İçeriğe atla

Catherine (Aragon)

Aragonlu Catherine
İngiltere'nin konsort kraliçesi
Hüküm süresi11 Haziran 1509 - 23 Mayıs 1533
Taç giymesi24 Haziran 1509
Doğum16 Aralık 1485(1485-12-16)
Ölüm7 Ocak 1536 (50 yaşında)
Eş(ler)iArthur Tudor
VIII. Henry
Çocuk(lar)ıCornwall Dükü Henry
I. Mary
HanedanTrastámara Hanedanı (doğuştan)
Tudor Hanedanı (evlilikle)
Babasıkral II. Fernando
AnnesiI. Isabel

Aragonlu Catherine (d. 16 Aralık 1485 - ö. 7 Ocak 1536) (Catharine, Katherine, Katharine olarak da bilinir) İngiltere kraliçesi (11 Haziran 1509-23 Mayıs 1533) VIII. Henry'nin ilk karısı ve I. Mary'nin annesidir. Kral II. Fernando ve Kraliçe I. Isabel'in kızıdır.

Çocukluğu

Aragon Kralı II. Fernando ve Kastilya Kraliçesi I. Isabel'in en küçük çocuğudur. Kutsal Roma İmparatoru V.Karl'ın teyzesidir. Madrid'in 30 km kadar dışında 15-16 Aralık gecesi dünyaya gelmiştir. Erken yaşta İngiltere Kralı VII. Henry'nin oğlu veliaht Prens Arthur Tudor'a uygun görülmüştür. Damat 15 yaşına girinceye kadar beklenmiş sonra İngiltere'ye gönderilmiştir.

Galler Prensesliği

Aragonlu Catherine, gençlik yılları

İspanya ile İngiltere arasındaki bağları güçlendirmek amacıyla 1501 yılında İngiltere'nin veliahtı Galler Prensi Arthur ile evlenmiştir. Ancak evlilikleri kısa sürmüş, 14 ay sonra Arthur ölmüştür. Ölümüne ilişkin çeşitli teoriler vardır. Ayrıca evliliklerinin gidişatı ile ilgili çeşitli teoriler vardır. Bu olaydan sonra Arthur'un küçük kardeşi Henry ile evlendirilmesi gündeme gelmiştir. Şunu da belirtmek gerekir ki, Katolik inancına göre kardeşinin karısıyla evlenen çocuksuz kalmakla, soyu kurumakla lanetlenir. Dönemin Papası ancak evlilik nihayetine ulaşmamışsa kocasının kardeşiyle evlenebileceğini söylemiştir. Catherine, Arthur ile evliliklerinin hiç tamamlanmadığına yemin etmiştir.

İngiltere Kraliçeliği

Bazı tarihçiler VII. Henry'nin ölüm döşeğindeyken küçük oğlu Henry'e son dilek olarak Catherine ile evlenmesini söylediğini iddia etmektedir. Bununla beraber Henry'nin onu sevdiğine inananlar da vardır. 1509 yılında, VII. Henry'nin ölümünden birkaç hafta sonra VIII. Henry ile evlenmiştir. 24 yıl süre evliliklerinde birçok çocukları doğsa da, bunlardan ancak biri çocukluğa erişebilmiş, diğerleri 1 yaşına basmadan önce ölmüştür. Yaşayan tek çocuk I. Mary'nin de kız olması Tudor hanedanının son erkek temsilcisi olan VIII. Henry için büyük bir sorundur.

Henry'nin evlilik dışı bir oğlu olsa da, çocuk yakalandığı bir hastalıktan ölmüştür. Yaşayan erkek çocuğu olmaması, Catherine'nın artık yaşlanması nedeniyle meşru oğullar doğurabilecek yeni biri arayışına girmiştir. Son yıllarında kralın Anne Boleyn'e aşık olmasıyla kralın gözünden iyice düşmüştür.

Henry'nin İptali

Aragonlu Catherine, Lucas Horenbout

İngiltere'nin o zamanlar bağlı olduğu Katolik Kilisesi'nin onayı alabilmek için, kardeşinin karısını aldığı için vicdan azabı çektiğini, tövbekar olduğunu, evliliklerinin geçersiz sayılması gerektiğini talep etti. Kilise konsey toplayıp İngiltere'ye yollamıştır. Catherine'nin yeğeni olan İspanya Kralı ve Kutsal Roma İmparatoru Şarlken'in Kraliçeyi desteklemesine ve boşanmanın iptali halinde kızı Mary'nin gayrimeşru sayılacak olmasına rağmen talebinde ısrar etmiştir.

VIII. Henry'nin Altı Eşi
Aragonlu Catherine
Anne Boleyn
Jane Seymour
Clevesli Anne
Catherine Howard
Catherine Parr

İngiltere'ye gelen konseye yapılan konuşmalarda kardeşi Arthur ile evliliklerinin tamamlanmış olduğuna kanıt olarak soyunun kuruduğunu söylemiş, Arthur ile evliliklerinin tamamlandığı hususunda tanıklık yapacak birçok kişi bulmuştur. Dindarlığı ile tanınan ve halk tarafından çok sevilen Catherine ise bunların iftiradan başka bir şey olmadığı, zamanında Papa'nın evliliklerini onayladığını, soylarının kurumadığını bir kızları olduğunu söylemiştir. Bu konuda çeşitli görüşler olmakla beraber, Arthur ve Catherine'nin evliliğinin akıbeti ne olursa olsun boşanmanın esas nedeninin Kralın erkek çocuk isteği olduğu kuvvetle muhtemeldir. Görüşmelerden sonra Kilise konseyi evliliğinin iptal edilmesi isteğini reddetmiştir. Kralın Catherine'den boşanabilmesi 5 yıl sürdü. 5 yıl içinde Catherine'nin yeğeni İspanya İmparatoru Papayı evlilik için izin vermesin diye kaçırmıştır. Ama en sonunda protestanlığı başlatan Martin Luther'in kitaplarını yaktıran, protestanları öldüren, Papa tarafından Dinin Savunucusu unvanı verilen VIII. Henry; Katolik Kilisesi'nden ayrılıp Anglikan Kilisesi'ni kurmuştur. Bunu takiben Catherine ile olan evliliğini geçersiz kılmıştır. VIII. Henry ile boşanmasından 3 yıl sonra ölmüştür.

Aragonlu Catherine VIII. Henry'i izlerken

Dış görünüş

Catherine, gençliğinde "dünyanın en güzel varlığı" olarak tanımlandı ve "en güzel kızın sahip olması gereken her şeye sahipti" diye yorumlandı.[1] Thomas More ve Lord Herbert, hayatının ilerleyen dönemlerinde, görünüşüyle ilgili olarak "Kraliçe Catherine ile en iyi döneminde rekabet edebilecek çok az kadın olduğunu" yazarlar.[2]

Filmlerde ve kitaplarda

  • VIII. Henry dönemini konu alan dizide (The Tudors) Aragonlu Catherine'i Maria Doyle Kennedy canlandırmıştır.
  • 2019 yılında çıkan The Spanish Princess isimli dizi onun hikâyesini anlatmaktadır ve Aragonlu Catherine'i Charlotte Hope canlandırmıştır.
  • Anne Boleyn ve Mary Boleyn'in hikâyesini anlatan Boleyn Kızı'nda (The Other Boleyn Girl) ismi geçer.
  • Boleyn Kızı adlı filmde Aragon'lu Catherine'i Ana Torrent canlandırmaktadır.
  • Philippa Gregory'nin yazdığı Mahkûm Prenses adlı kitapta onun hikâyesi anlatılmaktadır.
Önce gelen
Yorklu Elizabeth
İngiltere Kralı Eşi
11 Haziran 1509 - 23 Mayıs 1533
Sonra gelen
Anne Boleyn
Önce gelen
Anne Neville
Galler Prensesi
1501 – 1502
Sonra gelen
Ansbachlu Caroline

Kaynakça

  1. ^ Weir, Alison (1991). The six wives of Henry VIII. 1st American ed. New York. ISBN 978-0-8021-3683-1. OCLC 24318100. 
  2. ^ Fraser, Antonia (1992). The wives of Henry VIII. 1st American ed. New York. ISBN 0-394-58538-0. OCLC 26013277. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">V. Karl</span> Kutsal Roma imparatoru, İspanya kralı, Avusturya arşidükü ve Burgonya dükü (1500–1558)

V. Karl ya da Şarlken, Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı, Habsburg Hollandası Lordu ve Burgonya Kontu.

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Tudor Hanedanı</span>

Tudor Hanedanı ya da Tudor Dönemi,, 1485 ile 1603 yılları arasındaki dönemde İngiltere Krallığı'nı idare eden, Galler kökenli hanedan ve hanedanın iktidarda olduğu döneme verilen isim. Söz konusu dönem, İngiliz tarihinin en parlak dönemlerinden biri olarak gösterilir. VII. Henry güçlü bir merkezi otorite kurdu ve VIII. Henry zengin bir devletin ve güçlü bir monarşinin temellerini attı. İngiltere'deki ailesi, İngiltere ve İrlanda'yı 1485'ten 1603'e kadar, 118 yıl boyunca yöneten, Galler kökenli kraliyet ailesidir. Kurucusu Henry Tudor'dur. Aralarından üçü İngiltere'yi Orta Çağ'dan çıkarıp gelecek yüzyıllarda dünyanın büyük bir kısmına egemen olan güçlü bir Rönesans devletine dönüşmesine önemli katkı sağlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Anne Boleyn</span> İngiltere Kralı VIII. Henrynin ikinci eşi

Anne Boleyn, İngiltere kraliçesi, VIII. Henry'nin ikinci karısı ve I. Elizabeth'in annesidir.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Henry</span> 1509dan 1547ye kadar İngiltere Kralı

VIII. Henry, 22 Nisan 1509'dan 1547'deki ölümüne kadar İngiltere kralıydı. Henry, yaptığı ilk evlilik olan Aragonlu Catherine ile yaptığı evliliği iptal ettirme çabalarıyla tanınır. Papa VII. Clemens ile böyle bir fesih konusunda yaşadığı anlaşmazlık, Henry'nin İngiliz Reformasyonu'nu başlatmasına ve İngiltere Kilisesi'ni papalık otoritesinden ayırmasına yol açtı. Kendisini İngiltere Kilisesi'nin Yüce Başkanı olarak atadı ve papa tarafından aforoz edildiği manastırları feshetti.

<span class="mw-page-title-main">I. Mary</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi

I. Mary İngiltere'nin ilk hükümdar kraliçesidir. Tahta geçtiğinde İngiltere Protestanlığın etkisi altındaydı lakin İngilizler hâlâ büyük ölçüde Katolik idi. Kraliçe katı kurallar uygulayarak protestanları idam ettirdi hatta canlı canlı yaktırdı ve koyu katolik olan İspanya kralı II. Felipe ile evlendi, hiç çocuğu olmadı. II. Felipe ile evlenerek Habsburg ve Tudor hanedanları birleşmiştir ve I. Mary ve II. Felipe şu unvanları kullanmışlardır: "Philip ve Mary, Tanrının lütfuyla, İngiltere, İspanya, Fransa, Napoli, Kudüs, İrlanda ve Sicilya Kralı ve Kraliçesi, inancın Savunucuları, Avusturya Arşidük ve Arşidüşesi, Burgunya, Milano ve Brabant Dükü ve Düşesi, Habsburg, Flandre ve Tirol Kontu ve Kontesi". Protestanları idam ettirmesinden ve Protestan propagandasından dolayı Kanlı Mary olarak anılır. I. Elizabeth döneminde geliştirilen birçok yeniliğin temeli, Mary'nin hükümdarlığında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mary Boleyn</span>

Mary Boleyn, ünlü Boleyn ailesinin kızlarından biridir. VIII. Henry döneminde yaşamış ve onun bir dönem metresi olmuştur. Kız kardeşi Anne Boleyn'dir.

<span class="mw-page-title-main">VII. Henry</span> Eski İngiltere kralı

VII. Henry, İngiltere kralı. Kral III. Richard'ı öldürüp İngiltere Kralı olmuştur. Tudor Hanedanı'ndan ülkeyi yöneten ilk kişiydi.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Tudor</span>

Arthur Tudor İngiltere Kralı VII. Henry ve Yorklu Elizabeth'in ilk çocuğu. İngiltere tahtının varisi iken babasından önce ölmüştür. Bazı kaynaklarda terleme hastalığından öldüğü yazar. Ancak bu hastalık hakkında çeşitli teoriler olmakla beraber tam olarak bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mary Tudor (Fransa kraliçesi)</span> Fransa Kraliçesi, Suffolk Düşesi, İngiltere Prensesi

Mary Tudor, VII. Henry ve Yorklu Elizabeth'in son kızları. 1514'te Fransa Kralı XII. Louis ile evlendi ve Fransa Kraliçesi oldu. Kocası bir yıl sonra ölünce ülkesi İngiltere'ye geri döndü. İngiltere'de Suffolk Dükü Charles Brandon ile evlendi, çiftin üç çocuğu oldu. 1533 yılında 37 yaşında hastalık sonucu öldü. Torunu Leydi Jane Grey'dir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Boleyn</span>

Sir Thomas Boleyn, 1. Wiltshire ve Ormond Kontu, bir İngiliz diplomat ve siyasetçi ve VIII. Henry'nin ikinci karısı Anne Boleyn'nin babasıdır. Aynı zamanda I. Elizabeth'in büyükbabasıdır. Aile evi olan Hever Kalesi'nde doğmuştur ve orada gömülüdür.

<span class="mw-page-title-main">VII. Clemens</span>

Papa VII. Clemens, asıl adı Giulio di Giuliano de Medici'dir. Floransa ve İtalya'nın en önemli ve güçlü ailelerinden biri olan Medici’lere mensuptur. 19 Kasım 1523'ten 25 Eylül 1534'e kadar papalık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Henry VIII: The Mind of a Tyrant</span> Televizyon serisi

Henry: Zorba Kralın Hikâyesi bir tarih belgeselidir. David Sington tarafından yönetilip David Starkley tarafından sunulmuştur. 6 Nisan 2009 tarihinde ilk olarak Channel 4'te yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Wolsey</span>

Thomas Wolsey Bir İngiliz Politik figür ve Kardinaldi. İngiltere'de VIII. Henry 1509'da kral olunca Wolsey de Kral'ın almonerı oldu. Kısa zamanda Wolsey'nin ilişkileri kuvvetlendi ve 1514 yılına gelindiğinde ülkedeki her şeyi fiilen kontrol ediyordu ve Katolik Kilisesi'nde olağanüstü güce sahip olmuştu. En yüksek siyasi pozisyon olan Lort Şansölye makamına atandı ve Kral'ın baş danışmanı oldu. Bu mevkiyi hiçbir sınırlamaya maruz kalmadan idare etti ve sıklıkla alter rex yani diğer kral olarak adlandırıldı. Henry'nin Aragonlu Catherine'le olan evliliğinin iptali için yaptığı görüşmelerde başarısız olunca gözden düştü ve devlet unvanları geri alındı. Kilise işlerini yerine getirmek için siyasetten çekilerek, bir unvan olarak elinde tuttuğu ama hükûmette görevliyken ihmal ettiği York Başpiskopos'u görevine döndü. Daha sonra Londra'ya ihanet suçlamalarına cevap vermek üzere çağrıldı —ihanet suçlaması Kral VIII. Henry tarafından gözden düşmüş bakanlara karşı kullanılan bir yöntemdi— fakat Wolsey bu sebeple Londra'ya giderken doğal nedenlerle öldü.

<span class="mw-page-title-main">V. James</span>

V. James,, 9 Eylül 1513'ten ölümüne kadar İskoçya kralıdır. V. James'in babası IV. James Annesi ise Margaret Tudor dur. V. James üçüncü oğulları olarak dünyaya gelmişti. Bu birliğin bebeklik döneminde ölmeyen tek soyundandı.İlk karısı Madeleine von Frankreich düğünden birkaç ay sonra öldü. İkinci karısı Marie de Guise ile bebeklik döneminde ölen iki oğlu ve tahtını devralacak bir kızı Mary Stuart vardı. İskoçya'yı Fransız-Papalık kampına sokma kararlılığı, İngiltere Kralı amcası Henry VIII'e karşı savaşa yol açtı. James V, İskoçlar tarafından Solway Moss Savaşı'nda ezici bir yenilgiden kısa bir süre sonra öldü.

<span class="mw-page-title-main">Catherine (Valois)</span> Fransız Prenses ve Ingiltere Kraliçesi

Catherine of Valois ya da Valois'lı Catherine, 1420'den 1422'ye kadar İngiltere Kralı V. Henry'nin eşi ve İngiltere Kraliçesiydi. Fransa Kralı VI. Charles'ın kızıdır. İngiltere Kralı VI. Henry'nin annesidir. Catherine'in evliliği V. Henry'yi Fransa tahtına yerleştirme ve belki de Yüz Yıl Savaşı olarak bilinen şavaşları sona erdirme planının bir parçasıydı, ancak oğlu VI. Henry daha sonra Paris'te taç giymesine rağmen, bu plan başarılı olmadı.

The Spanish Princess, Netflix kanalında yayınlanan dizi.

Elizabeth ve ya Bessie Blount, Tudor döneminde genellikle İngiltere Kralı VIII. Henry'nin (1491-1547) bilinen ilk metresi olmasıyla tanınır.