İçeriğe atla

Che Guevara trendi

Che Guevara trendi veya "Che chic"[1] Arjantin doğumlu devrimci Ernesto "Che" Guevara'nın yer aldığı, onun tarzından etkilenen ve onun kültürel mirasını yaşatma amacıyla ortaya çıkmış bir moda trendidir.

2005'te Bush'un göreve başlama protestosunda giyilen bir Che ceketi

Bu şekildeki tişört ve giysi tasarımlarının popülerliği, Che'nin siyasi inançları ve Marksist bir adamı tasvir eden bir tişört satın almanın "ironisi" nedeniyle medyanın, siyasi yorumcuların, şarkı yazarlarının[2] ve Kübalı Amerikalı aktivistlerin dikkatini çekti. Köşe yazarı yorumcusu Chris Berg'in The Age'de belirttiği gibi, "İroniktir ki, Che Guevara'nın kültürel bir sembol olarak uzun ömürlülüğü, yok etmeye çalıştığı ekonomik sistem sayesinde olmuştur".[1]

Popülerlik

Buenos Aires'te Che Guevara tişörtü giymiş bir insan

Che Guevara'nın imajı popüler bir giyim tasarımı olmuş durumdadır. Öyle ki Che "binlerce tişörtü piyasaya süren yüz" olarak bilinmektedir.[3][4] Yorumcular, tişörtün genç yetişkinler arasında, özellikle de simgeyle ilişkilendirilen isyankârlığa ilgi duyan üniversite öğrencileri arasında ne kadar popüler olduğuna dikkat çekti. Brisbane Timesdan Richard Castle alaycı bir şekilde şunu gözlemliyor: "Brunswick Caddesi veya Chapel Caddesi'nde yürürken, Che Guevara'nın 40 yaşın altında Che Guevara tişörtü giymemiş tek erkek olduğunu düşünmek kolay olabilir."[5] Che ile ilgili modanın son dönemdeki popülerliği, Che'nin mesajını daha çekici kılan ekonomik sıkıntılara atfediliyor.[6]

Tarihçe

Che chic'te tasvir edilen görsel Guerrillero Heroico fotoğrafına dayanmaktadır. Fotoğrafın ilk kez moda tasarımı olarak ne zaman kullanıldığı bilinmiyor,[7] olmasına rağmen ilk kez İrlandalı sanatçı Jim Fitzpatrick tarafından 1967'de bir dizi posterde sanatsal bir yeniden çalışma yapılmıştır.[8]

Tepkiler

Trendin popülaritesi, Che'nin algılanan kusurlarını küçümsediği ve eylemlerini romantikleştirdiği için eleştirilmektedir. Hesaplamalar farklılık gösterse de, Guevara'nın La Cabaña'daki yargı yetkisine bağlı ölümlerin toplamının 55 ila 105 kişi arasında değiştiği, Che'nin döneminde ülke çapında birkaç yüz kişinin idam edildiği tahmin edilmektedir.[] Eleştirmenler, gençlerin, hedeflerine ulaşmak için şiddeti bir araç olarak kullanan ve ABD destekli Batista diktatörlüğünün devrilmesine yardım ederek, sözde "Küba'yı ekonomik felakete sürüklemekle" suçlanan "tartışmalı figürü" farkında olmadan kendilerine ikon belirlediğini iddia etmektedir.[1] Eleştirmenler bu trendi "tişört modası" olarak nitelendirmiştir.[9]

Kübalı sürgün topluluğunun üyeleri, aynı nedenlerle Che chic'e ve Che'nin popüler bir kültür ikonu olarak tasvir edilmesine karşı olduklarını dile getirdiler.[10]

Che Guevara'nın en büyük kızı Aleida Guevara, babasının imajından türeyen moda akımını şöyle savundu: "Ama Che tişörtü giyen insanlara bakın. Bunlar genellikle kurallara uymayan, daha fazlasını isteyen, devrimci insanlar. Daha iyi insanlar olup olamayacaklarını merak eden toplumdan. Sanırım bu onun hoşuna giderdi".[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c "Che chic: you've ignored the horrors, now buy the T-shirt". The Age. 14 Ekim 2007. 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2010. 
  2. ^ "Richard Shindell "Che Guevara T Shirt" video". YouTube. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Chrisafis, Angelique (3 Mayıs 2002). "Che, my father". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  4. ^ "PM with David Lipson". ABC listen (İngilizce). 24 Ağustos 2023. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  5. ^ Castles, Richard (27 Haziran 2009). "Have a life, willing to buy the T-shirt". Brisbane Times (İngilizce). 25 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023. 
  6. ^ White, Tanika (4 Nisan 2005). "MEAN WHAT YOU WEAR ; This year's T-shirt has something to get off its wearer's chest". The Baltimore Sun. 1 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2004. 
  7. ^ Watkins, Valentine (3 Mayıs 2010). "Cool t-shirt, bro". Salient. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2010. 
  8. ^ Trisha Ziff, Che Guevara: Devrimci ve İkon, Abrams Image, 2006, s.21
  9. ^ Bowen III, DK (Ekim 23, 2007). "Che Guevara: once a revolutionary, now just a T-shirt fad". The Collegian. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Kasım 5, 2010. 
  10. ^ Marquez, Myriam (Nisan 4, 2005). "Revolutionist Che Guevara T-Shirts Keep Reality Under Wraps". Clarkson University. 11 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Kasım 5, 2010. 
  11. ^ Chrisafis, Angelique (Mayıs 3, 2003). "Che, my father: His face adorned the T-shirts and posters of a student generation. Even 35 years after his death Che Guevara remains an icon. But to his daughter Aleida he is the mysterious visitor who gave her sweets". The Guardian. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Kasım 5, 2010. 


İlgili Araştırma Makaleleri

1928 bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Fidel Castro</span> 1959dan 2008e kadar Kübanın lideri

Fidel Alejandro Castro Ruz ( söylenişi), Kübalı Marksist-Leninist devrimci ve Küba Devrimi'nin önderi. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra çeşitli liderler ve muhalif kesimlerce diktatör olarak da nitelendirilmiştir. Devrim sonrasında, 1959-76 arasında Küba başbakanlığı, 1976-2008 arasında da Küba devlet başkanlığı yaptı. 1961 ile 2011 yılları arasında da Küba Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini yürüttü. Uluslararası alanda ise 1979-1983 ve 2006-2008 yılları arasında Bağlantısızlar Hareketi'nin Genel Sekreterliğini yaptı. Lakabı İspanyolcada At anlamına gelen "El Caballo"dur.

<span class="mw-page-title-main">Küba Devrimi</span> Diktatör Fulgencio Batista rejiminin yıkılarak Fidel Castro liderliğinde bir Küba Hükümeti kurulmasıyla sonuçlanan devrim

Küba Devrimi, 1952 ile 1959 yılları arasında Küba devlet başkanı olarak hüküm süren Fulgencio Batista'nın diktatörlüğünü devirmeye yönelik askeri ve siyasi bir girişimdir. Eski devlet başkanı ve general Fulgencio Batista'nın yeni doğmakta olan Küba demokrasisini yıkıp iktidarı pekiştirdiği 1952 Küba darbesinin ardından başladı. Darbeye karşı çıkanlar arasında, o zamanlar acemi bir avukat olan ve Küba yargısı aracılığıyla darbeye itiraz etmeye çalışan Fidel Castro da vardı. Bu çabaların sonuçsuz kalması üzerine Fidel Castro ve kardeşi Raúl, 26 Temmuz 1953'te Küba ordusunun Moncada Kışlası'na silahlı bir saldırı düzenledi. Saldırının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Fidel Castro ve suç ortakları tutuklandı ve gözaltındayken 26 Temmuz Hareketi'ni (M-26-7) kurdular. Duruşmasında Fidel Castro, Batista diktatörlüğüne karşı şikayetlerini ortaya koyarken kendisine ulusal ün kazandıran iki saatlik bir konuşma yaptı. Batista, halkın onayını kazanmak amacıyla Moncada Kışlası saldırganlarından hayatta kalanlara af çıkardı ve Castrolar sürgüne kaçtı. Castrolar sürgün sırasında Meksika'daki stratejilerini pekiştirdiler ve daha sonra 1956'da Meksika'da bulundukları sırada tanıştıkları Che Guevara eşliğinde Küba'ya yeniden girdiler.

<span class="mw-page-title-main">Granma (yat)</span>

Granma, 1956'da Küba Devrimi savaşçılarını taşımak için kullanılan yattır.

<span class="mw-page-title-main">Raúl Castro</span> 2011dan 2021e kadar Kübanın lideri

Raúl Modesto Castro Ruz Kübalı asker ve siyasetçi. Eski Küba Devlet Başkanı ve Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteriydi.

<span class="mw-page-title-main">Domuzlar Körfezi Çıkarması</span> ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi

Domuzlar Körfezi Çıkarması, 1961 yılında ABD´nin desteğini arkasına alan sürgündeki Kübalıların, Fidel Castro rejimini yıkmak için gerçekleştirdikleri başarısız işgal girişimi. Adını, çıkarmanın yapıldığı körfez olan Playa Giron'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Guevarizm</span> bir savaş stratejisi

Guevarizm Marksizm-Leninizm fikrine inanan ve ilkelerini benimseyen Küba Devrimi'nin önde gelen isimlerinden Marksist-Leninist devrimci Ernesto "Che" Guevara ile ilişkilendirilen bir komünist devrim teorisi ve gerilla savaşı askeri stratejisidir.

<span class="mw-page-title-main">William Alexander Morgan</span>

William Alexander Morgan, Amerikalı Küba Devrimi'nin ilk yıllarında yer almış gerilla savaşçısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hasta Siempre</span>

Hasta Siempre, Kübalı sanatçı Carlos Puebla'nın 1965'te Ernesto Che Guevara'nın veda mektubundan sonra yazdığı şarkı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Kahraman</span> 27. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

İsmail Kahraman, Türk avukat ve siyasetçi, 27. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Che Guevara</span> Arjantinli Marksist devrimci (1928–1967)

Ernesto "Che" Guevara Arjantinli Marksist devrimci, doktor, yazar, gerilla lideri, diplomat ve askerî teorisyendir. Küba Devrimi'nin önemli bir figürü olarak kendisi, popüler kültürde her yerde bulunan bir karşı kültürel isyan simgesi ve küresel bir sembol hâline geldi.

Abelardo Colomé Ibarra Kübalı devrimci, asker ve devlet adamı. Küba Devrimci Silahlı Kuvvetlerinde general ve Küba Komünist Partisi kurucusu, Politbüro ve Merkez Komite üyesidir. 2015 yılına dek Küba İçişleri Bakanı ve Devlet Konseyi Başkan Yardımcısı görevinde bulunmuştur. Çok sayıda muharebeye girmiş bir askerdir. Küba Cumhuriyeti Kahramanıdır.

<i>El País</i>

El País, İspanyolca yayın yapan İspanyol günlük gazete. 391.816 tirajla İspanya'daki günlük spor gazetelerinden sonra en çok tiraja sahip olan gazetedir. Gazetenin genel merkezi Madrid'dedir. Bunun yanında Barselona, Sevilla, Valensiya, Bilbao ve Santiago de Compostela'da merkezleri bulunmakta ve buralarda yerel baskılar yayınlanmaktadır. Ayrıca Latin Amerika için ayrı bir baskı da yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cristiano Lucarelli</span> İtalyan eski futbolcu, teknik direktör

Cristiano Lucarelli, İtalyan teknik direktör ve eski millî futbolcudur. Serie B takımlarından Livorno'nun teknik direktörlüğünü yapmaktadır.

Enrique Oltuski Osacki Küba Devrimi'ne katılmış olan Kübalı devrimci, siyasetçi ve devlet adamı.

<i>Che</i> (film, 2008)

Che, Steven Soderbergh'in yönettiği ve Benicio del Toro'nun başrolünde yer aldığı, Ernesto "Che" Guevara'yı konu alan 2008 yapımı biyografik sinema filmidir. Film, standart bir kronolojik sırayı izlemekten ziyade genel zaman çizelgesi boyunca serpiştirilmiş anları oblik seriler halinde sunuyor. Arjantinli adlı birinci bölümü Fidel Castro, Guevara ve diğer devrimcilerin Küba'ya ulaşmalarından iki yıl sonra Fulgencio Batista diktatörlüğünü başarıyla devirmelerine kadarki süreçte Küba Devrimi üzerine odaklanmaktadır. Gerilla adlı ikinci bölümde, Guevara'nın devrimi Bolivya'ya getirme girişimleri ve hazin sonu üzerinde duruluyor. Her iki bölüm cinéma vérité tarzında çekilse de çizgisel anlatım, kamera kullanımı ve görsel açıdan farklı yaklaşımlar barıdırıyor.

<span class="mw-page-title-main">Hilda Gadea</span>

Hilda Gadea Acosta Perulu ekonomist, Komünist lider ve yazar. Che Guevara'nın ilk eşi.

Kentsel gerilla savaşı, gayrinizami harp yöntemlerini kullanarak kentsel alanda hükûmet güçleriyle veya iktidarın temsil ettiği kuvvetlerle yapılan gerilla savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pop ikonu</span> Popüler kültürde ikonik bir kişi ya da nesne

Pop ikonu, popüler kültürdeki varlığıyla ve çalışmalarıyla toplumun veya dönemin belirleyici bir özelliğini oluşturduğu kabul edilen ünlü, karakter veya nesneler için kullanılan bir terim. Kullanımı oldukça öznel olup kesin nesnel kıstasları bulunmamaktadır. Sınıflandırma genelde kalıcılık, farklı alanlarda var olma ve özgünlük gibi terimlerle açıklanır. Buna ek olarak, "pop ikonu" statüsü, tarihi figürler gibi pop kültürü dışındaki isimlerden ayrı tutulur. Bazı tarihi figürler, kendi çağlarında "pop ikonu" olarak gösterilebilirler ve sonraki dönemlerde de bu isimle anılabilirler. Böylesi pop ikonları arasında Benjamin Franklin ve Mozart gösterilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Komünist şıklık</span> Sosyalizm ve komünizm sembollerine dayanan moda ve popüler kültür unsurları

Komünist şıklık, komünist sembollere ve Marksizm, Leninizm, sosyalizm ve komünizmle ilişkili diğer şeylere dayanan moda ve emtialar gibi popüler kültür unsurlarıdır.