İçeriğe atla

Cerbe

Koordinatlar: 33°47′K 10°53′D / 33.783°K 10.883°D / 33.783; 10.883
Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye eserindeki Cerbe Adası haritası.

Cerbe (Arapça: جربة), Tunus'ta Gabes Körfezi içinde ada. 514 kilometrekarelik yüzölçümü ile Kuzey Afrika'nın en büyük adası.

Cerbe'in uzaydan görünümü.

1513 yılında Oruç Reis tarafından fethedilmiştir. Bazı Batılı yazarlara göre, Cerbe Deniz Muharebesi Osmanlı'nın Batı Akdenizdeki hakimiyetinin zirvesine ulaştığı muharebe olmuştur.[1] Nitekim Malta ele geçirilememiş fakat Kıbrıs fethedilmiştir.

İklimi yumuşak, toprağı tarıma el verişlidir. Üzerinde bulunan en büyük kent 65.000 kişilik nüfusu ile Humt-Suk'tur. Cerbe Adası başta Alman, Fransız, İtalyan ve Çek turistler olmak üzere birçok yabancı turist çeker. Star Wars filminin 1977 yılında yapılan ilk çekimleri bu adada kayda alınmıştır. Ada Tunus´ta Berberi dilinin hâlâ konuşulduğu az sayıda alandan biridir.

Cerbe Kalesi

Adada Müslümanların yanı sıra Yahudi azınlık da yaşar. Yüzyıllardır adanın sakinleri arasında yer alan Yahudiler'in sayısı Fransa ve İsrail'e yapılan hızlı göç nedeni ile hızla düşmektedir. Adada bulunan El Griba Sinagogu dünyanın en eski sinagogudur.

20. yüzyılda nüfusu 400.000'i aştığı kaydedilen adanın o dönemdeki sakinlerinin büyük bölümünü Malta'dan sünger avcılığı için gelmiş olan deniz tüccarları oluşturmuştur.

Kaynakça

  1. ^ "Ted Thornton's History of the Middle East Database". 20 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rodos</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Rodos Ege Denizi'nde bir ada, On İki Adalar'ın en büyüğü, Yunanistan'ın en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası'ndan 18 km mesafededir. Adanın 2019 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000'i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri, Yunanistan'ın On İki Adalar idari bölgesinin ve Rodos ilinin (nomos) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Adası</span> Marmara Denizinde bulunan bir ada

Marmara Adası, Marmara Denizi'nin güneybatısında bulunan Marmara Adaları'nın en büyüğü ve Balıkesir'e bağlı olan bir adadır. Gökçeada'dan sonra Türkiye'nin ikinci büyük adası olup İstanbul'a deniz otobüsüyle 2,5 saat, gemiyle 5 saat; Erdek'e ise gemiyle 1 saat 45 dakika uzaklıktadır. Nüfus yazın artar ve birçok otel, hotel, pansiyona ev sahipliği yapmaktadır. Adanın merkezinden başka, köyleri de turizm amaçlı hizmet verir. 2014 yılında Balıkesir'in büyükşehir olması ile birlikte Marmara Adası'na bağlanan diğer ada ve köyler; Avşa Adası, Ekinlik Adası ve Yiğitler Köyü'dür. Marmara Adası'na yaz sezonunda İstanbul'dan her gün 2 ya da 3 deniz otobusü ve İDO'ya ait gemi tarifeli sefer yapmaktadır, haftasonları ek seferler de konulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanköy</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

İstanköy veya Kos Adası Bodrum Yarımadası'nın karşısında, Anadolu'dan 8 mil uzakta yer alan bir Ege adasıdır. Yunanistan'ın 12 Adalar Vilayeti'ne bağlıdır. 2019 verilerine göre nüfusu 60.500'dür. Adada turizm oldukça gelişmiştir. Antik kalıntılar bulunmaktadır. İstanköy şehrinde yer alan ve hekim Hipokrat ile ilişkilendirilen bir ağaç meşhurdur. Adada yaşayan halkın bir bölümü Yunanistan vatandaşı Türk ve Müslümanlardan oluşur. Sayıları 3.000 ila 4.000 arası olduğu tahmin edilen Türk kökenli nüfus ağırlıklı olarak Platani köyünde ve Kos şehir merkezinde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">On İki Ada</span> Ege Denizinde bir grup adaya verilen isim

On İki Ada, Menteşe Adaları veya Dodekanez, Adalar Denizi'nde bulunan bir grup adaya verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Cunda</span> Balıkesirin Ayvalık ilçesine bağlı ada

Cunda ya da Alibey Adası, idari bakımdan Balıkesir'in Ayvalık ilçesine bağlı bir ada. Ayvalık koyundaki Ayvalık Adaları olarak adlandırılan irili ufaklı 22 adanın içerisinde yerleşime açık tek ada Alibey'dir. Türkiye'nin Ege Denizi'nde bulunan sırasıyla Gökçeada, Bozcaada ve Uzunada'dan sonra 4. büyük adasıdır. Konumu gereği Batı Anadolu'da deniz yollarının kesişme noktasında bulunan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakız Adası</span> Yunanistana bağlı ada

Sakız Adası, Yunanistan'ın Ege Denizi'nde yer alan bir adasıdır. Ülkenin Kuzey Ege bölgesine bağlı olan ada, Türkiye'den Sakız Boğazı ile ayrılır. Sakız ağaçları ve bu ağaçlardan elde edilen damla sakızı ile ünlüdür. Turistik yerleri arasında Orta Çağ köyleri ve 11. yüzyıldan kalma Nea Moni Manastırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Piyale Paşa</span>

Piyale Paşa, Sultan I. Süleyman ve II. Selim döneminde 14 yıl kaptan-ı derya görevinde bulunmuş ve önemli zaferler kazanmış bir Osmanlı devlet adamı ve komutandır.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">El-Griba Sinagogu</span>

El-Griba Sinagogu, Tunus'a bağlı Cerbe Adası'nda bulunan antik bir sinagogdur. Adanın merkezi Humt-Suk'a birkaç kilometre uzaklıktadır. Geçmişi 2000 yıl öncesine kadar tarihlendirilen mabet Afrika'daki en eski sinagog olup dünyanın en köklü sinagogları arasında yer alır. Sinagoga yönelik, 11 Nisan 2002 tarihinde El-Kaide'nin sorumluluğunu üstlendiği bir terör eylemi gerçekleştirilmiştir. Patlayıcı madde taşıyan bir tanker sinagog yakınlarında infilak etmiş ve 14'ü Alman turist toplam 21 kişi ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Vestmann Adaları</span> İzlandada belediye

Vestmann Adaları, İzlanda'nın güney kıyıları yakınında, Atlas Okyanusu'nda bulunan takımadalardır. İçlerinden sadece en büyük olan Heimaey'de yerleşim vardır. 2023 yılı itibarıyla nüfusu 4,523'dür.

<span class="mw-page-title-main">Girit (eyalet)</span>

Girit Eyaleti, 1669 yılında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Merkezi önce Kandiye sonra Hanya olmuştur. Osmanlı döneminde Girit Vilayeti; Hanya, İsfakiye, Resmo, Kandiye ve Laşid sancaklarına ayrılmıştı. Vilayet merkezi Hanya şehriydi. Sancak merkezleri adları anılan kasabalardır. Ancak Laşid Sancağının idare merkezi Yenişehir, İsfakiye Sancağının idare merkezi Vamus kasabalarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Sicilya'nın fethi</span>

9. yüzyılda Doğu Roma İmparatorluğu'na bağlı Sicilya adasının Abbasiler adına Kuzey Afrika'da hüküm süren Arap hanedanı Aglebiler tarafından ele geçirilmesi harekâtı.

<span class="mw-page-title-main">Wight Adası</span> Büyük Britanya adasının güneyinde yer alan İngiltereye bağlı ada

Wight Adası, Birleşik Krallık'ta İngiltere ülkesinin Güney Doğu bölgesinde bir "törensel kontluk" ve "bir tek seviyeli yerel idare birimi"dir. Tek seviyeli yerel idare biriminin yönetim merkezi Newport'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Magrebim</span>

Magrebim geleneksel olarak Kuzey Afrika'nın Arap-Berberi Mağrip bölgesinde, İspanya'dan kovulan Yahudilerin bölgeye gelmesinden evvel genelde Fas'ın Şerif Krallığında kurulan Yahudi cemaatleridir.

Malta'daki Yahudilerin tarihi MÖ 1500'lere dayanır. Her ne kadar nüfusları hiçbir zaman 1000'i geçmediyse de mevcudiyetleri İsrailoğulları'ndan Zebulun ve Aşer kabilelerin deniz yolculuklarına başlamasına kadar uzanır. Günümüz Malta Yahudilerinin çoğu Sefarad olmasına rağmen Aşkenaz dua kitapları kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Malta Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun 1565te Maltayı Kuşatması

Malta Kuşatması ya da Malta Seferi, 1565 yılında Malta adasının Osmanlı İmparatorluğu kuvvetleri tarafından kuşatılması ve Hospitalier Şövalyeleri tarafından adanın savunulması sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Tunus'taki Yahudilerin tarihi</span>

Tunus'taki Yahudilerin tarihi Roma dönemine kadar dayanır. 1948'de önce Tunus'taki Yahudi nüfusu 110.000'lere kadar ulaştı. 1950'lerde nüfusun yarısı İsrail'e diğer yarısı Fransa'ya göç etti. 2011 itibarıyla Tunus şehrinde 700 ve Cerbe Adası'nda 1000 Yahudi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El-Griba sinagogu saldırısı</span>

El-Griba sinagogu saldırısı, Tunus'taki El-Griba Sinagogu'na Niser bin Muhammad Nasar Navar tarafından gerçekleştirilen bombalı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nevis</span>

Nevis, Karayipler'deki Küçük Antiller'in kuzeyinde bulunan ada. Saint Kitts adasıyla birlikte Saint Kitts ve Nevis'i oluşturmaktadır. Adanın batı tarafında Karayip Denizi ve doğusu Atlas Okyanusu'na bakmaktadır. Adanın 350 km doğu-güneybatısında Puerto Rico adası ve 50 km batısında Antigua adası bulunur. Adanın alanı 93 km² olup nüfusu 2006 itibarıyla 12,106 kişidir. Adanın başkenti Charlestown kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Midun</span>

Midun, Tunus'un Medenin ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, Cerbe Adası'nın kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü 189,3 km² olan belediyenin nüfusu 2020 yılı itibarı ile 72.291'dir.