İçeriğe atla

Chen Yun

Chen Yun
陈云
Chen Yun
Çin Komünist Partisi Başkan Yardımcısı
Görev süresi
28 Eylül 1956 - 1 Ağustos 1966
Çin başbakan yardımcısı
Görev süresi
15 Eylül 1954 - 21 Kasım 1964
Yerine geldiğiZhou Enlai
Yerine gelenLin Biao
Kişisel bilgiler
Doğum 13 Haziran 1905(1905-06-13)
Qingpu, Çing Hanedanı
Ölüm 10 Nisan 1995 (89 yaşında)
Pekin, Çin
Partisi Çin Komünist Partisi

Chen Yun (Çince: 陈云; pinyin: Chén Yún; 13 Haziran 1905-10 Nisan 1995), Çin Komünist Partisi mensubu bir Çinli siyasetçi.[1] Yun, 1980'ler ve 1990'larda Çin Halk Cumhuriyeti'nin en etkili liderlerinden biri ve Deng Xiaoping ile birlikte Çin ekonomik reformunun en önemli mimarlardan ve önemli politika yapıcılardan biriydi. Ailesi öldükten sonra kendisi tarafından evlat edinildiğinde amcasının soyadını aldığı için Liao Chenyun olarak da biliniyordu.

Çin İç Savaşı sırasında ve sonrasında Mao Zedong, Liu Şaoçi, Zhou Enlai, Zhu De ve Ren Bishi ile birlikte Çin'in en önemli siyasi liderlerinden biriydi ve daha sonra Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olarak kabul edildi. 1980'lerde ve 1990'larda Chen Yun, Deng Xiaoping'den sonra Çin'deki en güçlü ikinci kişi olarak görülüyordu.

Kaynakça

  1. ^ Patrick E. Tyler (12 Nisan 1995). "Chen Yun, Who Slowed China's Shift to Market, Dies at 89". The New York Times. 15 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2022. 

Dış bağlantılar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Zhou Enlai
Çin başbakan yardımcısı
1954-1964
Sonra gelen:
Lin Biao

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mao Zedong</span> Çin komünist lideri (1893–1976)

Mao Zedong (Çince : 毛泽东; Çince : 毛澤東; pinyin: Máo Zédōng; Wade–Giles: Mao Tse-tung,

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">1989 Tiananmen Meydanı protestoları</span>

1989 Tiananmen Meydanı Olayları, Çin'de (ÇHC) 15 Nisan - 4 Haziran 1989 arasında meydana gelen; öğrencilerin, aydınların ve işçilerin önderliğinde gerçekleşen gösterileri ve ardından yaşananları ifade eder. Gösterilerin odak noktası Pekin'de Tiananmen Meydanı idi, bununla birlikte göreceli olarak daha yumuşak gösterilerin gerçekleştiği Şangay gibi, Çin'in diğer şehirlerinde de kitlesel protestolar oldu.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist revizyonizm</span> Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.

Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin genellikle burjuvazi sınıfı ile birlik olma benzeri değişiklikler içeren bir revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Deng Şiaoping</span> Çinli politikacı

Deng Şiaoping (Türkçe okunuşu: Dınğ Şiavpinğ; Çince : 邓小平; Çince : 鄧小平; pinyin: Dèng Xiǎopíng; Wade–Giles: Teng Hsiao-p'ing;

<span class="mw-page-title-main">Ye Jianying</span>

Ye Jianying, 1970'lerde ve 1980'lerde önemli yönetim görevlerinde bulunan Çinli asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kore İşçi Partisi</span> Kuzey Koredeki iktidar siyasi parti

Kore İşçi Partisi (KİP), genelde Kuzey Kore olarak bilinen Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nde iktidarda olan siyasi partidir. Yüksek Halk Meclisinde temsil edilen en büyük partidir ve Anavatanın Birleşmesi için Demokratik Cephe'yi oluşturan diğer iki yasal parti ile birlikte de jure ile bir araya gelmektedir. Bu küçük partiler KİP'ye tamamen bağımlıdır ve KİP'nin “öncü rolünü” varlıklarının bir koşulu olarak kabul etmektedir. Parti, ülkenin kurulmasından beri iktidardadır ve liderleri Kim İl-sung (1949-1994), oğlu Kim Jong-il (1994-2011) ve torunu Kim Jong-un (2011-) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çin değerleri ile sosyalizm</span>

"Çin değerleri ile sosyalizm" Çin'in tarihsel pratiklerinden yola çıkarak uyguladığı sosyalizm metodunun isimlendirilme şeklidir. Bu isimlendirme Deng şiaoping döneminde ortaya çıksa da Deng öncesinde gerçekleşen tecrübeleri de içerisine almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Deng Şiaoping Teorisi</span>

Deng Şiaoping Teorisi veya Dengizm, Çinli lider Deng Şiaoping tarafından geliştirilen siyasi ve ekonomik ideolojiler dizisi.

Çin ekonomik reformu, Çin'de Deng Şiaoping önderliğiyle Çin Komünist Partisindeki reformist kesimlerin Aralık 1978'de başlattığı ve "Çin değerleri ile sosyalizm" olarak anılan ekonomik reform programına ilişkindir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de medya</span>

Çin'de medya, başlıca olarak televizyon, gazeteler, radyo ve dergilerden oluşur. 2000'den beri İnternet de önemli bir medya iletişim aracı olarak gelişmiş ve Çin hükûmetinin gözetiminde tutuluyor.

<span class="mw-page-title-main">Jiang Zemin</span> Çin devlet başkanı (1989-2002)

Jiang Zemin, Çinli politikacıdır. Çin'in beşinci devlet başkanıydı. 1989-2002 arası Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve 1993-2003 arası Çin Devlet Başkanı'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Sağcı Karşıtı Hareket</span>

Sağcı Karşıtı Hareket, Sağ Karşıtı Kampanya, Çin Halk Cumhuriyeti'nde 1957'den 1959'a kadar süren, Çin Komünist Partisi içinde ve yurtdışındaki "sağcı" olduğu iddia edilenlere karşı tasviye hareketiydi. Sağcıların belirlenişi her zaman tutarlı değildi, bazen hükûmetin solundaki eleştirmenler de dahil edilse de, resmî olarak kapitalizmi desteklediği ve kolektivizasyona karşı çıktığı iddia edilen entelektüeller ima edilmişti. Kampanyalar Başkan Mao Zedong tarafından başlatıldı ve Çin'in resmî istatistiklerine göre, en az 550.000 kişi siyasi baskıya maruz kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Ulu lider</span>

Yüce lider, bazen ise ulu lider olarak bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki (ÇHC) en önemli siyasi figür için kullanılan gayriresmî bir terimdir. Yüce lider tipik olarak Çin Komünist Partisi'ni (ÇKP) ve Halk Kurtuluş Ordusu'nu (PLA) kontrol eder ve genellikle ÇKP Genel Sekreteri ve Merkezi Askeri Komisyon (MAK) Başkanı unvanlarına sahiptir. Devlet başkanı (başkan) veya hükümet başkanı (prömiyer/başbakan) muhakkak yüce liderdir denilemez – Çin'in parti-devleti sisteminde, ÇKP'nin rolleri siyasi olarak devlet unvanlarından daha önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Mao Zedong'un kişilik kültü</span>

Mao Zedong'un kişilik kültü, Başkan Mao Zedong'un 1949'daki yükselişinden 1976'daki ölümüne kadar Çin'deki yönetiminin önemli bir parçasıydı. Kitle iletişim araçları, propaganda ve bir dizi başka teknik devlet tarafından Mao Zedong'un statüsünü Batı'ya karşı durabilecek ve Çin'i Komünizmin bir feneri haline getirebilecek yanılmaz bir kahraman lider konumuna yükseltmek için kullanıldı. Ancak Mao'nun kendisi, etrafında oluşturulan kişilik kültünü açıkça eleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Peng Zhen</span>

Peng Zhen, Çin Komünist Partisi mensubu bir Çinli siyasetçi. 1949'da Çin İç Savaşı'nda komünistlerin zaferini takiben Pekin'deki parti örgütüne liderlik etti, ancak Kültür Devrimi sırasında Mao Zedong'nun edebiyatın devletle ilgili rolüne ilişkin görüşlerine karşı çıktığı için tasfiye edildi. 1982'de diğer "yanlışlıkla suçlanan" yetkililerle birlikte Deng Xiaoping yönetiminde itibarı iade edildi ve Merkezi Siyasi ve Hukuki İşler Komisyonu'nun ilk başkanı ve Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi'nin dördüncü başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Bo Yibo</span>

Bo Yibo, Çinli siyasetçi ve askerî lider. 1980'lerde ve 1990'larda Çin'deki en üst düzey siyasi figürlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Wang Zhen</span>

Wang Zhen, Çinli asker ve devlet adamı. Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü'nden biri olup Çin'in dördüncü devlet başkanı yardımcısıydı. Wang Zhen, Çin lideri Deng Şiaoping'in altında Merkez Danışma Komisyonu'nda görev yapan ilk başkan yardımcısı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü</span>

Çin Komünist Partisi'nin Sekiz Ölümsüzü veya Sekiz Büyük Seçkin Yetkili, Çin'de 1980'lerde ve 1990'ların başında önemli bir güce sahip olan eski nesil Çin Komünist Partisi'nin sekiz etkili lideri için kullanılan bir tanımdır. Terim, 1990'larda ortaya çıkmış olup Taoizm'de Sekiz Ölümsüz'e bir göndermedir. Eşsiz bir siyasi etkiye sahiplerdi ve 1980'lerde ekonomi politikasının şekillenmesinde önemli bir rol oynadılar. Aynı on yılın başında Sekiz Ölümsüz, Politbüro ve hükûmetteki konumlarını kaybetmeye başladı. Bununla birlikte, Şubat 1997'de Deng Şiaoping'in ölümüne kadar perde arkasında belirleyici bir etkiye sahip olmaya devam ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Zhao Ziyang</span>

Zhao Ziyang Çinli bir politikacıydı. 1980'den 1987'ye kadar Çin Halk Cumhuriyeti'nin üçüncü başbakanı, 1981'den 1982'ye kadar Çin Komünist Partisi (ÇKP) başkan yardımcısı ve 1987'den 1989'a kadar ÇKP genel sekreteriydi. 1986'dan itibaren Çin'deki siyasi reformlardan sorumluydu, ancak reformcu neootoriterlik akımı ve 1989 Tiananmen Meydanı protestolarına verdiği destekle bağlantılı olarak gücünü kaybetti.