İçeriğe atla

Cermenler

Cermenler, bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanya'da MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk veya bu halktan olan kimse.

Avrupa Hun İmparatorluğu'nun Kavimler Göçü ile Cermen halkı da Avrupa'ya yol almıştır. Bugün Hollandalılar, Almanlar ve Avusturyalılar başta olmak üzere; İngilizler, Flamanlar, İskandinav halkları (Danimarkalılar - Danlar, Norveçliler, İsveçliler, İzlandalılar, Faroeliler), Almanca konuşan İsviçreliler ve Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki Afrikaans halkı Cermen halklardandır.

Tarihçe

MÖ 750 - MS 1 arası Cermen kabilelerinin genişlemesi (Dünya Tarihinin Penguin Atlası 1988):
   MÖ 750 önce yerleşimleri
   MÖ 500 yeni yerleşim yerleri
   MÖ 250 yeni yerleşim yerleri
   MS 1 yeni yerleşimleri

Geç Bronz Çağı'nda İsveç'in güneyinde, Danimarka Yarımadası'nda ve Kuzey Almanya'nın Ems ve Oder ırmakları ile Harz Dağları arasında yaşayan kabilelerin Cermenler olduğu kabul edilir. Vandallar, Gepidler ve Gotlar Güney İsveç'ten göç edip Oder ve Vistül ırmakları arasındaki Güney Baltık kıyılarını ele geçirdiler. Daha sonraları yeniden güney ve batıya doğru göçederek Keltleri Batı Cermanya'nın büyük bölümünden sürdüler. Roma İmparatorluğu, Keltler ile Cermenler arasındaki ayrımın farkına Julius Caesar döneminde vardı. O zamanlar Ren Irmağı ile Tuna Irmağı'na kadar olan topraklarda Cermenler yaşıyordu.[1][2]

Cermenler ile Romalılar arasındaki ilk büyük çatışma MÖ 2. yüzyıl sonlarına rastlar. MÖ 9'da Romalılar sınırlarını Ren Irmağı'nın ötesine, Elbeye dek götürdüler; fakat MÖ 9'da Arminius'un başını çektiği Cermenler başkaldırdı. ve Publius Quinctilius Varus yönetimindeki Roma işgal ordusunu yenilgiye uğratarak Roma sınırlarını Ren Irmağı'nın gerisine attılar.[3] Bu işgal yılları ve MS 1. yüzyıl boyunca Romalılar ile Cermenler arasında çok sayıda savaşlar oldu. Bu dönem Cermenlerine ilişkin birçok bilgi MS 98'de Roma'da yayımlanan Tacitus'un Germania kitabında yer alır.

MS. 3. yüzyıl sonlarında önemli değişiklikler oldu. Ren Irmağı'nın doğusunda artık üç büyük insan topluluğu yaşıyordu: Burgundlar, Main Vadisinde, Gotlar Ukrayna ve Daçya'da (bugünkü Romanya'da), Gepidler ise Vandallar'la batıdan komşu olarak Transilvanya'nın kuzeyinde yaşıyorlardı. Cermenler iki yüzyıl boyunca Roma İmparatorluğu'na asker ve tarımda çalıştırılacak köle olarak katılmışlardı; fakat yığınsal katılımları Hunların batıya doğru hareketinin Avrupa'da yola açtığı göçler sırasında oldu. MS 375'te Ostrogot Krallığı Hunlar tarafından yıkıldı ve Cermen kabilelerinin birçoğu Roma İmparatorluğu topraklarına sığındı. MS 5. yüzyılın ilk yarısında Hun İmparatorluğu Cermanya'nın hemen hemen bütününü denetim altına aldı. MS 451'de Hunlar, Romalılar ve Vizigotlar tarafından yenilgiye uğratıldı.[4] Bu dönem boyunca Batı'da Cermen kabilelerinin durumu berraklaştı. Galya'da Franklar, Burgundlar ve Alamanlar ortaya çıktı. Vizigotlar, Roma İmparatorluğu içinde yağmalar yaptıktan sonra 5. yüzyıl sonlarında Güneybatı Galya'yı ve tüm İspanya'yı kapsayan bir krallık kurdular. Anadolu'da Gotlar ayaklandı (399), fakat yenilgiye uğratıldılar Cermenler'in eski tarihi, Clovis ve oğullarının yönetiminde Frankların gitgide genişlemesiyle kapanır.

Uygarlık

Varus Savaşı (Eylül MS 9), Otto Albert Koch, 1909

Cermen kabileleri önceleri hayvancılık daha sonra tarımla geçindiler. Toprakta özel mülkiyet yoktu, toprak parçaları, özellikle sulak topraklar topluluk üyeleri arasında dönerli işlendirdi.[5] Madencilik ve çömlekçilik de Cermen kabilelerinde gelişmişti. Demir, özellikle silah yapımında kullanılan değerli bir maden olarak kalmıştır.

Cermenlerde barış zamanlarında bir merkezi otorite yoktu. Cermen kabileleri iç işlerinde ve hatta dış ilişkilerinde bağımsızdı. Cermen kabilelerinde şefliğe MS 4. yüzyılda rastlanır. Askersel önderler ise seçimle işbaşına gelirdi ve önderlik hiçbir biçimde babadan oğula geçmezdi. Bu önderlik, seçilen kimseye herhangi bir otokratik hak tanımadığı gibi, her an görevden alınabilirdi. Askersel önderlerin, savaş zamanı bile, herhangi bir zor kullanma gücü yoktu, yalnızca örnek davranışları ve öğütleriyle yönlendiricilik rolünü oynayabilirlerdi.

Cermen kabileleri doğa tanrıları Wodan, Tiwaz, Donar ve Frigg'e taparlardı. Bu tanrılar Cermen paganizminin en önemli tanrılarıdır fakat bu mitolojiyi ve tanrıları dünyaya çoğunlukla Kuzey Cermenleri yani İskandinavlar tanıtmıştır. Anglosakson ve Kıta Cermen mitolojilerindeki bilgiler (Cermen tanrıları hakkındaki) İskandinav mitolojisinden edinilen bilgiler yanında pek kayda değer değildir. Ayrıca Cermen kabilelerinde din adamı bulunmazdı. Ölümle yok olunacağına inanmaz, savaşçılarını silah ve diğer gereçleriyle birlikte gömerlerdi.[6] Cermen kabileleri MS 5. yüzyıldan başlayarak Hristiyanlığı benimsediler.[7] Ülkeleri birçok istilaya uğradığı için kültürlerinden günümüze pek fazla maddi buluntu kalmadı. Yalnız içkili şölenlerde okudukları destanların bir bölümü, çağlar boyu ağızdan ağza aktarılarak günümüze dek ulaşmış Beowulf ve Nibelungenlied'de yazılı edebiyata girmiştir.

Günümüz Cermen Devletleri


BayrakDevletKuruluş
Almanya1990

Avusturya1945
Lüksemburg1890
Hollanda1815
Danimarka1821
İsveç1905

Norveç1940
İzlanda1944
Lihtenştayn1866
İsviçre1848
Birleşik Krallık1603

Özerk Veya Bağımlı Devletler


BayrakDevletKuruluş
Faroe Adaları1946
Aland1920
İngiltere1707
Güney Tirol1918
Flanders1830

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The New Encyclopædia Britannica, 15th edition, 22:641–642
  2. ^ Barry Cunliffe, Europe between the Oceans, 9000 BC - AD 1000 (New Haven & London: Yale University Press, 2008), 369-371.
  3. ^ Barry Cunliffe, Europe between the Oceans, 9000 BC – AD 1000 (New Haven & London: Yale University Press, 2008), 384.
  4. ^ Bury, J. B., The Invasion of Europe by the Barbarians, Norton Library, 1967.
  5. ^ Looijenga, Jantina Helena, Runes around the North Sea and on the Continent AD 150–700, II.2, From the pre-Roman Iron Age to the late-Germanic Iron Age, University of Groningen, 1997
  6. ^ Ewing, Thor. (2008). Gods and Worshippers in the Viking and Germanic World. Page 9. Tempus.
  7. ^ Padberg 1998, 26

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Attila</span> Hun Türkü hükümdar

Attila, Hun topluluklarının hükümdarı olduğu 434 tarihinden, 453'teki ölümüne kadar Hun İmparatorluğu hükümdarıdır. Hükümdarlığı sırasında İmparatorluğunu dönemin Avrupasının büyük bölümünü kaplayacak şekilde genişletti. Öldüğü zaman idaresi altındaki topraklar batıda Cermanya, doğuda Ural Nehri, kuzeyde Baltık Denizi ve güneyde Karadeniz'e kadar uzanıyordu. Attila, imparatorluğun başında olduğu zaman diliminde Hunların yanı sıra, birçok Cermen ve İranlı kabileye, Ostrogotlara, Bulgarlara ve Alanlara da önderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Gotlar</span>

Gotlar, Güney İskandinavya'nın Gotland bölgesinde oturan eski bir Cermen kavmi. Gotlar 2. yüzyıldan itibaren İskitya, Dacia ve Pannonia'da yaşamışlar 3. ve 4. yüzyıllarda Bizans'ı yağma etmişler ve Aryanizmi benimsemişlerdir. 5. ve 6. yüzyıllarda Vizigotlar ve Ostrogotlar şeklinde ikiye bölünmüşler ve İberya ile İtalya'yı istila etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Franklar</span> Roma İmparatorluğunun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyu

Franklar, Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasında büyük rol oynamış bir Cermen boyudur. 4. yüzyıl sonlarından itibaren Galya eyaletinin kuzeyine Roma müttefiki sıfatıyla sızmaya başlar, 406 tarihinden itibaren ise tam güçle Kuzey Galya'yı istila ederler. 6. yüzyılda Güney Galya'dan Vizigotları kovarak hakimiyetlerini pekiştirirler. Bu tarihten sonra Galya artık Fransiya yani Fransa olarak anılacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Varus Muharebesi</span> Romalılar ile Cermenler arasında gerçekleşen bir savaş

Roma tarihçileri tarafından Varian Felaketi olarak tanımlanan Varus Savaşı, günümüzde Almanya'nın kuzeyindeki Teutoburg Ormanında, MS 9 yılında Cermen halklarının bir ittifakının bir Roma İmparatorluğu generali olan Publius Quinctilius Varus liderliğindeki Roma lejyonlarını ve yardımcı birliklerini pusuya düşürmesiyle gerçekleşmiş bir savaştır. Cermen halklarının bu ittifakı, General Varus'un yardımcı birliklerinde görev alan Cermen subayı Arminius tarafından yönetilmiştir. Bir Roma vatandaşı olan Arminius, Romalı komutanını metodik olarak aldatmasına ve Roma ordusunun taktik tepkilerini tahmin etmesine olanak sağlayan bir Roma askeri eğitimi almıştı.

<span class="mw-page-title-main">Kavimler Göçü</span> İlk XIX. yüzyıl Alman tarihyazımında ortaya atılan ve Avrupada 375-568 arasındaki büyük istilalar ve göçlerin tümüne verilen isim

Kavimler Göçü, MS 350-800 yılları arasında Avrupa'ya yapılan şiddetli insan göçüdür. İlk dönem ve ikinci dönem olarak ikiye ayrılmaktadır. İlk dönemki kavimler göçü Batı Roma İmparatorluğu ve Hunlar arasındaki yoğun sınır değişikliklerini kapsar. İkinci dönem kavimler göçüyse ilk dönemkinin devamı niteliğindedir. İlk gelen göçmenler Hunlar, Slavlar, Ön Bulgarlar, Alanlar tarafından Batı'ya doğru sürülen Gotlar, Anglo-Saksonlar, Vandallar ve Franklar gibi Cermen kabileleriydi. İkinci dönem göçleri de Kuzey Afrika, Anadolu ve Avrupa'da derin değişimlere sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ostrogotlar</span>

Ostrogotlar (Ostrogoth), Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ortaya çıkmış bir Cermen kabilesiydi. Ostrogotlar, Gotların doğu koluydu. Gotların batı koluna ise Vizigotlar deniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Osetler</span> Kafkasyada Yaşayan İrani etnik grup

Osetler, Osetya'nın yerli bir etnik grubu olan İranî bir ulustur. Oset, Gürcülerin bu halka verdiği isimdir. Osetlerse kendilerine İron, ülkelerineyse İrişton derler. Osetlerin çoğunluğu Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya'da ve Gürcistan'la yaşanan savaştan sonra Rusya tarafından bağımsızlığı tanınan Güney Osetya'da yaşamaktadır. Dilleri Hint-Avrupa dil ailesinin İrani Diller koluna bağlı Osetçedir.

<span class="mw-page-title-main">Alamanlar</span>

Alamanlar, birçok Cermen kabilesinin bir araya gelerek kurdukları savaşçı topluluğun adı. Gotlar ve Slavlar tarafından Brandenburg'dan kovulduktan sonra 3. yüzyılın başlarında Main nehri üzerinde görüldüler. Önce Caracalla (213), sonra 3. yüzyıl imparatorları, daha sonra da Valerius Constantius tarafından (301) Roma İmparatorluğu topraklarından püskürtülünce 4. yüzyıl ortalarına kadar Ren nehrinin sağ kıyısında Main ile Konstanz gölü arasına yerleşip kaldılar. İşgal ettikleri yer Würtemberg, Bade ve Alman İsviçresi'ni kapsıyordu. 5. yüzyıl ortalarında burada bir krallık kurdular. Sonraları Ren'i geçerek Köln ile Konstanz arasında Alsace'da yerleşmeye çalıştılar ancak önce Julianus ve Valentinianus, sonra da Attila'nın Hun baskını sırasında Aetius tarafından (453) Ren'in ötesine atıldılar. Güneybatıda Burgundiler ile kuzeybatıda Franklar ile çarpıştılar. 496'da krallıkları Franklar tarafından işgal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Cermanya</span> Cermenlerin Kuzey ve Orta Avrupada yerleşim kurdukları tarihsel bölge

Cermanya, antik çağda Cermenler adı verilen boyların Kuzey ve Orta Avrupa'da yerleşim kurdukları tarihsel bölge.

Tencteriler ve Usipeteler, MÖ 1. yüzyılda Ren Nehrinin doğu kıyılarında yerleşik olan Cermen kabileleridir. Bu kabileler hakkında en kapsamlı bilgi Jül Sezar'ın onlara karşı düzenlediği seferden bahseden Commentarii de Bello Gallico adlı eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Eburonlar</span>

Eburonlar, Galyanın kuzeyinde, çoğunlukla Ren ve Maas nehirleri arasında ve Menapilerin doğusunda yaşamış olan Germen ya da Kelt kökenli antik kabile.

<span class="mw-page-title-main">Germania Inferior</span>

Germania Inferior, Ren nehri'nin sol kıyısında, günümüz Hollandasının güney ve batısında ve Nordrhein-Westfalen'nın Ren nehrinin sol tarafında kalan topraklarını kapsayan Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Germania Superior</span> Roma eyaleti

,

<span class="mw-page-title-main">Britanya'da Roma hakimiyetinin sonu</span>

Britanya'da Roma hakimiyetinin sonu, Roma İmparatorluğu'nun Büyük Britanya'dan çekilmesi üzerine başlayan tarihi dönemi anlatır. Bu dönem tek bir tarihle ifade edilemeyecek kadar karmaşık olmuştur. Adada farklı yerlerdeki Roma hakimiyeti farklı zamanlarda ve farklı mekanizmalarla sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Taifallar</span>

Taifallar veya Tayfallar Cermen ve Sarmat kökenli bir tarihî topluluktur. İlk olarak Aşağı Tuna’nın kuzeyinde, MS 3. yüzyıl ortasında kayıtlarda geçmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Heruliler</span> tarihsel etnik grup

Heruliler MS'in üçüncü yüzyılında, görünüşe göre Azak Denizi yakınında Karadeniz’in kuzeyinde yaşayan ve daha sonra Orta Avrupanın Tuna’sındaki Roma sınırına göç eden bir Doğu Cermen kabilesidir. Geç Antik Çağı boyunca Gotlar, Hunlar, Scirii, Rugii ve Alanlar gibi doğu barbarlarındandırlar.

Burgundlar, Roma İmparatorluğu zamanında Germanya'da yaşayan büyük bir Doğu Cermen kavmi. Burgundlar ilk olarak 291'de Trier'de imparator Maximian'a verilen 11. methiyede Alamannilerle birlikte anılır ve 248 ile 291 yılları arasında gerçekleşmiş olabilecek olaylara atıfta bulunurlar ve görünüşe göre yüzyıllar boyunca komşu olarak da kalmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Bosporos Krallığı</span> Antik Yunan devleti

Bosporos Krallığı, ayrıca Kimmer Bosporos olarak da bilinir, bugünkü Ukrayna'nın güneyindeki Kerç Boğazı üzerinde kurulmuş Antik Yunan-İskit devleti. İlk kez Yunan yazarı Diodorus'un sözünü ettiği krallık MÖ 438'e doğru kuruldu. Gücünün doruğuna MÖ 4. yüzyılda ulaştı. En önemli kenti Pantikapaion İÖ 480-438 arasında Arkhainaks, İÖ 438-110 arasında da Spartokos hanedanları tarafından yönetildi. Bu iki hanedan, Pantikapaion'a Nymphaion'u ve bölgede İÖ 7-6. yüzyıllarda kurulmuş öteki Yunan kolonileri de kattılar. İÖ 5. yüzyılın ikinci yarısından sonra Bosporos kentlerinde Atina etkisi güçlendi. Atinalılar İÖ 404'e değin yerel ticareti denetim altında tutuyorlardı, İÖ 4. yüzyıl boyunca da Bosporos'un baş müşterisi oldular. Karadeniz'de korsanlığı önleyen Spartokosların hububat, balık ve köle ticaretini başarıyla yönetmesi sayesinde Bosporos zenginleşti. Bosporos Krallığı'nda yönetim ve maliye alanında çöküş İÖ 3. yüzyıl ortalarında başladı. İÖ 115'e doğru İskitler'e karşı koyamayan hükümdar Parisades, Pontus Kralı VI. Mithridatis'i yardıma çağırdı ve ülkesini ona bıraktı. İÖ 110'dan sonra Pontus kralları bölgenin denetimini ele geçirdiler. Mithridatis'in öldürülmesinden sonra, Pompeius onun oğlu olan Pharkanes'i Bosporos Kralı ilan etti. Böylece MS 1. yüzyılda kurulan bu yeni hanedan Roma İmparatorluğu'nun koruması altında 300 yıl hüküm sürdü. MS 342'den sonra ülke, Got ve Hun akınlarında toprakların bir bölümü elden gitti. I. Justinianos döneminde krallığın geri kalan bölümü Bizans'ın denetimine girdi.

Roma Galyası, MÖ 1. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Roma yönetimi altında bulunan Galya'yı ifade eder.

Bu, MÖ 113 ile MS 596 yılları arasında Romalılar ile çeşitli Germen kabileleri arasındaki savaşların listesidir. Bu savaşların doğası, Roma fethi, Cermen ayaklanmaları ve daha sonra Roma İmparatorluğu'nda MÖ 2. yüzyılın sonlarında başlayan Germen istilaları arasında zaman içinde değişiklik gösterdi. Çatışmalar dizisi, Batı Roma İmparatorluğu'nun nihai çöküşüne yol açan bir faktördü.