İçeriğe atla

Cerrab Savaşı

Cerrab Savaşı
Suudi Arabistan'ın birleşmesi ve I. Dünya Savaşı
Tarih24 Ocak 1915[1]
Bölge
Cerrab Gölü, El-Mecma kasabasının kuzeyi, Arabistan
Sonuç Raşidi (Cebel Şammar) zaferi
Taraflar
Cebel Şammar
Destekleyen;
Osmanlı
Nejd Emirliği
Destekleyen;
İngilizler
Komutanlar ve liderler
Abdulaziz El Raşid
Saud bin Saleh Al Sabhan
Abdülaziz İbn Suud
William Shakespear
Güçler
1,500-1,800 2,000
Kayıplar
az sayıda kayıp var 600

Cerrab Savaşı, 24 Ocak 1915'te İngiliz destekli Suud Hanedanı ile Osmanlı destekli Reşidîler arasında gerçekleşen bir vekalet savaşıydı.[1][2]

Saud bin Abdulaziz El Raşid liderliğindeki Raşidi kuvvetleri, İbn Suud kuvvetlerini yenilgiye uğrattı.[3] Savaşın asıl önemi İbn Suud'un İngiliz Askeri Danışmanı Yüzbaşı William Shakespear'in ölümüdür.[4] İbn Suud'un kuvvetlerinin yenilgisinin nedeni hem Arap hem de İngiliz kaynakları tarafından Deydan bin Hithlain liderliğindeki Acman kabilesinin savaş alanından çekilmesi olarak gösterilmektedir.[4]

William Shakespear'in yenilgisi ve ölümü, İbn Suud ile İngilizler arasındaki ilişkiyi azaltarak Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap İsyanı'nın seyrini değiştirdi.[5] Aynı zamanda İbn Suud için, Acman kabilesiyle bir yıl süren Kanzan Savaşı ve yeni ortaya çıkan prestijinin azalması gibi başka olumsuz sonuçlara da yol açtı.[5]

Ayrıca bakınız

Suudi Arabistan'ın dahil olduğu savaşların listesi

Kaynakça


  1. ^ a b Leslie McLoughlin (21 Ocak 1993). Ibn Saud: Founder of A Kingdom. Springer. s. 47. ISBN 978-1-349-22578-1. 
  2. ^ Jacob Goldberg (January 1986). "Captain Shakespear and Ibn Saud: A Balanced Reappraisal". Middle Eastern Studies. 22 (1). ss. 74-88. doi:10.1080/00263208608700651. JSTOR 4283097. 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024. 
  3. ^ Christoph Baumer (2021). "Lt Col Hamilton's 1917 Political Mission to Emir Abd Al Aziz Al Saud of Najd". Asian Affairs. Cilt 52. s. 8. doi:10.1080/03068374.2021.1878737. 
  4. ^ a b Khalid Abdullah Krairi (October 2016). John Philby and his political roles in the Arabian Peninsula, 1917-1953 (PDF) (PhD tez). University of Birmingham. s. 245. 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  5. ^ a b Gamal Hagar (1981). Britain, Her Middle East Mandates and the Emergence of Saudi Arabia, 1926-1932: A Study in the Process of British Policy-making and in the Conduct and development of Britain's Relations with Ibn Saud (PDF) (PhD tez). University of Keele. s. 28. 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021. 

Literatür

  • Travellers in Arabia, Eid Al Yahya, Stacey International (2006). ISBN 0-9552193-1-0 (9780955219313).
  • The Historical Journal 14 (3) (September 1971), pp. 627–633.
  • H. St. John Philby. (1930). Arabia, London.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fehd bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 5. Suudi Arabistan kralı

Fehd bin Abdülaziz Âl-i Suud, 13 Haziran 1982'den 2005'teki ölümüne kadar Suudi Arabistan kralı ve başbakanıydı. Bu görevlerinden önce 1975–1982 yılları arasında Suudi Arabistan veliaht prensi olarak görev yaptı. Modern Suudi Arabistan'ın kurucusu Abdülaziz el-Suud'un sekizinci oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Halid bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 4. Suudi Arabistan kralı

Halid bin Abdülaziz Âl-i Suud, Suudi Arabistanlı devlet adamı ve diplomat olup 25 Mart 1975'ten 1982'deki ölümüne kadar Suudi Arabistan kralı ve başbakanı olarak görev yapmıştır. Tahta çıkmadan önce 1965-1975 yılları arası Suudi Arabistan veliaht prensiydi.

<span class="mw-page-title-main">Faysal bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 3. Suudi Arabistan kralı

Faysal bin Abdülaziz Âl-i Suud, Suudi Arabistanlı devlet adamı ve diplomat olup 2 Kasım 1964'ten 1975'teki suikastına kadar Suudi Arabistan kralı olarak görev yapmıştır. Tahta çıkmadan önce 9 Kasım 1953'ten 2 Kasım 1964'e kadar Suudi Arabistan veliaht prensi olarak görev yapmış ve 1964'te kısa bir süre üvey kardeşi Kral Suud'un naipliğini üstlenmiştir. Faysal, modern Suudi Arabistan'ın kurucusu olan Kral Abdülaziz'in üçüncü oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Suud bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 2. Suudi Arabistan kralı

Suud bin Abdülaziz Âl-i Suud, Suudi Arabistan kralı, 9 Kasım 1953'ten 2 Kasım 1964'e kadar tahtta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Baki Mezarlığı</span>

Baki Mezarlığı veya Cennetü'l-Baki, Suudi Arabistan'ın Medine şehrinde bulunan bir mezarlıktır. Müslümanların Medine’deki ilk mezarlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Suudi Savaşları</span> Mısır eyaleti birlikleri ile Diriye Emirliği arasındaki savaş

Osmanlı-Suudi Savaşları, 1811-1818 Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa komutası altındaki birlikler ile, Diriye Emirliği ordusu arasında yapılan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Necid Emirliği</span>

Necid Emirliği veya İkinci Suudi Devleti 19. yüzyılın başları ile sonlarında, 1818 ve 1891 yılları arasında var olan ikinci Suudi devletidir.

<span class="mw-page-title-main">İbn Suud</span> Suudi Arabistanın kurucusu ve ilk kralı

Abdülaziz bin Abdurrahman bin Faysal Âl-i Suud veya bilinen adıyla İbn Suud, Suudi Arabistan'nın kurucusu ve ilk kralı. Abdurrahman bin Faysal ile Sare bint Ahmed es-Sudeyri'nin oğlu olarak Riyad'ın yüksek taraflarındaki Necid bölgesinde doğan Abdülaziz 1953'te Taif kentinde öldü.

Suudi Arabistan'ın birleşmesi 1902 ve 1932 yılları arasında İbni Suud'un liderliğinde günümüzdeki Suudi Arabistan Krallığının Arap Yarımadasında bulunan çeşitli kabile, emirlik ve krallıklarla birlikte Arap Yarımadasının büyük bir kısmını ele geçirdiği askeri ve politik süreç.

<span class="mw-page-title-main">John Philby</span> John Bridger Philby

Harry St. John Bridger Philby, bilinen diğer adlarıyla Jack Philby, Şeyh Abdullah veya Abdullah Philby, İngiliz seyyah, yazar, istihbarat memuru, doğubilimci, kâşif ve siyaset adamı.

Halidoğulları veya Benî Halid bir Arap kabile konfederasyonudur. Kabile, Irak'ın güney bölgesini ve Doğu Arabistan'ı ve el-Kasım'ı 15.yüzyıldan 18.yüzyıla kadar ve yine 19. yüzyılın başlarında Osmanlı İmparatorluğu'nun himayesinde yönetti. Büyük ölçüde, kabilenin etki alanı kuzeyde Irak'tan güneyde Umman sınırlarına kadar uzanıyordu ve Orta Arabistan'da Necid bölgesini yöneterek siyasi nüfuz sahibi oldu. Kabilenin üyelerinin çoğu şu anda doğu ve orta Arabistan'da ikamet ederken diğerleri Kuveyt, Katar, Bahreyn, Filistin, Suriye ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde yaşamaktadır. Benî Halid, hem Şii hem de Sünnidir. Kabilenin kökeni, Halid bin Velid'in mensup olduğu Beni Mahzum kabilesine dayanır.

1931 Suudi-Yemen sınır çatışması, 1931 yılının başlarında, Hicaz ve Necid Krallığı'nın Yemen Mütevekkil Krallığı'na karşı belgelenemeyen bir sınır çatışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cehre Muharebesi</span>

Cehre Muharebesi, Kuveyt-Necid Savaşı'nın parçası olan, Kuveyt güçleriyle Suudi destekli militanlar arasında savaş idi. Savaş, 10 Ekim 1920 tarihinde Kuveyt şehrinin batısındaki El-Cehre'de Kuveyt Kızıl Kalesi çevresinde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Riyad Muharebesi</span>

Riyad Muharebesi Reşidi ile Suudi güçleri arasında Birleşme Savaşı sırasında yaşanan küçük çaplı ama önemli bir muharebedir. Bu muharebe 13 Ocak 1902'de bugünkü Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki Masmak Kalesi'nde meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">Mulayda Muharebesi</span>

Mulayda Muharebesi İkinci Suudi Devleti dönemindeki son büyük savaş olup 21 Ocak 1891 tarihinde meydana gelmiştir. Zekât konusundaki sorunların ve Reşidi lideri İbn Sabhan'ın tutuklanmasının ardından Osmanlı İmparatorluğu'nun da desteklediği onların vasalı olan Reşidiler Suudi Devletine son vermeyi ve hem El-Kasım Bölgesi hem de Riyad'ı fethetmeyi planladı. Reşidiler ve Arap aşiretlerinden oluşan müttefikleri İkinci Suudi Devleti'ni başarıyla sona erdirdi ve Abdurrahman bin Faysal liderliğindeki Suud Hanedanı ile müttefiklerini kaçmaya zorladı.

<span class="mw-page-title-main">Tarafiyah Muharebesi</span>

Tarafiye Muharebesi veya Tarafiyah Muharebesi, Suudi Arabistan'ın birleşmesi sırasında Suudi-Reşidi Savaşı'nın önemli bir muharebesiydi, Osmanlı destekli Reşidiler ile Suudi isyancıları arasında El-Kasım Bölgesi'ndeki Tarafiyah kasabasında gerçekleşti. Muharebe 24 Eylül 1907'de gerçekleşti ve Suudilerin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Abdülaziz bin Mitab el-Reşid</span>

Abdülaziz bin Mitab el-Reşid, bilinen adıyla İbn Reşid, 1897'den 1906'ya kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun Arabistan'daki vasalı konumundaki Cebel Şammar Emiri.

<span class="mw-page-title-main">William Shakespear (kaşif)</span> İngiliz devlet memuru ve kaşif (1878-1915)

Yüzbaşı William Henry Irvine Shakespear, HİN, Kuzey Arabistan'ın keşfedilmemiş bölgelerinin haritasını çıkaran ve Suudi Arabistan'ın gelecekteki kralı İbn Suud ile ilk resmi İngiliz temasını kuran bir İngiliz devlet memuru ve kaşifti. İbn Şraim tarafından Cerrab Savaşı'nda vurularak öldürüldüğü 1910'dan 1915'e kadar İbn Suud'un askeri danışmanlığını yapmıştır. Kuveyt'te defnedilmiştir.

Muhammed bin Abdülaziz Âl-i Suud, 1964'ten 1965'e kadar Suudi Arabistan veliaht prensi ve 1925'ten 1954'e kadar Medine Bölgesi'nin valisiydi. Öz kardeşi Halid'in veliaht prens olmasının önünü açmak için veliahtlık görevinden istifa etti. Prens Muhammed, Suud Hanedanı'nın en zengin ve en güçlü üyelerinden biriydi. Kardeşleri her konuda onun tavsiyesine başvurur ve onu dinlerdi.