Sömürgecilik; kolonicilik, kolonyalizm ya da müstemlekecilik, genellikle bir devletin başka ulusları, devletleri, toplulukları, siyasal ve ekonomik egemenliği altına alarak yayılması veya yayılmayı istemesidir.
Yeni Güney Galler, Avustralya'nın güneydoğusunda eyalet. Başkenti Sidney. Kuzeyinde Queensland, batısında Güney Avustralya, güneyinde Victoria eyaletleri yer alır. Doğuda Büyük Okyanus'a kıyısı vardır. Avustralya Başkent Bölgesi eyalet içerisinde bir enklav oluşturur. Eyaletin başkenti Sidney'dir ve şehir hem eyaletin hem de Avustralya'nın en kalabalık şehridir. 2019 verilerine göre eyalet nüfusu 8 milyonu aşkın olup, bu nüfusun yaklaşık 5,1 milyonu Büyük Sidney bölgesinde yaşamaktadır.
Portekiz İmparatorluğu, denizaşırı Portekiz veya Portekiz Sömürge İmparatorluğu da denilen, denizaşırı koloniler, fabrikalar ve daha sonra Portekiz tarafından yönetilen denizaşırı topraklardan oluşuyordu.
Güney Afrika Birliği, Afrika kıtasının güneyinde Britanya İmparatorluğu'na bağlı sömürge bölgeleri olan Cape Kolonisi, Natal Kolonisi, Transvaal Kolonisi ve Oranj Nehri Kolonisi bölgelerinin birleştirilmesi ile meydana gelen ve varlığını 1910–1961 yılları arasında sürdüren ülke. Ülke 1961 yılında ardılı olan ve günümüzde de varlığını sürdüren Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kurulması ile varlığını sonlandırmıştır.
Virginia Kolonisi'ndeki Jamestown yerleşimi, Amerika kıtasındaki ilk kalıcı İngiliz yerleşmesiydi. Powhatan Nehri'nin kuzeydoğu kıyısında, günümüz Williamsburg merkezinin yaklaşık 2.4 mil (4 km) güneybatısında yer almaktadır. 4 Mayıs 1607'de, Virginia Sömürge Başkanlığı tarafından "James Fort" olarak kuruldu. 1610'da kısa bir terkin ardından resmi olarak kuruluşu kayıt edildi. 1585 yılında Roanoke Adası'nda kurulan Kaptan Roanoke Kolonisi de dahil olmak üzere birkaç başarısız yerleşke girişimi izledi. Jamestown, 1616'dan 1699'a kadar sömürge başkenti (merkezüssü) olarak hizmet etti.
Britanya Denizaşırı Toprakları ya da Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları, Birleşik Krallık'ın bir parçasını oluşturmamakla birlikte Birleşik Krallık hâkimiyeti altında bulunan on dört bölgedir.
Güneşi Batmayan İmparatorluk, İngiltere başta olmak üzere tarihteki bazı deniz aşırı imparatorluklar için kullanılan terimdir. Herodot'a göre terimin bir benzeri ilk kez Pers imparatoru I. Serhas tarafından kullanılmıştır.
Taç kolonisi veya kraliyet sömürgesi, İngiliz sömürge imparatorluğu ve bunu takip eden Britanya İmparatorluğu'nda bir sömürge yönetimi türüydü.
Cape Kolonisi, Hollanda'nın Güney Afrika'daki ilk göçmen kolonisi, daha sonra Birleşik Krallık egemenliğine geçmiştir. Merkezi bugünkü Cape Town'du.
Maryland kolonisi, 1632'den 1776'a kadar önce İngiltere'nin sonra da Britanya'nın Kuzey Amerika'daki kolonilerinden biri. 1776'da Büyük Britanya'ya karşı isyan eden ve bağımsızlığını ilan eden 13 koloniden biri oldu.
Bağımlı toprak veya bağımlı bölge, henüz siyasi bağımsızlığını sağlayamamış veya egemen bir devlet olarak tam siyasi bağımsızlığını kazanamamış, egemenliği henüz kontrol eden devlet tarafından sağlanan toprak veya bölgelere verilen addır.
Plymouth Kolonisi, 1620-1691 yılları arasında, İngiliz sömürge imparatorluğunun Kuzey Amerika'daki bir bölümüdür. Plymouth Kolonisi'ndeki ilk yerleşim bölgesi, önceden John Smith tarafından gözlenmiş ve isimlendirilmiş olan New Plymouth'tur. Bu yerleşim yeri koloninin başkenti olarak hizmet etmiştir ve günümüzün modern Plymouth, Massachusetts şehrinin temelini oluşturmaktadır. Doğu Midlands'te yaşanan geçici bir siyasi gerilim esnasında Büyük Britanya'yı terk ederek bu bölgeye yerleşen Pilgrimler'in kurduğu bu koloni, 1607'de kurulmuş Jamestown, Virginia kolonisinden sonra, Yeni Dünya'daki ikinci başarılı İngiliz yerleşimi olmuştur ve bu yerleşim yeri ileride kurulacak Amerika Birleşik Devletleri'nin çekirdeğini oluşturacaktır. Pilgrimlerin serüveni, Birleşik Devletler'in tarihi ve kültürü içinde merkezi bir yere sahiptir.
Magna Graecia ya da Büyük Yunanistan, Antik Yunan koloni çağında İtalyanın Güneyi ve Sicilya Adasını belirtmek için kullanılan coğrafi bir adlandırmadır. Bölgedeki mevcut yoğun Yunan kolonilerine atıfta bulunarak, bu toprakların Yunan kültür sahasının bir parçası olduğunu vurgulamak için kullanılır. Güney İtalya'nın önemli şehirlerinden Napoli ve Taranto gibi birçok şehir antik çağda kurulan Yunan kolonilerden gelir. Yine bir Yunan kolonisi olan Siraküza'da doğan Arşimet bölgede yetişen önemli isimlerdendir. Günümüzde bölgede yaşayan Yunan kökenlileri Griko denir.
Basutoland, Afrika kıtasının güneyinde Büyük Britanya'nın 1868 yılından itibaren himaye bölgesi olarak bulunduğu, 1884 yılından itibaren de direkt olarak Kraliyete bağlı koloni bölgesi olarak ilan ettiği ülke. Günümüzde aynı sınırlar içerisinde Lesotho bulunmaktadır.
Alman Sömürge İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu'nun yurt dışındaki kolonilerini, bağımlılıklarını ve topraklarını kapsamaktaydı. Alman devletleri tarafından kısa ömürlü sömürgeleştirme girişimleri önceki yüzyıllarda meydana gelmişti, ancak önemli sömürge çabaları ancak 1884'te Afrika Talanı ile başladı. Afrika'nın sömürgeleştirilmemiş kalan bölgelerinin çoğunu üzerinde hak iddia eden Almanya, Britanya ve Fransız imparatorluklarından sonra o dönemin üçüncü en büyük sömürge imparatorluğunu kurdu. Alman Sömürge İmparatorluğu; bugünkü Burundi, Ruanda, Tanzanya, Namibya, Kamerun, Gabon, Kongo, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Nijerya, Togo, Gana, Yeni Gine ve diğer birçok Batı Pasifik/Mikronezya adası dahil birkaç Afrika-Pasifik ülkelerinin bir bölümünü kapsıyordu.
Almanya, 1914'te tüm kolonilerinin İtilaf Devletleri tarafından savaşın ilk haftalarında işgal edildiği Birinci Dünya Savaşı başladığında sömürge imparatorluğunun kontrolünü kaybetti. Ancak, birkaç sömürge askeri birimi uzak bölgelerde bir süre daha direnmeye devam etti: Alman Güneybatı Afrikası 1915'te, Kamerun 1916'da ve Alman Doğu Afrikası 1918'de teslim oldu.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra yapılan Versay Antlaşması ile Almanya tüm kolonilerini kaybetmiştir. Alman sömürge imparatorluğu 1919'da varlığını sona erdirdi. Kaybedilen sömürgeleri geri kazanma planları, İkinci Dünya Savaşı boyunca devam etti ve çoğu zaman bunun Üçüncü Reich'ın bir hedefi olduğundan şüphelendi.
Fransız Madagaskarı ya da resmi kullanımı ile Madagaskar ve Bağlı Bölgeler Kolonisi, Afrika kıtasının doğu kıyılarında başta Madagaskar adası olmak üzere yer alan adalar üzerinde kurulu olan Fransa koloni bölgesiydi. Fransa bölge üzerindeki hakimiyetini 1897 yılından 1958 yılına kadar sürdürmüştür.
Sömürge imparatorluğu, ya emperyal merkeze bitişik ya da denizaşırı ülkelerde bulunan, belirli bir devletin nüfusu tarafından yerleşmiş olan ve o devlet tarafından yönetilen bölgelerden oluşan bir kolektiftir . Erken modern Avrupa güçlerinin genişlemesinden önce, diğer imparatorluklar İberya'daki Romalılar veya şu anda Güney Çin'deki Çinliler gibi toprakları fethedip sömürgeleştirdiler. Modern sömürge imparatorlukları ilk olarak 15. yüzyılda o zamanlar en gelişmiş Avrupa denizcilik güçleri Portekiz ve İspanya arasında bir keşif yarışıyla ortaya çıktı. Bu dağınık deniz imparatorluklarının ve onu izleyenlerin arkasındaki ilk dürtü, Avrupa Rönesansından çıkan yeni fikirler ve kapitalizm tarafından yönlendirilen ticaretti. 1479, 1493 ve 1494'te dünyayı aralarında bölmek için anlaşmalar da yapıldı. Avrupa emperyalizmi, 14. yüzyılda hızla yükselen ve İspanyol ve Portekiz'i zorlayan Avrupa Hristiyanları ve Osmanlı Müslümanları arasındaki rekabetten doğdu. Hindistan'a ve daha az ölçüde Çin'e yeni ticaret yolları aramaya başladı.
Massachusetts Körfezi Kolonisi (1628-1691), Massachusetts Körfezi çevresinde bir İngiliz yerleşimiydi. Yerleşimin toprakları güney New England'daydı ve ilk yerleşimler iki doğal limanda ve çevredeki arazide yaklaşık 154 mil (247,8 km) ayrı—önceden kurulmuş Plymouth Kolonisi'nin kuzeyindeki Salem ve Boston çevresindeki alanlardı. Sözde Massachusetts Körfezi Kolonisi tarafından yönetilen bölge, Massachusetts, Maine, New Hampshire ve Connecticut'ın bölümleri de dahil olmak üzere New England'ın merkezinin çoğunu kapsıyordu.
Sürgün cezası, hüküm giymiş suçluların veya toplumda istenmeyen kişi olarak tanımlananların çoğunlukla bir koloni olan denizaşırı ve uzak bir yere belirli bir süreliğine gönderilmesidir. Mahkûmların çoğu cezalarını tamamladıkları zaman bulundukları uzak yerden geri dönecek maddi kaynaklara sahip olmadıkları için bu yerleşim yerlerinde kalmaya mecbur kalmaktaydı.
1788 ile 1868 yılları arasında Britanya ceza sistemi, Büyük Britanya ve İrlanda'dan yaklaşık 162.000 mahkûmu Avustralya'daki çeşitli ceza kolonilerine nakletti.
