İçeriğe atla

Carl Schmitt

Carl Schmitt
Tam adıCarl Schmitt
Doğumu11 Temmuz 1888(1888-07-11)
Plettenberg,Alman İmparatorluğu
Ölümü7 Nisan 1985 (96 yaşında)
Plettenberg, Alman Federal Cumhuriyeti
Çağı20. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
İlgi alanlarıSiyaset felsefesi
Hukuk felsefesi
Anayasa Hukuku
Din Felsefesi
Önemli fikirleriDost-düşman ayrımı, siyasi ilahiyat, olağanüstü hal

Carl Schmitt (11 Temmuz 1888, Plettenberg - 7 Nisan 1985, Plettenberg), siyaset felsefesi alanında da görüşlerine başvurulan, Alman anayasa hukukçusuydu. 20'inci yüzyılın en tanınmış fakat en tartışmalı Alman anayasa hukuku ve uluslararası hukuk uzmanlarından biridir. Schmitt, 1933'ten itibaren Nazi rejimine dahil oldu: 1 Mayıs 1933'te Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne üye oldu ve Nazi rejiminin sonuna kadar partisine sadık kaldı. Schmitt, 1934'te gerçekleşen ve Röhm Darbesi adı verilen darbe hareketini, Führer nizâmı adını verdiği hukuk teorisi ile aklamaya çalıştı. 1935'teki Yahudi düşmanı Nürnberg Yasaları'nı, özgürlük anayasası adıyla nitelendirdi. 1936'da NSDAP çevreleri tarafından oportünizmle de suçlandı. Partideki görevlerine son verildi, ancak NSDAP üyesi olarak kaldı. Hermann Göring'in himayesi sayesinde Schmitt, Prusya Ayan Meclisi'nin bir üyesi olarak kaldı ve Berlin'de üniversite profesörlüğünü de sürdürdü.[1]

Schmitt'in düşünce alemi, güç, şiddet ve hakkın kullanımı sorunları etrafında dönüyordu. Yayınları devlet ve anayasa hukukunun yanı sıra siyaset bilimi, sosyoloji, teoloji, Alman filolojisi ve felsefe gibi birçok disiplinle de kesişiyor. Hukuk ve siyaset bilim alanlarındaki faaliyetlerinin yanı sıra geniş kapsamlı eserleri arasında hicivler, gezi notları, düşünce tarihi araştırmaları ve Almanca metin yorumları gibi başka metin türleri de yer alıyor. Bir hukukçu olarak, anayasal gerçeklik, siyasî teoloji, dost-düşman ayrımı veya geçici uzlaşının formülü gibi akademik, siyasî ve genel kullanıma girmiş bir dizi terim ve kavramı türetmiştir. Öğrencileri ve muhafazakar hayranları sayesinde etkisi, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra dahi devam etti. Schmitt, parlamenter demokrasi ve liberalizme karşı olması ve anayasa konularında nasyonal sosyalizme katkıları ile kendi kariyerine faydası olan her rejime hizmet eden şuursuz bilim insanı numûnesi olarak bugün, büyük çoğunluk tarafından yok sayılmaktadır.[2] Buna karşılık; federal cumhuriyetin kuruluş sürecinde anayasa hukuku ve içtihatları üzerindeki dolaylı etkisi nedeniyle bir siyasî düşünce klasiği olarak da nitelendirilmiştir.[3]

Babası küçük bir iş insanı olan Schmitt, Plettenberg, Vestfalya'da Katolik Alman bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Berlin, Münih ve Strazburg'da hukuk okudu ve 1915 yılında mezun olduktan sonra devlet sınavlarına girdi. 1916 yılında orduya girmek için gönüllü oldu. Aynı yıl, Strazburg'da yaptığı habilitasyonu kazandı. Münih, Greifswald, Bonn, Berlin ve Köln gibi çeşitli işletme okullarında ve üniversitelerde ders verdi.

1933'te Berlin Üniversitesi'nde profesör oldu. Schmitt, 1 Mayıs 1933 tarihinde NSDAP'ye katıldı; hızlı bir şekilde Hermann Göring tarafından Preußischer Staatsrat (Prusya Devlet Konseyi) ve aynı yılın Kasım ayında da Vereinigung nationalsozialistischer Juristen (Nasyonal Sosyalist Hukukçular Birliği) başkanlıklarına atandı.

Haziran 1934'te, Schmitt kendi gazetesi Deutsche Juristen-Zeitung (Alman Hukukçular Gazetesi) için baş editör oldu. Nazilerin ırkçı teorilerini eleştirdi. Schmitt, Reichsfachgruppenleiter (Reich Profesyonel Grup Lideri) görevinden istifa etti.

1945 yılında savaşın sona ermesiyle, Amerikan kuvvetleri tarafından ele geçirildi; bir toplama kampında bir yıldan fazla zaman geçirdikten sonra 1946 yılında serbest bırakıldı ve Plettenberg'teki evine döndü. 7 Nisan 1985'te Plattenberg'te öldü.

Eserleri arasında Siyasal Kavramı yer alır.

Kaynakça

  1. ^ "Carl Schmitt und Ernst Rudolf Huber - NS-Juristen und ihre Rolle nach 1945". Deutschlandfunk Kultur (Almanca). 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2022. 
  2. ^ "SPIEGEL SPECIAL Geschichte 1/2008 - MEPHISTO ALS UNTERTAN". web.archive.org. 2 Temmuz 2010. 2 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022. 
  3. ^ "Erkenntnis wächst an den Rändern - WELT". web.archive.org. 2 Şubat 2022. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roland Freisler</span> Alman hukukçu ve siyasetçi

Roland Freisler, Alman hukukçu, Nazi Almanyası'nın Adalet Bakanı ve müsteşarı.

<span class="mw-page-title-main">Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi</span> Almanyada 1920 ila 1945 arasında var olmuş aşırı sağ siyasi parti

Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya yaygın kısa adıyla Nazi Partisi, Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulmuş ve Weimar Cumhuriyeti'ni Nazi Almanyası'na dönüştürüp 1933-1945 yılları arasında yönetmiş olan bir Alman siyasi partisidir. Yirminci yüzyılın ilk yarısında Alman siyasetinde önemli bir yere sahip olmuş partinin programı ve ideolojisi olan nasyonal sosyalizm, radikal antisemitizm ile birlikte etnik milliyetçiliğe dayanan antiliberal ve antikomünist bir görüşteydi. 1921 senesinden itibaren parti başkanlığını sürdürmüş Adolf Hitler'in 1933 senesinde şansölye olmasının ardından 1945 senesine kadar nasyonal sosyalizm döneminde Almanya'nın tek yasal partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Göring</span> Alman siyasetçi, Reichstag Başkanı ve savaş suçlusu

Hermann Wilhelm Göring, Nasyonal Sosyalist Partinin ileri gelenlerinden Alman siyasetçi, Nazi Almanyası'nın hava kuvvetleri komutanı ve hüküm giymiş savaş suçlusudur. 1933'ten 1945'e kadar Almanya'yı yöneten Nazi Partisi'nin en güçlü isimlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası</span> 1933ten 1945e dek Nazi Partisi yönetimindeki Almanya

Nazi Almanyası, Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-1945) ve devlet başkanı (1934-1945) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim. Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsüdür; bundan dolayı Üçüncü Reich ismiyle de nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Werner von Blomberg</span> Savunma Bakanlığı ve başkomutanlık yapmış Alman subay

Werner Eduard Fritz von Blomberg Nazi Almanyası'nın Savunma Bakanı ve Wehrmacht'ın ilk Generalfeldmareşal'i.

<span class="mw-page-title-main">Hans Lammers</span>

Hans Heinrich Lammers, Alman hukukçu, Nazi Partisi mensubu, Nazi Almanyası'nın devlet bakanı, Reichskanzlei (Başbakanlık) şefi ve SS-Obergruppenführer.

<span class="mw-page-title-main">Robert Ley</span> Alman politikacı

Dr. Robert Ley, Nazi Almanyası'nda politikacı ve 1933-1945 yılları arası Deutsche Arbeitsfront başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Gauleiter</span>

Gauleiter, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin yerel şube başkanı idi. Gau'nun Almanca kelime anlamı bölge, leiter'ın anlamı ise yöneticidir. Gauleiter'lar doğrudan Adolf Hitler'e bağlıydı ve sadece Hitler tarafından atanıyor ya da görevden alınıyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Anton Drexler</span>

Anton Drexler, 1920'lerde siyasetin ilk günleri sırasında Adolf Hitler'in akıl hocası olarak bilinen Alman siyasi lider.

<span class="mw-page-title-main">Franz Seldte</span>

Franz Seldte, Alman Stahlhelm paramiliter örgütünün kurucusu, nazi politikacı ve 1933 ila 1945 yılları arasında Nazi Almanyası'nın Çalışma Bakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Schmitt</span>

Kurt Schmitt, Alman ekonomi lideri ve Nazi Almanyası Ekonomi Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Emmy Göring</span>

Emma Johanna Henny "Emmy" Göring, Alman aktris, sahne sanatçısı ve Luftwaffe Komutanı Hermann Göring'in ikinci eşi. Birçok devlet görevinde Adolf Hitler'in hostesi olarak görev yaptı ve bu nedenle "Üçüncü Reich'in First Lady'si" unvanıyla anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Otto Wels</span>

Otto Wels, 1919-1939 yılları arasında Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) başkanlığını yapmış Alman politikacı. 1873'te Berlin'de doğdu. 1891'de SPD'ye katıldı. 1912'de Reichstag'a girdi ve milletvekilliği yapmaya başladı. 14 Haziran 1919'da SPD'nin lideri oldu. Wels önderliğindeki Almanya Sosyal Demokrat Partisi; Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) ve Almanya Komünist Partisi (KPD) ile beraber Weimar Cumhuriyeti dönemi Almanya'sının en önemli 3 partisinden biri olmuştu. Wels, komünistlere ve nasyonal sosyalistlere karşı bir propaganda yürütmekteydi, çünkü ona göre fazlasıyla radikal olan komünistler ve nasyonal sosyalistler cumhuriyetin varlığı için birer tehlikeydi. SPD Temmuz 1932, Kasım 1932 ve Mart 1933 seçimlerinde sırasıyla % 21.58, % 20.43 ve % 18.25 oranında oy alarak ana muhalefet konumunda yer aldı. 1933'te NSDAP'nin iktidara gelmesiyle çıkan Yetki Yasası'na karşı konuşma yapan tek Reichstag üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Otto Strasser</span> Alman Nazi politikacı

Otto Johann Maximilian Strasser, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin bir Alman politikacısı ve üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Partisi liderleri ve yetkilileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Nazi Partisinin liderleri ve yetkililerinin listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Altreich</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Altreich, 1871 yılında kurulan imparatorluk 22 monarşik devletin kurduğu federasyonu, üç cumhuriyetçi şehir devletini ve Alsas-Loren bölgesini ifade eden bölgesel terim. 1938'de Nazilerin Avusturya'yı işgali sonrasında 1937'de ilhak öncesi sınırları belirtmek için kullanılır. Daha yaygın anlamıyla Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı öncesi sınırları anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Diels</span>

Rudolf Diels, bir Alman devlet memuru ve 1933–34'te Gestapo'nun başıydı. SS-Oberführer rütbesini aldı ve Hermann Göring'in koruyucusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Wilhelm Bohle</span>

Ernst Wilhelm Bohle, 1933'ten 1945'e kadar Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin Dış Örgütü'nün lideriydi.

Nasyonal sosyalizm ideolojisinde sosyalizmin ne anlama geldiği veya neden bu ismin tercih edildiği, Naziler hakkında yapılan tartışmalara konu olmuştur. Sık görülen bir düşünceye göre; amaç sadece o dönem sosyalizm sözcüğünün popülerliğinden, işçi sınıfını olumlu biçimde etkilemesinden ve alt sınıfı partiye kazandırma isteğinden dolayı ideolojiye ve partinin ismine sosyalizmin entegre edildiğidir.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Prensi August Wilhelm</span>

"Auwi" lakaplı Prens August Wilhelm Heinrich Günther Prusya Viktor, Alman İmparatoru II. Wilhelm'in ilk eşi Schleswig-Holstein'lı Augusta Victoria'dan dördüncü oğluydu. Nazizmin ve Adolf Hitler'in güçlü bir destekçisiydi.