İçeriğe atla

Cecil Rhodes

Koordinatlar: 20°25′G 28°28′D / 20.417°G 28.467°D / -20.417; 28.467
Cecil Rhodes
7th Cape Koloni başkanı
Görevde
Makama geliş
17 Temmuz 1890
Hükümdar Victoria
Yerine geldiğiJohn Gordon Sprigg
Yerine gelenJohn Gordon Sprigg
Kişisel bilgiler
Doğum Cecil John Rhodes
5 Temmuz 1853(1853-07-05)
Bishop's Stortford, Hertfordshire, İngiltere
Ölüm 26 Mart 1902 (48 yaşında)
Muizenberg, Cape Koloni
Defin yeri Malindidzimu, Matobo National Park, Zimbabwe
Partisi Liberal Parti (Birleşik Krallık)
Akraba(lar) Frank Rhodes (kardeş)
Bitirdiği okul Oriel College, Oxford
Mesleği iş adamı; siyasetçi
İmzası

Cecil John Rhodes (d. 5 Temmuz 1853, Hertfordshire - ö. 26 Mart 1902, Muizenberg), İngiliz asıllı Güney Afrikalı siyasetçi ve iş insanı.

Hayatı

Rhodes'in Cape Town ile Kahire'yi bir demiryolu hattıyla bağlama tasarısını anlatan Edward Linley Sambourne karikatürü

1870'te verem tedavisi görmek üzere Güney Afrika'daki Büyük Britanya kolonisi olan Natal'a gitti. Elmas aramaya girişti ve başarılı oldu. Bunun üzerine 1880'de De Beers Mining Company, yani De Beers Madencilik Şirketi'ni kurdu. Bu şirket günümüz elmas piyasasına büyük ölçüde hakimdir. 1881'de Cape Town Parlamentosu'na seçildi. İngiliz gücünü Limpopo Nehrinin ötesine yaymak istedi ve 1885'te Bechuanaland'ın İngiliz korumasına girmesini sağladı.[1] Witwatersrand'da altın bulunmasından sonra, 1887'de Gold Fields of South Africa'yı kurdu. Bölge halkı olan Matabelelerin kralı Lobengula, ona maden arama izni verince, kısa süre önce kurduğu Britanya Güney Afrika Şirketi (British South Africa Company) (Chartered), 1889'da bir imtiyaz aldı; bundan sonra Cecil Rhodes, Tanganyika gölüne ve Nyasaland'a (daha sonra Malavi oldu) kadar uzanan toprakları sömürgeleştirmeyi ve Cape Town'ı bir demiryolu hattıyla Kahire'ye bağlamayı tasarladı. 1890'da Cape Town sömürgesi Başbakanı seçilince, İngiliz hükûmetini Uganda'daki otoritesini koruma yönünde etkiledi; artık Güney Afrika Federasyonu'nu kurma zamanının geldiğini düşünüyordu. Sert yönetimi yüzünden göze çarpmayan iyi niyetli paternalizmiyle (sanayi kuruluşları Glen Grey Act'la yerlilerin yararının gözetilmesi, Rodezya'ya büyük paralar harcanması) büyük bir etki kazandı. Bununla birlikte Cape Town kolonisiyle gümrük birliğini reddeden Transvaal başkanı Paul Kruger'in politikası Uitlanderler'in (Uitlander kelimesi Afrikaans dilinde yabancı anlamına gelir.) hoşnutsuzluğundan yararlanmak isteyen Rhodes'in tasarılarını zorlaştırdı; bunun üzerine 1895'te Leander Starr Jameson, Boerler üzerine kendi adını taşıyan ve çok kötü sonuçlanan bir sefer düzenledi. Rhodes, Chartered'in yönetimi de içinde olmak üzere, bütün kamu görevlerinden istifa etti; ama 1898'de yeniden Chartered'in başına döndü. Bu arada Demiryolu Bulawayo'ya ulaşmış ve Rhodes, Rodezya'da patlak veren Matabele isyanını barışçı yollardan bastırmıştı. Fakat Boerler ile İngilizler arasında süren gerginlik, Rhodes'in düşlediği Güney Afrika Federasyonu'nun kurulmasını engelledi; tersine, 1899-1902 savaşına (yani II. Boer Savaşı'na) yol açtı. Hayatı boyunca hiç evlenmemiş olan Cecil Rhodes, savaşı kuşatma altındaki Kimberley'de geçirdikten sonra 26 Mart 1902'de Cape Town yakınlarındaki Muizenberg'de öldü.

Kaynakça

  1. ^ Hıristiyanlık Tarihi. A. F. Walls. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 563 ISBN 975-8318-86-1. 

"Rhodes (Cecil)". Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi. 19. Milliyet Gazetecilik A.Ş. 1986. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Cumhuriyeti</span> Güney Afrikada bir ülke

Güney Afrika Cumhuriyeti ya da daha yaygın kullanımı ile Güney Afrika, Afrika kıtasının güneyinde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Namibya, Botsvana, Zimbabve, Mozambik ve Esvatini oluştururken ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu, güney ve güneybatısında Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Bu ülkelerin haricinde Lesotho'da da tamamen Güney Afrika Cumhuriyeti toprakları içinde yer alan bir ülke olarak Güney Afrika ile tüm sınırlarını paylaşmaktadır. Güney Afrika'da yürütme başkenti Pretoria, yasama başkenti Cape Town, yargı başkenti Bloemfontein olmak üzere üç başkent bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cape Town</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin yasama başkenti

Cape Town, Güney Afrika'daki en eski şehirdir. Halk dilinde "Anne Şehir" olarak anılmaktadır. Güney Afrika'nın yasama başkentidir ve Batı Kap eyaletinin en büyük kentidir. Şehir, Cape Town Şehri adlı Metropoliten alan'ın sadece bir parçasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">II. Boer Savaşı</span>

II. Boer Savaşı, Boer Savaşı, Güney Afrika Savaşı, İngiliz-Boer Savaşı olarak da bilinir. Britanya İmparatorluğu ile Transvaal Cumhuriyeti ve Özgür Orange Devleti adlı iki Boer (Afrikaner) cumhuriyeti arasındaki savaş.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Oppenheimer</span> Güney Afrikalı iş adamı

Sir Ernest Oppenheimer, Alman asıllı sanayici. Güney Afrika ve Rodezya'da büyük madencilik şirketleri kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pretoria</span> Güney Afrika Cumhuriyetinin idari başkenti

Pretorya ya da Pretoria, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin yönetsel başkenti.

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Birliği</span> Birlik

Güney Afrika Birliği, Afrika kıtasının güneyinde Britanya İmparatorluğu'na bağlı sömürge bölgeleri olan Cape Kolonisi, Natal Kolonisi, Transvaal Kolonisi ve Oranj Nehri Kolonisi bölgelerinin birleştirilmesi ile meydana gelen ve varlığını 1910–1961 yılları arasında sürdüren ülke. Ülke 1961 yılında ardılı olan ve günümüzde de varlığını sürdüren Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kurulması ile varlığını sonlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Kruger</span>

Stephanus Johannes Paulus Kruger, daha çok Paul Kruger adıyla bilinen ve Boerlerin Oom Paul adını verdikleri Güney Afrika Cumhuriyeti (Transvaal) devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Leander Starr Jameson</span>

Sir Leander Starr Jameson, Doktor Jim olarak da bilinen İngiliz doktor ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Transvaal (il)</span>

26°12′13″G 28°2′43″D

<span class="mw-page-title-main">Matabeleland</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Matabeleland, Zimbabve'nin güneybatısında bir Bantu dili konuşan Matabelelerin yaşadığı tarihsel bölge. Zimbabve'deki iki ile bu bölgenin adı verilmiştir: Yönetim merkezi Lupane olan Kuzey Matabeleland ve yönetim merkezi Bulawayo olan Güney Matabeleland. Bu illerin toplam yüzölçümleri 181.605 km², 1992 itibarıyla toplam nüfusları ise 1.855.300'dür.

<span class="mw-page-title-main">Transvaal Cumhuriyeti</span> 1857 ile 1902 yılları arasında hüküm süren Afrika devleti

Transvaal Cumhuriyeti veya Güney Afrika Cumhuriyeti, Afrika kıtasında kurulan ve varlığını 1857 ile 1902 yılları arasında sürdüren devlet.

<span class="mw-page-title-main">Oranj Nehri Kolonisi</span> 1902 - 1910 arasında Afrikanın güneyinde var olmuş Büyük Britanya sömürgesi

Oranj Nehri Kolonisi, Afrika kıtasının güneyinde 1902 ile 1910 yılları arasında Büyük Britanya idaresinde kurulan sömürge bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Transvaal Kolonisi</span> Afrika kıtasının güneyinde 1902 ile 1910 yılları arasında Büyük Britanya idaresinde kurulan sömürge bölgesi

Transvaal Kolonisi, Afrika kıtasının güneyinde 1902 ile 1910 yılları arasında Büyük Britanya idaresinde kurulan sömürge bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Rodezya</span>

Kuzey Rodezya, Afrika kıtasının güney kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1924 ile 1964 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi.

<span class="mw-page-title-main">British South Africa Company</span> Cecil Rhodes ve Alfred Beit tarafından kurulan ve Zambeziya bölgesinde toprak alıp işleten Britanya şirketi

British South Africa Company, Cecil Rhodes ve Alfred Beit tarafından kurulan ve Zambeziya bölgesinde toprak alıp işleten Britanya şirketi.

<span class="mw-page-title-main">Rodezya (bölge)</span>

Rodezya, Afrika kıtasının güneyinde yer alan bölgenin bir kısmına 1890'lı yılların sonundan 1980 yılına kadar verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Rodezyası</span> Afrika kıtasının güneyinde bir kısmın 1889 ile 1923 yılları arasında British South Africa Company(BSAC) tarafından kiralanarak işletilen bölgenin adı

Britanya Rodezyası, Afrika kıtasının güneyinde bir kısmın 1889 ile 1923 yılları arasında British South Africa Company(BSAC) tarafından kiralanarak işletilen bölgenin adı.

Boerehaat, Boer veya Afrikaner etnik nefreti anlamına gelen Afrikaans kökenli bir kelimedir. Bununla ilgili olan Boerehater terimi ise Boerler veya Afrikanerlerden nefret eden, onlara karşı önyargılı olan veya onları eleştirenleri tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Uitlander</span>

Uitlander, Afrikaans dilinde “yabancı” (outlander) anlamında gelen, 1886’da altının keşfinin ardından bağımsız Transvaal Cumhuriyeti’nde Witwatersrand Gold Rush sırasında yabancı göçmen işçilere verilen isimdir. Bu gruba bağımsız Boer Cumhuriyetlerinin verdiği kısıtlı haklar, İkinci Boer Savaşı’nın başlama sebeplerinden birisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Almanya-Güney Afrika ilişkileri</span>

Almanya-Güney Afrika ilişkileri, Almanya ile Güney Afrika Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerdir. Almanya'nın Pretoria'da bir büyükelçiliği ve Cape Town'da bir konsolosluğu vardır. Güney Afrika'nın Berlin'de bir büyükelçiliği ve Münih'te bir başkonsolosluğu vardır.