İçeriğe atla

Cebelitarık Büyük Sinagogu

Koordinatlar: 36°08′31″K 5°21′09″B / 36.14194°K 5.35250°B / 36.14194; -5.35250
Cebelitarık Büyük Sinagogu
20.yy'ın başlarında Büyük Sinagog'da Tora kemeri
Harita
Temel bilgiler
Konum47/49 Engineer Lane
 Cebelitarık
Koordinatlar36°08′31″K 5°21′09″B / 36.14194°K 5.35250°B / 36.14194; -5.35250
İnançYahudilik
MezhepOrtodoks
DurumAktif
Mimari
Mimari biçimPortekiz
İnşaat başlangıcı1724
Tamamlanma1724

Cebelitarık Büyük Sinagogu veya Şaar Haşamayim (İbraniceקהל קדוש שער השמיים / Kahal Kadoş Şa'ar HaŞamayim) Britanya'ya bağlı Cebelitarık'ta bulunur. Yahudilerin 1492'de İspanya'dan ve 1497'de Portekiz'den sürülmesinden sonra İber Yarımadası'nda icraata geçen ilk sinagogdur.[1]

Tarihçe

Şaar Haşamayim Sinagogu Londra'lı Isaac Nieto tarafından 1724'te kuruldu. Cebelitarık Eyalet Başkanı Richard Kane'in tahsis ettiği topraklarda inşa edildi. Birçok kez inşa edilen bu bina Amsterdam Portekiz Sinagogu (1675) ve Bevis Marks Sinagogu'ndan (1701) esinlenerek son şeklini 1812'de aldı.[2] İki-buçuk katlı binanın ön cephesinde kemer şeklinde pencereler ve kapısı bulunur.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Official Government of Gibraltar London Website". 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2007. 
  2. ^ "Jewish Heritage UK". 8 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2007. 
  3. ^ Sharman Kadish, Jewish Heritage in Gibraltar: An Architectural Guide, Spire books, Reading, 2007, p. 42

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cebelitarık</span> Birleşik Krallıka bağlı denizaşırı toprak

Cebelitarık, Akdeniz'den Atlantik Okyanusu'na geçişin yakınında, İber Yarımadası'nın güney ucunda, Cebelitarık Körfezi'nde bulunan bir Britanya Denizaşırı Bölgesi ve şehirdir. 6.8 km² bir alana sahiptir ve kuzeyde İspanya ile sınır komşusudur. Cebelitarık'ın peyzajı, eteklerinde yaklaşık 34.003 kişinin yaşadığı, yoğun nüfuslu bir kasabanın bulunduğu "Cebelitarık Kayası" tarafından domine edilmektedir ve bu nüfusun büyük çoğunluğu Cebelitarıklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sinagog</span> Musevi ibadethanesi

Sinagog veya havra, Yahudilik inancına inanan Yahudi ve Samirilerin ibadet etmek için gittikleri ibadethane.

Azerbaycan Yahudileri Azerbaycan'da yaşayan Yahudilere denir.

Brezilyalı Yahudi Yahudi kökenli veya Yahudiliğe geçmiş Brezilyalılara denir.

Çekya'nın başkentindeki Prag Yahudi cemaati Avrupa'nın en eski ve en bilinen cemaatlerinden biridir.

Yahudilerin Cebelitarık'taki varlığı 650 yıldan fazladır. Zaman zaman baskılara maruz kalmışlarsa da genelde Cebelitarık Yahudileri bölgede kalkınmış olup şehrin en büyük dini azınlığını oluşturur. Yahudiler Cebelitarık kültürüne, savunmasına ve hükûmetine katkıda bulunmaktadır.

Kazakistan'da uzun geçmişi olan Kazak Yahudileri'nin nüfusu 12,000 ila 30,000 olup toplam nüfusun %1'inden azını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Jodensavanne</span>

Jodensavanne Güney Amerika'daki Surinam'da kurulması için teşebbüste bulunulan özerk Yahudi bölgesidir. Jodensavanne, başkent Paramaribo'nun 50 km güneyine Surinam Nehri üzerindeki Para'da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Özbek Yahudileri iki ana cemaate bölünmüştür; bunlardan biri dindar ve gelenekçi olan Buhara Yahudileri diğeri ise daha yenilikçi olan Avrupa kökenli Aşkenaz Yahudileridir. Özbekistan'da 1989'da 94,900 Yahudi bulunmasına rağmen bu sayı 2007'de çoğu Taşkent'te olmak üzere 5000'den de az kalmıştır. Özbekistan'da 12 sinagog bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep Sinagogu</span>

Gaziantep Sinagogu,, Gaziantep'te terkedilmiş bir sinagogdur. 1970'lerde Gaziantep'in son Yahudileri şehri terkedince sinagog bakımsızlıkla karşı karşıya kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Duşanbe Sinagogu</span>

Buhara Sinagogu olarak da bilinen Duşanbe Sinagogu, Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'deki iki Yahudi mahallesinden birinde 19. yüzyılda inşa edilmiştir. Yahudi cemaati sitesinde bu sinagog dışında diğer dinî binalar ve bir de okul bulunmaktaydı. Şubat 2006'da Tacikistan Hükûmeti şehir yapılanması ve başkanlık sarayı inşası sebebiyle yıkıma başladı. Sinagogun yıkımı uluslararası protestolar sebebiyle ve bir seri mahkeme kararlarıyla Haziran 2008'e kadar durduruldu fakat bu tarihte sinagog yerle bir edildi.

Yu Aw Sinagogu Afganistan'daki Herat şehrinin Momanda muhitinde yer almaktadır. Bu alana önceleri "Yahudi mahallesi" anlamına gelen Mahalla-yi Musahiya deniliyordu. Bu yapı Herat'taki tek sinagog olup bakımsızlıkla karşı karşıyadır.

Güney Osetya Yahudilerinin tarihinin başlangıcı Gürcistan'ın diğer bölgelerindeki Yahudilerin tarihine benzemektedir. Güney Osetya'nın başkenti Tshinvali'de büyük ölçüde Yahudi nüfusu ve bu Yahudilerin kendilerine ait mahalleleri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Lübnan Yahudileri geleneksel olarak bir Mizrahi cemaati olup genelde Lübnan'ın Beyrut şehrinde veya çevresinde yaşayan veya yaşamış olan Yahudilerdir. Cemaatin hemen hemen hepsi İsrail, Fransa ve Kuzey Amerika'ya göç etmiştir. Ülkede bugün 20 ila 40 arası Yahudi kalmıştır. Lübnan Yahudileri toplumla sıkıca entegre oldukları ve vatanlarını terk etme hissi duymadıkları için Lübnan'ın 1958'de yaşadığı iç savaşta dahi büyük oranda dış göç olmamıştır. Fakat, 1975'teki Lübnan İç Savaşı ve 1982'deki İsrail'in Lübnan'a girme harekâtıyla dış göçler hızlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dohány Sokağı Sinagogu</span> Budapeştede sinagog

Dohány Sokağı Sinagogu ya da diğer adlarıyla Büyük Sinagog veya Tabakgasse Sinagogu, Budapeşte'nin 7. idari bölgesi olan Erzsébetváros'ta yer almaktadır. Avrupa'nın en büyük ve dünyanın beşinci büyük sinagogudur. 3000 sandalyeli tapınak Neolog Yahudiliği'nin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Sinagog (Kraków)</span> Krakówda müze

Ortodoks sinagog olan Eski Sinagog Polonya'nın Kraków şehrindeki Kazimierz ilçesinde bulunur. Bu bina Polonya'da ayakta kalan en eski sinagog olup Avrupa'daki Yahudi mimarisi açısından en değerli yapılardan biridir. 1939'da Almanlar Polonya'yı istila edene kadar şehirdeki en önemli sinagog olma özelliğini taşıyan bina ayrıca Krakow Yahudi cemaatinin sosyal ve örgütsel merkeziydi. 1794'te General Tadeusz Kościuszko, Polonya'nın bağımsızlığını kazanması için verdiği mücadelede Yahudilerin desteğini almak için bu sinagogda konuşma yapmıştır:

"Yahudiler, insanlığın kazancı için ellerinden geleni ardlarına koymayacaklarını tüm dünyaya ispatlamıştır" – General Tadeusz Kosciuszko

<span class="mw-page-title-main">Ankara Sinagogu</span> Ankarada bir sinagog

Ankara Sinagogu ya da Ankara Musevi Sinagogu, Ankara'da ibadete açık bir sinagogdur. Yaklaşık 750 yıldır kullanımda olan sinagog Ankara'da tek Musevi sinagogu olma özelliği de göstermektedir. Anafartalar caddesindeki sinagog yüksek avlu duvarları içinde tek katlı ve taştan yapılmıştır. Avluya bakan pencereler yuvarlak kemerli ve oldukça büyüktür. Pencerelerin orta yerinde üstü sivri kemerle son bulan yuvarlak kemerin önüne rüzgarlık yapılmış, buradan binaya giriş sağlanmıştır. Yine avluda duvar üzerinde mermerden üzerinde İbranice yazılar bulunan bir çeşme bulunmaktadır. Dikdörtgen planlı iç kısımda, ortada iki basamakla yükseltilmiş kenarı ahşap korkuluklu, altıgen bir set üzerinde kürsü bulunmaktadır. Kürsünün üç tarafında ahşap sıralar bulunmaktadır. Kürsünün karşısına gelen yerde, ortada dört sütuna oturan ve üzerinde süslemeler bulunan baldaken yer almaktadır. Oldukça süslü olan tavanın orta yerinde kürsü üzerine gelen yerde, iç içe geçen altıgen kasetli tavan göbeği vardır. Üzeri oluklu kiremitli çatı ile örtülüdür. Yapı 14 Ekim 1972 tarihinde 1. derece kentsel sit alanı olarak tescillenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zagreb Sinagogu</span>

Zagreb Sinagogu bugünkü Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'teki Yahudiler'in 1867 yılında Avusturya İmparatorluğu'na bağlı Hırvatistan-Slavonya Krallığı'ndaki inşasından 1941'deki mihver yanlısı Hırvatistan Bağımsız Devleti'ndeki faşist otorite tarafından yıkılışına kadar merkezi ibadethanesi görevini görmüş yapı.

<span class="mw-page-title-main">Oni Sinagogu</span>

Oni Sinagogu Gürcistan'ın Oni şehrindeki VI. Vakhtang Caddesi 53 numarada yer alan bir sinagogdur. Sinagog, Gürcistan'ın Raça bölgesinde yer almaktadır. Oni sinagogu, Gürcistan cumhuriyetindeki hala faal olan en eski sinagogdur.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı Kasaba</span>

Kırmızı Kasaba, ya da Krasnaya Sloboda, Azerbaycan'ın Kuba Rayonu'nda yer alan bir köy ve belediyedir. 3.598 kişilik bir nüfusa sahiptir ve İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri dışında dünyanın tek Yahudi kasabası olduğuna inanılmaktadır.