İçeriğe atla

Cetvel Kümesi

Koordinat:Sky map 16sa 14d 22,5s; -60º 52' 07″
Cetvel Kümesi
Cetvel Kümesi'nin merkezi. Merkezde yer alan iki dev gökada; ESO 137-8 (solda) ve ESO 137-6 (sağda).
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızCetvel
Sağ açıklık (α)16sa 14d 22.5s[1]
Dik açıklık (δ)-60° 52′ 07″[1]
Zenginlik sınıfı1[2]
Bautz-Morgan sınıflandırmasıI[2]
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)0,015700[1]
Dikey hız ()4.707 km/s[1]
Uzaklık213,3 MIy (65,4 Mpc) h−10.705[1]
Bağlanma kütlesi (U)1015[3] M
X-ışın akısı10 mCrab[3]
Katalog belirtmeleri
Norma Cluster • Abell 3627 • AM 1610-604

Cetvel Kümesi (ACO 3627 veya Abell 3627), Cetvel takımyıldızı yönünde Büyük Çekici merkezinin yakınlarında yaklaşık olarak 213,3 MIy (65,4 Mpc) uzaklıkta bulunan zengin bir gökada kümesidir.[1][4]

Dikkatli araştırmalar, kümenin Saç veya Kahraman kümelerine benzer ölçekte, büyük bir gökada kümesi olduğunu göstermiştir. Bu nedenle küme, binlerce gökada içeren çok verimli kümelerin bize en yakın olanlarından biridir. Bu küme her ne kadar yakın ve parlak olsa da, Samanyolu düzlemi tarafından ciddi biçimde örtüldüğü için görülmesi kolay bir küme değildir ve bölgenin geniş açılı fotoğrafları da genellikle çok büyük sayıda ön plan yıldızlarından başka bir şey göstermez. Sonuç olarak küme, yıldızlararası toz ve optik ışınımlar tarafından gizlenmiştir. Kütlesi ise yaklaşık olarak 1015 güneş kütlesidir.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "NASA/IPAC Extragalactic Database". Norma Cluster için sonuçlar. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2006. 
  2. ^ a b Abell, George O.; Corwin, Harold G., Jr.; Olowin, Ronald P. (Mayıs 1989). "A catalog of rich clusters of galaxies" (PDF). Astrophysical Journal Supplement Series. 70 (Mayıs 1989). ss. 1-138. Bibcode:1989ApJS...70....1A. doi:10.1086/191333. ISSN 0067-0049. 29 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2012. 
  3. ^ a b H. Boehringer et al., Astrophys. J. 467, 168 (1996). 29 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., R. C. Kraan-Korteweg vd., Nature 379, 519 (1996). 12 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ "R. C. Kraan-Korteweg, in Lecture Notes in Physics 556, edited by D. Pageand J.G. Hirsch, p. 301 (Springer, Berlin, 2000)." 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009. 
  5. ^ H. Boehringer et al., Astrophys. J. 467, 168 (1996). 29 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., R. C. Kraan-Korteweg et al., Nature 379, 519 (1996). 12 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Galaksi kümesi</span>

Galaksi kümesi ya da gökada kümesi, kütle çekimi sayesinde birbirlerine bağlı yüzden fazla galaksinin oluşturduğu kümedir. Galaksi sayısı 50’nin altında olduğu zaman bu topluluklara, gruplar ve kümeler arasındaki sınırlar belirgin olmasa da, galaksi grubu denir. Galaksi kümeleri biçimleriyle dağılımlarıyla veya galaksi sayılarıyla nitelenirler. 10 milyar yıl önce oluştukları sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Başak Süperkümesi</span>

Başak Süperkümesi veya Yerel Süperküme, Samanyolu ve Andromeda gökadaları ile diğerlerini de içeren Başak Kümesi ve Yerel Grup'u barındıran süperkümedir. Çapı yaklaşık 33 megaparsek olan bu süperkümede en az 100 adet gökada grubu ve kümesi bulunmaktadır. Gözlemlenebilir evrendeki yaklaşık 10 milyon süperkümeden biri olan Başak Süperkümesi, Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi adı verilen bir gökada iplikçiği içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Saç Kümesi</span>

Saç Kümesi, 1.000'in üzerinde tanımlanmış gökada içeren büyük bir gökada kümesidir. Aslan kümesi ile birlikte Saç Süperkümesi'ni oluşturur.

Saç Süperkümesi, Saç kümesi ve Aslan kümesi'nden oluşan yakın bir süperkümedir. Dünya'dan yaklaşık olarak 300 milyon ışık yılı uzaklıkta, Büyük Duvar'ın merkezinde yer alır. Saç süperkümesi, bizim de bulunduğumuz Başak süperkümesi'ne en yakın büyük kütleli kümedir. Kabaca küreseldir, yaklaşık 20 milyon ışık yılı çapında ve 3000'den fazla gökada içerir. Berenis'in Saçı takımyıldızında yer alır. Keşfedilen ilk süperkümedir ve evrenin yapısını anlamaya çalışan gök bilimciler için çok faydalı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Suyılanı-Erboğa Süperkümesi</span>

Suyılanı-Erboğa Süperkümesi veya Suyılanı ve Erboğa Süperkümesi, Samanyolu'nun da bulunduğu Başak Süperkümesi'nin en yakın komşusu olan süperkümedir. Suyılanı Süperkümesi büyük bir süperküme olmadığı için, Erboğa Süperkümesi ile birlikte incelenir. Bununla birlikte iki süperkümeyi de inceleyen yazarların pek çoğu, iki süperkümenin birbirinden ayrı yapılar olduğu konusunda hemfikirdirler.

<span class="mw-page-title-main">Pavo-Indus Süperkümesi</span>

Pavo-Indus Süperkümesi, Yerel Grubu da içeren Yerel süperkümenin komşusu olan ve yaklaşık olarak 212 MIy (65 Mpc)uzaklıkta bulunan bir süperkümedir. Erboğa Süperkümesi'ni ve büyük bir ihtimalle Başak Süperkümesi'ni çevreleyen uzun bir gökada duvarının bir ucunu oluşturan oldukça zayıf bir süperkümedir. Önemli bir süperküme olarak kabul edilmemektedir. Dikkat çeken yoğun bir gökadalar topluluğu değildir ve herhangi birçok verimli gökada kümesi içermez.

<span class="mw-page-title-main">Shapley Süperkümesi</span>

Shapley Süperkümesi, yakın evrenimizde kütleçekimsel olarak etkileşen bir birlik oluşturan ve böylece evrenle birlikte genişlemek yerine kendisini bir araya getiren büyük bir gökadalar konsantrasyonudur. 1989'da keşfedilmesine rağmen, 1930'larda gökyüzünün bu bölgesinde gökada fazlalığını ilk ilan eden Harlow Shapley'in adı verilmiştir. Shapley Süperkümesi büyük bir süperkümedir ve üzerinde birçok araştırma yapılmıştır. Bilinen en büyük süperküme olmasa da en yoğunlardan biri olduğu kesindir. Erboğa akımyıldızında yer alan süperkümenin, biri 500 milyon ışık yılı ve daha büyüğü 650 milyon ışık yılı uzaklıkta olmak üzere, iki ana toplanma bölgesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeytacı Süperkümesi</span>

Kuzeytacı Süperkümesi, Kuzeytacı takımyıldızında bulunan bir süperküme ve Kuzey Göksel Yarımküre'de türünün en belirgin örneğidir. 0,07'lik bir kırmızıya kayması vardır, bu da Dünya'dan yaklaşık olarak 865,94 MIy (265,5 Mpc)bir mesafeyi gösterir. 100 mega parsek (330 milyon ışık yılı) genişliğinde ve 40 mega parsek (130 milyon ışık yılı) derinliğinde olduğu tahmin edilmektedir. Diğer süperkümelerle karşılaştırıldığında yoğun ve kompakt olan kütlesinin 0,6 ile 12 × 1016 güneş kütlesi (M) arasında olduğu hesaplanmıştır. Abell 2065, süperküme içindeki en büyük kütleli gökada kümesidir ve büyük ihtimalle bu bölgedeki hâkim kümedir; ancak orada yine zengin olan 9-10 tane daha başka küme bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kahraman kümesi</span>

Kahraman Kümesi Kahraman takımyıldızı bölgesinde bulunan gökada kümesi.

<span class="mw-page-title-main">Herkül kümesi</span>

Herkül Kümesi, Herkül takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 489,23 MIy (150 Mpc) uzaklıkta bulunan ve 200'den fazla gökadadan oluştuğu tahmin edilen bir gökada kümesidir. Sarmal gökadalar bakımından oldukça zengin olan küme, Arp 71 ve Arp 272 de dahil olmak üzere pek çok etkileşen gökada içerir. Küme, büyük Herkül Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve aynı zamanda kendisi de süper-yapı Büyük Duvar'ın bir parçasıdır. Çok ilginç bir kümedir, çünkü farklı gökada türlerinden, geniş bir çeşitlilik içerir. Bu küme, büyük bir ihtimalle, birbiriyle birleşen daha küçük birkaç küme içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Abell 370</span> Galaksi

Abell 370, Balina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 6 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gökada kümesi. Yaklaşık birkaç yüz gökadadan oluşmaktadır. George Abell tarafından keşfedilmiş ve kataloğuna eklenmiştir. Abell Kataloğu'ndaki en uzak kümelerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Abell S740</span>

Abell S740, Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 450 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gökada kümesidir. Abell Kataloğu'nun ikinci bölümünde yer alan ve güney yarımkürede görünen kümeleri tanımlayan Güney Araştırması dolayısıyla "S" olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abell Kataloğu</span>

Abell Kataloğu, nominal kırmızıya kayma z <= 0,2 olan zengin gökada kümelerinin tüm-gökyüzü kataloğudur. George O. Abell’in bu kataloğu, orijinali 1958 “Kuzey Araştırması” olan ve sadece 2.712 kümenin olduğu listeye, önceki araştırmalarında ihmal edilen güney yarıküredeki 1.361 kümenin – 1989 "Güney Araştırması" – ilave edilmesi ve gözden geçirilmesiyle hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abell 262</span>

Abell 262, Andromeda takımyıldızı yönünde ve Üçgen takımyıldızı sınırında yaklaşık olarak 206,45 MIy (63,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir gökada kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Abell 1835</span> Gökada kümesi

Abell 1835, Başak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 3.333,31 MIy (1.022 Mpc)uzaklıkta bulunan bir gökada kümesidir. Kümenin kütleçekimsel mercekleme etkisi sayesinde daha uzakta yer alan gökadalar da görünür hale gelmektedir. 75907 km/sn'lik bir dikeyhıza sahip olan küme yaklaşık olarak 12 yay-dakikalık bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Çekici</span> Samanyolu Gökadası ile karşısındaki öteki gökadaları çeken çok büyük bir kütledir

Büyük Çekici, galaksilerarası uzayda yer alan bir kütle çekim bölgesi ve Samanyolu gökadası da dahil olmak üzere yaklaşık 100.000 gökadayı içeren Laniakea Süperkümesi'nin görünürdeki merkezi kütle çekim noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Laniakea Süperkümesi</span>

Laniakea Süperkümesi, Samanyolu'nu ve yakınındaki diğer yaklaşık 100.000 gökadayı içeren bir süperkümedir. Süperkümenin kendisi ise evrendeki en büyük yapılardan biri olan ve Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi adı verilen iplikçik yapısının içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Tip-cD galaksi</span> Biçimsel galaksi sınıflaması

Tip-cD gökada D tipi eliptik dev galaksinin bir alt türü olan morfolojik bir gökada sınıflandırmasıdır. Yıldızlardan oluşan büyük bir hale ile karakterize edilirler. En dikkat çeken cD tipi gökadalar, genellikle bireysel olarak veya çiftler halinde ortaya çıkar ve 1 milyon ışık yılını bulan yarıçaplarıyla muazzam boyutlara ulaştıkları zengin gökada kümelerinin merkezinde bulunabilirler. Ayrıca süper dev eliptikler veya merkezi baskın gökadalar olarak da bilinirler.

Abell 3742, Hintli takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 218,85 MIy (67,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir gökada kümesidir. Kümenin en parlak üyesi, eliptik gökada NGC 7014'tür. Abell 3742, Tavus-Hintli Süperkümesi'nde yer alan Abell 3656 ve Abell 3698 ile birlikte üç büyük kümeden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Phoenix Kümesi</span>

Phoenix Kümesi (Anka Kümesi, SPT-CL J2344-4243), kendisiyle aynı adı taşıyan güney takımyıldızı Anka'da yer alan devasa, Abell sınıfı tip I gökada kümesidir. İlk olarak 2010 yılında Güney Kutbu Teleskobu işbirliğiyle Sunyaev-Zeldovich etkisi kullanılarak güney gökyüzünün 2.500 metrekarelik bir araştırması sırasında tespit edildi. Kütlesi 2 ×1015 M mertebesinde olan bilinen en büyük gökada kümelerinden biridir ve bilinen diğer tüm büyük kümelerden daha fazla X-ışınları üreten, keşfedilen en parlak X-ışını kümesidir. Dünya'dan 8,61×10^9 ly (2,64 Gpc) uzaklıkta yer almaktadır. Yaklaşık 42 üye gökada tanımlandı ve şu anda SIMBAD Astronomi Veri tabanında listeleniyor, ancak gerçek sayı 1.000 kadar yüksek olabilir.