İçeriğe atla

Cevdet Dermenci

Cevdet Umeroviç Dermendzi
LakabıGrigori İvanoviç
DoğumДжевдет Умерович Дерменджи
27 Ağustos 1918(1918-08-27)
Kikeneiz, Kırım, Yalta
Ölüm12 Mart 1985 (66 yaşında)
Orenburg, Rusya SFSC, Sovyetler Birliği
BağlılığıSovyetler Birliği
RütbesiYüzbaşı
BirimiKızıl Ordu
Ödülleri
Sonraki işiZiraat mühendisi

Cevdet Umeroviç Dermendzi (Rusça: Джевдет Умерович Дерменджи; 1918 - 1985), Kızıl Ordu'da Kırım Tatarı kökenli yüzbaşı rütbeli bir tabur komutanıdır. Birliğine ilk kez komuta etmeye başladığında, çıkarma grubuyla Dinyeper nehrini ikinci geçişi sırasında gösterdiği cesaretten dolayı Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi, ancak yalnızca Lenin Nişanı ile ödüllendirildi.[1][2]

Askerî kariyeri

Nazi Almanyası, Barbarossa Harekâtı'nda Sovyetler Birliği'nin önemli bir bölümünü işgal ettikten kısa bir süre sonra, Dermendzi 3 Temmuz'da Simferopol askerî kayıt ofisi tarafından Kızıl Ordu'ya alındı. O yıl Komünist Parti'ye kabul edildikten sonra, 5 Kasım 1942'de bir hafif makineli tüfek şirketinin siyasi işlerinden sorumlu komutan yardımcılığına atanmadan önce kısaca 1180. Piyade Alayı'na atandı. O yıl boyunca savaşta üç kez yaralandı ve 26 Aralık 1942'de ilk askeri ödülüne aday gösterildi - 1943'te verilen Kızıl Bayrak Nişanı. Daha sonra, Dinyeper'ı geçerken emrindeki birime - 112. özel tanksavar taburu - liderlik ederken gösterdiği cesaretten dolayı, Suvorov Nişanı'na aday gösterildi, daha sonra ödülü Aleksandr Nevski Nişanı olarak değiştirildi.[1]

26 Eylül 1943'te emrindeki taburun ikinci kez nehri geçmesine önderlik ettiği muharebedeki gayretinden dolayı, 31 Ekim 1943'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi; düşman topçusu, makineli tüfek ateşi ve havan toplarından oluşan bir engelle karşı karşıya kalmasına rağmen, taburunun nehrin sağ kıyısına ulaşan ilk çıkarma grubu olması için mücadele etti. Bu muharebede Dermendzi, el bombaları atarak ve yakın mesafeli çatışmalara girerek düşman siperlerine saldırmada önderlik etti, Mihver kuvvetlerini geri çekilmeye zorladı ve çıkarma grubunun bölgede bir köprübaşı kurmasına izin verdi. Dört gün boyunca düşman tanklarının ve piyadelerinin tekrarlanan karşı saldırılarını savuşturdular ve ek dost birliklerin nehri geçip bölgede yerleşmelerini sağladılar. Savaşta yaralanmasına rağmen, görevi yerine getirmek için taburuna komuta etmeye devam etti. Bu savaştaki eylemlerinden dolayı, Kızıl Ordu'nun savaşta öne çıkan diğer 28 üyesiyle birlikte Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi, ancak listedeki 29 kişiden bu unvanı almayan tek kişi Dermendzi oldu. 22 Şubat 1944'te onun yerine sadece Lenin Nişanı verildi. Dinyeper için kazanılan savaştan sonra, Güney Besarabya'nın kurtuluşu sırasındaki etkinliği ve liderliği nedeniyle övüldüğü 1120. Savaş boyunca Stalingrad, Odessa, Kantemirovka, Zaporozhye, Manganets, Nikopol (Niğbolu), Nikolaev, Bender ve Varna[3] dahil olmak üzere birçok büyük şehir için yapılan muharebelere katıldı ve en az beş kez yaralandı.[2][4]

Savaş sonrası

Savaştan sonra Kırım'dan 1944'te gerçekleştirilen sürgün sonucu Volga bölgesindeki Orenburg'da hayatına devam etti. Burada ziraat mühendisi ve bir devlet çiftliğinin yöneticisi oldu. Daha sonra, bilim derecesi adayı olarak tezini SSCB Bilimler Akademisi karşısında başarıyla savundu.[3] Ayrıca bölgesel yürütme komitesinin bir birimine başkanlık etti. Geri dönüş hakkını kazanamadan önce 1985 yılında Orenburg'da öldü. Nedenini sormasına rağmen, Sovyetler Birliği Kahramanı adaylığının neden reddedildiğine dair resmî bir açıklama alamadı.[5][6][7]

Aldığı ödüller

Kaynakça

  1. ^ a b Къараманлар ольмейлер: Къырымтатарлар Экинджи Дюнья дженкинде (Kırım Tatarcası). Къырым девлет окъув-педагогика нешрияты. 2007. s. 58. ISBN 978-966-2930-18-4. 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b Война…Судьбы…Память…Песни… [Savaş... Kader... Hatıra... Şarkılar...]. Kazan: Idel-Press. 2015. s. 203. ISBN 978-5-85247-796-5. OCLC 949268869. 
  3. ^ a b "Cevdet Dermendzi" (Rusça). Ana-Yurt. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  4. ^ "Капитан Дерменджи был представлен к званию Героя СССР за форсирование Днепра". Милли Фирка (Rusça). 30 Haziran 2015. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  5. ^ "Дерменджи Джевдет Умерович". Мы вас помним (Rusça). 26 Nisan 2018. 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021. 
  6. ^ Kurtseitov (2018). "Крымские татары - герои Советского Союза: хронология представлений, награждений и замены высшей награды орденами СССР". Вопросы крымскотатарской филологии, истории и культуры. 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 
  7. ^ Удобрение капусты и безрассадный способ ее возделывания в Оренбургской области - Дерменджи Джевдет Умерович (Rusça). 1971. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İvan Kojedub</span> As pilotu, 3 kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyası alan kişi

İvan Mikitoviç Kojedub Ukrayna asıllı Sovyet asker, II. Dünya Savaşı as pilotu ve sonrasında Sovyet Hava Kuvvetleri mareşali. Gösterdiği başarılar sebebiyle üç kez Sovyetler Birliği Kahramanı madalyasıyla onurlandırılmıştır. Kore Savaşı sırasında da 324. Avcı Filosu komutanlığı görevinde bulunan Kojedub, çoğunlukla görev yaptığı Lavoçkin La-5 avcı uçağıyla olmak üzere 64 + 2 düşman uçağı düşürmüştür. Kendisi jet kullanmadan jet motoruna sahip olan Messerschmitt Me 262 düşürmüş nadir savaş pilotlarındandır.

Samand Aliyeviç Siyabendov, Belarus Cephesi 48. Ordu 217. Piyade Tümeni 755. Piyade Alay komutan yardımcısı yarbay, Sovyet Kürdü Sovyetler Birliği Kahramanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İvan Fedyuninski</span> Sovyet askeri lideri

İvan İvanoviç Fedyuninski, Sovyet askeri lideri ve Sovyetler Birliği Kahramanı'dır (1939).

<span class="mw-page-title-main">Teyfuk Abdul</span>

Teyfuk Amitoviç Abdul, II. Dünya Savaşı sırasında 175. Muhafız Tüfek Alayı'nın 2. taburunun komutanı olarak görev yapan Sovyetler Birliği Kahramanı madalyalı Kırım Tatarı asker.

<span class="mw-page-title-main">Yekaterina İllarionovna Dyomina</span> Sovyetler Birliği Kahramanı ve İkinci Dünya Savaşı gazisi

Yekaterina İllarionova Dyomina, bir Rus askeri doktordur. 369. Deniz Taburu'nın eski tıbbi subayı ve Kıyı Filosu kıdemli tıbbi subayıdır ve deniz birlikleri istihbaratında görev yapan az sayıdaki kadından biridir. Sovyetler Birliği Kahramanıdır.

Mirza Dövlet oğlu Valiyev Azeri Kızıl Ordu çavuşu ve Sovyetler Birliği Kahramanı. Valiyev, ölümünden sonra Budapeşte Taarruzu'ndaki eylemlerinden ötürü bu unvanla ödüllendirildi. 45-mm'lik bir tanksavar topunu komuta ederek, mürettebatı öldürüldükten sonra bir dizi Alman tankını imha ettiği ve dahasında kendisin de öldürüldüğü bildirildi. 24 Mart 1945'te Valiyev, ölümünden sonra Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Movlid Visaitov</span>

Movlid Aleroyeviç Visaitov, Çeçen Kızıl Ordu albayı ve Sovyetler Birliği Kahramanıydı. Visaitov, 2. Dünya Savaşı sırasında 255. ayrı Çeçen-İnguş süvari alayının komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hanpaşa Nuradilov</span>

Hanpaşa Nuradiloviç Nuradilov 1941-1942 yılları arasında Kızıl Ordu'ya hizmet eden Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti doğumlu Çeçen makine tüfekçisi. PM M1910 makineli tüfeğiyle tahminen 920 düşman askerini öldürdü, ayrıca 18 Nazi Alman askerini esir aldı ve 9 Alman makineli tüfeğini ele geçirdi. Dört kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi. Son savaşı Stalingrad Muharebesi idi. Vücudu asla bulunamadı ve insanlar onun Alman bombardıman uçakları tarafından öldürüldüğü (bombalandığı) sonucuna vardı. Ölümünden sonra Stalingrad Muharebesi'nde gösterdiği icraatlar nedeniyle Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını aldı.

Hansultan Çapayeviç Daçiyev, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'ya hizmet etmiş Çeçen süvari. 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanıyla ödüllendirildi, ancak daha sonra Çeçen etnik kökeninden dolayı Celal-Abad'a sürüldü; Lavrenti Beriya'ya Çeçen halkının haklarının geri verilmesini talep eden bir mektup yazdıktan sonra güveni kötüye kullanma suçundan tutuklandı ve yirmi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tutuklandıktan sonra askerî madalyaları elinden alındı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı iptal edildi. Sonunda serbest bırakıldı ve 1985'te beraat etti. Ardından unvanı Mihail Gorbaçov tarafından yeniden verildi.

Havaci Muhamed-Mirzayev İkinci Dünya Savaşı sırasında 15 Ocak 1944 tarihinde Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını alan bir Çeçen süvari askeri.

Üzeir Abduramanoviç Abduramanov, Alman-Sovyet Savaşı sırasında Kızıl Ordu'da bir kazıcıydı. Ağır düşman ateşi altında ve buzlu suyla örtülü Soj Nehri boyunca askerlerin güvenli bir şekilde nakledilmesini sağladıktan sonra, 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Tüm savaş boyunca Kızıl Ordu'da görev yapmış olmasına ve cesaretinin tanınmasına rağmen, Kırım Tatarı etnik kökeninden dolayı 1945'te Özbekistan'a sınır dışı edildi. Tüm ailesi de 1944 tehcirinde sürgüne gönderildi.

Emir Üsein Çalbaş, Kırım Tatarı uçan ası, filo komutanı, test pilotu ve Ahmet Han Sultan'ın arkadaşıydı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı nişanını almaya aday gösterildi, ancak alamadı.

<span class="mw-page-title-main">Abduraim Reşidov</span>

Abduraim İsmailoviç Reşidov, SSCB'de Büyük Vatanseverlik Savaşı olarak bilinen II.Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetlerinin 162. Muhafız Bombardıman Havacılık Alayı komutan yardımcısıydı. 1945'te Binbaşı rütbesini korurken, savaş sırasında Pe-2'deki ilk 166 görevi için Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Savaştan sonra, Kırım Tatarı sivil haklar hareketine yoğun bir şekilde dahil oldu ve hükûmete, geri dönüş hakkını reddetmeye devam ederlerse alenen kendi kendini feda edeceğine dair yemin etti.

Musa Gaysinoviç Gareyev, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetleri'nin 76. Sovyet Hava Kuvvetleri filo komutanı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını iki kez alan tek Başkurttur.

Maksim Yakubov Kazakça: Максим Якубович Якубов — Uygur, II.Dünya Savaşında asker, Sovyet askeri. Sovyetler Birliği Kahramanı (1943), Kızıl Ordu askeri olan 38'inci Voronej Cephesi'nin 240'ıncı Piyade Tümeni'nin 836'ncı Tüfek Alayı'nın tüfekçisi olarak Büyük Vatanseverlik Savaşı'nın bir katılımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Talgat Bigeldinov</span>

Talgat Jakypbekuly Bigeldinov İkinci Dünya Savaşı sırasında yer almış kara taarruz pilotu ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını iki kez kazanan tek Kazak asker. Savaştan sonra orduda kaldı ve yedek kuvvetlere transfer olmadan önce yarbay rütbesine ulaştı. Kazakistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandıktan sonra Tümgeneral rütbesine terfi etti.

<span class="mw-page-title-main">Cafer Osman Topçu</span>

Cafer Osman Topçu, İkinci Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'da görevli bir Kırım Tatar subayıydı. Altı kez yaralandı, savaşta birçok kez kendini gösterdi ve bunun için iki ayrı kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi, ancak hiçbir zaman alamadı.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Gulayev</span>

Nikolay Dmitriyeviç Gulayev Sovyet as pilot, komutan ve Sovyetler Birliği Kahramanı. II. Dünya Savaşı sırasında kazandığı 50'nin üzerinde hava muharebesiyle en etkili 4. Sovyet savaş pilotuydu.

Georgi Ivanovich Anisimov, Sovyet komutan ve korgeneral.

Fetislyam "Petay" Abilovich Abilov, İkinci Dünya Savaşı sırasında 130. Muhafız Tüfek Alayı'nın komutanı olarak görev yapmış Sovyet Ordusu subayıydı. Savaş yıllarında iki kez aday gösterilmesine rağmen Kırım Tatarı olması nedeniyle reddedildikten sonra 1990 yılında Sovyetler Birliği Kahramanı ünvanına layık görüldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.