İçeriğe atla

Centaurus (takımyıldız)

Centaurus
Takımyıldız
Centaurus
Centaurus takımyıldızının haritası
KısaltmaCen
TamlayanCentauri
Sembolizmİnsan başlı at biçimindeki mitolojik yaratık
Bahar açısı13
Yükselim-50
Alan1060 derece kare (9.)
Parlak yıldızlar (3,00m'den)10
En parlak yıldızAlpha Centauri (α Cen) (-0.01m)
Göktaşı yağmurları
  • Alpha Centaurids
  • Omicron Centaurids
  • Theta Centaurids
Çevreleyen
takımyıldızlar
En iyi Mayıs ayı saat 21:00'de
+30° ve −90° enlemleri arasında görülebilir.

Centaurus ya da Erboğa takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney yarımküreden gözlemlenebilmektedir.

Takımyıldızda bulunan derin uzay nesneleri

Bu takımyıldızda bulunan Alfa Centauri, aslında bir üçlü yıldız sistemidir ve Güneş'e en yakın yıldız olan Proxima Centauri'yi içerir.[1] Takımyıldız ayrıca, Samanyolu'nda tanımlanan en büyük ve Dünya'dan görülebilen en parlak küresel yıldız kümesi olan Omega Centauri'yi de içerir.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Ask an Astrophysicist". 21 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013. 
  2. ^ "NGC 5139". 16 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Işık yılı</span> uzunluk birimi

Işık yılı, astronomide uzaklıkları ifade etmek için kullanılan ve yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye (9,46×1012 km) karşılık gelen uzunluk birimi. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre bir ışık yılı, ışığın bir Jülyen yılında (365,25 gün) boşlukta kat ettiği mesafedir. İçinde "yıl" sözcüğü geçtiği için bazen hatalı olarak zaman birimi gibi algınsa da zaman birimi değildir.

<span class="mw-page-title-main">Scorpius (takımyıldız)</span>

Scorpius ya da Akrep takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Zodyak kuşağında yer alır ve batısında Terazi, doğusunda Yay takımyıldızları yer alır. Güney gökkürede, Samanyolu merkezine yakın, geniş bir takımyıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Centauri</span> Erboğa takımyıldızında bulunan üçlü yıldız sistemi, üç yıldızdan biri olan Proxima Centauri, Dünyaya en yakın yıldız olmasıyla bilinir

Alfa Centauri, Erboğa takımyıldızının güneyinde bulunan bir yıldız sistemidir. Sistem üç yıldızdan oluşur: Rigil Kentaurus, Toliman (B) ve Proxima Centauri (C). Proxima Centauri, 4,2465 ışık yılı uzaklığıyla aynı zamanda Güneş'e en yakın yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Aquila (takımyıldız)</span> Aquila (Kartal takımyıldızı), modern 88 takımyıldızdan biridir

Aquila, modern 88 takımyıldızdan biridir. Mitolojide Zeus'un Kuşu olarak bilinir. Onun devlerle olan savaşında ona yardım eder ve ona bekçilik yapar.

<span class="mw-page-title-main">Chamaeleon (takımyıldız)</span> Güney yarımkürede bulunan takımyıldızı

Chamaeleon ya da Bukalemun takımyıldızı, Güney yarımkürenin (SQ2) ikinci çeyreğinde yer alan ve 0° ile -90° arasındaki enlemlerde görülebilen Bukalemun takımyıldızı, gökyüzündeki en büyük 79. takımyıldızdır ve yalnızca 132 derece karelik bir alanı kaplar. Takımyıldızı, Hollandalı astronom Petrus Plancius tarafından 16. yüzyılda Hollandalı denizciler Pieter Dirkszoon Keyser ve Frederick de Houtman'ın gözlemleriyle haritalanmıştır. Bukalemun ilk olarak 1603'te Johann Bayer'in yıldız atlası Uranometria'da tasvir edilmiştir. Takımyıldıza bazen Avustralya'da "The Frying Pan " denir.

<span class="mw-page-title-main">Cygnus (takımyıldız)</span>

Kuğu Takımyıldızı, adı Eski Yunanca "kuğu" anlamına gelen Kyknos'dan (Κύκνος) Latinceleştirilen ve Samanyolu düzleminde bulunan kuzey yarımküre takımyıldızıdır. Kuğu, kuzey yaz ve sonbaharının en tanınabilir takımyıldızlarından biridir ve Güney haçı'na karşılık Kuzey haçı olarak bilinen belirgin bir asterizme sahiptir. 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldız arasında yer almaktaydı ve modern dönemde tanımlanan 88 takımyıldızdan biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lupus (takımyıldız)</span>

Lupus takımyıldızı, Güney Gökyüzü'nde yer alan bir takımyıldızıdır ve adını Latince "kurt" anlamına gelen "lupus" kelimesinden almıştır. Lupus, 2. yüzyılda astronom Ptolemy tarafından isimlendirilen 48 takımyıldızından birisidir ve hala günümüzdeki 88 modern takımyıldızından birisi olarak kabul edilir. Uzun bir süre Erboğa takımyıldızının bir parçası olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Musca (takımyıldız)</span>

Musca veya Sinek Takımyıldızı, Güney Gökyüzü'nde bulunan bir modern 88 takımyıldızdan biridir. İlk olarak Hollandalı gezgin ve haritacı Petrus Plancius tarafından 1592 yılında tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çift yıldız</span>

Çift yıldız, ortak kütle merkezinde yörünge yapan iki yıldızdan oluşan bir yıldız sistemidir. İki, üç, dört ya da daha çok yıldızlı sistemler çoklu yıldız sistemleri olarak adlandırılır. Bu sistemler, özellikle daha uzakken, çıplak göze tek bir ışık noktası olarak görünürler ve diğer yollarla çift olarak ortaya çıkarlar. Son iki yüzyıl boyunca yapılan araştırmalar sonucunda, evrende gözlemlediğimiz yıldızların yarısı ya da daha fazlasının, çoklu yıldız sistemlerinin parçası olduğunun farkına varıldı.

<span class="mw-page-title-main">Proxima Centauri</span>

Proxima Centauri, Erboğa takımyıldızı bölgesinde, G-bulutu içinde, Güneş'ten 4,24 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cücedir. Latince adı "Centaurus'a en yakın yıldız" anlamına gelir. Güney Afrika'daki Union Rasathanesi'nin müdürü İskoç astronom Robert Innes tarafından 1915 yılında keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Güneş Sistemi cismi</span>

Küçük Güneş Sistemi Cismi, 2006 yılındaki kararla Uluslararası Astronomi Birliği'nce (UAB) tanımlanan güneş sisteminde bulunup ne gezegen, ne de cüce gezegen olan bir cisimdir:

Güneş'in etrafından dönen diğer cisimlere topluca "Küçük Güneş Sistemi Cismi" olarak telmih edilecek... Bunlar, şu anda Güneş Sistemi'nin çoğu asteroitlerini, çoğu Neptün-ötesi cisimleri (NÖC), kuyruklu yıldızlar ve diğer küçük cisimleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Omega Centauri</span>

Omega Centauri, Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 15.800 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir küresel yıldız kümesidir. Edmond Halley tarafından 1677 yılında keşfedilmiş ve "yıldız olmayan bir cisim" olarak tanımlanmıştır. Omega Centauri, 2000 yıl önce Batlamyus kataloğunda yıldız olarak gösterilmişti. Lacaille, kataloğuna I.5 olarak eklemiştir. İngiliz astronom John William Herschel 1830'larda ilk kez küresel yıldız kümesi olarak tanımladı.

<span class="mw-page-title-main">Erboğa A</span> galaksi

Erboğa A veya Centaurus A, Erboğa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 35,87 MIy (11 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi veya dev eliptik gökadadır. James Dunlop tarafından 29 Nisan 1826 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 153 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 5128, Dünya'ya en yakın radyo gökadalardan birisidir, bu nedenle etkin gökada çekirdeği, profesyonel gök bilimciler tarafından yoğun olarak incelenmiştir. Ayrıca gökyüzündeki en parlak beşinci gökadadır ve bu da onu sadece düşük kuzey enlemlerinden ve güney yarımküreden görülebilmesine rağmen ideal bir amatör gökbilim hedefi haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Caldwell kataloğu</span>

Caldwell kataloğu, amatör gökbilim gözlemcileri için hazırlanmış, 109 parlak yıldız kümesi, bulutsu ve gökadadan oluşan bir gökbilim kataloğudur. Sir Patrick Caldwell-Moore bilinen adıyla Patrick Moore tarafından Messier Kataloğu'nu tamamlayıcı olarak derlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">K-tipi ana kol yıldızı</span>

K-tipi ana kol yıldızı, , tayf tipi K ve aydınlatma sınıfı V olan ana kol (hidrojen-yakan) yıldızıdır. Bu tip yıldızlar, boyut olarak kırmızı M-tipi ana kol yıldızları ile sarı G-tipi ana kol yıldızları arasında yer alırlar. Kütleleri Güneş'ten 0,6 ile 0,9 kat daha fazladır ve yüzey sıcaklıkları 3.900 ile 5.200 K arasındadır. En iyi bilinen örnekler Alfa Centauri B ve Epsilon Indi'dir. Çok uzun süredir ana kol üzerinde kararlı olduklarından dünya dışı yaşam arayışlarında özel bir öneme sahiptirler. Bu yıldızların yörüngesindeki karasal gezegenlerde, yaşam için uygun ortamlar oluşmuş olabileceği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nova Centauri 2013</span>

PNV J13544700-5909080 veya Nova Centauri 2013, Erboğa takımyıldızı bölgesinde bulunan parlak bir nova yıldızıdır. 2 Aralık 2013 tarihinde Avustralya'da John Seach tarafından filtresiz parlaklığı 5,5 kadir olarak keşfedilmiştir. 6 Aralık 2013 tarihinde parlaklığı 3,6 kadire ulaşmış ve şimdiye kadar bu milenyumda meydana gelen en parlak nova olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">V766 Centauri</span>

V766 Centauri (V766 Cen; ayrıca HD 119796 ve HR 5171 olarak da bilinir), Erboğa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 11.700 ışık yılı uzaklıkta bulunan G-tipi sarı üstündev yıldızdır. Tayf tipi G8Ia+ - K3Ia+ aralığında değişkenlik gösteren yıldızın parlaklığı da 6,17 ile 7,15 kadir aralığında düzensiz değişimler gösterir. Uzakta yer alan B-tipi bir yoldaşı vardır ve daha soğuk olan bir yoldaş yıldızla yakın temas halindedir. Yakın bir yoldaş yıldızla etkileşimi bilinen en büyük sarı üstündev yıldızdır. Yarıçapı Güneş'ten 1.300 kat daha fazla olan yıldız ayrıca bilinen en büyük on yıldızdan birisidir. V766 Centauri, Güneş Sistemi'nin merkezinde yer alıyor olsaydı 1.830.600.000 km'lik bir uzaklığa, yani Satürn'ün yörüngesinin ötesine kadar ulaşırdı.

<span class="mw-page-title-main">IC 2944</span>

IC 2944, Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 6.500 ışık yılı (2.000 pc) uzaklıkta bulunan bir açık yıldız kümesi ve ilişkili bir salma bulutsusudur. 7 Mayıs 1904 tarihinde Royal Harwood Frost tarafından keşfedildi. Bulutsu, λ Centauri yıldızına yakın bir konumda bulunur ve yanlış bir şekilde Lambda Centauri Bulutsusu olarak da belirtilir. Genellikle aktif yıldız oluşum bölgesi olarak bilinen Bart damlacıkları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Centaur (küçük gezegen)</span>

Centaur, Güneş Sisteminin dış bölgesindeki gaz devleri Jüpiter ve Neptün gezegenleri arasında, tutarlı olmayan yörüngelerde bulunan bir küçük Güneş Sistemi cismidir. Bu cisimlerin yörüngelerindeki tutarsızlık, bir veya birden çok büyük gezegenin yörüngeleriyle kesişmelerinden kaynaklanır. Centaur'ların kendileri, kısa ömürlü kararsız yörüngelere sahiptir ve birkaç milyon yıl içinde Kuiper kuşağı nesnelerinin aktif olmayan popülasyonundan Jüpiter ailesi kuyruklu yıldızlarının aktif grubuna geçiş yaparlar.

V1400 Centauri ya da başka bir isimlendirme ile J1407, Dünya'dan yaklaşık 434 ışık yılı uzaklıkta bulunan Centaurus takımyıldızında Güneş'e benzer bir yıldızdır. Göreceli olarak genç bir yıldızdır, yaşının 16 milyon yıl olduğu tahmin edilmektedir ve kütlesi Güneş'inkinin yaklaşık %90'ı kadardır.