İçeriğe atla

Chang'e 1

Chang'e 1
Pekin Hava ve Uzay Müzesi'nde sergilenen Chang'e-1 maketi
Görev türüAy yörünge aracı[1][2]
UygulayıcıÇin Çin Ulusal Uzay İdaresi
COSPAR kimliği2007-051A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.32273 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Görev süresiPlanlanan: 1 yıl
Erişilen: 1 yıl, 4 ay, 4 gün
Uzay aracı özellikleri
Fırlatma ağırlığı2.350 kg[3]
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi24 Ekim 2007, 10:05:04.602 (24 Ekim 2007, 10:05:04.602) UTC
RoketChang Zheng 3A
Fırlatma yeriXichang LC-3
Görev sonu
Tasfiye türüYörüngeden çıkarıldı (Ay'a çarptı)
Parçalanma tarihi1 Mart 2009, 08:13:10 (1 Mart 2009, 08:13:10) UTC
Yörünge parametreleri
Referans sistemiAy merkezli
Periselene yüksekliği200 kilometre (120 mi)
Aposelene yüksekliği200 kilometre (120 mi)
Eğiklik64°
Süre127 dakika
Ay yörünge aracı
Yörüngeye yerleşme5 Kasım 2007
Çarpışma yeri1°30′S 52°22′E / 1.50°G 52.36°D / -1.50; 52.36
Aletler
 

Chang'e 1 (Çince: 嫦娥一号; pinyin: Cháng'é yī hào), Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Ay uzay sondasıdır. Çin Ay Keşif Programı'nın ilk aşamasının bir parçası olup adını Çin Ay tanrıçası Chang'e'den almaktadır. Chang'e 1, bir mikrodalga radyatör kullanarak Ay'ın pasif, çok kanallı, uzaktan mikrodalga algılamasını gerçekleştiren ilk ay sondasıdır.[4]

Chang'e 1, Xichang Uydu Fırlatma Merkezi'nden 24 Ekim 2007 tarihinde saat UTC 10:05:04'te fırlatıldı.[5] 5 Kasım'da ay yörüngesine girdi[6] ve 26 Kasım 2007'de Ay'ın ilk fotoğraflarını yayınladı.[7] 12 Kasım 2008'de, Kasım 2007 ile Temmuz 2008 arasında Chang'e 1 tarafından toplanan verilerden üretilen ay yüzeyi haritası çıkarıldı.[8][9]

Chang'e 1'in görevi 1 Mart 2009 tarihinde sona erdi ve saat 08:13 itibarı ile Ay'a düşürüldü.[2]

Kaynakça

  1. ^ "China's first lunar probe Chang'e-1 blasts off". SINA Corporation. 24 Ekim 2007. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2007. 
  2. ^ a b Guodong, Du (1 Mart 2009). "China's lunar probe Chang'e-1 impacts Moon". Xinhua. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 
  3. ^ "Chang'e 1". NASA Space Science Data Coordinated Archive. 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022. 
  4. ^ "Chang'e-1 – eoPortal Directory – Satellite Missions". directory.eoportal.org. 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 
  5. ^ "China's 1st Moon orbiter enters Earth orbit". Xinhua. 24 Ekim 2007. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 
  7. ^ "China publishes first Moon picture". China National Space Administration. 26 Kasım 2007. 28 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 
  8. ^ "China publishes first map of whole lunar surface". 12 Kasım 2008. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 
  9. ^ "Chang'E-1 Lunar Mission: An Overview and Primary Science Results" (PDF). 9 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Şubat 2018. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Chang'e 1 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">LADEE</span>

Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer NASA'nın Ay araştırması ve teknoloji gösterisi göreviydi. 7 Eylül 2013 tarihinde Orta Atlantik Bölgesel Uzay Üssü'nden bir Minotaur V roketi ile fırlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ay'da su</span> Ay kutuplarında kalıcı olarak gölgeli yanardağ ağızlarında buz olarak veya ince Ay gaz yuvarında buhar olarak Ayda bulunan su molekülleri

Ay'da su, Ay'ın yüzeyinde bulunan sudur. Sıvı hâldeki su Ay'ın yüzeyinde kalamaz ve su buharı Güneş ışığı tarafından ayrıştırılarak ortaya çıkan hidrojen çabucak uzay boşluğunda kaybolur. Fakat 1960'lardan beri bilim insanları, Ay'ın kutuplarında soğuk ve devamlı gölgede kalan kraterlerde buzun varlığını sürdürebileceğini tahmin etmişlerdi. Su molekülleri ayrıca Ay yüzeyi üzerindeki ince gaz tabakasında tespit edilmiştir.

Yörünge aracı, bir gezegen ya da diğer bir astronomik nesnenin yörüngesinde faaliyet gösteren bir uzay sondasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mars Orbiter Mission</span>

Mars Orbiter Mission (MOM) veya Mangalyaan, Mars'ın yörüngesinde araştırma yapmak için tasarlanmış bir uzay sondasıdır. Araç Hindistan Uzay Araştırma Örgütü tarafından 5 Kasım 2013 tarihinde fırlatılmış olup 24 Eylül 2014 tarihinde Mars yörüngesine girmiştir. Araç Hindistan'ın ilk gezegenler arası misyonu olup ISRO, Sovyet uzay programı, NASA ve Avrupa Uzay Ajansı'ndan sonra Mars'a ulaşan dördüncü uzay ajansı haline geldi. Aynı zamanda Hindistan Mars yörüngesine ulaşan ilk Asya ülkesi ve ilk girişiminde bunu gerçekleştiren ilk ülke oldu.

<span class="mw-page-title-main">Luna 25</span>

Luna 25, Roskosmos tarafından planlanan bir Ay'a iniş görevidir. Aracın Ay'ın güney yarımküresindeki Boguslavsky kraterine inmesi planlanmaktadır. 1970'lerdeki Sovyet Luna programının sürekliliğini vurgulamak için adı Luna-Glob lander'dan Luna 25 olarak yeniden adlandırıldı.

Çin Ay Keşif Programı veya Chang'e programı, Çin Ulusal Uzay İdaresi'nin Ay'a yönelik robotik görevlerdir. Program, ay yörünge, iniş, keşif ve örnek toplama araçlarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 2</span>

Chang'e 2, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Ay uzay sondasıdır. Çin Ay Keşif Programı'nın ilk aşamasının bir parçası olup 2007'de fırlatılan Chang'e 1'in devamıdır. Chang'e 2'nin tasarımında Chang'e 1 ile benzerlik göstermesine karşın, daha gelişmiş bir yerleşik kamera da dahil olmak üzere bazı teknik yenilikler yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 3</span>

Chang'e 3, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Ay uzay sondasıdır. Çin Ay Keşif Programı'nın ikinci aşamasının bir parçası olup bir robotik iniş aracı ve Yutu (玉兔) Ay keşif aracını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 5-T1</span>

Chang'e 5-T1, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir deneysel Ay uzay sondasıdır. Xichang Uydu Fırlatma Merkezi'nden 23 Ekim 2014 tarihinde fırlatılmış olup Çin Ay Keşif Programı'nın son aşamasının bir parçasıdır ve Chang'e 5 görevinde kullanılmak üzere planlanan kapsül tasarımının atmosfere giriş testlerini gerçekleştirmek üzere tasarlanmıştır.

Yinghuo-1, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Mars uzay sondasıdır. Baykonur Uzay Üssü'nden 8 Kasım 2011 tarihinde Rus Fobos-Grunt sondası ile birlikte fırlatılmış olup CNSA tarafından Mars'ın yüzeyini, atmosferi, iyonosferini ve manyetik alanını inceleyerek yaklaşık iki yıl yörüngede kalmasını amaçlanmaktaydı. Ancak fırlatma işleminden kısa bir süre sonra, Fobos-Grunt'un Dünya yörüngesinden ayrılabilmesi için gerçekleşmesi gereken iki yanma gerçekleşmedi ve her iki sonda da yörüngede dolaştı. 17 Kasım 2011 tarihinde Çin devlet medyası Yinghuo-1'in kayıp olduğunu açıkladı. Yinghuo-1 ve Fobos-Grunt, bir süre yörüngede kaldıktan sonra, 15 Ocak 2012'de atmosfere giriş yaptılar ve sonunda Pasifik Okyanusu'nun üzerinde parçalara ayrıldılar.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 4</span>

Chang'e 4 ilk defa Ay'ın Uzak Tarafı'na yumuşak iniş yapan Çin Ay Keşif Programı görevi. Robotik iniş takımı ve keşif aracı 7 Aralık 2018'de fırlatıldı. 3 Ocak 2019'da Ay'a iniş yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 5</span>

Chang'e 5,, Çin Ay Keşif Programı'nın beşinci ay keşif görevi ve Çin'in ilk Ay'dan örnek getirme göreviydi.

<span class="mw-page-title-main">Tianwen-1</span>

Tianwen-1, Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından Mars'a robotik bir uzay aracı göndermek için gezegenler arası bir görev olup, bir yörünge aracı, konuşlandırılabilir kamera, iniş aracı ve Zhurong keşif aracından oluşur. Toplam kütlesi yaklaşık beş ton olan uzay aracı, Mars'a fırlatılan en ağır sondalardan biridir ve 13 bilimsel alet, konuşlandırılabilir kamera, iniş aracı ve Zhurong keşif aracından oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Parker Solar Probe</span> Güneşin dış koronasını gözlemlemek amacıyla gönderilen NASA Uzay Sondası

Parker Solar Probe, Güneş'in dış koronasını gözlemleme göreviyle 2018'de başlatılan bir NASA Uzay Sondasıdır. Güneş'in merkezinden 9,86 güneş yarıçapına yaklaşacak ve 2025 yılına kadar en yakın hali 430.000 mil/saat (690.000 km/sa) veya ışık hızının %0.064'ü olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kutbu-Aitken Havzası</span>

Güney Kutbu-Aitken Havzası, Ay'ın uzak yüzünde bulunan bir çarpma krateridir. Yaklaşık 2.500 km çapında ve 6,2 ila 8,2 km derinliğinde, Güneş Sistemi'ndeki bilinen en büyük çarpma kraterlerinden biridir. Ay'da tanınan en büyük, en eski ve en derin havzadır. 4,2 ila 4,3 milyar yıl önce, Nektar Öncesi dönemde oluştuğu tahmin edilmektedir. Adını, bir uçta Ay'ın Güney Kutbu ve kuzey ucunda Aitken krateri olmak üzere havzanın zıt taraflarındaki iki özelliğinden almıştır. Bu havzanın dış kenarı, Dünya'dan Ay'ın güney kolunda yer alan ve bazen gayri resmi olarak "Leibnitz Dağları" olarak adlandırılan devasa bir sıradağ olarak görülebilir.

Bu, Güneş Sistemi'nin keşfine odaklanması planlanan uzay araçlarının, uzay aracının fırlatılma tarihine göre sıralanmış bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ay görevleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Ay'ın insan tarafından keşfedilmesinin bir parçası olarak, Dünya'nın doğal uydusunu incelemek amacıyla çok sayıda uzay görevi gerçekleştirildi. Ay'a inişlerden Sovyetler Birliği'nin Luna 2'si, yüzeyine başarıyla ulaşan ilk uzay aracıydı ve 13 Eylül 1959'da kasıtlı olarak Ay'a çarpmıştı. 1966'da Luna 9, kontrollü yumuşak iniş gerçekleştiren ilk uzay aracı olurken, Luna 10 yörüngeye giren Luna 10 yörüngeye giren ilk görev olurken, 1968'de Zond 5 yaşam formlarını (kaplumbağaları) Ay'ın yakınına taşıyan ilk görev oldu.

Changesite-(Y), kimyasal formülü (Ca8Y)Fe2+(PO4)7 olan, Ay'daki bazalt parçacıklarında renksiz şeffaf sütun şeklinde kristaller oluşturan bir mineraldir. Changesite-(Y), fosfat minerallerinin merrillit grubunun bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 6</span>

Chang'e 6, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından gerçekleştirilen robotik bir Ay keşif göreviydi. Çin Ay Keşif Programı'ndaki öncüllerine benzer şekilde bu uzay aracı da adını Çin ay tanrıçası Chang'e'den almıştır.

Aşağıda yer alan Dünya dışı yörünge araçlarının listesinde dış yörüngede bulunan uzay araçları listelenmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.