İçeriğe atla

Chemnitz

Chemnitz
Chemnitz bayrağı
Bayrak
Chemnitz arması
Arma
Almanya üzerinde Chemnitz
Chemnitz
Chemnitz
ÜlkeAlmanya Almanya
Eyalet Saksonya
İdare
 • Belediye başkanıBarbara Ludwid (SPD)
Yüzölçümü
 • Toplam220,85 km²
Rakım296 m
Nüfus
 (2019)[1]
 • Toplam246.334
 • Yoğunluk1,100/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (DAS)
Alan kodları0371, 037200 (Wittgensdorf), 037209 (Einsiedel), 03722 (Röhrsdorf), 03726 (Euba)
Resmî site
www.chemnitz.de

Chemnitz [ˈkɛmnɪts], Almanya'nın Saksonya eyaletine bağlı bir şehir. Eyaletin üçüncü en büyük şehridir. Herhangi bir hükûmet kesimi ya da bir bölgenin parçası olmayan bağımsız bir şehirdir. Chemnitz Teknik Üniversitesi 10.000 civarında öğrenciye sahiptir ve bilimsel yaşamın merkezidir. 10 Mayıs 1953'ten 21 Haziran 1990'a kadar şehrin resmî adı Karl-Marx-Stadt idi.

Etimoloji

Chemnitz adı Zwickauer Mulde'a dökülen bir nehirden gelir. Chemnitz kelimesi Sorb dilinde taşlı dere anlamına gelir. Çekçe Saská Kamenice olarak bilinir.

Tarih

Eski bir Slav kabilesinin yerleşim yeri Kamienica'dadır ve Chemnitz adının yazı dilinde ilk kullanımı bir uygarlığın çevresinde yetiştiği Benedictine Manastırı'nda, 1143 yılındadır. I. Friedrich (Kutsal Roma İmparatoru), imparatorluk şehri olma hakkı verdi. 1307 yılında kasaba Sakson eyaletinin ataları olan Markgrafschaft Meißen'in emri altına girdi. Orta Çağ'da Chemnitz bir tekstil üretim ve ticaret merkezi haline geldi. Ülke nüfusunun üçte birinden fazlası tekstil üretiminde çalıştı. 19. yüzyılın başlarına doğru Chemnitz sanayi merkezi oldu (bazen Sakson Manchester olarak anıldı). 1913 yılında Chemnitz'in 320.000 nüfusu vardı ve o zamanlar bugünküne kıyasla daha geniş olan birkaç şehirden biri oldu. II. Dünya Savaşı sırasında Chemnitz askeri mühimmat üreten fabrikalara ve Astra-Werke AG için 500 kadın içeren Flossenbürg kuvvetleri kampına sahipti. Petrol Rafinerisi, II. Dünya Savaşı petrol kampanyası ve bir sonraki saldırıları içeren Thunderclap operasyonları boyunca bombacıların hedefi haline geldi.

14/15 Şubat 1945: Chemnitz'e ilk büyük saldırıda 717 RAF bombardıman uçağı kullanıldı. Fakat sis nedeniyle bombaların çoğu kentin açık arazisine düştü. 2/3-5 Mart: USAAF bombardıman uçaklarının saldırısı gerçekleşti. 5 Mart: 760 RAF saldırısı gerçekleşti.

Otomobil üreticilerinin merkezi olan Oto Birliği aynı zamanda 1932'ten beri Chemnitz'e bağlıydı ve binaları da ağır hasar gördü. Savaşın sonunda şirket yönetimi kaçtı ve günümüzdeki Audi şirketinin geliştiği Ingolstadt, Bavyera'da bir şirkete yerleşti.

II. Dünya Savaşı bombardımanı şehrin büyük bir kısmını enkaz haline getirdi ve savaş sonrası Doğu Almanya'nın (DDR) restorasyonunda önce alçak binalar sonra yüksek binalar inşa edildi. Bazı turistik yerler DDR çağı sırasında ve Alman birleşmesinden sonra tekrar restore edildi.

Nüfus

Almanya'nın birleşmesinden sonra Sakson nüfusu önemli derecede azaldı. 1990'dan beri Chemnitz'te yaşayanların %20'si göç etti. 2006'da BBC, Chemnitz'in dünyada en düşük doğum oranına sahip olduğunu açıkladı.

Ore Dağları'nın kuzeyinde yer alan Saksonya üçlü buyuk metropol bölgesinin bir parçasıdır ve bu bölge 3.5 milyon insandan oluşur.

Yüzölçümü 220,86 km²'yi bulan Chemnitz'in 30 Haziran 2006 itibarıyla nüfusu 246.146 olarak tespit edilmiştir. 1.114 kişi düşmektedir.

Turistik Yerler

Turistik yerler 18. ve 19. yüzyıldaki binaları ve yerlilerden takma adı Nischell (Baş için bir Sakson diyalekti) olan Lev Kerbel tarafından yapılan Karl Marx anıtı ile Kassberg çevresini içerir. Abideler Rönesans döneminden (15. yüzyıl) Eski şehir merkezini, eski manastırdaki kaleyi ve opera evi ve eski üniversitenin etrafındaki bölgeyi içerir. En göze çarpan abide 12. yüzyılın sonu veya 13. yüzyılın başında şehir duvarının bir bölümü olarak inşa edilen kırmızı kuledir.

Taşlaşmış orman Kulturkaufhaus Tietz bölgesinde bulunabilir. Ender görülen ormanlardan biridir ve varlığı birkaç milyon yıl öncesine dayanır. Aynı zamanda şehrin sınırları dahilinde Burg Rabenstein bölgesinde en küçük Sakson kalesidir. Şehir, Alman birliğinden beri dikkate değer ölçüde gelişmiştir. Sanayisinin çoğu yok olmuştur ve şehrin çekirdeği büyük alışveriş merkezleri dahil olmak üzere birçok küçük mağaza ile tekrar inşa edilmiştir. Zara, H & M, Esprit, Galeria Kaufhof, Leiser Shoes ve Peek & Cloppenburg'u da içeren bu mağazaların çoğu ünlü isimlere sahiptir. Büyük "Galerie Roter Turm" (Red Tower) alışveriş merkezi genç insanlarıyla ünlüdür. Chemnitz Sanayi Müzesi sanayi mirasının Avrupa'daki rotası olan ERIH'in başlangıç noktasıdır.

Önceden bir banka olan Gunzenhauser Müzesi, 1 Aralık 2007'de açılmıştır. Münih'te yaşayan Dr Alfred Gunzenhauser; Otto Dix, Karl Schmidt-Rottluff tablolarını ve çizimlerini içeren 2500 parça modern resim koleksiyonuna sahiptir. Botanischer Garten Chemnitz; belediyeye bağlı botanik bir bahçedir ve Arktisch-Alpiner Garten der Walter-Meusel-Stiftung; Kuzey Kutbu ve Alpin bitkileri alanında uzmanlaşmış kâr amacı gütmeyen bir bahçedir.

Kentsel Yenilenme

Tamamen sosyalistik şehir merkezini ortadan kaldırmaya yönelik savaş sonrası yıkımın yanında II. Dünya Savaşı sırasındaki ağır tahribat etrafında şehrin kalbinin olduğu şehir merkezinin etrafında geniş, açık bir arazi bıraktı. Birleşmeden sonra şehir içi ve dışındaki büyük alışveriş yatırımı nedeniyle 1999 yılına kadar ana bina aktiviteleri merkezde başlamadı. Berlin'deki Potsdamer Platz ile karşılaştırıldığında şehrin bütün bir yeni çeyreği son yıllarda inşa edildi. Yeni binalar Helmut Jahn tarafından yapılan Kaufhof büyük mağazasını da içerir.

Ekonomi

Şehrin ekonomisi hizmet sektörü ve üretim sanayiine dayanır.

Chemnitz, Chemnitz-Zwickau bölgesinin en geniş şehridir ve Almanya'nın yeni federal devletleri arasında en önemli ekonomik bölgelerden biridir. Chemnitz 2004'te 6.3 milyar civarında GSYİH'ya sahiptir. 2000 yılından beri şehrin ekonomisi her yıl artan GSYİH büyüme oranları kaydetti. Chemnitz büyüme hızı açısından en iyi 10 Alman şehri arasındadır. Yerel ve bölgesel ekonomik yapı makine mühendisliği, metal işleme ve araç üretimi gibi en önemli endüstrilerle birlikte orta büyüklükteki şirketlerle karakterize edilir.

Birkaç yıldır işsizlik oranı düzenli olarak %13.9 a kadar geriledi.(Temmuz 2007)46.000'i diğer belediyelerden olmak üzere yaklaşık 100.000 iş sahibidir. Chemnitz'deki çalışanların %16.3'ü üniversite ya da kolej mezunudur. Bu da Almanya'nın ortalama iki katıdır.

Ulaşım

Karayolları

Chemnitz, A4 Erfurt - Dresden adında iki otoyol ile ayrılır. Otoyol kavşağı Kreuz Chemnitz şehrin kuzeybatısında bulunur. Leipzig ile Niederfrohna arasındaki A72 otoyolunun yapımı hâlâ devam etmektedir. Yönetim bölgesi dahil Chemnitz'de 8 otoyol mevcuttur.

Toplu Taşıma

Chemnitz'de toplu taşıma Stadtbahn ile olduğu gibi tramvay ve otobüsle sağlanır. Günümüzde şehir ve çevresi bir Stadtbahn güzergâhı 5 tramvay hattı, birkaç bölgesel otobüs hattı ile birlikte 27 şehir otobüsü hattı ile hizmet vermektedir. Haftasonunda ve banka tatillerinden önce şehir gece 2 otobüs, 2 tramvay hattı ve Stadtbahn hattı ile hizmet verir.

Havaalanları

Chemnitz yakınında Dresden ve Leipzig'deki 2 uluslararası Sakson havaalanı dahil olmak üzere 3 havaalanı vardır. Hem Leipzig- Halle Havaalanı hem de Dresden Havaalanı Chemnitz'e 70 km uzaklığındadır ve sayısız kıta içi ve kıtalar arası uçuş imkânı sunar. Chemnitz aynı zamanda 13.5 km civarında şehrin güneyinde küçük bir ticari havaalanına da sahiptir. Bugünkü gelişimi tamamlandığında 1400 m (4600 feet) uzunluğunda ve 20 m genişliğinde asfalt inme-kalkma pistine sahip olacaktır.

Kardeş şehirler

Resimler

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "source". 15 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021. 
  2. ^ "Twin Cities". The City of Łódź Office. (in English and Polish) 2007 UMŁ. 9 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2008. 
  3. ^ "Twin Towns". www.amazingdusseldorf.com. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Göteborg</span> şehir

Göteborg İsveççe telaffuz: [jœtɛˈbɔrj] , İsveç'in ikinci ve İskandinavya'nın dördüncü büyük şehridir. Göteborg şehir merkezinin 570.000, metropolitan bölgesinin ise yaklaşık 1.000.000 nüfusa sahip olduğu tahmin edilmektedir. Stockholm'den sonra İsveç'in ikinci büyük şehridir. Göteborg 60.000 üniversite öğrencisiyle İskandinavya'nın en çok öğrenci barındıran şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Milano</span> İtalyanın Lombardia bölgesinde, Milano iline bağlı ilçe (komün)

Milano, Kuzey İtalya'da bulunan Lombardiya bölgesinde kendi ismini taşıyan Milano ilinde bulunan bir şehir ve bir komündür. Milano Lombardiya bölgesinin ve Milano'nun başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Dresden Bombardımanı</span>

Dresden Bombardımanı, Almanya'nın Dresden şehrinin 13 Şubat ile 15 Şubat 1945 arasında ABD Ordusu Hava Kuvvetleri (USAAF) ve Britanya Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) tarafından bombalanması II. Dünya Savaşı'nın tartışmalı olaylardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hannover</span> Almanyanın Aşağı Saksonya eyaletinin başkenti

Hannover, Almanya'nın Aşağı Saksonya (Niedersachsen) eyaletinin başkentidir. 2021 verilerine göre 535.932 nüfusuyla Almanya'nın en kalabalık 13. şehri, ayrıca Kuzey Almanya'nın en büyük üçüncü şehridir. Oldukça geniş yeşil alanlara ve parklara sahip olan kent, aynı zamanda Almanya'nın en büyük fuar kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Saksonya</span> Almanyada eyalet

Saksonya, Almanya'nın doğusunda yer alan eyaletidir. Çekya sınırına yakındır. Kuzeyde Brandenburg ve Berlin, güneyde Bavyera ile komşudur. Başkenti Dresden'dir. Diğer önemli kentleri ise Leipzig, Chemnitz, Zwickau, Görlitz, Plauen ve Bautzen'dir. Genel olarak yöreye özgü şive olan Sächsisch konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Dortmund</span> Kuzey Ren-Vestfalyada büyükşehir (Almanya)

Dortmund, Almanya'nın Ruhr bölgesinde bulunan bir şehir. Kuzey Ren-Vestfalya eyaletine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Leipzig</span> Saksonyada büyükşehir (Almanya)

Leipzig, Almanya'nın Saksonya eyaletine bağlı 590.000 nüfusu aşkın büyük iki şehirden biridir. Leipzig Kuzey Alman Ovası'nın güney ucunda bulunmaktadır ve "Weisse Elster", "Pleisse" ve "Parthe" nehirlerinin kavşağında konumlanmıştır. Orta Saksonya eyaletinde aşağı Saksonya sınırında Halle şehri ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Nankin</span> çinin Jiangsu Eyaletinin başkenti, Çin Cumhuriyetinin ve Çinin Ming hanedanlığının eski başkenti

Nankin ya da Nanjing, Çin'in Jiangsu eyaletinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Dresden</span> Almanyada Saksonya eyaletinin başkenti

Dresden, Almanya'nın Saksonya eyaletinin merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Preston, Lancashire</span>

Preston, (

<span class="mw-page-title-main">Swansea</span>

Swansea (/ˈswɒnzi/ swon-zee; Galce: Abertawe [abɛrˈtauɛ]), Birleşik Krallık'ta Galler'in güneyinde, eskiden Glamorgan Kontluğu'na bağlı ve şimdi kendi adı altında Swansea Şehir ve Kontluğu yöresel idaresine bağlı, Atlantik Okyanusu kıyısında bir büyük liman ve sahili olan ve şehir statüsü taşıyan bir idare ve yerleşim merkezidir. Galce adı Abertawe olup Tawe Nehri ağzı anlamındadır. Swansea'nin bağlı olduğu vilayet Swansea kentsel alanını kapsadığı gibi, çok tanınmış bir kırsal tabiat alanı olan Gower Yarımadası ile kırsal Lliw tepelerini de kapsamaktadır. Swansea şehir olma statüsünü 1969'da, şimdiki Kral III. Charles'ın Galler prensi olarak atanması sırasında bir şeref olarak almıştır. 1982 ise Swansea yöresel idaresinin başkanına Lord Mayor unvanı taşıma şerefi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Terni</span> İtalyanın Umbria bölgesinde, Terni iline bağlı ilçe (komün)

Terni, İtalya'nın merkezinde Umbria bölgesinin ve aynı adlı Terni ilinin merkezi olan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Hertfordshire</span> İngilterenin Doğu bölgesindeki kontluk

Hertfordshire, İngiltere'nin Doğu bölgesinde olan ve metropol olmayan bir "shire" tipi kontluktur. Kontluk merkezi Hertford'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Burnley</span>

Burnley, Birleşik Krallık'ta İngiltere'nin Kuzey Batı bölgesinde birinci seviyede yerel idare olan Lancashire Kontluğu ve ikinci seviyede yerel idare olan Burnley (borough) sınırları içinde bulunan yerleşim merkezidir. Burnley Lancashire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede "metropolitan olmayan bölge" statülü yerel idare Burnley (borough)'un merkez şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Ústí nad Labem</span>

Ústí nad Labem, Çekya'nın Ústí nad Labem Bölgesi'nde bir şehirdir. Ülkenin 7. en kalabalık şehridir. Ústí, Bílina ve Elbe Nehri'nin (Labe) birleştiği noktada yer alan dağlık bir bölgede yer alır ve aktif bir nehir limanı bulunmasınında yanı sıra, önemli bir demiryolu kavşağı bulunduğu bir yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Tramvay</span> raylar üzerinde hareket eden elektrikli toplu taşıma aracı

Tramvay, genel olarak yerleşim yerleri içerisinde insan taşımacılığında kullanılan, kara yolunda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden toplu ulaşım aracıdır. Trenlerin aksine raylar sokaklara döşenebilir ve diğer taşıtlar bu yollardan geçebilirler. Tramvay hattı tramvay veya hafif raylı sistemlerde kullanılır. Tramvay hattı, aracın çeşitli çalışma ortamlarına uyum sağlamak için farklı ray profili'ne sahip olabilir. Çoğu tramvaylar elektrik gücüyle çalışır. At veya petrol ile çalışan tramvaylar da vardır. Tramvayların çift katlı tramvay, tramvay-tren, lastik tekerlekli tramvay, alçak tabanlı tramvay gibi türleri bulunmakdadır.

<span class="mw-page-title-main">Amarillo, Teksas</span>

Amarillo, ABD'nin Teksas eyaletinin kuzeyinde bulunan, 26 ilçeden oluşan ve bir tava sapına benzediği için isimlendirilen "Teksas Panhandle bölgesi"'nin en büyük şehri olup "Potter İlçesi (county)"'nde bulunmakta Potter İlçesi başkenttir. Amarillo Şehri "Randall İlçesi (county)"'ne de uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Colditz Kalesi</span>

Colditz Kalesi Leipzig, Dresden ve Chemnitz şehirlerinin yanında bulunan, Almanya'nın Saksonya eyaletinin Colditz kentindeki bir Rönesans kalesidir. Kale, Hartha ve Grimma şehirlerinin arasında yer alan ve Elbe Nehrinin bir kolu olan Zwickauer Mulde nehrinin üzerindeki mahmuzda konumlanmıştır. 1523'te, kale parkı Avrupa'nın en büyük yönetim merkezlerinden birine dönüştürüldüğünde, Almanya'daki ilk vahşi yaşam parkına sahipti. Kale,Oflag IV-C bölgesi olarak uluslararası alanda ün kazanmıştır. Oflag IV-C, II. Dünya Savaşı sırasında diğer kamplardan defalarca kaçan "ıslah olmaz" müttefik subaylarının tutulduğu bir harp esiri kampıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bogenhausen</span> Münihin bölgesi

Bogenhausen, Münih'in (Almanya) 13. ilçesidir. Coğrafi olarak Münih'in en büyük ilçesidir ve Englischer Garten'ın doğu tarafındaki Isar'dan şehir sınırlarına, kuzeyde Unterföhring, doğuda Aschheim ve güneyde Haidhausen ilçesi ile sınırlanan şehrin kuzey-doğu mahallesini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bundesautobahn 9</span>

Bundesautobahn 9 -Kısaca: Autobahn 9 - kuzey-güney yönünde uzanan ve mega kentler Berlin ile Münih'i birbirine bağlayan bir Alman otoyoludur. Berlin Çevreyolu'ndan başlayan otoyol Halle (Saale), Leipzig, Nürnberg ve Ingolstadt büyük şehirlerini birbirine bağlayarak Münih'in Schwabing bölgesindeki Mittlerer Ring'de sonlanır. Toplamda 530 kilometre uzunluğuyla Almanya'daki en uzun otoyollardan biridir.