İçeriğe atla

Cevad Memduh Altar

Prof. Cevad Memduh Altar (d. 1902 - ö. 23 Mart 1995), Türk müzik tarihçisi, eğitimci ve yönetici olarak cumhuriyet döneminin önde gelen aydınlarındandır.

Altar, liseyi İstanbul'da bitirdikten sonra 1922 yılında Almanya'ya öğrenim yapmaya gitmiş, Leipzig Devlet Konservatuvarı'nda Hugo Hamann ile keman ve viyola; Johannes Merkel ile teori ve sanat tarihi çalışmıştır. Leipzig Konservatuvarı'nı 1927 yılında bitirmiş, Türkiye'ye dönerek Müzik Öğretmen Okulu'nda teori (1927-32), Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'nde sanat tarihi ve müzik tarihi (1932-36), Ankara Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu'nda sanat tarihi ve estetik (1950-70), Ankara Devlet Konservatuvarı'nda sanat tarihi ve opera tarihi (1960-70), Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda sanat felsefesi öğretmenliği (1983-93) yapmıştır. Ankara Devlet Konservatuvarı'nın kuruluş çalışmalarına katılan (1935-37) Altar, eğitsel çalışmalarının yanı sıra, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı Güzel Sanatlar Şube Müdürlüğü (1934-43), Basın Yayın Dairesi Genel Müdürlüğü (1943-51), Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü (1951-54), Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü (1954-60) gibi görevlerde bulunmuş, 1967'de TRT'de program ve haber Genel Müdür Yardımcılığı görevinden emekli olmuştur.

UNESCO Türkiye Ulusal Komisyonu kurucu üyesi ve Sanat Eleştirmenleri Derneği (AICA) üyesi olan araştırmacı, Fransa'nın Officier d'Académie Nişanını, Federal Almanya'nın Schiller Madalyasını ve Türkiye'de Sevda-Cenap AND Müzik Vakfı'nın Onur Ödülü Altın Madalyasını almıştır. 1988 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Senatosu tarafından kendisine "Fahri Profesörlük" unvanı verilmiştir. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın kuruluşunda görev alan Altar, 1986-93 yılları arasında bu vakfın yönetim kurulu üyesi olarak çalışmıştır.

Sanatçı, 1939-50 yılları arasında Ankara Radyosu'nda "Açıklamalı Müzik" programları hazırlamış, çok sayıda radyo ve TV programına müzik tarihçisi olarak katkıda bulunmuştur. 1930-95 arasında çeşitli dergi ve gazetelerde yüzlerce makalesi yayınlanan araştırmacının, Bach, Beethoven, Mozart, Chopin ve Türk bestecileri hakkında çok sayıda makalesi vardır. Varşova, Berlin ve Venedik Devlet Arşivlerinde müzik ve Türkiye ile batı ülkelerinin ilişkileri hakkında araştırmalar yapan sanatçı, Bizet'in Carmen ve Beethoven'in 9. Senfonisi üzerine incelemeler yazmıştır.

Altar'ın müzikoloji alanındaki özgün yaklaşımı daha çok, Opera Tarihi, Türkiye'de Opera, Sanat Felsefesi, Müzik Estetiği ve Bela Bartok üzerinedir.

Kitapları

  • Goethe, Musiki Hayatı, İstanbul 1932.
  • Goethe ve Sanatı, İstabul 1944.
  • Georges Bizet ve Carmen Operası, Ankara 1948.
  • Sanat Yolculukları, İstanbul 1953.
  • Ludwig Van Beethoven, İstanbul 1953.
  • Opera Tarihi, 4 Cilt, son basım:1982.
  • 15. Yüzyıldan bu yana Türk ve Batı Kültürlerinin karşılıklı etkileme güçleri üzerine bir inceleme, Ankara 1984.
  • Paul Hindemith ile Karşılaşmam, Ankara, 1984.

Çevirileri

  • Armoni, Prof. Dr. Johannes Merkel'den, İstanbul 1929.
  • Kontrpuan, Prof. Dr. Johannes Merkel'den İstanbul, 1930.
  • Nora, Bebeğin Evi, Henrik İbsen, (monografik bir inceleme metni ile); İstanbul 1942; son basım: İstanbul 1977.
  • John Gabriel Borkman, Henrik İbsen, (monografik bir inceleme metni ile), İstanbul 1951.

Ayrıca Altar'ın ölümünden önce tamamladığı ve henüz basılmamış üç kitabı daha vardır: Sanat Felsefesi (1987), Müzik Estetiği ve Müzikoloji (1990), Müzik Ağırlıklı Barok Sanat Üzerine Araştırmalar (1993).

İlgili Araştırma Makaleleri

Müzik bilimi ya da müzikoloji, müziği bilimsel açıdan ele alan ve inceleyen bilim dalı.

<span class="mw-page-title-main">Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı</span> Devlet konservatuvarı

Ankara Devlet Konservatuvarı, günümüzde Hacettepe Üniversitesine bağlı olan müzik ve sahne sanatları okulu.

Arife Gülşen Tatu, Türk flüt sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü</span> Devlet destekli Türk tiyatro topluluğu

Devlet Tiyatrosu, Devlet Konservatuvarı Tatbikat Sahnesi’nin bir aşaması olarak, 16 Haziran 1949 tarihinde, "Devlet Tiyatro ve Operası" adıyla kurulmuştur. Konservatuvar’ın kurulduğu 1936 yılından 1947 yılına kadar, Tiyatro Bölümü’nü Alman tiyatro sanatçı ve yöneticisi Carl Ebert yönetmiştir. 1940 yılında, "Tiyatro ve Opera Tatbikat Sahnesi" kuruldu.

Türk Beşleri özellikle Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde eserleriyle kendilerinden söz ettirmiş aşağıdaki beş Klasik Batı Müziği bestecisini bir arada tarif etmek için kullanılan uluslararası bir deyimdir. Türk müziği için çok önemlidirler. Bu kişiler:

Rengim Gökmen, Türk orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Cüneyt Gökçer</span> Türk oyuncu

Cüneyt Gökçer, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Ulvi Cemal Erkin</span> Türk klasik müzik bestecisi, piyanist

Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci ve eğitimcidir. Türk Beşleri arasında yer alır.

Türev Berki, Türk piyano virtüözü, müzik teorisyenidir.

<span class="mw-page-title-main">Bozkurt Kuruç</span> Türk oyuncu ve yönetmen (1935–2022)

Mehmet Bozkurt Kuruç, Türk tiyatro oyuncusu, yönetmen ve öğretim üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Saadet İkesus</span> Türk opera sanatçısı

Fatma Saadet İkesus Altan, Türk opera sanatçısıdır.

Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, 12 Mart 1998'de Ankara'da kurulan konservatuvar.

Aytuğ Ülgen Türk müzikolog, orkestra şefi.

Recep Ayyılmaz, Türk opera yönetmeni, çevirmen, tiyatrocu ve müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Gün</span>

Aydın Gün, Türk opera sanatçısı ve rejisör.

<span class="mw-page-title-main">Konservatuvar</span> müzik eğitimine özel kuruluş

Konservatuvar kelimesi, Türkçeye İngilizce, Fransızca ve İtalyanca gibi Latin kökenli dillerden girmiştir ve hepsinin okunuşu, bugün Türkçede kullanılan konservatuvar kelimesine benzemektedir. Bazı kaynaklarda konservatuvar olarak da yazılmaktadır.

Prof. Cengiz Tanç Türk besteci, akademisyendir.

Arda Doğan (d. 1980, Edirne), Türk opera sanatçısı, besteci.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı</span>

İstanbul Devlet Konservatuvarı, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'ne bağlı müzik ve sahne sanatları okuludur. İlkokul, ortaokul, lise, lisans ve lisansüstü düzeylerinde tam zamanlı ve yarı zamanlı eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Devlet Opera ve Balesi</span> Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren bir sanat topluluğu

Ankara Devlet Opera ve Balesi veya kısaca Ankara DOB; Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyet gösteren bir sanat topluluğudur. Repertuvar kapsamında yıl boyunca çeşitli konser, opera, bale ve modern dans etkinlikleri gerçekleştirir. Devlet Opera ve Balesi bünyesindeki il müdürlükleri arasında bir sezonda en çok temsil veren ve en çok izleyici sayısına ulaşan topluluktur.