İçeriğe atla

Chen Quanguo

Chen Quanguo (Mayıs 2020)

Chen Quanguo (Çince: 陈全国; pinyin: Chén Quánguó; d. Kasım 1955), Çinli siyasetçi. Şu an Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Kırsal Çalışma Liderlik Grubu başkan yardımcısı görevini üstlenmekte, ayrıca 19. Çin Komünist Partisi Politbürosunun bir üyesidir.[1] 2016 ve 2021 yılları arasında, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Komünist Parti Sekreteri görevini üstlemiştir. Henan Eyaleti'nde Dünya'ya gelen Chen, Kültür Devrimi sonrasında 1978'de Gaokao sınavlarının yeniden düzenlenmesiyle Çin'de üniversiteden mezun olan ilk öğrenci gruplarına aittir.

Chen, kendi eyaletindeki parti bürokrasisindeki hiyerarşi kapsamında önce nispeten az gücü olan bir yerel memur olarak çalıştı, fakat yıllar geçince eyaletin genel başkan yardımcısı rütbesine kadar yükseldi. 2009 yılında Hebei Eyaleti'nin Başkanı oldu, sonra 2011 yılında Tibet Özerk Bölgesi'nin parti sekreteri (bölgenin en yüksek siyasi rütbesi) oldu. Tibet'teki görevi süresince bölgenin ekonomisi gelişti ve daha kapsamlı bir polis gözetimi sistemi uygulandı.[2][3]

2016 yılında Chen, Sincan'ın parti sekreteri olarak atandı. Sincan'daki görevine başlamasından beri ayrılıkçılık ve terörizme karşı sert tutumuyla bölgedeki güvenliği oldukça sert ve kapsamlı bir şekilde arttırmıştır.[4] Özellikle Genel Sekreter Şi Cinping'in altında[5][6] kurduğu sözde "yeniden eğitim kampları"yla büyük oranda basın ilgisini çekmiştir.[7] Bu proje kapsamında başta Uygur Türkleri olmak üzere Çin'deki Müslüman etnik azınlıklardan yaklaşık bir milyon insanın tutulduğu tahmin edilmektedir. Bu yüzden Uygur Soykırımı'nın başta gelen sorumlusu olarak tanınmaktadır.[8] Chen, bölgesel parti patronu olarak yerel memurlara "toplanması gereken herkesi topla" emrinde bulundu.[9]

Kaynakça

  1. ^ "US-sanctioned hardline Xinjiang chief moves to rural affairs role". South China Morning Post (İngilizce). 15 Haziran 2022. 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022. 
  2. ^ "China appoints new Tibet governor, hardline policies to remain". Reuters. 29 Ocak 2013. 6 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013. 
  3. ^ "Chen Quanguo". China Vitae. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013. 
  4. ^ Zenz, Adrian; Leibold, James (21 Eylül 2017). "Chen Quanguo: The Strongman Behind Beijing's Securitization Strategy in Tibet and Xinjiang". Jamestown Vakfı (İngilizce). 1 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2019. 
  5. ^ Ramzy, Austin; Buckley, Chris (16 Kasım 2019). "'Absolutely No Mercy': Leaked Files Expose How China Organized Mass Detentions of Muslims". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2019. 
  6. ^ Kate O’Keeffe and Katy Stech Ferek (14 Kasım 2019). "Stop Calling China's Xi Jinping 'President,' U.S. Panel Says". The Wall Street Journal. 15 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2019. 
  7. ^ "Architect of Muslim camps expected to stay on in Xinjiang for now". South China Morning Post (İngilizce). 24 Mart 2019. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2019. 
  8. ^ "The Architect of China's Muslim Camps Is a Rising Star Under Xi". Bloomberg.com (İngilizce). 27 Eylül 2018. 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022. 
  9. ^ Ramzy, Austin; Buckley, Chris (16 Kasım 2019). "'Absolutely No Mercy': Leaked Files Expose How China Organized Mass Detentions of Muslims". The New York Times. ISSN 0362-4331. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sincan Uygur Özerk Bölgesi</span> Çin Halk Cumhuriyetinde özerk bölge

Sincan veya Şincan Uygur Özerk Bölgesi, Türkiye Türkçesinde yazılmış resmi Çin devlet kaynaklarında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi veya sadece Xinjiang olarak geçer, Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. Güneyde Tibet Özerk Bölgesi, güney doğuda Çinghay ve Gansu eyaletleri, doğuda Moğolistan, kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Kazakistan ve batıda Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan kontrolündeki Keşmir bölgesiyle komşudur. 1.664.897,17 km² yüzölçümü ile Çin Halk Cumhuriyeti'nin en geniş idari bölgesidir. Başkenti Urumçi, resmî dilleri Uygurca ve Standart Çincedir.

<span class="mw-page-title-main">Uygurlar</span> Doğu Türkistanda yaşayan Türk soylu halk ve bu halktan olan kimse

Uygurlar veya Uygur Türkleri, Orta ile Doğu Asya'dan kaynaklanan ve kültürel olarak bu bölgelerle bağlı bir Türk azınlık etnik grubudur. Uygurlar Çin'in resmî olarak tanıdığı 55 etnik azınlıktan biridir. Çin'in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Uygurların memleketi olarak tanınır. Bununla birlikte, Çin Hükûmeti, Uygurları yalnızca çok kültürlü bir ulusa ait olan bölgesel bir azınlık olarak tanır ve Uygurların yerli bir halk olduğu yönündeki kavramı reddetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Usu</span>

Usu (şehir),, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Çing İlçesi</span>

Çing İlçesi(Uygurca: جىڭ ناھىيىسى, Cing Nahiyisi, Çince: 精河县/精河縣; Pinyin: Jīnghé Xiàn), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde Bortala Moğol Özerk İli şehir düzeyinde bir yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Sanci (şehir)</span>

Sanci (şehir), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de kuzeydoğusunda, Sanci Hui Özerk İli'inde bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Hutubi İlçesi</span>

Hutubi İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de kuzeydoğusunda, Sanci Hui Özerk İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Lop İlçesi</span>

Lop İlçesi,, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde, Hotan İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Guma İlçesi</span>

Guma İlçesi, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde, Hotan İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Çira İlçesi</span> İlçe

Çira İlçesi, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde, Hotan İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Nur Bekri</span>

Nur Bekri, Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin 2008-2014 tarihleri arası eski valisiydi. Uygur etnik kökeninden olup Sincan'da doğdu ve büyüdü. Feicheng, Şantung Belediye Başkan Yardımcısı olarak kısa süre görev yaptı. Ayrıca Sincan'ın başkenti Urumçi'nin eski Belediye Başkanıydı.

Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunan bir ekonomik ve paramiliter örgüttür. Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu Sincan'daki bazı orta ölçekli şehirlerin yanı sıra yerleşim birimleri ve çiftlikler üzerinde idari yetkilere sahip olup yetkili bulunduğu alanlardaki sağlık ve eğitim gibi hükûmet işlevlerini yerine getiren kendi idari yapısına sahiptir. Sincan Uygur Özerk Bölgesi Hükûmeti genellikle bu bölgelerin idaresine müdahale etmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sincan yeniden eğitim kampları</span>

Sincan yeniden eğitim kampları ya da Çin Hükûmeti'nin resmi / örtmeceli tanımıyla "Mesleki Beceri Eğitim Merkezleri", Çin Hükûmeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde 2014 yılından bu yana işlettiği ve başta Uygur Türkleri olmak üzere çoğunluğu Müslümanlardan oluşan çeşitli etnik gruplara ait insanları tuttuğu kamplardır. Çeşitli devletler ve sivil toplum kuruluşları tarafından "toplama kampları", "enterne kampları" ve "endoktrinasyon kampları" olarak tanımlanan bu kamplar ilk kez Genel Sekreter Şi Cinping'in yönetimi altında 2014 yılında kuruldu. Sert tutumuyla bilinen parti sekreteri Chen Quanguo'nun Ağustos 2016'da özerk bölgenin başkanlığına getirmesinden beri kampların sayısı ve kapsamı görülmemiş bir şekilde yoğunlaştı. Bu kampların gizlice ve yasal sistemin dışında işletildiği, birçok tutuklunun herhangi bir yargılama veya suçlama yapılmadan kamplara alındığı bildirilmiştir. Raporlara göre yerel makamlar bu kamplarda yüzbinlerce Uygur ve diğer etnik azınlıklara ait Müslümanları tutmuştur; bu tutuklamaların amacının aşırılık ve terörizmle mücadele etmenin yanı sıra Çinlileştirme (中国化) olduğu belirtilmektir.

<span class="mw-page-title-main">Seyfeddin Azizi</span>

Saifuddin Azizi, Seypidin Azizi, Saif al-Dīn ʿAzīz, Saifuding Aizezi ve Saifuding olarak da bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin ilk başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Uygur Soykırımı</span> Xi Jinping yönetimi altında kuzeybatı Çinde etnik ve dini azınlıklara yönelik devam eden zulüm

Uygur Soykırımı, Çin Hükûmeti tarafından Uygurlar'a karşı uygulanan şiddet ve İnsan hakları ihlallerine verilen genel isimdir. Bu politika çoğunluğu Uygur olan bir milyondan fazla Türk Müslümanın herhangi bir yasal işlem olmaksızın, gizli gözaltı kamplarında tutulmasına yol açtı. Söz konusu politikayı eleştirenler genel olarak bunu Çin hükûmetinin Sincan'ı Çinlileştirme çabasının bir sonucu olarak tanımladılar ve bunu bir Kültürel soykırım olarak nitelendirdiler. Bu politikalar, Sincan yerel Komünist Parti sekreteri Chen Quanguo tarafından uygulanmıştır. Birçok aktivist, bağımsız STK, insan hakları uzmanı, hükûmet yetkilileri ve Sürgündeki Doğu Türkistan Hükümeti bu olayları bir Soykırım olarak adlandırdı. Uygurlulara karşı uygulanan şiddet, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana etnik ve dini kimlikleri nedeniyle en fazla kişinin tutuklandığı, şiddet gördüğü ve öldürüldüğü olay oldu.

<span class="mw-page-title-main">Rahile Davut</span>

Rahile Davut, Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunan Sincan Üniversitesi'nin bir profesörüdür; Uygur folkloru ve geleneklerinde bir uzman olarak uluslararası alanda tanınmaktadır. Çin'in Kültür Bakanlığı'ndan ödüller ve burslar kazanmıştır ve bir folklor enstitüsü kurmuştur. 2017 yılından beri görülmemiştir; Çin Hükûmeti'nin işlediği zorla kaybolmanın bir kurbanı olduğu ve devlet yetkilileri tarafından gizli bir yerde gözaltında tutulduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Çin ilişkileri</span>

Bulgaristan-Çin ilişkileri, Bulgaristan ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 4 Ekim 1949 tarihinde kuruldu. Bulgaristan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu, Çin'in ise Sofya'da bir büyükelçiliği var.

Wang Junzheng (Çince: 王君正; pinyin: Wáng Jūnzhèng 18 Ekim 2021'den beri Çin Komünist Partisi Tibet wSekreteri olarak görev yapan Çinli bir politikacıdır. Sincan Siyasi ve Hukuki İşler Komisyonu başkanıydı. 2016 ve 2019 yılları arasında Changchun Komünist Partisi Sekreteri olarak görev yaptı. Changchun'daki görevinden önce, Hubei vali yardımcısı, Xiangyang Parti Sekreteri, Lijiang belediye başkanı ve parti şefi olarak çeşitli görevlerde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Erkin Tuniyaz</span>

Erkin Tuniyaz, günümüzde Sincan Uygur Özerk Bölgesi valisi ve Çin Komünist Partisi Sincan Komitesi sekreter yardımcısı olan Uygur asıllı Çinli siyasetçi. Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi üyesidir.

Şevket Emin, 2018-2023 yılları arasında Sincan Uygur Özerk Bölgesi Halk Kongresi Daimi Komitesi başkanı olan Uygur asıllı Çinli siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Çin Kabloları</span>

Çin Kabloları , sürgündeki Uygurlar tarafından ICIJ'a sızdırılan 2017'ye ait bir dizi gizli Çin hükûmeti dosyalarıdır ve bu dosyalar 24 Kasım 2019'da yayımlanmıştır. Belgeler arasında Sincan toplama kamplarının işletilmesi için bilinen ilk operasyon kılavuzunu detaylandıran bir telgraf ve Çin'in Entegre Ortak Operasyonlar Platformu olarak bilinen merkezi veri toplama sistemi ve kitlesel gözetim aracının, insanları sorgulama ve potansiyel gözaltı için belirlemek üzere yapay zekayı nasıl kullandığını gösteren bültenler yer alıyor.