İçeriğe atla

Catlar

Cat
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Hindistan Hindistan[1]6,000,000[1]
Pakistan Pakistan[1]?
İran İran[1]10,000[1]
Diller
Catça[1]
Din

Catlar, Kuzey Hindistan ve Pencap, Pakistan civar bölgelerde yaşayan etnik grup. Cat adı Beluci dilinde "deve çobanı" anlamına gelse de Catların etnik kökenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak, dil ve bazı özelliklerinden dolayı Hint kabul edilmektedirler. İran'da özellikle Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde yaşamaktadırlar. Konuştukları dil olan Catça, Pencapça dilinin bir koludur. İnanç bakımından Sih, Hindu ve Müslümandırlar.[1]

Catlar Ataları Kuzey Hindistan'a gelen Aryan ve İskitler. Catlar erkekler'in 4 Ana Y-DNA Haplogrupları L, R, Q ve J'dir. Ayrıca Catların Çingeneler Ataları olduğu da söylenir, çünkü bazı Çingene Erkekler de Catlara kadar uzanan R ve J Y-DNA'yı paylaşır.[2]

Gazne Devleti'nin hükümdarı Gazneli Mahmut, son ve XVII. Hint Seferi'ni, Somnat dönüşünde ordusuna saldıran Catlara karşı yapmış ve Catları mağlup etmiştir. Mahmut, bu seferlerle Catları egemenliği altına alıp Ganj Nehri'ne kadar genişlemiş ve Hint ülkesinde yıllarca sürecek olan Türk hâkimiyetinin temellerini atmıştır.[3][4]

Kaynakça

  • Bayur, Yusuf Hikmet (1987). Hindistan Tarihi, Cilt I, TTK Basımevi, Ankara.
  • Blaga, Rafael. (1997). İran Halkları El Kitabı, İstanbul
  • Merçil, Erdoğan (1989). Gazneliler Devleti Tarihi, TTK Basımevi, Ankara. ISBN 975-16-0189-4

Dipnotlar

  1. ^ a b c d e f g h Blaga, sf. 259-260
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023. 
  3. ^ Merçil, sf. 17-28
  4. ^ Bayur, sf. 176-179

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ak Hun İmparatorluğu</span> 5.-8. yüzyıllarda var olmuş bir imparatorluk

Ak Hun İmparatorluğu, dördüncü yüzyılın başlarında Isığ Gölü çevresinde Avarlar'a bağlı yaşarlarken bu yüzyılın ikinci yarısında Maveraünnehir'e ve Toharistan'a yayılmış Türk devleti. Hükümdarlık 5. yüzyılda Heftal denilen aileye geçtiğinden Eftalitler olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Hintçe</span> Hindistanın resmi dili

Hintçe, ağırlıklı olarak Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Hint-Aryan dilidir. Pakistan'ın resmî dili olan Urduca ile beraber Hindustânî dilinin iki standart yazılı formundan birini oluşturur. İngilizce ile birlikte Hindistan'ın iki resmî dilinden biridir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemi; Pakistan'da ise Arap alfabesi kullanılmaktadır.

Musul Sorunu, Osmanlı Devleti'ne bağlı Musul Vilayeti'nin toprak sorunudur.

<span class="mw-page-title-main">Gazneliler</span> Orta Asyada eski bir Türk devleti

Gazneliler, 963-1186 yılları arasında Maveraünnehir, Afganistan, Hindistan'ın kuzeyi ve Horasan'da hüküm sürmüş olan Türk devleti. Gazneliler adlarını başkent edindikleri, hâlen Afganistan sınırları içinde bulunan Gazne şehrinden almıştı. Mahmud-ı Gaznevî'nin Yemînüddevle lakabına atıfla bu hanedana Yemînîler denilmektedir. Ayrıca hanedanın babası Sebük Tigin'e atıfla Sebük Teginîler olarak da anılmaktadır. Gazne Devleti'nden önce bu topraklarda hüküm sürmüş olan Fars asıllı Samanîlerin siyasi ve kültürel etkisinden dolayı Gazneli Türkler, zaman içerisinde Farslaşmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Andronovo kültürü</span>

Andronovo kültürü, MÖ 2000-900 yılları arasında Altay ve Tanrı dağları, Batı Sibirya ve Hazar'ın kuzeydoğusuna kadar uzanan bölgede yaşamış Tunç Çağı toplumları için kullanılan terim. Afanasiyevo kültürü ile başlayan ve İskit, Hunlar, Moğollara devam eden bozkır konfederasyonu yönetiminin temsilcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Gaznevî</span> Gazne Devleti hükümdarı

Mahmud Gaznevî veya Gazneli Mahmud, , 998-1030 yılları arasında hüküm sürmüş olan Gazne Devleti hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aryan</span> antik halk

Aryan, antik Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dilleri konuşmuş halkların kendilerini tanımlamak ve bölgedeki diğer halklardan ayırt etmek için kullanmış oldukları bir terimdir. Vedik döneminde Hindistan’ın Āryāvarta olarak adlandırılan bölgesine yerleşmiş, Hint-Aryan dilleri koluna dahil diller konuşan Hint-Aryan etnik grubu ve bu bölgeyi tanımlamak için günümüzde kullanılan bir ifadedir. Bu topluluklar yüzyıllarca bölge toplumları üzerinde aristokratik bir sınıf olarak hüküm sürmüşlerdir. Etnik olarak yakın topluluklardan olan Antik İran halkları, Avesta’da kendilerini tanımlamak için bu etnik tanımı kullandılar. Günümüzde İran adının Aryan sözcüğünden türediği ileri sürülür.

<span class="mw-page-title-main">Hint-İranlılar</span>

Hint-İranlılar ya da kendi tarihsel adlandırmaları ile Arya veya Aryanlar Hint-Avrupa dil ailesinin önemli bir kolu olan, Hint-İran dillerinin, MÖ 3. binyılın ikinci yarısından sonra, Avrasya'nın geniş ve önemli bölgelerinde yayılmasına sebep olmuş olan bir grup Hint-Avrupa Halkıydı, zamansal süreçte İran ve Hint-Aryan halkları olarak bilinen, iki ayrı alt gruba bölündüler.

<span class="mw-page-title-main">Somnat</span>

Somnat; Kathiavar yarımadasında, Gücerat eyaletinin batı kıyısında bulunan ve tanrı Şiva tarafından kutsal sayılan 12 Jyotirlinga'dan biri. Somnat, "Ay Tanrısı Koruyucusu" anlamına gelmektedir. Kutsal sayılan Somnath Tapınağı, 6 kez yıkılmasına rağmen tekrar tekrar yapılmıştır ve en son yapım tarihi 1947'dir. 1000'li yılların başında Hintler, buradaki tapınağın ve putun öteki putların en değerlisi olduğuna inanıyorlardı. 8 Ocak 1027'de Gazneli Mahmut şehri ele geçirdi ve tapınaktaki putları kırdırarak, ezan okuttu.

Garcistan; Afgan Türkistanı'nın içinde, Horasan'da yer alan tarihi bölgedir.

Kadir veya Ebû’l-Abbâs el-Kâdir Billâh Tam Adı: Ebû’l-`Abbâs "el-Kâdir Billâh" Ahmed bin İshâk bin el-Muktedir Bağdad Abbâsî Hâlifelerinin yirmibeşincisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mansûr bin Nûh bin Mansûr</span> Sâmânî emiri

Mansûr bin Nûh bin Mansûr, 997-999 yılları arasında hüküm süren Samanî hükümdarı. II. Nuh'un oğludur.

Abdülmelik bin Nûh bin Mansûr, 999 yılında hüküm süren son Samanî emiri.

<span class="mw-page-title-main">Sebük Tegin</span>

Sebük Tegin, 977–997 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mesud (Gazneli)</span>

I. Mesud, 1031-1041 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed (Gazne sultanı)</span>

Gazneli Muhammed, 1030–1031 yılları arasında ve 1041 yılında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

Gazneli Mevdud, 1041-1049 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

İbrahim bin Mesud, 1059-1099 yılları arasında hüküm süren Gazne Devleti sultanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yüeçiler</span> antik bir Ortaasya halkı

Yüeçiler, antik bir Orta Asya halkıdır.

Kadir veya Ahmed bin İshâk "Kâdir" Tam Adı: Ebû'l-`Abbâs "el-Kâdir bi’l-Lâh" ʿAhmed bin İshâk bin el-Muktedir Bağdad Abbâsî Hâlifelerinin yirmibeşincisidir.