İçeriğe atla

Cehennem Kapısı

Koordinatlar: 40°15′10″N 58°26′22″E / 40.25264°K 58.43941°D / 40.25264; 58.43941 (The Gates of Hell)
Darvaza Gaz Krateri

Cehennem Kapısı (Türkmence: Jähennem derwezesi) veya Derveze Çukuru, Türkmenistan'ın Ahal ilinin Derveze ilçesinde bir doğal gaz kuyusu. Karakum Çölü'nün ortasında, Derveze kasabasının yakınlarında bulunmaktadır.

Coğrafi Konum

Yabancıların The door to hell olarak tabir ettikleri Cehennem Kapısı denilen yapı ülkenin büyük bir yerleşim merkezi olan Ahal vilayetinin içinde bulunan Karakum çölünün ortasındaki Derveze köyünde yer alır. Köy bugün cehennem kapısı adlı yapıyı görmek isteyen farklı pek çok ülkeden turistin akınına uğramaktadır. Gaz krateri yaklaşık olarak 40.181038 N, 58.411217 E koordinatlarında yer almaktadır.[1]

Oluşum

Yöre insanlarının cehennem kapısı dedikleri, ama resmi olarak literatürde Derveze gaz krateri olarak geçen yapının yıllardır sürekli yanmasının kesin sebepleri bulunamamış olsa da bugünkü noktadan bakıldığında dönemin uzmanlarının birkaç gün sonra sönecektir diyerek bu bölgedeki gazın yok edilmesi için çalışmalara başladıkları tahmin ediliyor. Dönemin kayıtları net olmasa da bilindiği kadarıyla tarihler 1971 yılını gösterdiğinde Sovyet yönetimi Orta Asya'daki petrol varlığı üzerine jeologları görevlendiriyor ve bölgede bir çalışma başlıyor. Sondaj kararı alınıyor, akabinde ekip petrol ararken, sondaj sırasında bir göçük oluyor ve bu esnada zehirli olduğu düşünülen bir gaz (muhtemelen metan) yayılıyor. Gazın etkilerinin kısa yoldan azaltmak için ekip nasıl olsa tükenir diye düşünerek gazı tutuşturmaya karar veriyor ve göçükteki gaz yakılıyor. Başka bir görüş de 1960'larda bu göçüğün olduğu ve gazın yakıldığı yönündedir. Türkmenistan, dünya gaz rezervlerinin yüzde 6'sına sahiptir ve neden bu kadar uzun süredir yanmaya devam ettiği kolayca anlaşılabilir. 2010 yılında başkan Gurbangulu Berdimuhammedov bu gaz kraterinin kapatılmasını istemiştir, ancak geçen yıllarda görüldüğü üzere başarılı olunamadı. 2013 yılında National Geographic'in Kanadalı kaşifi George Kourounis çukura giren bilinen ilk insan olmuştur. Deneyimini anlatan National Geographic kaşifi Georoge Kourounis a coliseum of fire (ateş kolezyumu) tabirini kullanmıştır. Çukura indiğinizde binlerce küçük ateş topunun olduğunu görüyorsunuz ve bu etkileyici görüntünün yanında kulağınıza bir jet motoru sesi geliyor, bu gürültü yüksek basınç altında gazın yanmasının sesi. George Korounis, gaz kraterinde hiç duman olmadığını, insan görüşünü etkileyen bir madde bulunmadığını ve birazcık alev yalaması hariç krater içindeki görüşün net olduğunu ifade etmiştir.[2]

Turizm

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından yaklaşık 30 yıl sonra bile hala ıssız ve az kişinin ziyaret ettiği bir ülke olan Türkmenistan, Cehennem Kapıları'na umut bağlamış durumdadır. Yılda ülkeye 50 farklı ülkeden sadece 12-14 bin arası turist gelmektedir. Türkmen yetkililer, Derveze gaz kraterinin ülke turizminde olumlu etkileri olmasını beklemektedir. Hayat barındırmayan bu bölgenin extreme sporların yapıldığı bir eko-turizm bölgesine dönüşme ihtimali dile getirilmektedir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Editor of LatLong, Editor of LatLong. "Darvaza, Turkmenistan". www.latlong.net. LatLong.net. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2020. 
  2. ^ Soldani, Bianca. "Turkmenistan's 'door to hell' has been burning for 45 years". www.sbs.com.au/. SBS. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2020. 
  3. ^ Reporter of CTV, Reporter of CTV. "Turkmenistan hopes 'Door to Hell' will boost tourism". CTV NEWS. Relax news. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Türkmenistan, Orta Asya'da bağımsız bir Türk devletidir. Kuzeybatısında Kazakistan, kuzeyinde ve doğusunda Özbekistan, güneydoğusunda Afganistan, güneybatısında İran bulunan; batısında Hazar Denizi olan Ülkenin başkenti, aynı zamanda en gelişmiş şehri olan Aşkabat'tır. Ülkenin 7 milyon nüfusu ile Orta Asya cumhuriyetleri arasında nüfusu en düşük olan devlet Türkmenistan'dır. Ülkenin çoğunluğu ise Karakum Çölü'yle kaplıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

İsveç, resmî adıyla İsveç Krallığı, Kuzey Avrupa'daki İskandinavya yarımadasında yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşuları batı ve kuzeyden Norveç, doğudan ise Finlandiya'dır. İsveç bunun dışında güneyinde yer alan Öresund Köprüsü ile Danimarka'ya bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dinozor</span> Mezozoik Çağa (kuşlar dahil) hâkim olan sauropsid omurgalılar kladı

Dinozor (Dinosauria), ilk olarak Mezozoyik zamanda ortaya çıkan ve yaşayan tek üyeleri kuşlar olan arkozor sürüngen grubu. Dinozor adı, Richard Owen tarafından Grekçe "korkunç" anlamına gelen deinos ve "kertenkele" anlamına gelen sauros sözcüklerinin birleştirilmesinden oluşur. Dinozorlar, 243 ile 233 milyon yıl önce Geç Triyas döneminde ortaya çıkmış ve 66 milyon yıl önce kuşlar dışındaki tüm türlerinin soyu tükenmiştir. Dinozorlar, sıcakkanlı ve soğukkanlı arası özellikler gösteren mezoterm canlılardı. Mezozoyik'te oldukça başarılı biçimde tüm kıtalara yayılan dinozorlar çok farklı nişleri doldurdu. Yapılan araştırmalarda şimdiye kadar yaklaşık olarak 1.000 kadar kuş olmayan dinozor türünün yaşadığı belgelendi. Bugün dinozorların evrimsel olarak devamı olan kuşların 11.000 kadar türü vardır ki bu, yaşayan memelilerin tür sayısının (~6000) yaklaşık iki katıdır. Dinozorların nasıl yaşadığı, ne kadar çeşitlendiği ve ekosistemdeki yerleri kadar kuş olmayan dinozorların nasıl yok olduğu da bilim camiasını uzun zamandır meşgul etmektedir. Kuş olmayan dinozorları yeryüzünden silen yok oluşun aşamalı mı, yoksa yerbilimsel olarak katastrofik (ani) mi olduğu tartışmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin</span> Güney Amerikada yer alan bir ülke

Arjantin, resmî adıyla Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Güney Amerika kıtasının güneyini kaplayan Güney Konisi’nde yer alan ülke. Arjantin 2.791.810 kilometrekare (1.077.924 sq mi)'lik toplam yüzölçümü ile Güney Amerika'da ikinci, dünyada ise en büyük sekizinci ülkedir. Kuzeyde Bolivya ve Paraguay, kuzeydoğuda Brezilya, batıda Şili, doğuda ise Uruguay komşusudur. Güneyini Drake Boğazı, batısını And Dağları ve doğusunu Atlas Okyanusu çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan</span> Orta Asyada bir ülke

Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.

<span class="mw-page-title-main">Hazar Denizi</span> Dünyanın en büyük gölü

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jennifer Lopez</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı

Jennifer Lynn Affleck, Amerikalı oyuncu, şarkıcı, moda tasarımcısı, hayırsever, iş insanı, dansçı ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Aşkabat</span> Türkmenistanın başkenti

Aşkabat, Türkmenistan'ın başkentidir. 1.031.092 (2012) kişiyle Türkmenistan'ın en büyük şehridir. İran sınırı yakınında, Kopet Dağları'nın eteğinde, Karakum Çölü'nde bir vahada bulunur. 'Aşgabat şäheri' adlı kendine ait bölgede, ülkenin Ahal Vilayeti'nde yer alır. Aşkabat, Türkmenistan'ın güneyinde, İran sınırından 26 km'de yer alır. 1881'de bu bölge Rus işgal güçleri tarafından alınmıştır. İran'ın en büyük ikinci şehri olan Meşhed'dan 920 km uzaklıkta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Gazze</span> Filistinde bir şehir

Gazze, Filistin'in güneybatısında bulunan, Gazze Şeridi'nin en büyük şehri. Akdeniz sahilinden 4 km içeride kurulmuş olan Gazze'nin nüfusu yaklaşık 650 bindir.

<span class="mw-page-title-main">İklim değişikliği</span> Dünyanın ortalama sıcaklığındaki mevcut artış ve buna bağlı olarak hava modellerindeki büyük ölçekli değişimler

İklim değişikliği, küresel ısınmayı ve bunun Dünya'nın iklim sistemi üzerindeki etkilerini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Karakum Çölü</span>

Karakum Çölü Orta Asya'da yer alan bir çöl.

<span class="mw-page-title-main">Kurbankulu Berdimuhammedov</span> 2. Türkmenistan cumhurbaşkanı

Kurbankulu Berdimuhammedov, Türkmen siyasetçi ve Türkmenistan'ın ikinci cumhurbaşkanıdır. Asıl mesleği diş hekimliği olan Berdimuhamedov, 1997'de başlayarak Cumhurbaşkanı Saparmurat Niyazov yönetiminde ve 2001'de başlayarak başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra başkan vekili oldu ve ardından Şubat 2007'de cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Oylamada anlamlı bir muhalefetle karşılaşmadı ve ezici bir farkla kazandı (%89,23). Şubat 2012'de cumhurbaşkanlığı seçimlerinde %97 oyla yeniden seçildi. Şubat 2017'de cumhurbaşkanlığı seçiminde oyların %97,69'unu alarak üçüncü bir dönem için yeniden seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Berat Albayrak</span> Türk iş insanı ve siyasetçi

Berat Albayrak, Türk iş insanı ve siyasetçidir. 2015'ten 2018'e kadar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ve 2018'den 2020'ye kadar Hazine ve Maliye Bakanı olarak görev yaptı. Haziran 2015 ve Kasım 2015 genel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi'nden İstanbul milletvekili oldu. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kızı Esra Erdoğan ile evlidir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Norveç ekonomisi, stratejik alanlarda devlet mülkiyeti barındıran gelişmiş bir karma ekonomidir. Küresel iş döngülerine duyarlı olmasına rağmen, Norveç ekonomisi sanayi devrinin başlangıcından bu yana sağlam bir büyüme göstermiştir. Ülke, diğer Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında çok yüksek bir yaşam ölçünlerine ve güçlü bir şekilde bütünleşik refah sistemine sahiptir. Norveç'in çağdaş üretim ve refah sistemi, doğal kaynakların, özellikle Kuzey Denizi petrolünün kullanımı ile üretilen bir finansal birikime bağlıdır.

Türkmenistan, genişletilmiş turizm endüstrisi için büyük potansiyele sahip bir ülkedir. Orta Asya şehirlerinin birçoğu, Doğu ve Batı medeniyetlerini birbirine bağlayan İpek Yolu üzerinde ana ticaret noktalarıydı. Birçok komşu ülke, ülkelerini Büyük İpek Yolu üzerindeki konumlarına dayanarak tanıtır. Turizm son yıllarda hızla büyümüştür. Yurtdışından gelen turistler, dünyanın bütün ülkeleriyle yapılan kısıtlayıcı vize rejimi tarafından caydırılmaktadır. Turizm Türkmenistan Turizm Komitesi tarafından düzenlenmektedir.

Bu liste, önce kıtalara daha sonra ülkelere göre sıralanmış, dünyanın mağaralarının bir listesidir. Bir ülkenin kendisinin bulunduğu kıtadan farklı bir kıtada yer alan mağaralar, bölgenin kıtası ve adına göre sıralanmıştır.

Uluğ Tepe, Güneydoğu Türkmenistan'ın Ahal ilindeki Kaka İlçesinde (Kaahka), Karakum Çölü'ndeki Kopet Dağ Dağları'nın eteklerinde bulunan ve Bronz Çağa tarihlenen bir antik sitedir. Yaklaşık 13 hektarlık bir alanı kaplar ve yaklaşık 30 metre yükseklikte bir höyük üzerinde uzanır ve Ceytun kültürüyle temsil edilen Geç Neolitik dönemden Akhameniş öncesi döneme kadar Orta Asya'nın en uzun stratigrafik silsilesini belgeler.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

<span class="mw-page-title-main">Sera gazı emisyonları</span> İnsan faaliyetleri sonucu atmosfere salınan sera gazlarının kaynakları ve miktarları

İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonları sera etkisini güçlendirerek iklim değişikliğine neden oluyor. Çoğu fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan karbondioksittir: kömür, petrol ve doğal gaz. En büyük kirleticiler arasında Çin'deki kömür ile çoğu OPEC ve Rusya'da devlete ait olan büyük petrol ve gaz şirketleri yer alıyor. İnsan kaynaklı emisyonlar, Dünya atmosferindeki Karbondioksiti yaklaşık %50 oranında arttırdı.