İçeriğe atla

Carl Philipp Emanuel Bach

Carl Philipp Emanuel Bach
Carl Philipp Emanuel Bach
Doğum8 Mart 1714
Weimar, Almanya
Ölüm14 Aralık 1788
Hamburg
MeslekMüzisyen, Besteci

Carl Philipp Emanuel Bach (d. 8 Mart 1714, Weimar - ö. 14 Aralık 1788, Hamburg), Alman besteci.

Johann Sebastian Bach'ın ve Maria Barbara Bach'ın beş oğlundan ikincisi olan Carl Philipp Emanuel Bach, klasik öncesi dönemin (pre-classical era) en önde gelen figürlerinden olup klasik dönemin en önemli kurucularından sayılır. Eserleri Rokoko ve Klasik dönemler kapsamında da incelenebilmektedir.

Hayatı ve çalışmaları

On yaşındayken babasının 1723'te kantörü olduğu Leipzig'deki Aziz Thomas Okulu'na (St. Thomas School) girdi ve aynı zamanda Leipzig (1731) ve Frankfurt(1735) üniversitelerinde hukuk eğitimine devam etti. 1738'de 24 yaşında hukuk derecesini aldı ve aynı andan hukuk kariyerini bir kenara bırakarak kendini tamamıyla müziğe adamaya kesin olarak karar verdi.

Birkaç ay sonra Prusya Kralı II. Friedrich tarafından (Friedrich'in prensliği zamanında), Sylvius Leopold Weiss'in referansıyla kraliyet hizmetine kabul edildi. Friedrich'in 1740'ta krallığa yükselmesiyle Carl Philipp kraliyet orkestrasının üyesi oldu. O dönemde Avrupa'nın en önemli klavye ustalarındandı ve 1731'den beri yazdığı eserler arasında 30 kadar sonat, harpsikord ve klavikord için konser parçaları bulunmaktaydı.

Berlin'de solo klavye için, Berlin Portreleri de dahil olmak üzere (en ünlüsü La Caroline'dir) çeşitli müzikal parçalar besteledi.

Ününü Kral Friedrich ve Büyük Württemberg Dükü için bestelediği iki sonatla sağlamlaştırdı ve 1746'da oda müzisyeni pozisyonuna yükseltildi.

Berlin'de kaldığı süre içinde, babasının etkilerinin diğer eserlerinde alışılmış olandan daha yoğun bir şekilde kendini hissettirdiği Magnificat (1749), Easter Kantatı (1756), birkaç senfoni, en azından üç şarkı seti, birkaç dini olmayan kantat ve diğer birkaç eser bestelemiştir. Ancak temel olarak klavye üzerine odaklanmış olup yaklaşık iki yüz sonat ve Mit veränderten Reprisen (1760-68) dahil olmak üzere diğer solo eserleri bestelemiştir. Klavye Enstrümanlarını Çalmanın Gerçek Sanatı Üzerine Deneme (Versuch über die wahre Art das Clavier zu spielen) (1753-62) adlı teorik inceleme eseri, 18. yy ortası müzik uygulamaları konusunda son derece aydınlatıcıdır. 1780 yılında üçüncü baskısına ulaşmış olan eser, besteciyi dönem Avrupa'sının önde gelen müzik kritiklerinden biri yapmıştır.

1768'de Hamburg'da Georg Philipp Telemann'dan Kapellmeister görevini devralmış, bu görevin etkisiyle kilise müziğine daha çok yönelmiştir. Sonraki yıl büyük güzelliğinin yanı sıra plan bakımından Felix Mendelssohn'un Elijah'ına benzerliğiyle de ilgiyi hak eden Die Israeliten in der Wüste oratoryosunu bestelemiştir. 1769 - 1788 arasında yirmiden fazla Passion, yetmişe yakın kantat, litani, motet ve diğer ayinsel eserler vermiştir. Aynı dönemde, enstrümantal kompozisyondaki dehası, Franz Joseph Haydn'ın kariyenin etkisiyle daha da gelişmiştir. 14 Aralık 1788'de Hamburg'da 74 yaşında ölmüştür.

Müzikal Stil ve Mirası

18. yüzyılın ikinci yarısı boyunca çok yüksek derecede ünlü bir şahsiyet olmuştur. Johann Christian Bach ile de yakınlığı bilinen Wolfgang Amadeus Mozart'ın Bach için "O baba, biz çocuklarıyız." dediği bilinmektedir. Ludwig van Beethoven onun dehasına büyük ve içten bir hayranlık beslemiştir. Bu konumunu büyük ölçüde, müzikal formun evriminde çok önemli bir dönemi işaret eden klavye sonatlarına borçludur. Stil berraklığı, anlatımdaki incelik ve dokunaklılık ve yapısal tasarımdaki özgürlük ve çeşitlilikle; İtalyan ve Viyana okullarından tümüyle kopmuş, bunun yerine, birkaç jenerasyon sonra yaygın olarak benimsenecek olan bir yaklaşımla döngüsel ve doğaçlamalı formlara yönelmiştir.

Soyut enstrümantal formların duygusal içeriğini derinleştirmiş ve modern anlamda piyano kullanım tarzının yaratılmasında nihai rol oynamıştır. Yapıtları içerik olarak buluşlarla, daha da önemlisi uç derecede bir öngörülemezlikle doludur ve tek bir yapıtının içinde bile geniş bir duygusal aralığa (gidiş-gelişlere) sahiptir. Lassus, Monteverdi ve Gesualdo'nun zamanından beri armonik rengi kendi için özgürce kullanan, belki de ilk önemli bestecidir. Böyle bakıldığında, Birinci Viyana Okulunun en önemli temsilcileriyle kıyaslanabilecek önemdedir. Kullandığı dramatik sonat stilinin Klasik dönem ustaları Haydn, Mozart ve Beethoven üzerinde çok güçlü etkisi vardır. Etkileri çağdaşlarıyla sınırlı kalmayıp, Felix Mendelssohn ve Carl Maria von Weber'e kadar uzanmaktadır.

Johannes Brahms C.P.E. Bach'a büyük saygı duymuş ve bazı yapıtlarını yeniden düzenlemiş olsa da, Robert Schumann'ın "Yaratıcı bir müzisyen olmasına rağmen babasının çok gerisinde kalmıştır." şeklindeki ünlü açıklamasının da gösterebileceği gibi, 19. yüzyıl boyunca adı önemsenmemiştir. Helmuth Koch'un 1960'larda senfonilerini yeniden keşfedip kayıtlarını yapmasıyla ve Hugo Ruf'un klavye sonatları kayıtlarını yapmasıyla, C.P.E. Bach'ın yeniden doğuşu başlamıştır.

Kaynakça

  1. - Machlis, Joseph and Forney, Kristine. 1995. The Enjoyment of Music - "An Introduction to Perceptive Listening", Norton
  2. - İngilizce Wikipedia

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ludwig van Beethoven</span> Alman klasik müzik bestecisi ve piyanist (1770–1827)

Ludwig van Beethoven, Klasik dönemden Romantik döneme geçiş sürecine büyük katkı sağlamış ve gelmiş geçmiş en ünlü ve en etkileyici bestecilerden biri olarak kabul edilen Alman piyanist ve bestecidir. 9 senfonisi, 5 piyano konçertosu, 32 piyano sonatı, 16 yaylı dörtlüsü ve hayatı boyunca yazdığı tek opera olan Fidelio en çok bilinen eserlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Georg Philipp Telemann</span> Alman Barok akımına bağlı müzisyen, besteci ve virtüöz

Georg Philipp Telemann, Alman müzisyen, besteci ve çeşitli enstrümanların virtüözü. Besteleri Alman barok stilindedir.

<span class="mw-page-title-main">George Frideric Handel</span>

Georg Friedrich Händel, müzik tarihine opera, oratoryo, kantata, düet gibi vokal eserleriyle geçen Alman klasik batı müziği bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Barok müzik</span> Avrupada 1580-1760 arasında biçimi ve müzik dilini etklemiş sanat anlayışı

Barok müzik, Batı Avrupa kökenli yaklaşık 1600 ile 1750 yılları arasında Batı klasik müziği'nin bir dönemi veya tarzıdır. Bu dönemi Rönesans müzik dönemi izledi, ardından Klasik dönem takip etti ve galant stili Barok ve Klasik dönemler arasındaki geçişi sağladı. Barok dönemi üç ana aşamaya ayrılmıştır: erken, orta ve geç. Zamanla örtüşecek şekilde bu üç dönem, geleneksel olarak 1580'den 1650'ye, 1630'dan 1700'e ve 1680'den 1750'ye dek olan süreçleri kapsar. Barok müzik, "klasik müzik" kanonu'nun önemli bir bölümünü oluşturur ve şu anda yaygın olarak çalışılmakta, çalınmakta ve dinlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Brahms</span>

Johannes Brahms Alman piyanist, orkestra şefi ve 19. yüzyılın ikinci yarısının en önemli Romantik dönem bestecilerindendir. Hamburg'da Lutheran bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve profesyonel yaşamının çoğunu Viyana'da geçirdi. Bazen Johann Sebastian Bach ve Ludwig van Beethoven ile müziğin "Üç B"sinden biri olarak gruplandırılır, bu yorum aslında on dokuzuncu yüzyıl orkestra şefi Hans von Bülow tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Haydn</span> Avusturyalı klasik müzik bestecisi

Franz Joseph Haydn Avusturyalı klasik müzik bestecisi. Hem Mozart’ı hem Beethoven’ı etkilemiştir. "Baba Haydn" olarak bilinir. En çok senfoni türündeki eserleriyle tanınır; bu türde 104 eser verdi. Kendisi gibi besteci olan Michael Haydn'ın ve tenor Johann Evangelist Haydn'ın ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Felix Mendelssohn Bartholdy</span> 19.yüzyılda Alman besteci,piyanist ve orgcu

Jacob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy, Alman müzisyen, besteci, piyanist, orgcu ve orkestra şefi.

<span class="mw-page-title-main">Wolfgang Amadeus Mozart</span> Avusturyalı piyanist ve bestekar

Wolfgang Amadeus Mozart veya vaftiz adıyla Johannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart, Klasik Batı Müziği'nde Klasik dönemin etkili ve üretken bestekârlarından biridir.

Oratoryo, 16. yüzyılın ikinci yarısında Roma'da ortaya çıkan, hem kiliseyle hem de tiyatroyla ilgili müzik türü. Lirik, epik ve dramatik türleri olan oratoryonun motet'le çile ile (paston), kantat ve kimi zaman da operayla yakınlığı vardır.

Senfoni, genellikle orkestralar için bestelenmiş uzun müzik yapıtıdır. "Senfoni" belirli bir biçimi ifade etmez. Her ne kadar çoğu senfoni, ilki sonat biçiminde olan dört bölümden oluşan titremsel (tonal) çalışmalardan olsa ve müzik kuramcıları sıklıkla "klasik" senfoninin yapısını böyle tanımlasa da, bu biçimin klasik ustaları kabul edilen Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart ve Ludwig van Beethoven'ın bestelediği bazı senfoniler bile bu kalıba uymaz.

<span class="mw-page-title-main">Füg</span> müzikte iki ya da daha fazla ses için bir kontrpuantal bir besteleme tekniği

Füg, müzikte iki ya da daha fazla ses için kontrpuantal bir besteleme tekniğidir. Başlangıçta sunulan bir konu farklı aralıklarda tekrarlanır ve bu durum eser boyunca sıklıkla devam eder.

Klasik Batı Müziği, kökeni Antik Yunan müzik kültürüne dayandırılan, daha sonra Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşüyle başlayan Orta Çağ ve Gotik dönemde çok sesliliğin gelişimiyle beraber daha da biçimlenmiş, kilise ve saray baskısı altında Rönesans'ın erken yüzyılında vokal polifoni çerçevesi içinde gelişmiş, Yüksek Rönesans ile beraber çalgı müziğinin de yükselişiyle içeriği bugünün klasik müzik olarak adlandırılan biçimleri ve teknikleriyle gelişimini sürdürmüş bir kurumsal müziğin, kilise baskısına direnen halk müziğinin dans ve şarkı biçimleriyle karşılıklı etkileşimi sonucu gelişimini sürdürmüş olan, uluslararası olarak kabul görmüş müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli ya da çok ezgili (polifonik) ve çok ritmli (poliritmik) olmasıdır.

Bu liste yaklaşık olarak 1730-1820 arasında bulunduğu kabul edilen Klasik müzik dönemi bestecilerinin sınıflandırılmış bir listesidir. Klasik müzik dönemi bestecilerinin en önemlileri arasında Wilhelm Friedmann Bach, Carl Philipp Emanuel Bach, Johann Stamitz, Joseph Haydn, Johann Christian Bach, Antonio Salieri, Muzio Clementi, Wolfgang Amadeus Mozart, Luigi Boccherini, Ludwig van Beethoven, Niccolò Paganini, Gioacchino Rossini ve Franz Schubert sayılabilir.

Sonat müzikte, tam olarak ve kantatın anlamına gelmektedir. Müzikal literatürde ise söylenen değil çalınan bir parçayı ifade eder. Müzik tarihi boyunca evrilmesi sonucu belirsizleşen terim, klasik çağ öncesi çeşitli biçimleri belirtir. Bir ya da iki çalgı için bestelenen, allegro, adagio, andante gibi türlü karakterlerde üç ya da dört bölümden oluşan, müzik eseridir. Sonatlar genellikle dört muvmanlı olan piyano, keman, viyolonsel gibi solo çalıgılarla, piyano eşliğinde yaylı ya da üflemeli çalgılardan birine yazılan kompozisyonlardır.

<span class="mw-page-title-main">Klavikord</span> müzik enstrümanı

Klavikord genellikle dikdörtgen biçiminde, metal telleri ve ses sayısı kadar tuşu olan klavyeli bir çalgıdır. Piyanonun atası sayılan klavikord, en güzel sesli çalgılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Muzio Clementi</span>

Muzio Clementi (d. 23 Ocak 1752, Roma - ö. 10 Mart 1832, Evesham, Worcestershire), modern piyano tekniğinin babası olarak anılan İtalyan asıllı İngiliz bestecidir. Mozart ve Beethoven gibi büyük bestecilerin çağdaşı olması, onun besteci olarak ününü gölgelemiş olsa da piyano müziği alanında özellikle de sonat formunun gelişiminde büyük yeri vardır. Clementi sonatinaları halen tüm dünyada piyano öğrencileri tarafından çalınmaktadır. Etkisi, çağının çok ötesine uzanmış bir sanatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Glenn Gould</span> Kanadalı piyanist ve besteci

Glenn Herbert Gould 20. yüzyılın en ünlü klasik müzik sanatçılarından olan Kanadalı piyanist. Özellikle Bach'ın klavye eserlerini yorumlarken gösterdiği teknik üstünlük ve polifonik müzik yapısını artiküle edebilme yeteneğiyle ünlendi.

Klasik Müziğin En Büyük 50 Parçası, Londra Filarmoni Orkestrası tarafından şef David Parry ile kaydedilen klasik eserlerden bir seçkidir. Londra'daki Abbey Road Studios, Royal Festival Hall ve Henry Wood Hall'da kaydedilen albüm, Kasım 2009'da dijital formatta ve 2011'de 4'lü CD set olarak yayınlandı. Klasik Müziğin En Büyük 50 Parçası 200.000'den fazla kopya sattı ve üç yılı aşkın süredir iTunes'daki en iyi 10 klasik albümden biri olarak geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Romantik müzik</span>

Romantik müzik, Batı Klasik müziğinde, genellikle Romantik dönem olarak adlandırılan 19. yüzyıl dönemiyle ilişkili stilistik bir harekettir. Yaklaşık 1800'den 1910'a kadar Avrupa'da öne çıkan entelektüel, sanatsal ve edebi hareket olan Romantizmin bir parçasıdır.

Müzikte opus sayısı, bestecinin o eseri yayınlamasının kronolojik sırasını belirtmek için bir müzik kompozisyonuna veya bir dizi kompozisyona atanan "eser numarasıdır". Opus numaraları benzer başlıklara sahip besteleri ayırt etmek için de kullanılır; tek bir çalışma için "Op" olarak, birden fazla esere atıfta bulunulduğunda "Opp." olarak kısaltılır. Opus numaraları her zaman kompozisyonun kronolojik sırasını göstermeyebilir. Örneğin, bestecinin ölümünden sonra yayınlanan bir eser var ise, gençlik dönemine ve hatta bestecinin ilk tamamladığı eserlerden biri olsa dahi, opus numarası olarak genellikle son sıralara yerleştirilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.