İçeriğe atla

Cevad Nurbahş

Cevad Nurbahş
Doğum1926
Kirman, İran
Ölüm10 Ekim 2008 (82 yaşında)
Banbury, Oxfordshire
MeslekYazar, psikiyatrist, mutasavvıf
İkametİran (1926-1979)
ABD (1979-2008)
Milliyetİranlı
EğitimSorbonne Üniversitesi
Etkin yılları1953-2008

Cevad Nurbahşî ya da gerçek adıyla Rıza Ali Şah, (d. 10 Aralık 1926, Kirman, İran - ö. 10 Ekim 2008, Oxford, İngiltere) 1953'ten ölümüne değin Nimetullahiyye tarikatının önderliğini yapan İranlı mutasavvıf, psikiyatri mütehassısı.

Hayatı

Cevad Nurbahşî, İran'ın Kirman kentinde doğdu. Nimetullahi tarikatına girdi ve yirmi yaşında şeyh oldu. Tahran Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 1952'de Sorbonne Üniversitesi'nden psikiyatri alanında doktor unvanı aldı. 1953 yılında Nur Ali Şah tarafından Nimetullahilik tarikatı önderi olarak atandı. 1979'da İran İslam Devrimi'nden sonra İran'ı terk etmek zorunda kaldı. Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı. 10 Ekim 2008 tarihinde İngiltere'nin Oxford şehrinde öldü.[1]

Tartışma

Nurbaksh, eşitlik konusundaki ısrarına rağmen, yine de diğer İranlı Milliyetçiler ve şovenistlerle aynı çizgide, Arap karşıtı ırkçılığı ve nefreti savunuyor. Nurbahş'la röportaj yapılan Sufiler üzerine El Cezire belgeseline göre, Nurbahş ve Ni'matullah Sufi tarikatı (Nurbahş'ın düşüncesindeki kültürleri bugün bile eşkıyalık, tecavüz ve öldürme olan) Araplara karşı nefretle doludur ve İranlıların İslam'ın özünü alıp derilerini Araplara verdiklerini iddia ederken Ni'matullah Tarikatı da gerçek Müslüman değildi.[2][3] Nurbakhsh'ın Sufizm biçiminin, İslam kisvesi altında İslam öncesi İran kimliğini korumanın bir yolu olduğu tartışılabilir.[4] Nurbahş'ın ayrıca İslam'ı açıkça kınadığı iddiası, Ni'matullah tarikatının birçok üyesinin ayrılmasına yol açtı.[5]

Eserleri

  • In the Paradise of the Sufis, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1979)
  • Divani Nurbakhsh, Sufi Poetry, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1980)
  • The Truths of Love: Sufi Poetry, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1982)
  • The Gnosis of the Sufis (Ma‘arif-i Ṣufiyya), in five volumes, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1983)
  • Jesus in the Eyes of the Sufis, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1983)
  • Sufi Women, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1983)
  • Spiritual Poverty in Sufism, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1984)
  • The Great Satan, ‘Eblis’, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1986)
  • Sufi Symbolism (Farhang-i Nurbakhsh), in 16 volumes, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1990 onwards)
  • Dogs from a Sufi Point of View, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1992)
  • In the Tavern of Ruin, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1992)
  • The Psychology of Sufism, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1992)
  • Masters of the Path: A History of the Nimatullahi Order, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1993)
  • Traditions of the Prophet, Volumes I and II, trilingual texts (Arabic, Persian and English), Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1993)
  • Discourses on the Sufi Path, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (1996)
  • The Path, Khaniqah Nimatullahi Publications, London (2003)

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Staff (11 Ekim 2008). "Sufi Poet Dr. Javad Nurbakhsh: 12/10/1926 -- 10/10/2008 (obituary)". Payvand's Iran News. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2009. 
  2. ^ {{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.? v=LepWoCElsUY |title=سري للغاية | البحث عن الصوفية |language=en |access-date=12 Mayıs 2024 |via=www.youtube.com}
  3. ^ Nazim Hakkani, Nakşibendi Sufileri hakkında bir El Cezire röportajı için 10 milyon dolar istiyor - El Cezire Belgeseli (İngilizce). 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2024-05 -12 – www.youtube.com vasıtasıyla.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişim-tarihi= (yardım)
  4. ^ {{Alıntı kitabı |last=Milani, Milad . “Cevad Nûrbahş ve Ni’metullahi ‘Haniqahi’ Tarikatı.” İslam Mezhepleri ve Hareketleri El Kitabı, Muhammed Afzal Upal ve Carole M. Cusack tarafından düzenlenmiştir, 543–67. Brill, 2021. http://www.jstor.org/stable/10.1163/j.ctv1v7zbv8.31 12 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. |title=}
  5. ^ "Cevad Nurbakhsh'ın Nimatullahi Tarikatında çatlaklar mı var?". groups.google.com. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Alevilik, Ali ve On İki İmam'ın öğretilerini öğretmiş olduğu varsayılan Hacı Bektaş-ı Veli'nin mistik Alevi İslami öğretilerini takip eden yerel bir İslami gelenektir. Alevi öğretileri dede adı verilen din adamları tarafından aktarılır. İslam'ın altı iman esası kabul edilir, ancak yorumlamada diğer mezheplerle farklılıklar bulundurur. Alevi öğretileri, yerel bir Türk dünya görüşüyle harmanlandı ve İslam'ın heterodoks bir yorumuna yol açtı. Geçmişin aksine günümüz Alevilerinin bir kısmı kendini Müslüman olarak tanımlandırmamaktadır. Hak-Muhammed-Ali teslis inancına bağlıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Tasavvuf</span> İslamın içsel, mistik boyutu

Tasavvuf veya Sûfîzm ya da Sûfîlik, İslam'ın iç veya mistik yüzü olarak tarif edilir. Ayrıca Sufizmin batıda yükseltilen içeriğinin "Budizm ve Taoizm gibi içeriksiz güzel yaşama tarzı" olarak yorumlanması da vardır.

Ehl-i Hak, Yâresânizm veya Kaka'ilik, 14. yüzyılın sonlarında İran'ın batısında Sultan Sahak tarafından kurulan senkretik bir dini öğretidir. Toplam Ehl-i Hak nüfusunun 2 milyon ila 3 milyon arası olduğu tahmin edilmektedir. Esas olarak batı İran ve doğu Irak'ta bulunurlar ve çoğunlukla etnik Goran Kürtleridirler, ancak daha küçük gruplar halinde Türk, Fars, Lur, Azeri ve Arap inananları da bulunur. Irak'taki bazı Yarsanilere Kaka'i denir. Yarsaniler, bazen aşağılayıcı bir şekilde "Aliilahiler" veya "Aliyyullahiler" olarak da adlandırılabilirler. Birçok Yarsaninin, İran'daki İslami yönetimin baskısı nedeniyle dinlerini sakladığı tahmin edilir ve bu yüzden nüfuslarının kesin istatistikleri bulunmamaktadır.

William C. Chittick, New York Devlet Üniversitesi'nde, karşılaştırmalı araştırmalar bölümü profesörüdür.

Ahmet Yaşar Ocak, Türk akademisyen, tarihçi, yazar. Türk Tarih Kurumu ve Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyesi olan profesör doktordur.

Henry Corbin (1903-1978) ünlü Fransız oryantalist filozof, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Rabia el-Adeviyye</span>

Rabia el-Adeviyye veya Rabiatü'l Adeviyye, Basralı ünlü Müslüman kadın sufi.

<span class="mw-page-title-main">Safiyüddin Erdebilî</span> Safevî Hanedanına ismini veren kişi

Şeyh Safiyüddin İshak Erdebilî, Safevi Tarikatı'nın kurucusu olan mutasavvıf ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî</span> Türk tasavvuf âlimi ve şair (1207–1273)

Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî, Celâleddin Muhammed Rumi, ayrıca Celaleddin Muhammed Belhî veya yaygın adlarıyla Mevlânâ veya Rumi, 13. yüzyılda Anadolu'da yaşamış bir Fars tasavvufçu, ilahiyatçı ve Sufi bir mistik şairdir. Mevlana'nın etkisi ulusal sınırları ve etnik ayrımları aşar: onun manevi mirası son yedi yüzyıldır İranlılar, Tacikler, Türkler, Yunanlar, Peştunlar, Orta Asya ve Hint Yarımadası Müslümanları tarafından büyük ölçüde takdir edilmektedir. Şiirleri dünya dillerinin çoğuna geniş çapta çevrilmiş ve çeşitli biçimlere aktarılmıştır. Mevlana, Amerika Birleşik Devletleri'nde "en popüler şair" ve "en çok satan şair" olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tekke</span> tarikattan olanların barındıkları, Tanrı’ya tapındıkları, dinsel törenler yaptıkları yer, dergâh.

Tekke, tarikattan olanların barındıkları, ibadet ve tören yaptıkları yer, dergâh gibi yapılardır. Osmanlı İmparatorluğu'nda tekke anlamında günümüz Türkiye'deki Müslüman Türkmen Alevî-Bektâşîlerin Cem Evi, yani Mescid'in yanı sıra dergâh, âsitane sözcükleri olarak kullanılmıştır. Bazı tarikatlarda hankâh ve âsitane yalnızca merkez tekkeye denir.

Kızılbaş, eski dinî inanış ve kültürleri ile İslamiyeti kendilerine has bir şekilde birleştirip Şiilik'ten etkilenen Safevi Tarikatı müridleri için kullanılan terim.

<span class="mw-page-title-main">İran'da İslam</span>

İran'da İslam, (633-656) Sasani İmparatorluğu'nun sonunu getirmiş ve İran'da Zerdüştlük dininin ortadan kalkmasına neden olmuştur. Ancak Pers uygarlığının gelenekleri kaybolmamış yeni İslam siyaseti içine büyük ölçüde yedirilmiştir.

Ni'metullah'îyye, Ni'metallahîlik ya da Ni'metullahî Tarikâtı ; Emir Nûr'ed-Dîn Ni'metullah bin Mir Abdullah tarafından 14. yüzyılda kurumsallaştırılan Azerî kökenli bir sufi tarikâtı.

Molla (Farsça:ملا), İslami ilahiyat ve dini yasa (fıkıh) üzerine eğitim almış din bilginidir.

<span class="mw-page-title-main">Bâyezid-i Bistâmî</span> İranlı mutasavvıf

Bâyezid-i Bistâmî ya da Ebu Yezid Tayfur bin İsa bin Sürûşân, İranlı mutasavvıf.

Ekberilik, Muhyiddin İbn Arabi'nin temel kavramlarını geliştirdiği sufi metafiziğinin Vahdet-i Vücud denilen meşrep veya okuluna bağlı olan sufileri tanımlamakta kullanılan bir terim.

<span class="mw-page-title-main">Ni‘metullāh-ı Velî</span>

Ni'metullāh-ı Velî, Nimetullahilik tarikatının kurucusu ve mutasavvıf şair.

Berelvi, Sünni İslam içinde Hanefi mezhebine bağlı Hindistan'ın Bereilli kentinden çıkan 200 milyon mensubu olan bir hareket. Hareket ismini lider İmam Ahmed Raza Han'ın (1856-1921) şehrinden alır. Medya ve akedemisyenler tarafından Berelvi ismiyle anılan harekete bağlı olanlar, kendilerine Ehl-i Sünnet vel Cemaat olarak hitab etmeyi tercih ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Kalender</span>

Kalender, mala, mülke ve şöhrete önem vermeyen, toplumdan önemli ölçüde kendilerini tecrit etmiş, kanaat anlayışına sahip, belirli bir tarikata bağlı olan veya olmayan Sufi dervişlere denir. Çoğunlukla Orta Asya, Hindistan ve Pakistan'da bulunmaktadır. Bazı önemli kalenderler; Lal Şahbaz Kalender, Bu Ali Şah Kalender ve Şems Ali Kalender.

İran dinleri, Antik İran'da ortaya çıkan dinlerdir.