İçeriğe atla

Carl Bosch

Carl Bosch
Doğum27 Ağustos 1874(1874-08-27)
Köln, Almanya
Ölüm26 Nisan 1940 (65 yaşında)
Heidelberg, Almanya
MilliyetAlmanya
Mezun olduğu okul(lar)Berlin Teknik Üniversitesi
ÖdüllerNobel Kimya ödülü (1931)
Kariyeri
DalıKimya
Çalıştığı kurumlarBASF, IG Farben

Carl Bosch (d. 27 Ağustos 1874 - ö. 26 Nisan 1940) Nobel Ödülü bulunan Alman kimyager ve mühendis.[1] Endüstriyel kimya alanının öncülerindendir. Dünyanın en büyük kimya şirketi olan IG Farben'nin kurucusudur.

Hayatı

Gençlik yılları

Bosch Köln, Almanya'da doğdu. Babası tesisatçıdır.[2] Amcası Robert Bosch bujinin gelişmesine öncülük etmiştir. Carl, kariyerini metalürji mi yoksa kimya üzerine mi yapacağına emin değildi. Carl, Charlottenburg Teknik Koleji'nde (bugünkü adıyla Berlin Teknik Üniversitesi) okumuştur.

Heidelberg'deki Bosch'un mezarı
49°23′46″N 8°41′33″E / 49.396155°K 8.692567°D / 49.396155; 8.692567 (Site at Bergfriedhof und Jüdischer Friedhof or Mountain cemetery - Bergfriedhof Heidelberg)

Mirası

Haber-Bosch süreci bugün dünya nüfusunun yaklaşık üçte birinin beslenmesine vesile olmasına rağmen dünya üzerinde üretilen toplam enerjinin yüzde birden bir miktar daha fazlasını tüketir.[3] Ortalama olarak, bir insan vücudu içinde nitrojen'nin yarısı sentetiktir.[4] Bosch bir böcek, mineral ve mücevher koleksiyoncusuydu. Onun topladığı göktaşı örnekleri ve diğer mineral örnekleri Yale Üniversitesi'ne ödünç verildi. Ve daha sonrasında Smithsonian tarafından satın alındı.[5][6] Carl, amatör bir gök bilimci oldu. Göktaşı olan 7414 Bosch'a onun adı verildi.[7]

Fritz Haber ile birlikte Carl Bosch En Popüler Kimya Mühendisleri konu başlıklı oylamaya katıldı.[8]

Havadaki azotu yakalar ve amonyağa dönüştürür.[9]

Kaynakça

  1. ^ "Carl Bosch Biography". Nobel Foundation. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2008. 
  2. ^ Hager, Thomas (2008). The Alchemy of Air Harmony Books, New York. ISBN 978-0-307-35178-4.
  3. ^ Smil, Vaclav. Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production. Cambridge, MA: The MIT Press (2001)
  4. ^ BBC: Discovery - Can Chemistry Save The World? - 2. Fixing the Nitrogen Fix
  5. ^ "Biographical Archive: Carl Bosch (1874–1940)". The Mineralogical Record. 2009. 28 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2009. 
  6. ^ Meteorites in the Carl Bosch Collection of Minerals Yale University (1949). "Carl Bosch und die Naturwissenschaft". Geochimica et Cosmochimica Acta. 5 (6). ss. 299-300. Bibcode:1954GeCoA...5..299S. doi:10.1016/0016-7037(54)90037-X. 
  7. ^ Gerhard Lehmann; Jens Kandler; André Knöfel (27 Ekim 2004). "Amateurastronomen am Sternenhimmel". Amateure am Sternenhimmel. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2009. 
  8. ^ "Haber and Bosch named top chemical engineer". 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2012. 
  9. ^ "Feed the world". 20 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2012. 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linus Pauling</span>

Linus Carl Pauling, Amerikalı kuantum kimyageri ve biyokimyager. Ayrıca kristalografer, moleküler biyolog ve tıp araştırmacısı olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Otto Wallach</span> Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyager

Otto Wallach, Alman kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Victor Grignard</span> Fransız kimyager (1871 – 1935)

Victor Grignard, Fransız kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Staudinger</span> Nobel Kimya Ödülü sahibi Alman kimyager

Hermann Staudinger, plastiklerle ilgili çalışmaları sebebiyle 1953 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü almış olan Alman kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Werner</span>

Alfred Werner, Zürih Üniversitesi'nde profesör olan İsviçreli kimyager. 1913 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Werner, modern koordinasyon kimyasının temellerini atmıştır. Nobel Ödülü kazanan ilk inorganik kimya uzmanıdır ve 1973 yılına kadar Nobel Kimya Ödülü kazananlar arasındaki tek inorganik kimyager olmayı sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Fritz Haber</span> Alman kimyager

Fritz Haber Alman kimyager. 1918 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. I. Dünya Savaşı süresince klor ve diğer zehirli gazları geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle "kimyasal savaşın babası" olarak da tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Irwin Rose</span> Amerikalı biyolog (1926 – 2015)

Irwin A. Rose, Amerikalı biyolog. 2004 yılında "Ubikuitin-aracılı protein yıkımının keşfi" nedeniyle, Aaron Ciechanover ve Avram Hershko ile birlikte, Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Crutzen</span>

Paul Jozef Crutzen 1995 yılında Mario J. Molina ve F. Sherwood Rowland ile birlikte Nobel Kimya Ödülü kazanan Hollandalı atmosferik kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Akira Suzuki</span> Japon kimyager

Akira Suzuki, Japon kimyager ve 2010 Nobel Kimya Ödülü sahibi. Suzuki reaksiyonunu bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">George Olah</span> Macar kimyager (1927 – 2017)

George Andrew Olah, Macar-Amerikalı kimyager. Olah'a 1994 yılında Nobel Kimya ödülü verildi. Ayrıca ona Priestley Madalyası verilmiştir. En yüksek onur Amerikan Kimya Derneği tarafından verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">George H. Hitchings</span> 1988 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi Amerikalı hekim

George Herbert Hitchings Amerikalı hekim. 1988 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü James W. Black ve Gertrude Elion ile birlikte "ilaç tedavisine ilişkin önemli ilkeleri keşifleri için" kazanmıştır. Hitchings özellikle kemoterapi çalışmalarıyla bu ödüle hak kazanmıştır.

Donald James Cram Amerikalı kimyacı. 1987 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü Jean-Marie Lehn ve Charles J. Pedersen ile birlikte "yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirme ve kullanmaları için" kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jaroslav Heyrovský</span> Çek kimyager

Jaroslav Heyrovský, Çek kimyager. Heyrovský, Polarografik metodun kâşifi ve elektroanalitik metotun babası olarak kabul edilir. Bu çalışmalarıyla 1959 yılında Nobel Kimya Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cyril Hinshelwood</span> İngiliz kimyager (1897-1967; Nobel Kimya Ö. 1956)

Cyril Norman Hinshelwood, İngiliz kimyager, Nikolay Semyonov ile birlikte 1956 yılı Nobel Kimya Ödülü sahibi akademisyen. Özellikle kimyasal tepkime mekanizmaları üzerine çalışmalarıyla tanınmıştır. Hidrojen'in yanması, oksijen'in su oluşturması gibi zincir tepkimelerin tepkime hızı ve mekanizmaları üzerine araştırmalar yapmıştır. Son dönem araştırmaları daha sonra antibiyotik araştırmalarında kullanılacak bakteriyel hücre duvarlarında meydana gelen kimyasal değişiklikler üzerine olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Robert Woodward</span> Amerikalı kimyager (1917 – 1979)

Robert Burns Woodward Amerikalı organik kimyager. Birçok kişi tarafından yirminci yüzyılın önde gelen organik kimyageri olarak kabul edilir. Özellikle karmaşık doğal ürünlerin sentezi ve moleküler yapılarının belirlenmesinde çok önemli katkılarda bulunmuştur. Sentezlediği organik bileşiklerin arasında kolesterol ve kortizon (1951), striknin (1954) ve B12 vitamini'de (1971) bulunur. Aynı zamanda kimyasal reaksiyonların teorik çalışmaları üzerine Roald Hoffmann ile yakın çalışmıştır. Woodward 1965 yılında "organik sentez ile ilgili başarıları için" Nobel Kimya Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Arieh Warshel</span>

Arieh Warshel,, Bir İsrail-Amerikalı asıllı biyokimyacı ve biyofizikçidir. Kendisi Biyolojik moleküller ile ilgilenmeye başlamıştır. Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde okumuş ve 2013 yılında Nobel ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haber işlemi</span>

Haber-Bosch işlemi olarak da adlandırılan, Haber işlemi, yapay bir azot bağlanması işlemidir ve günümüzde amonyak üretimi için kullanılan ana endüstriyel yöntemdir. İşlem adını, 20, yüzyılın ilk on yılında geliştiren mucitleri Alman kimyagerler Fritz Haber ve Carl Bosch’tan almıştır. İşlem yüksek sıcaklıklar ve basınçlar altında bir metal katalizör kullanarak hidrojen (H2) ile atmosferik azot (N2)’u reaksiyonla amonyağa (NH3) dönüştürür:

<span class="mw-page-title-main">Kimyanın zaman çizelgesi</span>

Bu kimya zaman çizelgesi, maddenin bileşiminin ve etkileşimlerinin bilimsel çalışması olarak tanımlanan ve kimya olarak bilinen modern bilim hakkında insanlığın anlayışını önemli ölçüde değiştiren çalışmaları, keşifleri, fikirleri, icatları ve deneyleri listelemektedir.

ChemSpider, kimyasal maddelerin bir veritabanıdır. ChemSpider, Kraliyet Kimya Derneği'ne aittir.

<span class="mw-page-title-main">David MacMillan</span> Britanyalı kimyager

David William Cross MacMillan İskoç organik kimyager ve bilim insanı. Asimetrik organokataliz alanını kavramsallaştırmasına dair çalışmaları ile tanınmaktadır. MacMillan, Alman kimyager Benjamin List ile birlikte 2021 Nobel Kimya Ödülünü kazandı. Nobel Komitesi yaptığı açıklamada "asimetrik organokataliz" olarak bilinen, molekülleri oluşturmak için geliştirdikleri yeni yönteme dair çalışmaları nedeniyle ödüle layık görüldüklerini açıkladı.