Chaldene (uydu) - Turkipedia

Chaldene
Keşif ^[1]
Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu tarafından Aralık 2001'de görüntülenen Chaldene
Keşfeden	Scott S. Sheppard David C. Jewitt Yanga R. Fernandez Eugene A. Magnier
Keşif yeri	Mauna Kea Gözlemevleri
Keşif tarihi	26 Kasım 2000
Adlandırmalar
MPC belirtmesi	Jupiter XXI
Adın kaynağı	Χαλδηνή Chaldēnē
Alternatif adlar	S/2000 J 10
Sıfatlar	Chaldenean
Yörünge özellikleri ^[2]
Dönem 27 Nisan 2019 (JD 2458600.5)
Gözlem yayı	17,46 y (6.376 gün)
Yarı büyük eksen	0,1604721 AU (24.006.280 km)
Dış merkezlik	0,1500864
Yörünge periyodu	–759,88 g
Ortalama ayrıklık	159,35152°
Ortalama devinim	0° 28^d 25.54^s / gün
Eğiklik	164,25379° (tutuluma)
Çıkış düğümü boylamı	215,26817°
Perihelyon açısı	340,66981°
Doğal uydusu	Jüpiter
Grup	Carme grubu
Fiziksel özellikler^[3]
Görünür büyüklük	22,5^[4]
Mutlak parlaklık (H)	16,0^[2]
Ortalama çap	4 km
Albedo	0,04 (varsayılan)
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Chaldene, (veya Jupiter XXI), Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

Keşif

2000 yılında Scott S. Sheppard liderliğindeki Hawaii Üniversitesi'nden bir ekip tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2000 J 10 adı verildi.^[1]^[5]^[6]

Adlandırma

Ekim 2002'de, Zeus'un sevgilisi Chaldene'in adı verilmiştir.^[7]

Yörünge

Chaldene, Jüpiter'in yörüngesinde 759,88 günde, ortalama 22.713.000 kilometre mesafede, tutuluma göre 167°'lik bir eğiklikle (Jüpiter'in ekvatoruna 169°) ters yön yörüngede ve 0,2916 dış merkezlik ile hareket eder. Jüpiter'in yörüngesinde 23 ila 24 Gm arasında, kabaca 165° eğikliklerde dönen düzensiz uydular olan Carme grubuna dahildir.

Kaynakça

^ ^a ^b MPEC 2001-A29: S/2000 J 7, S/2000 J 8, S/2000 J 9, S/2000 J 10, S/2000 J 11 7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 15 Ocak 2001 (keşif ve gök günlüğü)
^ ^a ^b "M.P.C. 115890" (PDF). Minor Planet Circular. Minor Planet Center. 27 Ağustos 2019. 21 Eylül 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ "Planetary Satellite Physical Parameters". Jet Propulsion Laboratory. 19 Şubat 2015. 21 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
^ Sheppard, Scott. "Scott S. Sheppard - Jupiter Moons". Department of Terrestrial Magnetism. Carnegie Institution for Science. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2020.
^ IAUC 7555: Satellites of Jupiter 16 Eylül 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 5 Ocak 2001 (keşif)
^ MPEC 2001-T59: S/2000 J 8, S/2000 J 9, S/2000 J 10 29 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 15 Ekim 2001 (revize edilmiş gök günlüğü)
^ IAUC 7998: Satellites of Jupiter 12 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 22 Ekim 2002 (uyduya isim verilmesi)

Jüpiter'in doğal uyduları
İç uydular (4)	Metis Adrastea Amalthea Thebe
Galilei uyduları (4)	İo Europa Ganymede Callisto
Themisto grubu (1)	Themisto
Himalia grubu (9)	Leda Ersa S/2018 J 2 Pandia Himalia Lysithea Elara S/2011 J 3 Dia
Carpo grubu (2)	S/2018 J 4 Carpo
Valetudo grubu (1)	Valetudo
Ananke grubu (26)	Euporie Jupiter LV Eupheme S/2021 J 3 Jupiter LII Jupiter LIV Mneme Euanthe S/2003 J 16 Harpalyke Orthosie S/2022 J 3 Helike S/2021 J 2 Praxidike Jupiter LXIV S/2021 J 1 S/2003 J 12 Jupiter LXVIII Thelxinoe Thyone S/2003 J 2 Ananke Iocaste Hermippe Jupiter LXX
Carme grubu (30)	S/2022 J 1 S/2022 J 2 S/2016 J 3 Pasithee Jupiter LXIX S/2021 J 6 S/2003 J 24 Chaldene Jupiter LXIII İsonoe S/2021 J 4 Kallichore Erinome Kale Eirene Aitne Eukelade Arche Taygete Jupiter LXXII Carme Herse Jupiter LXI Jupiter LI S/2003 J 9 Jupiter LXVI Kalyke S/2018 J 3 S/2021 J 5 S/2003 J 10
Pasiphae grubu (18)	Philophrosyne Eurydome Jupiter LVI S/2003 J 4 S/2016 J 4 Jupiter LXVII Hegemone Pasiphae Sponde Megaclite Cyllene Sinope Jupiter LIX Aoede Autonoe Callirrhoe S/2003 J 23 Kore
Ayrıca bakınız	Jüpiter'in halkaları Jüpiter truvalıları

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Harpalyke (uydu)</span>

Harpalyke, Jüpiter'in ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. 2000 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir grup astronom tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 J 5 adı verilmiştir. Ağustos 2003'te, bazı anlatılarda Zeus (Jüpiter) ile de sevgili olan, Clymenus'un ensest kızı Harpalyke'nin adını almıştır.

Euanthe, Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir. Ananke grubunda yer almaktadır ve geçici adı S/2001 J7'dir. Scott S. Sheppard liderliğindeki Hawaii Üniversitesi'nden bir gökbilim ekibiyle 2001 yılında keşfedilmiştir.

S/2003 J 10, 2003 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedilen, Jüpiter'in ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. Uluslararası Astronomi Birliği tarafından kesin bir isim ilan edilmediğinden hala geçici tanımıyla bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arche (uydu)</span>

Arche, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur. Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gökbilim ekibi tarafından 31 Ekim 2002 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2002 J 1 adını aldı. Arche ismi, 30 Mart 2005 tarihinde Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından resmen onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">Megaclite (uydu)</span> Jüpiterin düzensiz uydularından biri

Megaclite, Jüpiter'in doğal uydusudur. 2000 yılında Scott S. Sheppard liderliğindeki Hawaii Üniversitesi'nden bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2000 J 8 adı verildi.

Cyllene, Jüpiter'in doğal uydusudur. 2003 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2003 J 13 adı verildi.

Bebhionn, Satürn'ün küçük, düzensiz bir doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 12 Aralık 2004 ve 9 Mart 2005 tarihleri arasında yapılan gözlemlerle keşfedildi ve keşfi 4 Mayıs 2005 tarihinde açıklandı. Voyager 2 uzay aracının geçişinden 23 yıl sonra keşfedilen birkaç Satürn uydusundan birisidir.

Jarnsaxa veya Saturn L, Satürn'ün düzensiz uydularından biridir. Keşfi, Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 5 Ocak - 29 Nisan 2006 tarihleri arasında yapılan gözlemler sonucunda 26 Haziran 2006'da duyuruldu ve geçici olarak S/2006 S 6 adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Tarvos (uydu)</span>

Tarvos veya Saturn XXI, Satürn'ün doğrusal yönlü bir düzensiz uydusudur. B. J. Gladman ve arkadaşları tarafından 23 Eylül 2000 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2000 S 4 adı verildi. Ağustos 2003'te verilen ad, Galya mitolojisinde sırtında üç turna kuşu taşıyan bir boğa tanrısı olarak tasvir edilen Tarvos'tan gelmektedir.

Carme grubu Jüpiter uyduları arasında Carme ile benzer ters yön yörüngeli bir grup düzensiz uydudur. Benzer yörüngeleri ve yapıları sebebiyle ortak bir kökene sahip oldukları düşünülmektedir.

Eupheme,, Jüpiter'in 2 km çapındaki dış doğal uydusudur.

Thelxinoe,, Jüpiter'in 2 km çapındaki doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hermippe (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Hermippe,, Jüpiter'in bilinen en küçük doğal uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Eurydome (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Eurydome,, Jüpiter'in bilinen en küçük doğal uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pasithee (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Pasithee,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

Kallichore,, Jüpiter'in doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Erinome</span> Jüpiterin uydusu

Erinome,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

S/2011 J 3, Scott S. Sheppard tarafından 27 Eylül 2011'de Şili'deki Las Campanas Gözlemevi'nde 6,5 metrelik Magellan-Baade Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Aralık 2022 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur.

S/2018 J 4, Scott S. Sheppard tarafından 11 Mayıs 2018'de Şili'deki Cerro Tololo Gözlemevi'nde 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Ocak 2023 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur.

Jupiter LV, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.