| Châlons Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Roma İmparatorluğu | Galya İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Aurelianus | I. Tetricus | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Ağır kayıplar | |||||||
Châlons Muharebesi, MS 274 yılı şubat ya da mart ayında Roma imparatoru Aurelianus'un Galya İmparatoru I. Tetricus'u mağlup etmesi ile, Galya İmparatorluğuna son verip, topraklarını yeniden Roma İmparatorluğuna dâhil ettiği savaştır.
Batı Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395 yılında İmparator I. Theodosius tarafından ikiye bölünmesiyle ortaya çıkan bir devlettir. Diğer yarısı ise Doğu Roma İmparatorluğu olan devlet, MS 3. ile 5. yüzyıllar arasında var olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, ayrı bir bağımsız İmparatorluk mahkemesi tarafından yönetildikleri herhangi bir zamanda Roma İmparatorluğu'nun batı eyaletlerinden oluşuyordu. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu terimleri modern zamanlarda fiilen bağımsız olan siyasi varlıkları tanımlamak için icat edildi; Çağdaş Romalılar İmparatorluğun iki ayrı imparatorluğa bölündüğünü düşünmediler, ancak onu iki ayrı imparatorluk mahkemesi tarafından yönetilen tek bir yönetim olarak idari bir çare olarak gördüler.
MS 5. yüzyılda Akdeniz'de meydana gelen büyük değişiklik genelde Roma'nın çöküşü olarak adlandırılır. Yüzyılın başında Roma İmparatorluğu hâlâ Büyük Britanya'dan Büyük Sahra'ya, İspanya'dan Orta Doğu'ya kadar uzanmaktaydı.
Franklar, Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyudur. 4. yüzyıl sonlarından itibaren Galya eyaletinin kuzeyine Roma müttefiki sıfatıyla sızmaya başlar, 406 tarihinden itibaren ise tam güçle Kuzey Galya'yı istila ederler. 6. yüzyılda Güney Galya'dan Vizigotları kovarak hakimiyetlerini pekiştirirler. Bu tarihten sonra Galya artık Fransiya yani Fransa olarak anılacaktır.
Decimus Clodius Albinus 196 yılında Roma Britanyası ve İspanya'daki lejyonları tarafından, Pertinax'ın ölümü üzerine Roma İmparatoru ilan edilen Roma Asisi'dir. Albinus, Kuzey Afrika'nın taşralı aristokrat bir ailesinden gelir ve 192'de Britanya'nın valiliğine yükselmiştir.
Marcus Aurelius Claudius Augustus Gothicus Genelde Claudius II adıyla tanınan Roma imparatoru. yılları arasında iki yıldan daha az bir süre için Roma İmparatorluğunu yönetmiş ve saltanatının kısalığına rağmen bazı başarılar elde etmiştir. Daha sonra kutsal bir konuma yükseltilmiştir.
Lucius Domitius Aurelianus, Aurelian olarak bilinen ve 3. yüzyıl sonu - 4. yüzyıl başında Roma İmparatorluğunun gücünü tekrar toparlamasına yardım eden birkaç başarılı "asker imparator"dan ikincisi olan Roma imparatoru.
Flavius Romulus Augustus, 31 Ekim 475 ile 4 Eylül 476 tarihleri arasında hüküm sürmüş son Batı Roma imparatorudur. Tarihi olarak döneminin Roma'nın Batı'daki varlığının sonuna işaret ettiği kabul edilir.
Marcus Aurelius Probus 276 ve 282 yılları arasında Roma imparatoruydu.
II. Konstantius 337 – 361 yılları arasında Doğu'da imparatorluk yapan Konstantin hanedanına mensup Roma imparatoru.
Flavius Claudius Iulianus ya da Julianus Apostata, 361-363 yılları arasında Konstantin Hanedanı'na mensup Roma imparatoruydu. Kendisi son pagan Roma imparatoruydu ve imparatorluktaki çöküşü durdurmak amacıyla geleneksel ibadeti geri getirmeye çalışmıştır.
Magnentius, 18 Ocak 350 – 11 Ağustos 353 arasında kendisini İmparator ilan eden Galya doğumlu Roma isyancısı.
Magnus Maximus, Maximianus olarak da bilinir, 383 yılından İmparator Theodosius I'un emriyle öldürüldüğü 388 yılına kadar Roma İmparatorluğu'nda kendini imparator ilan ettiren Romalı general.
Flavius Honorius, 393-395 yılları arasında Roma imparatoru ve 395'ten ölümüne kadar Batı Roma imparatoruydu. I. Theodosius ve ilk karısı Aelia Flaccilla'nın küçük oğlu ve Doğu Roma imparatoru Arcadius'un kardeşiydi.
Flavius Placidius Valentinianus veya kısaca III. Valentinianus, 425-455 yılları arasında Batı Roma imparatoru idi. Batı Roma'nın son imparatorlarındandır.
Marcus Maecilius Flavius Eparchius Avitus, 8 Temmuz ya da 9 Temmuz 455 - 17 Ekim 456 tarihleri arasında Dominus Noster Flavius Eparchius Avitus Augustus adıyla Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış Galya kökenli Romalı asker.
Iulius Valerius Maiorianus, Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Romalı general.
Glycerius 473-474 yılları arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış ve sonradan erken dönem Katolik Kilisesinde bir Piskopos olarak hizmet vermiş olan Roma imparatoru.
Julius Nepos Batı Roma İmparatorluğu'nun son dönemleri olan 474-475 yılları arasında tahta çıkmış olan Batı Roma imparatoru. Aynı zamanda bazen tahta çıkan son De jure (yasal) Batı Roma imparatoru olarak telakki edilir. Başlangıçta İtalya ve halâ Roma İmparatorluğu'nun elindeki topraklarda hüküm sürmüştür. 475 yılından itibaren, görevden alınıp Romulus Augustus'la (Augustulus) yer değiştirildiği için sadece Dalmaçya'da hüküm sürmüş ve Galya üzerinde yasal hakları devam etmiş olsa da Batı Roma İmparatorluğundan geriye kalan diğer topraklar üzerinde otoritesini kaybetmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu, görevden alınmasına rağmen onu yasal olarak Batı imparatoru olarak kabul etmeye devam etmiştir. 476 yılında Odoacer tarafından görevden alınacak olan Romulus hiçbir zaman bu şekilde bir kabul görmemiştir.
Marcianus veya Markiyan, 450-457 arasında Doğu Roma İmparatoru (Bizans). İmparator I. Theodosius'la başlayan hanedanın son hükümdarıdır. Marcianus'un imparatorluk döneminde Doğu Roma İmparatorluğu Marcianus'un ülkesini dış tehditlerden koruması ve malî ve ekonomik reformlar uygulaması nedeniyle bir altın çağı olarak değerlendirmektedir. Buna karşılık Marcianus'un Doğu'yu yalıtma politikası ile, Batı Roma İmparatorluğu'nu barbar hücumlarına karşı desteksiz bırakmıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferi ve Vandallar tarafından 455 yılında Roma'nın talan edilmesi Marcianus saltanat döneminde gerçekleşmiştir ve onun döneminde Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasına yol açan kargaşayla çarpıcı bir karşıtlık oluşturmuştur.
Marcus Cassianius Latinius Postumus Roma İmparatorluğu'nun batısında imparator Gallienus'a karşı yönetimi ele geçiren bir komutan ve Galya İmparatorluğu olarak da bilinen kısa süreli İmparatorluğun kurucusudur. Postumus, Galya İmparatorluğu'nun başında MS 260 yılından 269 yılına dek hüküm sürmüştür.
