İçeriğe atla

Cautha

Catha veya Leucothea'yı tasvir eden pişmiş toprak kafa. Pyrgi, İtalya'dan.

Catha (Cavatha, Cavtha, Cath, Cautha ve Kavtha) Etrüsk mitolojisinde ay veya güneş tanrıçasıdır. [1] Doğumla da ilişkilendirilir. Yeraltı dünyasıyla da bağlantısı olan Catha aynı zamanda İtalya'nın Pyrgi kentindeki güney kutsal alanının tanrıçasıdır [1] Sık sık bir kült paylaştığı Etrüsk tanrısı Śuri ile birlikte görülür. [2] Catha, sıklıkla Yunan tanrısı Dionysos'un muadili olan Etrüsk tanrısı Fufluns ve Roma tanrısı Bacchus'un muadili olan Pacha ile eşleştirilir. [3] Ayrıca, Pyrgi'de Catha, Yunan tanrısı Apollon'un muadili olan tanrı Aplu ile de bağlantılıdır. [4] Aplu, Etrüsk dinine dahil edildiğinde, Catha'nın bazı özelliklerini bile almış olabilir. [4] Giovanni Colonna, Catha'nın Yunan Persephone ile bağlantılı olduğunu, çünkü Catha'nın eşi Suri'nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile ilişkilendirdiğini öne sürdü. [5]

Yazıtlar

Catha'ya atıfta bulunan yazıtlı bronz koni. MÖ dördüncü veya üçüncü yüzyıl ait.

Catha ile ilgili bilgilerin çoğu, çoğunlukla Etrüsk eserleri üzerindeki yazıtlardan gelmektedir. Pyrgi'de Catha'nın önemini gösteren bir örnek, Catha'ya adanmış MÖ 530'dan 520'ye kadar uzanan altın küpelerin keşfidir. [6] Tarquinia'da MÖ 3. yüzyıla ait Laris Pulenas Lahiti, ölen kişinin diğer birçok unvanın yanı sıra bir Catha rahibi olduğunu belirten bir yazıya sahiptir. [3] Catha, ışıkların ve göklerin tanrılarının listelendiği sağ lobdaki Piacenza'da görülür. [3] Bu, Catha'nın bir kült tanrı olduğunu gösterir. Bazı yazıtlarda, Catha sadece "kız" olarak anılır, Martianus Capella'da ise "Güneşin Kızı" olarak anılır. [2] "Güneşin Gözü" olarak da yazıldığı görülmüştür. [7] Catha'nın Romalı Solis Filia'nın muadili olabileceğide düşünülmektedir. Ancak Solis Filia'nın yeraltı dünyasıyla bağlantısı yoktur. [5] Catha'nın yeraltı bağlantıları en iyi, San Cerbone'daki bir nekropolde bulunan, MÖ 5. yüzyıla tarihlenen, Catha'ya ithaf edildiğini belirten bir yazıt olan Attic skyphos'ta görülebilir. [5]

Görüntüler

Catha'nın bilinen bir tasviri olmamasına rağmen, Nancy de Grummondsanatta Catha'nın birkaç tasvirinin olduğunu savundu.[7] Pyrgi'de MÖ 4. yüzyıldan kalma bir pişmiş toprak kafa, şehirde çok önemli bir tanrıça olduğu için, Catha'nın potansiyel bir temsili olabilir. [7]

Tartışmalar

Nancy de Grummond ayrıca Catha'nın bir güneş tanrıçası aksine bir Ay tanrıçası olabileceğini savundu. Ona göre ''Güneş'in Kızı'' ismi mutlaka Güneş ile ilişkili olmak zorunda değildi, Yunan mitolojisindeki Selene gibi ay tanrıçaları bazen ''Güneş'in Kızı'' olarak adlandırılabilir. [7] Potansiyel olarak Catha'yı tasvir eden bazı resimler, tanrının Yunan, Roma ve Mısır mitolojileriyle tutarlı olan belirsiz bir cinsiyete sahip olduğunu gösterir. [7] Roma ve Yunan mitolojisinden sırasıyla Luna ve Selene, sanatta sıklıkla iki atlı araba sürerken gösterilmektedir. [7] De Grummond ayrıca, Śuri'nin bir güneş tanrısı ve eşi Catha olduğu için, partnerinin başka bir güneş ilahiliği yerine ay olmasının mantıklı olacağını öne sürdü. [7]

Kaynakça

  1. ^ a b Haynes 2000.
  2. ^ a b Simon 2006.
  3. ^ a b c Bonfante 2006.
  4. ^ a b Jannot 2005.
  5. ^ a b c de Grummond 2004.
  6. ^ Colonna 2006.
  7. ^ a b c d e f g de Grummond 2008.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Mısır tanrıları Mısır mitolojisinde adı geçen tanrılardır.

<span class="mw-page-title-main">Etrüskler</span> Antik İtalyada Roma öncesi uygarlık

Etrüskler, İtalya'nın Tiber ile Arno nehirleri arasında yer alan Etruria bölgesinde yaşamış ve MÖ 6. yüzyıla dek varlığını sürdürmüş bir halk olup Antik Romalılar tarafından Etrusci veya Tusci adlarıyla tanımlanmışken Yunanlar Tyrrhen, Tyrsen diye tanımlamıştır. Kendilerine Rasena diyen Etrüsk halkının bir kısmı ve kültürü zamanla Roma İmparatorluğu içinde erimiştir. Etrüskler İtalya'da dönemlerindeki diğer kavimlerden çok daha ileri bir uygarlık düzeyindeydiler. Roma uygarlığının, Etrüsk mitolojisindeki ilahlardan, hukukundan yol yapım tekniklerine kadar, kökünü hemen hemen tümüyle Etrüsk uygarlığından almış olduğu günümüzde saptanmış durumdadır. Etrüskler'in dini, Ciceronun değindiği gibi, vahyedilmiş bir dindi ve 12'li sistemi baz alan bir inisiyatik örgütlenmeleri vardı.

<span class="mw-page-title-main">Apollon</span> Antik Yunan Tanrısı

Apollon, mitolojide müziğin, sanatların, Güneş'in, ateşin ve şiirin tanrısı, kehanet yapan, bilici tanrıdır. Aynı zamanda kâhinlik yeteneğini diğer insanlara da transfer edebilir. Biseksüel yönüyle ağır basan Apollon'un mitolojideki eşi Kassandra olup Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşidir. Sarışın ve çok yakışıklıdır. Orijini Yunan olan Apollon, Roma mitolojisine Apollo ismiyle geçmiştir. Mitolojideki en önemli tanrılardan biri olan Apollon, Anadolu kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Roma mitolojisi</span> Antik Romada yaşayan insanların mitolojik inançlarının bütünü

Roma mitolojisi, Antik Roma'da yaşayan insanların mitolojik inançlarının bütününe verilen isimdir. Genelde iki ana bölümü olduğu düşünülür; ilk bölüm ki daha sonraları etkin olmuştur ve edebidir, genellikle Etrüsk mitolojisindeki öğelerin Romalılaştırılmış hallerinden meydana gelir, ikinci bölüm ise daha erken dönemlerde etkin olmuş olan ve daha çok kültik olan farklı uygulama ve inançlara sahip daha özerk bir bölümdür.

<span class="mw-page-title-main">Etrüsk mitolojisi</span> Etrüsklerin mitolojik yazın ve inançları ile birlikte yaptıkları dini adet ve uygulamalar

Etrüsk mitolojisi veya Etrüsk dini, Etrüsklerin mitolojik yazın ve inançları ile birlikte yaptıkları dini adet ve uygulamaların bütünüdür.

Hitit mitolojisi, Mezopotamya kaynaklarından esinlenmiş olmakla beraber, Hatti ve Hurri etkisinde de kalmıştır. Hititler, ele geçirdikleri bölgelerde tapınılan tanrı ve tanrıçalara gösterdikleri saygıdan ve onları yerel ölçekte de olsa tanımalarından dolayı "Bin Tanrılı Halk" adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu mitolojisi</span>

Anadolu din ve mitolojisi Hatti, Hitit, Luvi, Hurri, Asur, Urartu, Lidya, Frig gibi Anadolu'nun antik halklarının yanı sıra kısmen Ermeni, Türk ve Yunanların daha geç döneme ait inanç ve söylencelerinden oluşmaktadır. Çatalhöyük, tarımsal yerleşimden kent yerleşimine geçilen dünyanın en eski kenti kabul edilmektedir. Burada ana tanrıça heykellerinin yanında bulunan hayvan özellikle boğa sembolleri, ana tanrıça kültünün yanı sıra erkek verimlilik sembollerinin de kullanıldığı gök ve savaş tanrısının boğa formunda sembolize edildiğini düşündürmektedir

<span class="mw-page-title-main">Kenan mitolojisi</span> dinler grubu

Kenan dini, antik Levant'ta yaşayan Kenanlılar tarafından en azından Erken Tunç Çağı'ndan Ortak Çağ'ın ilk yüzyıllarına kadar uygulanan eski Semitik dinler grubunu ifade eder.

Antik Roma din ve mitinde Luna, Ay'ın ilahi düzenlemesidir. Bir tanrı olarak tasavvur edilen Güneş'in tanrısı Sol'un dişi tamamlayıcısı olarak sunulur. Luna bazen Roma üçlü tanrıçasının Proserpina ve Hecate ile birlikte bir yönü olarak temsil edilir.

Güneş tanrısı, Güneş'i veya onun bir yönünü, genellikle algılanan gücü ve gücü ile temsil eden bir tanrı veya tanrıçadır. Güneş tanrıları ve Güneş ibadeti, kayıtlı tarihin çoğunda çeşitli biçimlerde bulunabilir. Aşağıdaki güneş tanrılarının bir listesidir:

<span class="mw-page-title-main">Bilgi tanrılarının listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bilgi tanrıları, mitolojilerde bilgi, bilgelik veya zeka ile ilişkili tanrılardır.

<span class="mw-page-title-main">Ateş tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, ateşle ilgili tanrıların bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Aşk ve şehvet tanrıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşk tanrısı, mitolojide romantizm, seks, şehvet veya cinsellikle ilişkilendirilen tanrıdır. Aşk tanrıları mitolojilerde oldukça yaygındır ve birçok çok tanrılı dinde bulunabilir. Kadın aşk tanrıçaları genellikle güzellik ve diğer geleneksel dişil niteliklerle ilişkilendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Mut (tanrıça)</span>

Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor. Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.

<span class="mw-page-title-main">Hercle</span>

Antik Etrüsk dininde, Hercle, Tinia'nın ve Uni'nin oğludur. Yunan versiyonu ve orijinali olan Herakles'in benzeri şekilde tasvir edilir. Etrüsk sanatında popüler bir konudur, özellikle Yunan Herakles mitinden veya Romalı Herkül'ün klasik mitlerinden etkilenilerek sıklıkla resmedilir.

Calu, Etrüsk kökenli bir ktonik tanrıdır. Genellikle Yunan Hades'in, (Aita'nın) Etrüsk eşdeğeri olarak görülür Kurt benzeri bir görünüm veya kurt derisi başlıklı bir insan gibi görünüşleriyle tanımlanır. Calu kültünün görsel temsilleri, Roma tanrısı Lupercalia'nın ve Hirpi Sorani'nin kültü ile ortak unsurlar içeriyor gibi görünüyor.

Cel Etrüsk mitolojisindeki toprak tanrıçasıdır. Etrüsk takviminde, Celi (Eylül) büyük olasılıkla onun için adlandırılmıştır. Yunan muadili Gaia ve Romalı Tellus'tur.

Aplu, salgınların Hurri tanrısıdır. İsminin tanrı Nergal'e verilen bir unvan olan "Enlil'in oğlu" anlamına gelen Akadca Aplu Enlil'den geldiği öne düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uni</span> Etrüsk doğurganlık tanrıçası

Uni, Etrüsk dininde ve mitinde eski evlilik, doğurganlık, aile ve kadın tanrıçasıdır ve Perugia'nın koruyucu tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde Juno'nun ve Yunan mitolojisinde Hera'nın Etrüsk eşdeğeri olarak tanımlanır. Etrüsk panteonunun yüce tanrıçası olarak gökyüzü tanrısı kocası Tinia ve bilgelik tanrıçası kızı Menrva'dan oluşan Capitoline Üçlüsü'nün özgün öncüsü olan Etrüsk üçlüsünün bir parçasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.