Cenaze namazı
Makale serilerinden |
1 Ahmedîlik ve Vahhabilik de dahil 2 Alevilik, Dürzîlik ve Nusayrilik de dahil 3 İbadilik de dahil |
Cenaze namazı (Arapça: صلاة الجنازة), İslâm dinindeki namaz ibadetinin bir türü. Vefat eden Müslümanlar hakkında dua olan cenaze namazı, farz-ı kifâyedir.
Cenaze merasimindeki ameller
Namazın kılınması için şartlar
- Ölünün Müslüman olması.
- Ölünün temiz olması.
- Ölünün cemaatin önüne konulması.
- Ölünün cesedinin tamamının, yahut başı da dahil cesedinin çoğunun veya yarısının orada mevcut bulunması.
- Cenaze namazı kılanların herhangi bir mazeret dışında binek üzerinde bulunmamaları.
- Cenazenin yerde bulunması. Herhangi bir mazerete dayanmaksızın cenaze bir hayvan üzerinde veya insanların elleri üstünde iken kılman namaz caiz olmaz.
Namazın kılınışı
Cenaze namazında, birinci tekbirden sonra, sübhâneke ("ve celle senâüke" ile beraber) okunur. İkinci tekbirden sonra, salli, barik okunur. Üçüncü tekbirden sonra, cenaze duası, cenaze duasını bilmeyenler burada kunut duasını veya dua niyeti ile Fâtiha'yı okurlar. Daha sonra dördüncü tekbir alınır, eller yan tarafa bırakılıp sağa ve sola selam verilir. Sonra ölen için dua edilir
Yasak olan ameller
Cenaze namazından sonra meyyiti birlikte kabre götürmek sünnettir, bu esnada veya cenaze merasiminin herhangi bir safhasında bağırıp çağırmak, yüksek sesle ağlamak, slogan atmak, ıslık çalmak, zılgıt çekmek, tezahürat yapmak haramdır. İslâm álimleri böyle davranışlar bir yana, cenazeyi taşırken yüksek sesle tekbir getirmeyi bile çirkin görüp mekruh addederler.[1]
Cenaze merasimlerine çiçek, çelenk göndermenin İslâm'a göre ölene hiçbir faydası yoktur. Faydasız bu tür harcamalar yapmak ise israfa girer, israf ise haramdır.[2]
Dualar
Cenaze duaları
Allahümmağfirlihayyina ve meyyitina ve şaahidina ve ğaaibina ve zekerina ve ünsaana ve sağiirina ve kebiirina. Allahümme men ahyeytehü minna feahyihi alel islaam ve men teveffeytehü minna feteveffehü alel iman.
(Anlamı: Allahım, Dirilerimizi, ölülerimizi, mevcut olanlarımızı, kayıp olanlarımızı,erkeğimizi-kadınımızı, çocuklarımızı ve büyüklerimizi bağışla. Allahım! Bizden yaşattıklarını İslam üzere yaşat, bizden öldürdüklerini de iman üzere öldür.)
Meyyit kadın ise okunan dua
Ve hussa hazihil meyyitete birravhi verraahati velmağfirati verridvaan. Allahümme in kanet muhsineten fezid fii ihsaniha. Ve in kanet müsiieten fetecavez anha veleggıhal emne vel büşra vel keramete vezzülfa. Birahmetike ya erhamerrahımiin.
(Anlamı: Özellikle bu vefat etmiş olan kadını kolaylığa, rahata, mağfirete ve rızana erdir. Allahım! Eğer bu muhsine ise (iyilik etmiş kimselerden ise) ihsanını artır. Eğer günahkar ise, onu bağışla, ona güven ile sevinç ve iyilik ver, onu rahmetine yakın kıl, Ey merhamet edenlerin en merhametlisi Yüce Allahım.)
Meyyit erkek ise okunan dua
Ve hussa hazel meyyite birravhi verraahati velmağfirati verridvaan. Allahümme in kane muhsinen fezid fii ihsanih. Ve in kane müsiien fetecavez anhü veleggıhil emne vel büşra vel keramete vezzülfa. Birahmetike ya erhamerrahımiin.
(Anlamı: Özellikle bu vefat etmiş olan erkeği kolaylığa, rahata, mağfirete ve rızana erdir. Allahım! Eğer bu muhsin ise (iyilik etmiş kimselerden ise) ihsanını artır. Eğer günahkar ise, onu bağışla, ona güven ile sevinç ve iyilik ver, onu rahmetine yakın kıl, Ey merhamet edenlerin en merhametlisi Yüce Allahım.)
Meyyit kız çocuğu ise okunan dua
Allahümmecalha lena ferataa. Allahümmecalha lena ecravvezühra. Allahümmecalha lena şaafiammüşeffeah.
(Anlamı: Allahım! Onu bize, önden gönderilmiş bir sevap sebebi kıl, onu bizlere bir şefaatçi ve şefaatı kabul edilmiş yap.)
Meyyit erkek çocuğu ise okunan dua
Allahümmecalhü lena ferataa. Allahümmecalhü lena ecravvezühra. Allahümmecalhü lena şaafiammüşeffeaa.
(Anlamı: Allahım! Onu bize, önden gönderilmiş bir sevap sebebi kıl, onu bizlere bir şefaatçi ve şefaatı kabul edilmiş yap.)
Cenaze duasını bilmeyenler
- Fâtiha sûresini veya başka bir duayı okurlar.[3]
Defin duası
Allahümme innî es'elüke bismikel azîm. Ve es'elüke bismikellezî hüve kıvâmüddîn. Ve es'elüke bismikellezi yurzeku bihil ibâd. Ve es'elüke bismikellezî kamet bihis semâvâtü vel ard. Ve es'elüke bismikellezî tuhyî bihil hayyü ve tümîtü bihil-mevtâ. Ve es'elüke bismikellezî izâ süilet bihi a'teyte ve izâ dui'yet bihi ecebte. Rabbe Cebrâile ve Mîkâile ve İsrâfile ve Azrâile. Yâ Bedî'as-semâvâti vel-ard. Yâ Zelcelâli vel-ikrâm. Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Vağfir lenâ ve lehü, verhamnâ ve iyyâhü birahmetike yâ erhamerrâhimîn."
Definde şu yedi sûreyi okumak da iyi kabul edilir: Fâtiha, Muavvizeteyn (Felak ve Nas), İhlâs, Nasr, Káfirún, Kadir.
Ayrıca bakınız
- Cenaze (İslâm)
Kaynakça
- ^ Fetává-yı Hindiyye. I. s. 162.
- ^ Kur'an-ı Kerím. Araf, 31.
- ^ "Cenaze namazı nasıl kılınır? : Din İşleri Yüksek Kurulu : Dini Bilgilendirme Platformu". kurul.diyanet.gov.tr. 20 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024.