İçeriğe atla

Cassandra Fedele

Cassandra Fedele, Frederic William Burton tarafından yapılmıştır.

Cassandra Fedele (1465 – 1558) İtalyan bir hümanist yazardı. Quattrocento döneminin son on yıllarında İtalya'daki en tanınmış kadın bilim insanı olarak anılmaktadır.[1]

Hayatının erken dönemi

Fedele 1465 yılında Venedik'te Barbara Leoni ve Angelo Fedele'nin çocuğu olarak dünyaya geldi. Fedele eserlerinde annesinden söz etmese de, babasının aristokrasi arasında saygın bir yere sahip olduğuna ve kızının öğrenimine büyük önem verdiğine dair elimizde deliller bulunmaktadır. Fedele on iki yaşında Yunanca ve Latinceyi akıcı bir şekilde öğrendiğinde, babası tarafından bir Servite rahibi olan Gasparino Borro'ya gönderilmiş, Borro da ona klasik edebiyat, felsefe, bilimler ve diyalektik konularında özel ders vermiştir. 1487 yılında, yirmi iki yaşındayken, kuzeninin Padova'daki mezuniyet töreninde sanat ve bilimleri yücelten Latince bir konuşma yaparak İtalya'da ve yurtdışında büyük bir başarı elde etti. Oratio pro Bertucio Lamberto adlı konuşması Modena (1487), Venedik (1488) ve Nürnberg'de (1489) yayımlandı. 1487'den 1497'ye kadar İspanya ve İtalya'daki önde gelen hümanistler ve soylularla mektuplaştı. Bu mektuplaşmalardan biri olan Kastilyalı I. Isabel, Fedele'yi İspanya'daki sarayına katılmaya çağırdı. Fedele, İtalya Fransa ile savaş halindeyken gidemeyeceğini belirterek teklifi geri çevirdi. Fakat Fedele'nin ilk biyografi yazarlarına göre, Doge Agostino Barbarigo böyle bir kararnameye dair kanıt olmamasına rağmen Fedele'nin İtalya'dan gitmesine izin vermeyecekti.[1]

Şöhreti

Fedele, yazarlık ve hatiplik yetenekleriyle ün kazanmıştır. Padova'da 1636'da yayımlanan 123 mektup ve 3 söylevinin yanı sıra Latince şiirler de yazdığı düşünülmektedir. Etkili hümanistlerle birlikte felsefi ve teolojik konularda kamuya açık tartışmalara katıldı ve doge Agostino Barbarigo ve Venedik Senatosu önünde kadınlar için yüksek eğitim konusunda konuşması istendi. Angelo Poliziano, Lorenzo de' Medici'ye yazdığı bir mektupta, Latince ve İtalyancadaki mükemmelliği ve güzelliği için onu övdü.[1]

Daha sonra hayatı

Fedele'nin bu başarısı kısa sürdü. Akademik faaliyetlerinin doruk noktası, otuz dört yaşında evlenmeden hemen önce (1499), yirmi iki ile otuz üç yaşları arasında gerçekleşti. Evlendikten sonra neredeyse altmış yıl boyunca çok az sayıda mektup yazdı ve sadece bir kez, 1556'da Venedik'e gelen Polonya Kraliçesi Bona Sforza'nın onuruna halka açık bir konuşma yapması için davet edildi. Bazı tarihçiler, Fedele'nin evlendiğinde entelektüel çalışmalarını bıraktığını ileri sürmektedir, tıpkı evlenip bütün bir evin yönetimini tam zamanlı olarak üstlenen dönemin çoğu eğitimli kadınında olduğu üzere. Ayrıca Fedele, evli kadınların akademik hayata katılımına karşı çıkan güçlü toplumsal güçler tarafından da cesareti kırılmış olabilir. Fedele'ye evlenmek mi yoksa hayatını çalışmaya adamak mı istediğini soran Alessandra Scala'ya yazdığı bir mektupta Fedele onu "doğanın sana uygun gördüğü yolu seçmeye" teşvik etmiştir.

1520 yılında Fedele, hekim kocası Giammaria Mapelli ile Girit'ten dönerken bir gemi kazasında tüm mal varlığını kaybetti. Kocası aynı yıl içinde ölünce dul, çocuksuz ve ekonomik zorluk içinde kaldı. Fedele 1521'de X. Leone'ye mektup yazarak yardım istedi, ancak Leone mektubuna cevap vermedi. 1547'de tekrar denedi ve Paolo III'e yazdı, o da ona Venedik'teki San Domenico di Castello kilisesinde bir yetimhanenin baş rahibesi olarak bir pozisyon vererek yanıt verdi ve ölene kadar orada ikamet etti. Fedele sağlık problemleriyle de mücadele etmiştir. Evliliğinden önce, gücünü azaltan ve uzun süre okuma ve yazmaya odaklanmasını zorlaştıran bir hastalıktan şikayetçiydi.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Haraguchi, Jennifer (2003). "Fedele, Cassandra (1465?-1558)". Italian Women Writers. The University of Chicago. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013. 
  • Archivio biografico italiano (mikroform). Tommaso Nappo tarafından düzenlenmiştir. Münih ve New York: Saur, 1987-98.
  • Cavazzano, Cesira. Cassandra Fedele: erudita veneziana del Rinascimento Venezia: İpucu . Orfanotrofio di A. Pellizzato, 1907.
  • Dizionario enciclopedico della letteratura italiana, cilt. II. Bari: LaTerza; Roma: Unione Editoriale, 1966, s. 433.
  • King, Margaret L. "Kitaplarla çevrili Hücreler: Erken İtalyan Rönesansında Kadınlar ve Hümanizm." Cinsiyetlerinin Ötesinde: Avrupa Geçmişinin Bilgili Kadınları . New York: New York University Press, 1980, s. 66–90.
  • King, Margaret L. "Engellenen hırslar: İtalyan Rönesansının Altı Bilgili Kadını." Sondajlar: Disiplinlerarası Bir Dergi 59, no. 3 (Güz 1976): 280-304.
  • Kral, Margaret L. Rönesansın Kadınları . Chicago: Chicago Üniversitesi Yayınları, 1991.
  • Panizza, Letizia ve Sharon Wood, editörler. İtalya'da Kadın Yazılarının Tarihi . Cambridge: Cambridge University Press, 2000.
  • Petrettini, Maria. Vita di Cassandra Fedele Veneziana . Venezia: İpucu. Giuseppe Grimaldo, 1852.
  • Pignatti, F. "Fedele (Fedeli), Cassandra." Ansiklopedi italiana . Roma: Societˆ Grafica, 1979, s. 566–68.
  • Robin, Diana. "Cassandra Fedele (1465-1558)." İtalyan Kadın Yazarlar: Biyo-Bibliyografik Bir Kaynak Kitap . Düzenleyen: Rinaldina Russell. Westport, Connecticut ve Londra: Greenwood Press, 1994, s. 119–27.
  • Robin, Diana. "Cassandra Fedele'nin Epistolae'si (1488-1521): Etki Olarak Biyografi." Erken Modern Avrupa'da Yaşam Yazma Retoriği: Cassandra Fedele'den Louis XIV'e Biyografi Biçimleri . Thomas Mayer ve Daniel Woolf tarafından düzenlenmiştir. Ann Arbor, Michigan: Michigan Üniversitesi Yayınları, 1995, s. 187–203.
  • Schlam, Carl C. "Latin Hatip Olarak Cassandra Fidelis." Acta Conventus Neo-Latini Sanctandreani: Beşinci Uluslararası Neo-Latin Çalışmaları Kongresi Bildirileri (St. Andrews 24 Ağustos - 1 Eylül 1982). Binghamton, NY: Orta Çağ ve Rönesans Metinleri ve Çalışmaları, 1986, s. 185–91

İlgili Araştırma Makaleleri

3 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 123. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 242 gün vardır.

5 Ekim, Miladi takvime göre yılın 278. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 87 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Hürrem Sultan</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın nikâhlı eşi II. Selimin validesi Kadınlar Saltanatını başlatan sultandır

Hürrem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam Halifesi I. Süleyman'ın nikâhlı eşi, sonraki padişah II. Selim ile Şehzade Mehmed, Mihrimah Sultan, Şehzade Abdullah, Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir'in annesi, Haseki Sultan.

<span class="mw-page-title-main">Rönesans</span> Orta Çağ ve Reformasyon arasındaki tarihi dönem

Rönesans, Orta Çağ ve Reform arasındaki tarihsel dönem olarak bilinir. 15 - 16. yüzyıl İtalya'sında batı ile klasik İlk Çağ arasında güzel sanatlar, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan, Antik Yunan filozoflarının ve bilim insanlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı, deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı, matbaanın icat edilmesiyle bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve kökten değişimlerin yaşandığı bir dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">II. Bayezid</span> 8. Osmanlı padişahı (1481–1512)

II. Bayezid veya II. Beyazıt, Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Emine Gülbahar Hatûn'dur. Yavuz Sultan Selim'in babasıdır. Tahta geçtiğinde 511.000 km²si Asya'da, 1.703.000 km²si Avrupa'da olmak üzere toplam 2.214.000 km² olan imparatorluk toprakları ölümünde yaklaşık 2.375.000 km²ydi.

<span class="mw-page-title-main">Bizans İmparatorluğu</span> Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğunun devamı şeklinde var olmuş devlet (395–1453)

Doğu Roma İmparatorluğu veya Bizans İmparatorluğu ya da kısaca Bizans, Geç Antik Çağ ve Orta Çağ boyunca Roma İmparatorluğu'nun devamı şeklinde var olan ve başkenti Konstantinopolis olan ülke. 5. yüzyılda Batı Roma İmparatorluğu'nun dağılışı ve çöküşü sürecinden sonra ayakta kalan imparatorluk, 1453'te Osmanlı'ya yenik düşünceye kadar yaklaşık bin yıl boyunca var olmaya devam etmiştir. Var olduğu sürenin başı ve ortalarını kapsayan çoğunda, Avrupa'da ekonomik, kültürel ve askerî bakımdan en güçlü ülkeydi. "Bizans İmparatorluğu" ve "Doğu Roma İmparatorluğu" terimleri ülkenin yıkılışından sonraki tarihçiler tarafından yaratılmış olup imparatorluk vatandaşları kendi ülkelerine Roma İmparatorluğu, veya Romania ; kendilerineyse "Romalılar" demekteydi.

Leon Battista Alberti, İtalyan Rönesans hümanist yazarı, sanatçısı, mimarı, şairi, rahip, dilbilimci, filozof ve kriptograftı ; şimdi polimatlar olarak tanımlananların doğasını özetledi. Johannes Trithemius ile paylaştığı bir iddia olan Batı kriptografisinin kurucusu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Desiderius Erasmus</span> Hollandalı filozof ve ilahiyatçı (1466–1536)

Desiderius Erasmus, Kuzey Avrupa Rönesansı'nın önemli Felemenk katolik Augustinian rahibi, felsefeci, klasik edebiyat araştırmacısı, hümanist bilgin ve ilahiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">Giacomo Giralomo Casanova</span> Venedikli maceracı ve yazar

Giacomo Girolamo Casanova, Venedikli ünlü bir maceracı ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Macropedius</span>

Georgius Macropedius veya diğer bilinen bir adıyla Joris van Lanckvelt, Hollandalı hümanist öğretmen ve oyun yazarıydı.

<i>Olympia</i> (tablo) Fransız ressam Édouard Manetnin tablosu

Olympia, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1863 yılında tamamladığı tablosudur. Gerçekçilik akımının bir örneği olan eser, şu anda Paris'teki Orsay Müzesinde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Fuller</span> Amerikalı yazar (1810 – 1850)

Sarah Margaret Fuller Ossoli, Amerikan transandantalizm akımı ile ilişkilendirilmiş Amerikalı gazeteci, eleştirmen ve kadın hakları savunucusu idi. Gazetecilikteki ilk tam zamanlı kadın kitabı eleştiricisiydi. Kitabı Woman in the Nineteenth Century, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk büyük feminist çalışma olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Caterina Sforza</span>

Caterina Sforza, İtalyan Sforza ailesi üyesi asilzade, Forli kontesi. Milano Dükü Galeazzo Maria Sforza'nın evlilik dışı kızıdır. Girolamo Riario ile yaptığı evlilikten sonra asalet unvanı olan İmola ve Forli kontesi olmuştur. Aynı zamanda ilk erkek çocuğu Ottaviano'nın naibesi olmuştur. Önemli bir condottieri aileden gelen Caterina küçük yaşta kendisini göstermiş ve ileride de topraklarını şiddetle korumaya çalışmıştır. 15. yüzyıl İtalyasının önde gelen liderlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Sixtus</span> 9 Ağustos 1471 - 12 Ağustos 1484 arasında papalık yapmış din adamı

IV. Sixtus, gerçek adıyla Francesco della Rovere, 9 Ağustos 1471 - 12 Ağustos 1484 arasında papa olarak görev almış bir din adamıdır.

<i>Historia Augusta</i>

Historia Augusta 117 ila 284 döneminin Roma imparatorları ile onların kıdemsiz belirlenmiş mirasçıları ile gaspçılarının hayatlarının Latince yazılmış geç bir Roma koleksiyonudur. Diocletianus ve I. Konstantin hükümdarlığı döneminde yazılan ve Roma'daki bu imparatorlara veya diğer önemli şahsiyetlere hitap eden altı farklı yazarın eserlerinin bir derlemesi olan Sözde Suetonius'un benzer çalışması De Vita Caesarum üzerinde modellenmiştir. Koleksiyon, mevcut haliyle, çoğu tek bir imparatorun yaşamını içeren otuz biyografiyi içerirken, bazıları sadece bu imparatorların benzer veya çağdaş olduğu için birlikte gruplandırılmış iki veya daha fazla grup içerir.

<span class="mw-page-title-main">Aldus Manutius</span> İtalyan hümanist ve yayıncı (1452-1515)

Aldous Pius Manutius İtalyan hümanist, bilim insanı, eğitimci ve Aldine Press'in kurucusuydu. Manutius hayatının ilerleyen dönemlerini nadir metinler yayınlamaya ve yaymaya adadı. Yunan el yazmalarına olan ilgisi ve korunması, onu ürettiği baskılara adanmış çağının yenilikçi bir yayıncısı olarak işaret ediyor. Enchiridia'sı, küçük taşınabilir kitapları, kişisel okumada devrim yarattı ve modern ciltsiz kitabın öncülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Cornelius Agrippa von Nettesheim</span> Alman hezarfen, doktor, hukuk bilgini, asker, ilahiyatçı ve okült yazar (1486-1535)

Heinrich Cornelius Agrippa von Nettesheim bir Alman hezârfen, doktor, hukuk bilgini, asker, ilahiyatçı ve okült yazardır. Agrippa'nın 1533'te yayınlanan Okült Felsefenin Üç Kitabı, ağırlıklı olarak Kabala, Hermetizm ve neo-Platonizm'den etkilenerek yazılmış bir kitaptır. Cornelius Agrippa'nın bu kitabı erken modern dönemin okültistlerini geniş çapta etkiledi ve kitap Köln engizisyonu tarafından sapkınlık olarak kınandı.

<span class="mw-page-title-main">Katerina Zeno</span>

Katerina Zeno; — Venedik Cumhuriyeti'nin İtalyan politikacısı ve diplomatı. Akkoyunlu, hükümdar Uzun Hasan'ın Venedik elçisi olmasıyla ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Elena Cornaro Piscopia</span> Venedikli filozof (1646-1684)

Elena Lucrezia Cornaro Piscopia ya da Elena Lucrezia Corner aynı zamanda İngilizcede Helen Cornaro olarak da bilinen, 1678'de bir üniversiteden akademik ünvan alan ilk kadınlardan biri ve Felsefe Doktoru derecesi alan ilk kişi olan soylu kökenli Venedikli bir filozoftur.