İçeriğe atla

Ceará

Ceará
Ceará bayrağı
Bayrak
Ceará arması
Arma
Takma adlar:
Terra da Luz (Portekizce)
"Işık Ülkesi"
Ceará'nın Brezilya'daki konumu
Ceará'nın Brezilya'daki konumu
Ülke Brezilya
BölgeKuzeydoğu
Başkent ve en büyük şehirFortaleza
İdare
 • ValiCamilo Santana (PT)
 • Vali YardımcısıIzolda Cela (PDT)
 • SenatörlerCid Gomes (PDT)
Eduardo Girão (PODE)
Tasso Jereissati (PSDB)
Yüzölçümü
 • Toplam148894 km²
Yüzölçümü sırası17.
Nüfus
 (2021)
 • Toplam9.240.580
 • Sıra8.
 • Yoğunlukoto/km²
 • Yoğunluk sırası11.
 • Beklenen yaşam süresi (2019)
74,5 yıl (16,)
Zaman dilimiUTC-03.00 (BZD)
ISO 3166 koduBR-CE
Ekonomi2018[1]
• Toplam GSYİHR$ 155.904 milyar (11.)
• Kişi başı GSYİHR$ 17.178 (23.)
İGE (2019)0.737 yüksek
(23.)
İklim
Yarı kurak ve tropikal (AS, BSh)

Ceará, Brezilya'nın kuzeydoğusunda, Atlas Okyanusu kıyısında bulunan eyalet.[2] Doğusunda Rio Grande do Norte ve Paraíba; güneyinde Pernambuco ve doğusunda Piauí ile çevrelenen eyaletin başkenti Fortaleza'dır.[3]

Coğrafya

Brezilya'nın kuzeydoğusunda yer alan eyaletin merkezi Fortaleza'dır.[3] Yılda 800 mm'nin üstüne çıkan yağışların gerçek vahalar haline getirdiği platolar ve dağlık kesimler dışında, eyaletin büyük bölümünde yarıkurak bir iklim egemendir.[3] Eyaletteki yüksek yağış alan bölgeler, güneyde Chapada do Araripe ve özellikle meyvecilik yapılan Serra de Baturité'dir.[3]

Ekonomi

A carnaúba (Copernicia prunifera) é a árvore símbolo do Ceará[4] e ocupa grandes extensões no sertão cearense
O soldadinho-do-araripe (Antilophia bokermanni), espécie endêmica da Chapada do Araripe

Eyaletin en büyük geçim kaynağı kıyıda balıkçılık ve iç kesimlerde uzun lifli pamuk tarımı, hayvancılık ve meyve toplamacılığıdır.[3] Eyaletteki su eksikliği problemini kısmen de olsa çözen biriktirme barajlarının kurulmasından yararlanarak eyalette, özellikle Jaguaribe Vadisi'nde tarımda büyük gelişmeler yaşanmıştır.[3] İnşa edilen barajlardan elde edilen hidroelektrik enerjisi, Fortaleza'da sanayinin kurulmasına katkıda bulunmuştur.[3]

Demografi

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  2. ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  3. ^ a b c d e f g Levine, Robert M. (2019). Historical dictionary of Brazil. Metuchen, N.J.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810811782. 
  4. ^ Şablon:Citar web
  5. ^ "Panorama do estado do Ceará". ibge.gov.br. 18 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Anadolu Bölgesi</span> Türkiyenin güneydoğusundaki coğrafi bölgesi

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Güneydoğu Torosların güneyinden Suriye sınırına kadar olan yerleri kaplar. Bölge doğu ve kuzeyden Doğu Anadolu Bölgesi, batıdan Akdeniz Bölgesi, güneyden Suriye ve kısa bir sınırla da Irak ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Belize</span> Orta Amerika ülkesi

Belize, Orta Amerika'nın kuzeydoğu kıyısında bir Karayip ülkesidir. Kuzeyinde Meksika, batı ve güneyinde Guatemala, doğusunda ise Karayip Denizi yer almaktadır. Yüzölçümü 22.970 km² ve nüfusu 2020 verilerine göre 419.199'dur. Ülke toprakları doğu-batı ekseninde 110 km, kuzey-güney ekseninde ise 290 km uzunluğundadır. Orta Amerika'nın en düşük nüfusa ve nüfus yoğunluğuna sahip ülkesidir. Buna karşın yıllık %1,87'lik nüfus büyüme hızı Belize'yi Batı Yarımküre'nin en hızlı kalabalıklaşan ülkelerinden biri yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya</span> Güney Amerikada bir ülke

Brezilya, resmî adıyla Brezilya Federatif Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın en büyük ve en kalabalık ülkesidir. Latin Amerika'nın %47,7'sini kaplayan Brezilya, Ekvador ve Şili haricinde Güney Amerika ülkelerinin hepsi ile sınır komşusudur. Başkenti Brasília ve en kalabalık şehri São Paulo'dur. Brezilya, 26 eyaletten ve bir Federal Bölgeden oluşan bir federasyondur ve Portekizcenin resmi dil olduğu tek Güney Amerika ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kızılırmak</span> Türkiye topraklarından doğup Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsu

Kızılırmak, eskiden Halis veya Alis, Sivas'ın İmranlı ilçesindeki Kızıldağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Bafra ilçesinde Karadeniz'e dökülen bir nehir. 1.355 km. uzunluğu ile Türkiye'nin kendi sınırları içerisinde doğup kendi sınırları içinde denize dökülen en uzun akarsuyu olma özelliğini taşır. Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum, Sinop ve Samsun illerinden geçen Kızılırmak, aralarında Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak gibi çok sayıda akarsu ve çayın sularını da toplayarak büyük bir kavis çizerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Kalahari Çölü</span>

Kalahari Çölü, Afrika'nın Güneyinde, 22° ile 28° Güney enlemleri, 19° ile 24° Doğu boylamları arasında yer alan yarı çöl plato alanı. Bölgenin yüzölçümü 900.000 km²'ye kadar varır. Kalahari ismi genelde Botsvana'nın batı kısmına denilmekte olup çöl Botsvana'nın büyük bir kısmı ile Namibya ve Güney Afrika'nın bazı kesimlerini kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Chiapas</span>

Chiapas, Meksika'nın güneydoğusunda yer alan eyalet. Doğu sınırında Guatemala ile komşudur. Eyâletin güneyinde ise Büyük Okyanus bulunmaktadır. Chiapas 73,887 km2 yüzölçümüne ve 2003 yılı tahminlerine göre 4,224,800 kişilik bir nüfusa sahiptir. Chiapas genel olarak nemli ve tropikal bir iklime sahiptir. Kuzeyde Tabasco eyâleti yakınlarında yıllık ortalama yağış düşüşü 3000 mm/yıldır. Bölgenin doğal bitki örtüsü ovalar ve yüksek, uzun ömürlü yağmur ormanlarından oluşmaktaydı ancak bitki yapısı tarım ve çiftlik yapımları nedeniyle büyük ölçüde zarar görmüştür. Yağmur miktarı güneydeki Pasifik kıyılarına gittikçe azalsa da muz ve diğer tropikal ürünlerin yetişmesi için uygun bir iklime sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Dakota</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Güney Dakota, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisidir. Yüzölçümü 199.731 km², nüfusu 814.180'dir. Eyaletin batısında Black Hills doğusunda ise Badlands Ulusal Parkı yer alır. En büyük şehri Sioux Falls, başkenti ise Pierre'dir. Güney Dakota çok sayıda Kızılderili rezervasyonuna, özellikle de Lakotalara ev sahipliği yapar. Eyalet Alaska, Oklahoma, New Mexico'dan sonra en çok Kızılderili nüfusu barındıran dördüncü eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Iringa Bölgesi</span>

Iringa, Tanzanya'nın orta-güney kesiminde yer alan ildir. 1963'te kurulmuş olup il merkezi Iringa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Natal, Rio Grande do Norte</span> Brezilyada belediye ve Rio Grande do Norte eyaletinin başkenti

Natal, Brezilya'nın Rio Grande do Norte eyaletinde bulunan ve eyalete başkentlik yapan belediye. Nüfus 2020 sayımına göre 890.480 idi. Bir üniversite şehri olan Natal, aynı zamanda tekstil, besin sanayisi ve deri işleme fabrikalarına ev sahipliği yapar. Brezilya'nın Avrupa ve Afrika'ya en yakın kenti olması nedeniyle de şehirde stratejik öneme sahip deniz ve hava üssü bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Piauí</span> Brezilyanın kuzeydoğusunda eyalet

Piauí, Brezilya'nın kuzeydoğusunda bulunan bir eyalettir. Doğusundan Ceará ve Pernambuco, güneydoğusu ve güneyinden Bahia ve batısından Tocantins ve Maranhão tarafından çevrelenir. Kuzeyinde 66 km uzunlukta Atlas Okyanusu kıyısı vardır. Başkenti Teresina, kuzeydoğudaki eyalet başkentlerin arasında deniz kıyısında bulunmayıp denizden uzak olan tek başkenttir. Bunun sebebi, bölgenin diğer kısımların aksine Piauí, ilk denizden uzak olarak sömürgeleştirilmeye başlamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Goiás</span> Brezilyanın merkezinde eyalet

Goiás, Brezilya'nın orta kesiminde yönetim merkezi Goiânia olan eyalet. Kuzeyden saat yönünde Federal Bölge, Tocantins, Bahia, Minas Gerais, Mato Grosso do Sul ve Mato Grosso tarafından sınırlanan eyalet, 2021 itibarıyla yaklaşık 7,2 milyonluk nüfusuyla bulunduğu Orta-Batı bölgesinin en büyük ve tüm ülkenin 11. kalabalık eyaletidir. Ülkenin dokuzuncu büyük ekonomisine sahip eyalet, Brezilya nüfusunun %3,3'üne ve Brezilya GSYİH'inin %2,7'sine ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Pernambuco</span> Brezilyanın kuzeydoğusunda eyalet

Pernambuco, Brezilya'nın kuzeydoğusunda, Atlas Okyanusu kıyısında bulunan bir eyalettir. Kuzeyinden Ceará ve Paraíba; güneyinden Alagoas ve Bahia ve batısından Piauí tarafından çevrelenir. Başkenti ve en büyük şehri Recife.

<span class="mw-page-title-main">São Paulo (eyalet)</span> Brezilyanın güneydoğusunda eyalet

São Paulo, Brezilya'nın güneydoğusunda yer alan ve ülkenin en kalabalık ve gelişmiş eyaletidir. İdari merkez, aynı zamanda Brezilya'nın ve tüm Güney Amerika'nın en büyük şehri olan São Paulo şehridir. São Paulo, Portekizcede Aziz Pavlus anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Zion Ulusal Parkı</span> Utah, ABDdeki bir milli park

Zion Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri güneybatısında bulunan Utah eyaletinde, Springfield, Utah şehri yakınlarında bulunan, 593,26 km2 yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Saguaro Millî Parkı</span>

Saguaro Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin güneyinde olup, Tucson şehri yakınlarında bulunan Sonora Çölü arazilerini içine alan ve "Tucson Dağları" adı verilen tepeleri ile "Rincon Dağları" arazilerini içine alan iki bölgeden oluşan, 370,04 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır. Bu ulusal park 14 Ekim 1994'te kurulmuş ve ismini kapsadığı çölün tipik bitkisi olan büyük "saguaro" türü kaktüsten almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fortaleza</span> Brezilyada belediye ve Ceará eyaletinin başkenti

Fortaleza, Brezilya'nın Ceará eyaletinde bulunan ve eyalete başkentlik yapan belediye. Brezilya'nın 5. büyük kenti olan Fortaleza'nın nüfusu 2021 sayımına göre 2.703.391 idi.

<span class="mw-page-title-main">Rio Branco</span> Brezilyada belediye ve Acre eyaletinin başkenti

Rio Branco, Brezilya'nın Acre eyaletinde bulunan belediye. Nüfus 2020 sayımına göre 413.418 idi.

<span class="mw-page-title-main">Foz do Iguaçu</span> Brezilyanın Paraná eyaletinde belediye

Foz do Iguaçu, Brezilya'nın Paraná eyaletinde bulunan belediye. Nüfus 2020 sayımına göre 258.248 idi.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya'nın bölgeleri</span>

Brezilya'nın bölgeleri, Brezilya'nın jeopolitik amaçlarla kullanılan bölgeleridir. Bölgeler, Brezilya Coğrafya ve İstatistik Enstitüsü (IBGE) tarafından tanımlanmış olup coğrafi, sosyal ve ekonomik faktörleri göz önünde bulundurarak yalnızca akademik olarak faaliyet göstermektedirler ve federal düzeydeki hükûmet programlarının yönlendirilmesinden başka siyasi etkileri bulunmamaktadır.