İçeriğe atla

Carnosauria

Carnosaurlar
Yaşadığı dönem aralığı: 175,6-86,5 myö
Toarsiyen-Santoniyen 
Giganotosaurus carolinii'nin iskelet rekonstrüksiyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Klad:Saurischia
Klad:Theropoda
Klad:Avetheropoda
İnfra takım:Carnosauria
von Huene, 1920
Cinsler

Carnosauria (Latince: "etçil kertenkeleler") Jura ve Kretase dönemlerinde yaşamış, soyu tükenmiş dev yırtıcı teropod dinozor kladıdır.[1] Geçmişte pek çok etçil teropod (örn. Tyrannosaurus, Carnotaurus) bu klada atanırken, günümüzde bunlar farklı gruplarda (örn. Coelurosauria, Ceratosauria) sınıflandırılırlar.

Filogeni

Benson, Carrano ve Brusatte tarafından 2010 yılında önerilen bir allosauroid kladogramı:[2]

Allosauroidea

Metriacanthosauridae

Allosaurus

Carcharodontosauria

Carcharodontosauridae

Neovenatoridae

2019'da Rauhut ve Pol, Tetanurae'de görülen ilkel ve türetilmiş özelliklerin karışımı (mozaik) bir morfoloji sergileyen Asfaltovenator vialidadi'yi tanımladı. Filogenetik analizlerinde geleneksel Megalosauroidea kladının allosauroidlere göre bazal ve parafiletik olduğunu belirlediler.[3] Onların kladogramı, aşağıda gösterilmektedir:

Carnosauria

Monolophosaurus

Spinosauridae

Megalosauridae

Allosauroidea

Xuanhanosaurus

Piatnitzkysauridae

Asfaltovenator

Metriacanthosauridae

Allosaurus

Carcharodontosauria

Kaynakça

  1. ^ "Carnosauria". paleobiodb.org. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022. 
  2. ^ Benson, R.B.J.; Carrano, M.T; Brusatte, S.L. (2010). "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic". Naturwissenschaften. 97 (1): 71-78. Bibcode:2010NW.....97...71B. doi:10.1007/s00114-009-0614-x. PMID 19826771. 
  3. ^ Rauhut, Oliver W. M.; Pol, Diego (11 Aralık 2019). "Probable basal allosauroid from the early Middle Jurassic Cañadón Asfalto Formation of Argentina highlights phylogenetic uncertainty in tetanuran theropod dinosaurs". Scientific Reports (İngilizce). 9 (1): 18826. doi:10.1038/s41598-019-53672-7. ISSN 2045-2322. PMC 6906444 $2. PMID 31827108. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Allosaurus</i> teropod dinozor cinsi

Allosaurus, Geç Jura döneminde yaşamış Carnosauria kladından bir teropod dinozor cinsi. Yaşadığı dönemde Avrupa ve Kuzey Amerika'nın bilinen en büyük etobur dinozorlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Avemetatarsalia</span> arkozor sürüngen kladı

Avemetatarsalia, 1999 yılında Britanyalı paleontolog Michael Benton tarafından, timsahlardan çok kuşlara daha yakın olan tüm taç grubu arkozorlar için oluşturulmuş bir kladdır. Ayrıca Panaves terimi de timsahlardan çok kuşlarla daha yakın akraba olan tüm yaşayan veya soyu tükenmiş hayvanlar için kullanılır. Hemen hemen tüm avemetatarsaliyenler, benzer bir ayrıma sahip Ornithodira alt grubunun üyeleridir. Ornithodira, dinozorların ve teruzorların son ortak atası ve onun soyundan gelenler olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Spinosauridae</span> teropod dinozor familyası

Spinosauridae, 10 ila 17 cinsten oluşan bir tetanuran teropod familyasıdır. Spinosaurid fosilleri Afrika, Güney Amerika, Avrupa ve Asya'da bulunmuştur. Kalıntılar genelde Erken Kretase ve Geç Kretase'nin başlarına tarihlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ceratosauria</span> teropod dinozor kladı

Ceratosauria, Ceratosaurus'a kuşlardan daha yakın akraba olan tüm teropodları içeren bir kladdır. Seratozorların, Erken Jura'da diğer teropodlardan ayrıldığı düşünülür. Bilinen en eski seratozor, 199 milyon yıl öncesine tarihlenen Saltriovenator'dur. Ceratosauria, esas olarak Güney yarımkürede bulunan bu üç ana grubu içerir: Ceratosauridae, Noasauridae ve Abelisauridae. Bununla birlikte, en son çalışmalar, coelophysoidlerin ve dilophosauridlerin diğer seratozorlar ile birlikte klad oluşturmadığını ve dilophosauridlerin bu grubun dışında bırakılması gerektiğini göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tetanurae</span> ana teropod kladı

Tetanurae, günümüz kuşlarına Ceratosaurus'tan daha yakın akraba olan tüm teropod dinozorları içeren, geniş bir dinozor grubudur. Tetanurae, Triyas'ın sonlarında muhtemelen kardeş grubu Ceratosauria'dan ayrıldı. Tetanuranlar fosil kayıtlarında ilk olarak Erken Jura devri'nde, yaklaşık 190 myö, ortaya çıktı ve Orta Jura döneminde küresel olarak dağıldı.

<span class="mw-page-title-main">Coelurosauria</span> dinozor kladı

Coelurosauria, Carnosauria'dan kuşlarla daha yakın akraba olan tüm teropod dinozorları içeren bir kladdır.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannoraptora</span> teropod kladı

Tyrannoraptora, "Tyrannosaurus rex ve Passer domesticus'un son ortak atasının tüm torunları" olarak tanımlanan bir teropod dinozor kladıdır. Klad, ilk kez 1999 yılında Amerikalı paleontolog Paul Sereno tarafından tanımlandı; ancak ilk başta Tyrannoraptora, sadece Tyrannosauroidea ve Pennaraptora'yı içeriyordu. Filogenetik analizlerle birklikte; Compsognathidae, Ornithomimosauria, Alvarezsauroidea ve Therizinosauria kladları da bu klada dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Orionides</span> dinozor kladı

Orionides, Orta Jura'dan günümüze kadar gelmiş tetanuran teropod dinozorlarının bir kladıdır. Grup, kuşlar dahil olmak üzere çoğu teropod dinozoru içerir.

<span class="mw-page-title-main">Avetheropoda</span> Coelurosaurları ve carnosaurları içeren dinozor kladı

Avetheropoda veya "kuş teropodlar", Carnosauria ve Coelurosauria kladlarını içeren bir teropod dinozor kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Proceratosauridae</span> teropod dinozor familyası

Proceratosauridae, Orta Jura'dan Erken Kretase'ye kadar varlığını sürdürmüş bir tiranozor familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Megalosauroidea</span>

Megalosauroidea, Orta Jura'dan Geç Kretase dönemine kadar yaşayan tetanuran theropod dinozorlarının bir üst ailesidir. Gruptaki tüm taksonlar, tip tür Megalosaurus bucklandii ile Allosaurus fragilis veya Passer domesticus'tan daha yakın bir ortak ataya sahiptir. Grubun üyeleri arasında Spinosaurus, Megalosaurus ve Torvosaurus bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Coelophysidae</span> bazal teropod familyası

Coelophysidae, ilkel etçil theropod dinozorlarının bir familyasıdır. Çoğu türün boyutu nispeten küçüktü. Familya Geç Triyas ve Erken Jura dönemlerinde gelişti ve çok sayıda kıtada bulundu. Coelophysidae'nin birçok üyesi, hız için inşa edilmiş uzun, ince kafatasları ve hafif iskeletlerle karakterize edilir. Bir üye, Coelophysis, bir dinozorda bilinen en eski kürkü gösterir.

<i>Xuanhanosaurus</i> teropod dinozor cinsi

Xuanhanosaurus, Çin'in Orta Jura döneminde, yaklaşık 167.7 ila 161.2 milyon yıl önce yaşamış bir teropod dinozor cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Carcharodontosauridae</span>

Carcharodontosauridae, carnosaur teropod dinozor familyasıdır. 1931'de Ernst Stromer tarafından isimlendirildi. 2015'te Christophe Hendrickx ve meslektaşları tarafından yapılan bir makalede en büyükler için maksimum uzunluk tahmini 14 metre (46 ft), en küçükler için ise 6 metre (20 ft) olarak verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Allosauroidea</span> Dinozor kladı

Allosauroidea [tip cinsi Allosaurus'tan; allos (farklı) sauros (kertenkele)], Metriacanthosauridae, Allosauridae, Carcharodontosauridae ve Neovenatoridae familyalarını içeren bir teropod dinozor kladıdır. Allosauroidler, megalosauroidler ile birlikte Orta Jura ve Geç Kretase dönemlerinde süper yırtıcılardı. En tanınmış allosauroid, kalıntıları Kuzey Amerika'nın üst Jura tortullarında bulunan Allosaurus cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Allosauridae</span>

Allosauridae, geç Jura döneminde yaşamış, allosauroid teropod dinozor familyasıdır. Allosauridae, ilk olarak 1878'de Amerikalı paleontolog Othniel Charles Marsh tarafından adlandırılan oldukça eski bir familyadır. Allosauridler, kemiğin yanal kısmına çıkma sürecini kısıtlayan bir astragalus, lateral kondilden daha büyük bir medial ve kondillerin yüzü boyunca yatay bir oluk ile ayırt edilir.

<span class="mw-page-title-main">Metriacanthosauridae</span> Nesli tükenmiş dinazor familyasi

Metriacanthosauridae, carnosaur allosauroid teropod dinozor familyasıdır. Orta Jura ile Erken Kretase dönemleri arasında yaşamışlardır.

<i>Proceratosaurus</i> teropod dinozor cinsi

Proceratosaurus, İngiltere'nin Orta Jura (Batoniyen) döneminden küçük boyutlu etçil teropod dinozor cinsidir. Cins adı Proceratosaurus, kafatası tepesinin kısmen korunmuş kısmı yüzeysel olarak Ceratosaurus'un küçük tepesine benzediği için, başlangıçta Ceratosaurus'un atası olduğunun düşünülmesinden kaynaklanır. Ancak şimdi, özellikle Proceratosauridae familyasının bir üyesi ve Tyrannosauroidea kladının bilinen en eski üyeleri arasında bir coelurosaur olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Megaraptor</span> tükenmiş dinazor cinsi

Megaraptor Geç Kretase çağlarında yaşamış büyük bir teropod dinozor cinsidir. Fosilleri, Güney Amerika'da Arjantin'in Patagonya'daki Portezuelo Formasyonu'nda keşfedilmiştir. Başlangıçta dev bir dromaeosaur benzeri coelurosaur olduğu düşünüldü, önceki filogenlerde bir neovenatorid allosauroid olarak sınıflandırıldı, ancak daha yeni filogeni ve ilgili megaraptoran cinslerinin keşifleri onu bazal bir tyrannosauroid veya bazal bir coelurosaur olarak yerleştirdi, ayrıca hala onu bir neovenatorid olarak düşünen bazı çalışmalar vardı.

<i>Chilantaisaurus</i>

Chilantaisaurus, Çin'in Geç Kretase yaşlı Ulansuhai Formasyonundan büyük bir teropod dinozor, olasılıkla bir neovenatorid veya ilkel bir coelurosaur cinsidir. C. tashuikouensis, tip tür, 1964 yılında Hu tarafından tanımlanmıştır.