İçeriğe atla

Cassiopeia (takımyıldız)

Koordinat:Sky map 01sa 00d 00s; +60º 00' 00″
Cassiopeia
Takımyıldız
Cassiopeia
Cassiopeia takımyıldızının haritası
KısaltmaCas
TamlayanCassiopeiae
SembolizmOturan kraliçe
Bahar açısı1
Yükselim+60
Alan598 derece kare (25.)
Ana yıldızlar5
Bayer/Flamsteed
yıldızları
53
Gezegeni olduğu
bilinen yıldızlar
2
Parlak yıldızlar (3,00m'den)5
En parlak yıldızα Cas (Schedar) (2.23m)
Yakın yıldızlar (10 pc içindeki)3
En yakın yıldızη Cas (Achird) (19.4 Iy)
Messier nesneleri2
Çevreleyen
takımyıldızlar
En iyi Kasım ayı saat 21:00'de
+90° ve −20° enlemleri arasında görülebilir.
N41° W73° yakınlarından alınmış 1 Ekim 2004 tarihli fotoğraf, Randal J.

Cassiopeia (Kraliçe takımyıldızı, Koltuk takımyıldızı ya da basitçe W), modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, Batlamyus'un listelediği 48 takımyıldızdan biriydi.

Kraliçe takımyıldızı, tüm gözlemcilerin tanıdığı bir takımyıldızdır. Bunda, Büyük Ayı, Avcı gibi gökyüzünün en belirgin takımyıldızlarından biri olmasının rolü büyüktür. Perseus takımyıldızı ailesinin bir parçasıdır. Kraliçe ayrıca gökyüzünün hiç batmayan takımyıldızlarındandır. Yani, bu takımyıldızı her mevsim her açık gecede çıplak gözle görebilirsiniz. lakin Kraliçe en iyi (+90° ila -20° enlemlerinde) kasım ayında görünür. Kraliçe takımyıldızının hiç batmamasının nedeni, kuzey gökkutbuna yakın konumda yer almasıdır, bu nedenle kuzey yarım kürede hiçbir zaman ufkun altına inmez.

Mitoloji

Birçok başka takımyıldızın olduğu gibi, Kraliçe'nin de Yunan mitolojisinde bir öyküsü vardır. Buna göre Kraliçe, Kral Sefe'nin eşi ve Prenses Andromeda'nın annesidir. Ne var ki Kraliçe, biraz kendini beğenmiş bir kadınmış. Hatta iyice ileri giderek, kendinin superileri Nereus'lardan daha güzel olduğunu öne sürmüş. Buna çok sinirlenen deniz tanrısı Poseidon, Kraliçe'nin kızı Andromeda'yı bir kayaya bağlayarak deniz canavarına sunmuş. Bu öykü, Perseus'un Andromeda'yı kurtarmasıyla sona eriyor. Daha sonra Kraliçe, alçakgönüllü olmayı öğrenmesi için gökyüzüne yerleştirilir. Burada, Kutupyıldızı'nın çevresinde dolanıp dururken bir düz bir baş aşağı döner.

Dikkat çeken özellikler

Alpha Centauri'den Güneş'in görünüşü.

Kraliçe \/\/ veya bir taç gibi görünür.

Kraliçe, çıplak gözle görülebilen iki yıldız içerir: ρ Cas ve V509 Cas. η Cas, takımyıldızın parlak yıldızlarından biridir. 3,4 kadir parlaklıktaki bu yıldızın özelliği ikili yıldız olmasıdır. 19 ışık yılı uzaklıkta yer alan ikili, 30x büyütmeli küçük teleskoplarla ayırdedilebilir. İkili, 3,5 kadir parlaklıkta, sarı-beyaz renkli Güneş benzeri bir yıldız ve ondan belirgin biçimde sönük olan 7,5 kadir parlaklıkta turuncu bir yıldızdan oluşur. Bu yıldızlar, her 480 yılda bir birbirlerinin çevresinde dolanırlar.

Kraliçe'de birçok açık yıldız kümesi bulunmasına karşın, bunların sadece ikisi Messier Kataloğu'nda yer alıyor. Bu kümeler, Messier 52 (NGC 7654) ve Messier 103 (NGC 581).

Bilinen bir süpernova SN 1572, 1572 yılında Kraliçe'de yaygın olarak gözlemlenmiştir.

Ayrıca bakınız

  • Alfa Kraliçe geleneksel ismi Schedar
  • Beta Kraliçe geleneksel ismi Caph, ayrıca el-Senem olarak da bilinir
  • Gama Kraliçe geleneksel ismi Çince Tsih ve Amerikalı astronot Gus Grissom'ın taktığı isimle Navi
  • Delta Kraliçe geleneksel ismi Ksora veya Ruchbah
  • Epsilon Kraliçe geleneksel ismi Segin'dir ama Grissom'ın onuruna Navi adıyla da bilinir
  • Messier 52 açık yıldız kümesi
  • Messier 103 açık yıldız kümesi

Kaynakça

  • Krause O, Rieke GH, Birkmann SM, Le Floc'h E, Gordon KD, Egami E, Bieging J, Hughes JP, Young ET, Hinz JL, Quanz SP, Hines DC (2005). "Infrared echoes near the supernova remnant Cassiopeia A". Science. 308 (5728). ss. 1604-6. doi:10.1126/science.1112035. PMID 15947181. 
  • Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. ISBN 978-0007251209. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0691135564.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ülker (yıldız kümesi)</span> yıldız kümesi

Ülker veya Süreyya, Boğa takımyıldızının kuzeybatısında orta yaşlı, sıcak B-tipi yıldızlardan oluşan bir açık yıldız kümesi asterizmidir. Yaklaşık 444 ışık yılı uzaklığıyla Dünya'ya en yakın yıldız kümelerinden biridir. Ayrıca, Dünya'ya en yakın Messier nesnesidir ve gece gökyüzünde çıplak gözle görülebilen en belirgin yıldız kümesidir. Aynı zamanda NGC 1432 yansıma bulutsusu ve bir HII bölgesine de ev sahipliği yaptığı gözlemlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Takımyıldız</span> Gökyüzünün bölündüğü 88 alandan her birine verilen isim

Takımyıldız, gökyüzünün bölündüğü 88 alandan her birine verilen isimdir. Terim genellikle, yanlış bir biçimde, görünüşte birbiriyle ilgili gözüken yıldız gruplarını tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Taurus (takımyıldız)</span>

Taurus ya da Boğa takımyıldızı, zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir. "Taurus" adı Latincede "boğa" anlamına gelir. Boğa, kuzey yarımkürede çıplak gözle dahi seçilebilecek kadar göze çarpan bir takımyıldızdır. Batısında "Koç", doğusunda "İkizler", kuzeyinde "Kahraman" ve "Arabacı", güneydoğusunda "Avcı", güneyinde "Irmak" ve güneybatısında "Balina" takımyıldızlarıyla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Scorpius (takımyıldız)</span>

Scorpius ya da Akrep takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Zodyak kuşağında yer alır ve batısında Terazi, doğusunda Yay takımyıldızları yer alır. Güney gökkürede, Samanyolu merkezine yakın, geniş bir takımyıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Andromeda (takımyıldız)</span> bir takımyıldız

Andromeda, 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan ve 88 modern takımyıldızdan biridir. Kuzey Göksel Yarımküre'de yer alan takımyıldız, Yunan mitolojisinde kayalara zincirlenip deniz canavarı Cetus tarafından yenilmek üzere bırakılan Cassiopeia'nın kızı Andromeda'nın adını taşır. Andromeda, Perseus efsanesindeki karakterler için adlandırılmış diğer birkaç takımyıldızla birlikte, Kuzey Yarımküre'de en çok sonbahar akşamları belirgin şekilde görülür. Kuzeydeki dik açıklığı (deklinasyon) nedeniyle yalnızca 40° güney enleminin kuzeyindeki gözlemciler tarafından görülebilir, daha güneydeki gözlemciler için ise ufkun altında kalır. Kapladığı 722 derece karelik alanla en büyük takımyıldızlardan biridir. Bu büyüklük, Dolunayın boyutunun 1.400 katından, en büyük takımyıldız olan Suyılanı'nın boyutunun %55'inden ve en küçük takımyıldız olan Güneyhaçı'nın boyutunun 10 katından fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Cepheus (takımyıldız)</span> dünyadan 50 ışık yılı uzakta bir takımyıldızı

Kral takımyıldızı, kuzey gök yüzünün derinliklerinde yer alan ve Yunan mitolojisinde Etiyopya Kralı Kefeos'un adını taşıyan bir takımyıldızdır. İkinci yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biridir ve günümüzde de 88 modern takımyıldız arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cetus (takımyıldız)</span>

Cetus ya da Balina takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürededir. Cetus adı, her ne kadar günümüzde sıklıkla balina dense de, Yunan mitolojisi'ndeki bir deniz canavarı olan Cetus´tan gelmektedir. Balina, Kova, Balık ve Irmak takımyıldızları gibi diğer suyla ilgili tasvir edilen takımyıldızlarla birlikte, Su olarak bilinen gökyüzü bölgesindedir.

<span class="mw-page-title-main">Crux (takımyıldız)</span> Güney Yarım küreden görülebilen takımyıldız

Crux ya da Güneyhaçı takımyıldızı, 88 modern takımyıldızın en küçüğü fakat aynı zamanda en ünlü ve göze çarpanlarından biridir. Üç tarafı Erboğa ile çevrilidir, güneyinde ise küçük takımyıldız Sinek yer alır. Samanyolu'nun görünür bandının güney ucunda yer alır. Latince adı olan Crux, Türkçede "haç" anlamına gelir. Dört ana yıldızının her biri +2,8'den daha parlak bir görünür görsel büyüklüğe sahip olduğundan en kolay ayırt edilen takımyıldızlar arasındadır. Güney Yarımküre'nin birçok halkları arasında yüksek bir kültürel öneme sahiptir. Parlaklığı ve belirgin şekli nedeniyle, Avustralya, Brezilya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerin bayraklarında sıkça tasvir edilir. Bu ülkeler, takımyıldızı coğrafi güney konumlarının bir sembolü olarak kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Cygnus (takımyıldız)</span>

Kuğu Takımyıldızı, adı Eski Yunanca "kuğu" anlamına gelen Kyknos'dan (Κύκνος) Latinceleştirilen ve Samanyolu düzleminde bulunan kuzey yarımküre takımyıldızıdır. Kuğu, kuzey yaz ve sonbaharının en tanınabilir takımyıldızlarından biridir ve Güney haçı'na karşılık Kuzey haçı olarak bilinen belirgin bir asterizme sahiptir. 2. yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldız arasında yer almaktaydı ve modern dönemde tanımlanan 88 takımyıldızdan biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Monoceros (takımyıldız)</span>

Tekboynuz takımyıldızı, gök ekvatoru üzerinde yer alan soluk bir takımyıldızdır. Tanımlanması 17. yüzyıl haritacısı Petrus Plancius'a atfedilir. Batısında Avcı, kuzeyinde İkizler, güneyinde Büyük Köpek ve doğusunda Suyılanı takımyıldızlarıyla çevrilidir. Sınır komşusu olan diğer takımyıldızlar arasında Küçük Köpek, Tavşan ve Pupa yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sagitta (takımyıldız)</span>

Sagitta ya da Okçuk takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Sagitta adı Latince'de ok anlamına gelmektedir. Bu takımyıldız Sagittarius (Yay) takımyıldızıyla karıştırılmamalıdır. Antik olduğu halde, 4. kadirden daha parlak yıldızı olmaması ve gökyüzündeki en küçük takımyıldız olmasından ötürü önemsiz bir takımyıldızdır. Batlamyus, 1. yüzyılda listelediği 48 takımyıldız arasına bu takımyıldızı da dahil etmiştir. Günümüzde Uluslararası Astronomi Birliği'nce belirlenmiş 88 modern takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürede yer alır ve gök ekvatorundan çok fazla uzakta yer almaması sebebiyle Güney Kutup Dairesi haricinde dünyanın her yerinden görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Yontar (takımyıldız)</span>

Yontar ya da Heykeltıraş takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir. 18. yüzyılda Nicolas Louis de Lacaille tarafından oluşturulmuştur. Lacaille aslında takımyıldıza Apparatus Sculptoris adını vermiştir fakat bu isim daha sonradan kısaltılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Serpens (takımyıldız)</span>

Serpens ya da Yılan takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Serpens adı Latince'de yılan anlamına gelir ve modern takımyıldızlar arasında bir açıdan eşsizdir: Bu takımyıldız iki ayrı parça olarak ele alınır. Batıda kalan ucu Serpens Caput ve doğuda kalan ucu Serpens Cauda (kuyruk) olarak adlandırılır. Bu iki yarı arasında Yılancı takımyıldızı uzanır. Yılan, birinci yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Triangulum (takımyıldız)</span>

Triangulum ya da Üçgen takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Ayrıca, 1. yüzyıl gökbilimcisi Batlamyus'un 48 takımyıldızdan oluşan listesinde de yer alır. Kuzey gökkürededir ve küçük bir alan kaplar. Triangulum adı Latince'de üçgen anlamına gelir. Bu takımyıldız güney gökküredeki Triangulum Australe ile karıştırılmamalıdır. Takımyıldız, üçüncü ve dördüncü kadirden olan üç en parlak yıldızının ikizkenar üçgene yakın, uzun ve dar bir üçgen oluşturması sebebiyle bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Triangulum Australe (takımyıldız)</span>

Triangulum Australe ya da Güney Üçgeni takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Güney gökkürededir ve 18. yüzyılda oluşturulmuştur. Triangulum Australe Latince'de güney üçgeni anlamına gelir, böylece kuzey gökküredeki Üçgen takımyıldızından ayrılır. Takımyıldız, ikinci ve üçüncü kadirden olan üç en parlak yıldızının neredeyse düzgün bir eşkenar üçgen oluşturması sebebiyle bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vulpecula (takımyıldız)</span>

Vulpecula ya da Tilkicik takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürededir ve belirgin değildir. Vulpecula adı Latince'de küçük tilki, tilkicik anlamına gelmesine rağmen genel olarak yalnızca tilki olarak kullanılır. On yedinci yüzyılda yaratılmıştır ve Yaz Üçgeni'nin ortasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 4</span>

Messier 4 veya M4 Akrep takımyıldızı yönünde bulunan bir küresel yıldız kümesidir. Philippe Loys de Chéseaux tarafından 1746 yılında keşfedilmiş ve Charles Messier 1764 yılında kataloğuna eklemiştir. Bireysel yıldızlardan oluştuğuna karar verilen ilk yıldız kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 15</span> Kanatlıat takımyıldızında bulunan küresel yıldız kümesi

Messier 15 veya M15 Kanatlıat takımyıldızında bulunan küresel yıldız kümesidir. Giovanni Domenico Maraldi tarafından 1746 yılında keşfedilmiş ve 1764 yılında Charles Messier kataloğuna dahil etmiştir. Yaklaşık 13,2 milyar yıl yaşındadır ve bilinen en eski küresel yıldız kümelerinden biridir. İçerisinde bir gezegenimsi bulutsu olduğu bilinen tek küresel yıldız kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pegasus (takımyıldız)</span> kuzey göksel yarımküredeki takımyıldız

Kanatlı At ya da Pegasus, modern 88 takımyıldızdan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Perseus Çift Kümesi</span> açık yıldız kümesi

Perseus Çift Kümesi, Kahraman takımyıldızında (Perseus) birbirine yakın konumda bulunan NGC 869 ve NGC 884 açık yıldız kümelerinden oluşur. Her ikisi de çıplak gözle görülebilen NGC 869 ve NGC 884, Samanyolu gökadasının Kahraman Kolu'nda yaklaşık 7.500 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır.