İçeriğe atla

Cerbe Vakası

Cerbe Vakası
1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı

Piri Reis'in Kitâb-ı Bahriye'sinde Cerbe adası
Tarih12-30 Nisan 1551
Bölge
Sonuç Osmanlı taktiksel zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğuCeneviz Cumhuriyeti Ceneviz Cumhuriyeti
Napoli Krallığı
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Turgut ReisCeneviz Cumhuriyeti Andrea Doria
Güçler
16 kadırga 20-25 kadırga+17 kadırga takviye
Kayıplar
Yok 2 kadırga

Cerbe Vakası, 1551 Nisan'ında Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu tarafından Cerbe adasının güneyindeki lagünde sıkıştırılmasına rağmen taktiksel bir manevrayla kurtulmasını tanımlayan askerî gelişme.

Vaka öncesi

Turgut Reis 1540 yılında Cenevizli Amiral Andrea Doria'ya esir düşmüş ve 1544 yılında Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Cenova Ablukası neticesinde esaretten kurtarılmıştı. O yıldan itibaren Batı Akdeniz'deki faaliyetlerini sürdüren Turgut Reis'e karşı 1551 ilkbaharında Andrea Doria harekete geçti.

Vaka

Turgut Reis 18 kadırgasıyla Cerbe adasının güneyindeki lagündeyken Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosu bölgeye gelerek 12 Nisan 1551'de Osmanlı filosunu sıkıştırdı.

Doria, İspanyollara tâbi Hafsî Şeyhinden Turgut Reis'in teslim alınmasına yardım etmesini talep ettiyse de, mektup teatisi sonucunda Hafsî Şeyhi sadece Turgut Reis'in bir daha Tunus limanlarına kabul etmeyeceği taahhüdünde bulundu.[1] Doria, 15 Nisan 1551'de kaleme aldığı mektupla Turgut Reis'i sıkıştırdığını ifade ederek,[2] Napoli'den 8, Ceneviz'den ise 9 ilave kadırga talep ederek Osmanlı filosunu kesin olarak kuşatmak istedi.

Buna mukabil, Turgut Reis lagünün ağzına topçularını yığdı ve Doria'nın filosunu top ateşine tuttu. Bunun üzerine, Doria gemilerini lagünün ağzından uzaklaştırarak güvenli bir mesafeye çekti. Eşzamanlı olarak Turgut Reis lagünün diğer ağzına dizdirdiği yağlı kızaklarla (Fatih Sultan Mehmed'in 1453 yılında İstanbul'un Fethi'nde yaptığına benzer bir şekilde) gemilerini ablukadan kurtarmayı başardı.[3]

Vaka sonrası

Andrea Doria komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu filosunu bu şekilde gâfil avlamayı başaran Turgut Reis 30 Nisan 1551'de Malta'yı yağmaladıktan sonra İstanbul'a ilerledi. Bu süreçte Doria'nın yardımına gönderilen Napoli gemilerinden ikisini de ele geçirdi.

Ardından, İstanbul'da Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasıyla birleşen Turgut Reis yeniden sefere çıkarak Sicilya'da Augusta'yı yaktıktan ettikten sonra, Malta ve Gozo'yu istila etti. Ardından ise Trablus'u fethetti.

Kaynakça

  1. ^ ""Archivo dela Frontera" internet sitesi (İspanyolca)". 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  2. ^ "Archivo dela Frontera" internet sitesi (İspanyolca)
  3. ^ "The Golden Age of Piracy", (Rusça) D. Kopelev, ISBN 5-86095-084-5 (1997)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgut Reis</span> Türk Şehit Amiral - Osmanlı Beylerbeyi

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu donanmasında amirallik yapmış, Trablusgarp fatihi olarak anılan Türk denizcisidir. Beylerbeyi olarak görev yapmış, ayrıca Trablus Beyi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İnebahtı Deniz Muharebesi</span> 1571 yılında gerçekleşen deniz savaşı

İnebahtı Deniz Muharebesi, 7 Ekim 1571'de Papa V. Pius tarafından düzenlenen Katolik devletler koalisyonu olan Kutsal İttifak'ın bir filosunun Patras Körfezi'nde Osmanlı İmparatorluğu filosunu büyük bir yenilgiye uğrattığı bir deniz çatışmasıdır. Osmanlı kuvvetleri, İnebahtı'ndaki deniz üssünden batıya doğru yelken açmışlardı ki, Sicilya'nın Messina kentinden doğuya doğru yelken açan Kutsal Birlik filosuyla karşılaştılar.

<span class="mw-page-title-main">Preveze Deniz Muharebesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal İttifak arasında meydana gelen deniz savaşı

Preveze Deniz Muharebesi, 28 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Preveze'de Osmanlı Donanması ve Papa III. Paulus'ün çabalarıyla bir araya gelen Haçlı donanması arasında gerçekleşen deniz muharebesi. Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanması'nı imha etti. Bu deniz muharebesi sonucunda Akdeniz'de Osmanlı Donanması'na karşı koyabilecek bir donanma kalmadı ve Türk hakimiyeti başlamış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Andrea Doria</span> Cenevizli amiral (1466 - 1560)

Andrea Doria, Cenevizli amiral ve condottieri. 1538'deki Preveze Deniz Muharebesi'nde Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'yla savaşan Kutsal İttifak donanmasına komuta etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı donanmasının Toulon'da kışlaması</span>

Osmanlı Donanması'nın Toulon'da kışlaması, 1543-44 kış aylarında Osmanlı İmparatorluğu donanmasının Nice Kuşatması sırasında Toulon'da bulunduğu dönemi anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Deniz Seferi (1541)</span>

Cezayir Deniz Seferi, (1541) yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl'ın Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Cezayir'i ele geçirmek için düzenlediği başarısız askeri sefer ve kuşatma.

<span class="mw-page-title-main">Tunus'un Fethi (1574)</span>

Tunus'un Fethi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Ponza Deniz Muharebesi (1552)</span>

Ponza Deniz Muharebesi, Ceneviz Cumhuriyeti Donanması ile Fransa Krallığı'nın eşlik ettiği Osmanlı İmparatorluğu Donanması'nın savaştığı; 5 Ağustos 1552 günü, Ponza adası açıklarında gerçekleştirilen ve İtalya Savaşı'nın bir parçası olan deniz muharebesi. Turgut Reis'in komuta ettiği Osmanlı Donanması, Andrea Doria komutasındaki Ceneviz Donanması karşısında zaferle ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Korsika'nın Fethi</span>

Korsika'nın Fethi, 1553 yılında, Fransız ve Osmanlı kuvvetlerine yardımcı olan Korsikalıların, Ceneviz Cumhuriyeti'nin elindeki Korsika adasının bir kısmını, Osmanlı kuvvetlerinin adadan ayrılmasının ardından ise adanın tamamının Fransızların eline geçmesiyle sonuçlanan olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Girolata Deniz Muharebesi</span>

Girolata Deniz Muharebesi, Korsika adasının batı kıyısındaki Girolata Körfezi'nde 15 Haziran 1540 yılında Ceneviz, İspanyol ve Osmanlı gemileri arasında Kutsal Roma İmparatoru V. Karl ve Osmanlı Padişahı I. Süleyman arasındaki savaşların devamı niteliğindeki bir deniz harekâtıdır. Cenevizli Gianettino Doria ve İspanyol Berenguer de Requesens liderliğindeki 21 kadırgalık bir İspanyol filosu, bir yıl önce Adriyatik Denizi'ndeki zaferlerinin ardından İtalyan kıyılarına baskın yapmak amacıyla bölgede bulunan Osmanlı Kaptan-ı deryası Barbaros Hayreddin'nin emrindeki Osmanlı amirali Turgut Reis'in liderliğindeki Girolata'da demirlemiş 11 kadırgalık bir Osmanlı filosunu şaşırttı. Osmanlı savaş gemilerinin mürettebatı karaya çıkıp son baskınlardan gelen ganimetleri dağıtırken İspanyol-Ceneviz filosu onları kolayca ele geçirerek 11 Osmanlı kadırgası ve 1.200 esiri alıp Cenova'ya götürüldü veya Doria'nın gemilerinde kürek mahkûmu olarak çalıştılar. Bu savaşta Turgut Reis de esir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı</span>

1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile İspanyol İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda Akdeniz hakimiyeti için yürüttükleri büyük çaplı savaş.

<span class="mw-page-title-main">Lipari Deniz Muharebesi</span>

Lipari Deniz Muharebesi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Gozo'nun İstilası</span>

Gozo'nun İstilası, Sinan Paşa ve Turgut Reis komutasındaki Osmanlı donanmasının 1551 yılında Malta Şövalyeleri yönetimindeki Gozo'yu istila etmesiyle sonuçlanan askerî harekât.

Napoli Ablukası, Turgut Reis komutasındaki Osmanlı filosunun 1561 Ağustos ayında İspanya himayesindeki Napoli Krallığı'nın merkezi Napoli limanının ablukaya alınmasına yönelik deniz harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Seferi (1552)</span>

Akdeniz Seferi, 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı ve İtalya Savaşı'nda (1551-1559) evre.