İçeriğe atla

Cezayir Deniz Muharebesi

Cezayir Deniz Muharebesi
1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı

Cezayir Adasının anakarayla birleştirildikten sonraki görüntüsü
TarihHaziran 1529
Bölge
Cezayir açıkları
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğuİspanya İspanyol İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Barbaros Hayrettin Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Sinan Reis
Güçler
10 kadırga 10 barça
1.000 asker
Kayıplar
Hafif 10 barça esir
355 esir, 645 ölü

Cezayir Deniz Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Cezayir eyaletinin Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki donanmasının 1529 yazında Cezayir kenti açıklarında İspanyol filosunu mağlup ettiği askerî çarpışma.

Muharebe öncesi

Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Cezayir eyaletinin Beylerbeyi Barbaros Hayreddin Paşa 1525 yılında Cezayir'i ikinci kez ele geçirdikten sonra, kentinin açıklarında bulunan ve 1510 yılından beri İspanyol İmparatorluğu'nun işgalindeki Cezayir Adası'nı (Peñón de Argel) zaptetmeyi hedefledi. 6-29 Mayıs 1529'daki kuşatma sonucunda Osmanlı birlikleri kaleyi fethetmeyi başardılar.[1]

Bu esnada İspanya Krallığı 10 barçadan oluşan bir filoyu Barselona'dan Cezayir adasını kurtarmak amaçlı sevketti. Bununla birlikte, gemiler denize açılmadan önce limana uğrayan bir Ceneviz tartanası Cenova'ya dönerken Cezayirli bir korsan gemisinin eline düşmüş, Cezayir'e getirilen tartananın reisi de İspanya Krallığı'nın hazırladığı filodan Barbaros Hayreddin Paşa'yı haberdar etti.

Muharebe

İspanyol filosu, haberin Cezayir'e ulaşmasından 10 gün sonra çoktan Osmanlı kuvvetlerinin eline geçmiş olan Cezayir adası açıklarına ulaştı.[2] Barbaros Hayreddin Paşa ise adanın burcuna İspanyol bayrakları çektirdi. İspanyol filosu ise yıkılmış olan St. Paul burcunu göremedi ve İspanyol bayraklarına kanarak adaya emniyetsizce yaklaştı ve demir attı.

Barbaros Hayreddin Paşa bunun üzerine İspanyol filosunun üzerine Sinan Reis komutasında 10 kadırgalık bir kuvvet gönderirken, burçtaki İspanyol bayraklarını indirerek buradan gemilerin üzerine şiddetli bir top atışı başlattı. İspanyol gemileri ağır hasar alarak top menzilinden çıkmaya çalıştılarsa da, hiç rüzgâr esmemesi nedeniyle hareket kabiliyetlerini yitirdiler. Bunun üzerine Osmanlı kadırgaları barçalara yanaştı ve ele geçirdi. Yaklaşık 500 İspanyol askerinden 355'i esir edilirken diğerleri de kılıçtan geçirildi.

Muharebe sonrası

Barbaros Hayreddin Paşa buz aferinden sonra Cezayir'deki konumunu kuvvetlendirdi. İki yıl sonra İspanya Krallığı bu defa Barbaros Hayreddin Paşa'nın eski üssü Şerşel'i ele geçirmeyi hedeflediyse de bu defa bu seferde daha büyük bir yenilgiye uğradı.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Barbaros Hayrettin Paşa'nın Hatıraları", 2. cilt, Tercüman Yayınları
  2. ^ "La piraterie barbaresque en Méditerranée : xvi e – xixe siècle", Roland Courtinat, Serre Éditeur, 2003, s.139
  3. ^ "Middle East and Africa: International Dictionary of Historic Places", Ring, Trudy, and Noelle Watson,Routledge, 2014

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pîrî Reis</span> Türk denizci ve kartograf (1465–1553)

Pîrî Reis, Türk denizci ve kartograf. Asıl adı Muhyiddin Pîrî Bey'dir. Künyesi Ahmed ibn-i el-Hac Mehmed El Karamanî'dir. Amerika'yı gösteren Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınmıştır. Ayrıca Hadikat'ül Bahriye, Bilad-ül Aminat ve Eşkalname gibi eserleride bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Reis</span> Türk Şehit Amiral - Osmanlı Beylerbeyi

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Oruç Reis</span> Osmanlı denizcisi ve korsanı (1474–1518)

Oruç Reis veya Oruç Barbaros, Osmanlı denizci. Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyidir. Osmanlı'ya katılmadan önce Cezayir'i ele geçirip egemen olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Barbaros Hayreddin Paşa</span> Osmanlı denizcisi ve kaptan-ı deryâsı (1478–1546)

Hızır Reis veya bilinen adıyla Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kaptan paşası ve 25. kaptan-ı deryâsı olan denizci ve askerdir. 16. yüzyılın ilk yarısında gerçekleştirdiği askerî seferlerle Akdeniz'de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin deniz politikasına ve Tersane-i Amire'ye nizam verdi.

<span class="mw-page-title-main">Preveze Deniz Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal İttifak arasında meydana gelen deniz savaşı

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Korsanlık</span> deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut

Korsan, deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut. Korsanlar bir milleti ya da orduyu temsil etmezler ve amaçları çoğunlukla ganimet ele geçirmektir.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

<span class="mw-page-title-main">Mondros Deniz Muharebesi</span>

Mondros Deniz Muharebesi 18 Ocak 1913 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan donanmaları arasında meydana gelen çatışma. Birinci Balkan Savaşı sırasında yaşanan muharebe, Osmanlıların Çanakkale Boğazı'nda konuşlu Yunan donanmasını dağıtmak ve Ege Denizi'nde egemenliği yeniden ele geçirmek için yaptıkları ikinci ve son denemedir.

Cezayir'in ele geçirilmesi, II. Fernando'nun ölümünden (1516) faydalanarak Barbaros kardeşlerinin Cezayir şehrinin yardımına yetişmek için yapılan sefer. Oruç Reis ve Hızır Reis'in, ağabeyleri İshak'ın da kendilerine katılmasından sonra korsanlıkla yetinmeyip Kuzey Afrika'da toprak edinmeye başladılar. 1516-1517'de İspanyollara karşı savaştılar ve Tenes, Tilimsan ve Oran kentlerini ele geçirerek Cezayir'i denetimlerine aldılar. Oruç Reis Cezayir hükümdarı ilan edildi. İspanyollar ertesi yıl Cezayir'i geri almak için Araplarla birleşerek saldırıya geçti. Bu savaşta Hızır Reisin ağabeyleri olan İshak Reis ve Oruç Reis öldürüldü. Hızır Reis, Yavuz Sultan Selim adına para bastırıp hutbe okutarak ona bağlılığını bildirdi. Yavuz Sultan Selim de Hızır Reis'i Cezayir Beylerbeyliğine atayarak koruması altına aldı. Bunun üzerine önce Tunus ve Tilimsan Beyleri birleşerek Cezayir'e yürüdüler. Cezayir şehri dışındaki toprakları alıp, Cezayir içindeki halkı ayaklandırdılar. Ayaklanmayı bastıran Hızır Reis beyleri durdurdu. 1519'da Cezayir'e gelen İspanyol donanmasını mağlup etti. Ama Cezayir halkının durumu ve Tunus Beyi ile yapılan savaşın iyi netice vermemesi üzerine gemileri ve kendine bağlı Reislerle Cezayir'i bırakıp yaklaşık 90 km batıdaki Şerşel’e çekildi.

<span class="mw-page-title-main">Tunus'un Fethi (1535)</span> 1535de bir savaş

Tunus'un Fethi, Osmanlı İmparatorluğu'nun elindeki Tunus'un 1535'in Haziran ayında İspanyolların eline geçmesiyle sonuçlanan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Adası'nın Fethi</span>

Cezayir Adası'nın Fethi, Osmanlıların elindeki Cezayir kentinin açıklarında bulunan ve 1510 yılından beri İspanyol İmparatorluğu'nun işgalindeki Cezayir Adası'nın 1529 yılında Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerince kuşatılıp ele geçirilmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Girolata Deniz Muharebesi</span>

Girolata Deniz Muharebesi, Korsika adasının batı kıyısındaki Girolata Körfezi'nde 15 Haziran 1540 yılında Ceneviz, İspanyol ve Osmanlı gemileri arasında Kutsal Roma İmparatoru V. Karl ve Osmanlı Padişahı I. Süleyman arasındaki savaşların devamı niteliğindeki bir deniz harekâtıdır. Cenevizli Gianettino Doria ve İspanyol Berenguer de Requesens liderliğindeki 21 kadırgalık bir İspanyol filosu, bir yıl önce Adriyatik Denizi'ndeki zaferlerinin ardından İtalyan kıyılarına baskın yapmak amacıyla bölgede bulunan Osmanlı Kaptan-ı deryası Barbaros Hayreddin'nin emrindeki Osmanlı amirali Turgut Reis'in liderliğindeki Girolata'da demirlemiş 11 kadırgalık bir Osmanlı filosunu şaşırttı. Osmanlı savaş gemilerinin mürettebatı karaya çıkıp son baskınlardan gelen ganimetleri dağıtırken İspanyol-Ceneviz filosu onları kolayca ele geçirerek 11 Osmanlı kadırgası ve 1.200 esiri alıp Cenova'ya götürüldü veya Doria'nın gemilerinde kürek mahkûmu olarak çalıştılar. Bu savaşta Turgut Reis de esir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alborán Deniz Muharebesi</span>

Alboran Deniz Muharebesi 1 Ekim 1540 tarihinde Alboran Adası açıklarında, Akdeniz'in kontrolü için Osmanlı-Habsburg mücadelesi sırasında, Bernardino de Mendoza komutasındaki bir İspanyol filosunun Ali Hamet komutasındaki bir Osmanlı filosunu tahrip etmesi, bir kadırgayı batırması ve 10 gemiyi ele geçirmesi ile sonuçlanan bir deniz savaşı.

Peñón de Argel, 16. yüzyılda İspanya Krallığı tarafından tahkim edilmiş, Cezayir kıyılarında yer alan küçük bir adacıktı.

<span class="mw-page-title-main">1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı</span>

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

İshak Reis, Osmanlı denizcidir. Oruç Reis, Barbaros Hayreddin Paşa ve İlyas Reis'in ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Vakası</span>

Cerbe Vakası, 1551 Nisan'ında Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu tarafından Cerbe adasının güneyindeki lagünde sıkıştırılmasına rağmen taktiksel bir manevrayla kurtulmasını tanımlayan askerî gelişme.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.