDC F-CK-1 Ching-kuo (經國號戰機), bir Tayvanlı çok rollü jet avcı uçağıdır. Uçak adını Çin Cumhuriyeti'nin eski devlet başkanı olan Chiang Ching-kuo'dan almaktadır. İlk uçuşunu 1989 yılında gerçekleştirmiş olup Ocak 1994'te Çin Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'ne teslim edildi ve 1997 yılında hizmete girdi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya cumhurbaşkanı</span> Kuzey Makedonyanın devlet başkanı

Kuzey Makedonya Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi komiser</span>

Siyasi komiser Orduda, siyasi komiser veya siyasi subay, ordunun siyasi kontrolünü sağlamak amacıyla atandıkları birimin siyasi eğitiminden (ideolojisinden) ve organizasyonundan sorumlu bir denetleyici subaydır.

Kolektif liderlik, dar örgütsel yapı içerisinde iktidarın dağılımıdır. Bu yönetim biçimi genellikle sosyalist devlet içerisinde şekillenmiş olup komünist parti içerisinde ideal bir yönetim formu olarak düşünülür.

<span class="mw-page-title-main">Su Tseng-chang</span>

Su Tseng-chang, 2006'dan 2007'ye ve yine 2019'dan 2023'e kadar Çin Cumhuriyeti'nin (Tayvan) başbakanı olarak görev yapan Tayvanlı bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ulanhu</span> Çin asıllı Moğol politikacı

Çince adı Yun Ze olarak da bilinen Ulanhu veya Ulanfu Çin'in kurucu başkanı oldu İç Moğolistan Özerk Bölgesine, 1947'den 1966'ya kadar hizmet verdi. Ulanhu, siyasi kariyeri boyunca "Moğol Kralı" lakabına sahipti. 1956-1966 yılları arasında Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Kültür Devrimi sırasında tasfiye edildi, ancak daha sonra eski haline getirildi. 1983-1988 yılları arasında Çin Halk Cumhuriyeti Başkan Yardımcısı görevinde bulundu.

Guo Nanhong, Tayvanlı siyasetçi 1987-1990 yılları arasında Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı olarak görevde bulundu.