İçeriğe atla

Carlos Marighella

Carlos Marighella
Doğum5 Aralık 1911
Salvador da Bahia, Brezilya
Ölüm4 Kasım 1969 (57 yaşında)
Sao Paulo, Brezilya
MilliyetBrezilyalı
MeslekAktivist, yazar, teorisyen, gerilla

Carlos Marighella (5 Aralık 1911; Salvador da Bahia - 4 Kasım 1969; Sao Paulo), Brezilyalı Marksist aktivist, yazar, gerilla ve kentsel gerilla savaşı kuramcısıdır.

Hakkında

Carlos Marighella 5 Aralık 1911'de Salvador da Bahia'da dünyaya geldi. 18 yaşında, Salvador Politeknik Okulu’nun birinci sınıfında iken, Brezilye Komünist Partisi'ne (BKP) üye oldu. Yazdığı bir şiir yüzünden 1932 yılında tutuklandı. Hitler'in Almanya’da iktidara gelmesinden sonra faşist ideolojinin Latin Amerika ülkelerine sızması karşısında Marighella 1934 yılında Kızıl Öğrenci Federasyonu'na katıldı. 1935'in ilk aylarında Rio de Janeiro'ya gelip parti merkez komitesinin özel bir bürosunda görev alarak partinin bütün basım işlerini üstlendi. 1935 yılında Komünist Enternasyonal tarafından desteklenen BKP kontrolündeki gerilla birlikleriyle birlikte iktidarı almaya çalıştı. Ayaklanmanın başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından başlayan devlet terörü ve tutuklamalar BKP'nin silahlı mücadele yöntemlerinden vazgeçmesi ve seçimleri temel silah olarak kabullenmesi ile sonuçlandı.

1937 Mayıs'ta siyasal aftan yararlanarak özgürlüğüne kavuşan Marighella, Temmuz'da Sao Paulo'ya giderek orada parti eyalet komitesinin sorumlusu oldu. 1939'da Sao Paulo'da tekrar tutuklanan Marighella, birkaç ay tutuklu kaldıktan sonra Femando de Noronha adasına, son olarak da Grande Adası'nda Presidio de Dos Rios'a nakledildi. Fernando de Noronha Adası'nda hapisken yaklaşık 3 bin mahkûm üzerinde etkili bir politik çalışma yaptı, çeşitli eğitim kursları organize etti. Böylelikle kafasında tasarladığı "halk üniversitesi"nin ilk uygulamalarını burada uyuglama fırsatı buldu.

Carlos Marighella'nın Birezilya Komünist Partisi üyelik kartı. Bu kart 1945'ten 1947'ye kadar yasal olan parti üyelerine veriliyordu.

Brezilya'nın demokratikleşme adımlarından birisi olarak nitelendirilen 1945 yılındaki genel af ile tekrar serbest bırakıldı, 1946 seçimlerinde Bahia eyaletinde Komünist Partisi listesinden federal temsilci seçilmdi. Fakat bu dönem de uzun sürdü, 1948'de Komünist partisi yasadışı dışı ilan edildiği ve partinin yasama meclislerindeki temsilcilikleri de lağvedildi. Bunun üzerine Marighella parti eyalet komitesi politik sekreteri olarak Sao Paulo'ya döndü, yeraltı çalışmalarını sürdürdü. 1952'de parti merkez komitesinin yürütme kurulu üyesi oldu, aynı zamanda partinin sendika bürosu ve köylülük bürosu sorumluluğu da üstlendi. İşçi sınıfının yoğun bulunduğu Sao Paulo'da Marighella daha etkili ve direkt mücadele yöntemlerini araştırdı.

1963'te Rio de Janeiro’da toplanan Kıta Dayanışma Kongresi'nde 26 Temmuz Hareketi mensubu Kübalı devrimcilere büyük dayanışma gösterdi. 1966 yılında BKP'nin merkez komitesine yazdığı ve istifasını sunduğu mektubunda "partiyle politik ve ideolojik farklılıklarının beraberliğini sürdüremeyeceği kadar büyük olduğunu" ifade etti. Marigella 1967 yılı Ağustos ayında Latin Amerika Dayanışma Konferansı'na (OLAS) katıldı ve ardından da BKP'den resmen istifa etti. Marigehella, fokoculuğu eleştirerek bu düşünceyi mahkûm etti. Gerilla olgusunu "genel stratejik ve taktik bir planın tamamlayıcı bir bölümü olarak" ele aldı..

Araştırmalarında "şehir gerillası", "kır gerillası", "hareketlilik" gibi kavramları sıkça kullandı. 1968 Eylül'ünden itibaren şehir gerillasının faaliyet alanının, ülkelerin en sanayileşmiş bölgesi olduğunu savundu. CIA ajanı Charles Chandler'in Sao Paulo'daki evinden çıkarken öldürülmesi, ordu karargahlarının ve Amerikan ticaret kurumlarının dinamitle saldırıya uğratılması, radyo istasyonlarının işgal edilerek "devrimci yayınlar" yapılması, Rio merkez hapishanesinden bir grup yoldaşının kurtarılması, ülkenin çeşitli hapishanelerinde hapsedilmiş on beş militanı kurtarmak üzere ABD Elçisi Burke Elbrick'in kaçırılması, polis tarafından aranan ve pasaport verilmeyen bazı gerillaların Boeing 707'leri iki kez Küba'ya kaçırmaları Marighell'ın en çarpıcı eylemleri olarak kayda geçmiştir.

Marighella giriştikleri her eylemin sonuçlarını akademik olarak ele aldı, inceledi ve geliştirdi. Böylece şehir gerillasının pratik el kitabı olarak tarif ettiği eserlerini oluşturmaya başladı. Teorik bir dizi doküman da, kır gerillasının başlaması hazırlığı ve şehirlerdeki savaş karşısında nasıl tavır alması gerektiği ile ilgili ilkeleri açıklıyordu. Bu çalışma sırasında Abraham Guillén'in Şehir Gerillasının Stratejisi adlı Uruguay devrimci hareketine yol gösteren kitabından da yararlanarak Kent Gerillasının Mini Elkitabı olarak bilinen eserini bitirdi. Eserinde bürokrasinin panzehirinin gerilla savaşı olduğunu savundu.

Carlos Marighella, 4 Kasım 1969 yılında, 58 yaşında Sao Paulo'da polisin kurduğu bir tuzakta hayatını kaybetti.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Brezilya</span> Güney Amerikada bir ülke

Brezilya, resmî adıyla Brezilya Federatif Cumhuriyeti, Güney Amerika'nın en büyük ve en kalabalık ülkesidir. Latin Amerika'nın %47,7'sini kaplayan Brezilya, Ekvador ve Şili haricinde Güney Amerika ülkelerinin hepsi ile sınır komşusudur. Başkenti Brasília ve en kalabalık şehri São Paulo'dur. Brezilya, 26 eyaletten ve bir Federal Bölgeden oluşan bir federasyondur ve Portekizcenin resmi dil olduğu tek Güney Amerika ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">São Paulo</span> Brezilyanın en büyük şehri ve São Paulo eyaletinin başkenti

São Paulo, Güneydoğu Brezilya'da bulunan São Paulo eyaletinin başkenti ve Güney Amerika'nın finans, ticaret ve sanayi merkezi. São Paulo, Brezilya, Amerika kıtası ve güney yarımküredeki en büyük şehirdir. GaWC tarafından alfa küresel şehir olarak sınıflandırılan São Paulo, banliyöleri olan Jundiaí, Sorocaba and São José dos Campos ile birlikte dünyanın dördüncü büyük metropolitan alanıdır. Bu metropolitan alanının nüfusu 22 milyondan fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Rio de Janeiro</span> Brezilyanın ikinci büyük şehri ve Rio de Janeiro eyaletinin başkenti

Rio de Janeiro, bulunduğu eyaletin başkenti ve Brezilya'nın en büyük ikinci kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci Komünist Partisi</span> Yasa dışı sol görüşlü siyasi parti

Türkiye Devrimci Komünist Partisi, Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı siyasi partidir. Parti 2 Şubat 1980'de İzmir'de toplanan I. (Kuruluş) Kongresi'yle Halkın Kurtuluşu hareketinin partileşmesi sonucu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Guevarizm</span> bir savaş stratejisi

Guevarizm Marksizm-Leninizm fikrine inanan ve ilkelerini benimseyen Küba Devrimi'nin önde gelen isimlerinden Marksist-Leninist devrimci Ernesto "Che" Guevara ile ilişkilendirilen bir komünist devrim teorisi ve gerilla savaşı askeri stratejisidir.

Jules Régis Debray Fransız entelektüel, muhabir, devlet görevlisi ve profesör. Che Guevara'nın çalışmalarına, özellikle 1967'de tutuklanıp yargılandığı Bolivya'dayken, bilfiil katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dolores Ibárruri</span>

Dolores Ibárruri Bask kökenli komünist politikacı ve İspanya İç Savaşının daha çok La Pasionaria olarak bilinen cumhuriyetçi lideri.

<span class="mw-page-title-main">Juan Almeida Bosque</span>

Juan Almeida Bosque Kübalı komünist siyasetçi ve bestecidir. Küba Devlet Konseyi'nin en kıdemli üçüncü üyesi ve Konsey Başkan Yardımcısıdır. Küba Devrimi'ni gerçekleştiren askeri komutanlardan bir tanesidir. Küba Cumhuriyeti Kahramanı ödülünü alan az sayıdaki kişilerden birisidir. Küba Devrimi Gazileri Derneğinin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Oscar Niemeyer</span>

Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho, bilinen adıyla Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar. Uluslararası modern mimarlığın en önemli temsilcilerinden. Dökme betonunun estetik amaçlar için farklı biçimlerde kullanılmasının öncülüğünü yapan mimarlardan biri.

<span class="mw-page-title-main">Candido Portinari</span>

Candido Portinari, Brezilyalı neo-realist ressam.

Brezilyalı Yahudi Yahudi kökenli veya Yahudiliğe geçmiş Brezilyalılara denir.

<span class="mw-page-title-main">Salvador, Bahia</span> Brezilyada belediye ve Bahia eyaletinin başkenti

Salvador, Bahia veya Salvador da Bahia, Brezilya’nın Kuzeydoğu Bölgesi'nde yer alan bir eyalet olan Bahia’nın başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">São Paulo (eyalet)</span> Brezilyanın güneydoğusunda eyalet

São Paulo, Brezilya'nın güneydoğusunda yer alan ve ülkenin en kalabalık ve gelişmiş eyaletidir. İdari merkez, aynı zamanda Brezilya'nın ve tüm Güney Amerika'nın en büyük şehri olan São Paulo şehridir. São Paulo, Portekizcede Aziz Pavlus anlamına gelir.

Premiere FC Brezilya'da İzle ve öde sistemiyle Eyalet şampiyonalarını ve Brezilya şampiyonası Seri A ve Seri B'yi canlı yayınlayan kuruluştur. Globosat'a aittir ve SKY Brasil, NET, TV Claro ve Vivo TV gibi Brezilya'da yayın yapan platformlarda bulunur. Ayrıca DirecTV ve Dish Network gibi yurtdışında hizmet veren operatörlerde de yayın yapar. 1997 yılından 2006 yılına kadar ismi Premiere Esportes olan platform, Premiere Futebol Clube ve sonra da PFC isimlerini aldı, ancak 2011'de tekrar isim değişikliğine gitti ve bu kez Premiere FC ismini tercih etti.

<span class="mw-page-title-main">Frank Pais</span>

Frank País García Fulgencio Batista rejiminin devrilmesi için mücadele eden Kübalı devrimci. Yoğunlukla Sierra Maestra'da faaliyet gösteren Fidel Castro'nun 26 Temmuz Hareketinin şehir örgütlenmesi sorumlusuydu. 30 Temmuz 1957 günü Santiago de Cuba sokaklarında tutuklandıktan sonra polis tarafından yargısız infaz edilerek öldürülmüştür. Anısı bugün Küba'da çok sayıda yerin isminde yaşatılmaktadır.

Brezilya Devrimci Komünist Partisi Brezilya'da güçlü Stalinist eğilimleri olan komünist ve anti-revizyonist Marksist-Leninist bir siyasi partidir. 1966'da Brezilya Komünist Partisi'nden ayrılarak kurulmuştur. Daha sonra 1981'de 8 Ekim Devrimci Hareketi ile birleşmiştir, ama 1995'te ayrılmıştır. Uluslararası alanda, yer aldığı Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı, Enver Hoca ve Arnavutluk Emek Partisi çizgisinde yer alan anti-revizyonist komünist partilerin bulunduğu uluslararası bir ağdır.

Kentsel gerilla savaşı, gayrinizami harp yöntemlerini kullanarak kentsel alanda hükûmet güçleriyle veya iktidarın temsil ettiği kuvvetlerle yapılan gerilla savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya'da COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Bu makale, 2019 koronavirüs salgınının Brezilya'daki etkilerini yansıtmaktadır ve tüm önemli güncel müdahaleleri ve önlemleri kapsamayacaktır. 12 Temmuz itibarıyla, 1.864.000'den fazla vaka kaydedildi, dünyada ikinci sırada, 72.100 ölüm; Salgın merkezleri aşağıdaki eyaletlerdir:

Vargas dönemi, Brezilya tarihinde Getúlio Vargas'ın devlet başkanı olduğu 1930 ve 1945 arası dönemi kapsayan dönemdir. 1930'dan 1937'ye kadar olan dönem, İkinci Brezilya Cumhuriyeti olarak bilinir ve 1937'den 1946'ya kadar olan Vargas Dönemi'nin diğer kısmı, Üçüncü Brezilya Cumhuriyeti olarak bilinir. Getúlio Vargas, ülkede yansımaya başlayan uluslararası jeopolitik belirsizlik anında Brezilya'nın başkanı oldu. Demokratik temsili siyasi partiler hiçbir zaman Brezilya DNA'sının bir parçası olmadılar ve bu 1930'larda bir kez daha kanıtlandı. Avrupa'da artan kutuplaşmayı yansıtan Brezilya'nın siyasi süreci, biri Komünist Parti'den büyük ölçüde etkilenen ve tenentes şöhretinin karizmatik Luís Carlos Prestes'i - Ulusal Kurtuluş İttifakı (ANL) tarafından yönetilen iki karşıt gruba ayrıldı. Sağ, Plínio Salgado adında havalı bir figürün önderlik ettiği, faşistten ilham alan bir hareket olan Integralizm'de vücut buldu. Bu iyi örgütlenmiş ve finanse edilmiş gruplar 1930 Liberal İttifak'ın kalıntılarını hızla bastırdı ve sokaklara hakim olmaya başladı. Getúlio kendi elementindeydi. Birbirlerini dikkatlice birbirine düşürdü ve ortalama Brezilya vatandaşı arasında açık, rekabetçi siyasetin hem lüks hem de tehlikeli olduğu izlenimini yarattı.

<span class="mw-page-title-main">São Paulo Forumu</span>

São Paulo Forumu, sol ve aşırı sol partilerin katıldığı bir konferanstır. Başta Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere Amerika kıtasındaki siyasi partiler ve diğer kuruluşları kapsayan konferans, İşçi Partisi tarafından 1990 yılında Brezilya'nın São Paulo şehrinde başlatıldı.