Kuş; tüyleri, dişsiz gagaları, yumurtladıkları sert kabuklu yumurtalar yoluyla üreyen, yüksek metabolizma hızına sahip, dört odacıklı kalpleri ve hafif ama güçlü bir iskelet yapısına sahip, Aves sınıfını oluşturan sıcakkanlı omurgalı hayvanlar grubudur. Tüm dünyada yaygın olarak yaşayan kuşların boyutları arı sinek kuşunda 5 cm ila deve kuşunda 2,75 m arasında değişir. On bin kadar yaşayan kuş türü bulunur ve bunların yarısından fazlasını ötücü kuşlar oluşturur. Kuşların türlere göre farklılık gösteren kanatları vardır ve kanatsız olduğu bilinen tek grup kivi kuşu ve soyları tükenmiş olan moa ile fil kuşudur. Ön ayakların evrimleşerek kanatlara dönüşmesi kuşlara uçma yeteneği sağlamış ancak daha sonra yine evrimin devam etmesiyle penguenler, deve kuşları ve adalarda endemik olan bazı türler uçma yeteneğini kaybetmişlerdir. Kuşların sindirim ve solunum sistemleri de uçma yeteneğine uyum sağlamıştır. Özellikle deniz kuşları ve bazı su kuşları gibi kuşlar ayrıca evrimleşerek yüzme yeteneği de kazanmıştır.
Ötücü kuşlar (Passeriformes), kuşlar (Aves) sınıfından özel ses yapılarına sahip çok sayıda kuş türünü içeren takım. Oldukça kalabalık olan bu takımda 60'ın üzerinde aile bulunur. Ses kutuları çok iyi gelişmiştir. Vücut boyları, yapıları ve gagaları değişkendir. Ayak parmaklarından üçü arkaya diğerlerinden büyük olan parmak ise öne doğrudur. Genellikle ağaçlarda ve çeşitli diğer yerlerde yaptıkları yuvalarda yaşarlar. Yavrular yumurtadan çıktıkları zaman gözleri kapalıdır ve gagaları renklidir.
Palaeognathae kuşlar sınıfının ana alt sınıflarından birisidir. Struthioniformes, Rheiformes, Tinamiformes, Casuariiformes ve Apterygiformes takımlarını bir araya getirir. Bu alt sınıf içinde yaşayan 60 tür ile 5 familya ve 14 cinsi kapsar. Deve kuşları haricindeki diğer tüm takımlar Notopalaeognathae kladı içinde sınıflandırılır. Deve kuşları ise kendi alt kladlarına sahiptir.
Ötleğengiller ya da Sylviidae, ötücü kuşlar (Passeriformes) takımına bağlı bir kuş familyasıdır.
Gündüz yırtıcı kuşları veya kartalsılar, kuşlar (Aves) sınıfından gündüzcül yırtıcı kuşları kapsayan bir gayriresmi grup. Yaklaşık 290 türü kapsar. Daha önce tüm gündüz yırtıcı kuşları tek bir takımda (Falconiformes) sınıflandırılırdı. Artık Falconidae (doğangiller) familyası dışındaki tüm familyalar farklı takımlarda sınıflandırılmaktadır.
Pelikansılar ya da Pelecaniformes orta ve büyük boyda su kuşlarının oluşturduğu kuşlar sınıfına ait bir takımdır. Geleneksel olarak dört parmakları arasında perde bulunan tüm kuşları içeren takım olarak tanımlanmış olsa da bu tanım doğru değildir. Daha önceleri kullanılan kürek ayaklılar ya da kürek ayaklı kuşlar adlandırması da bu yanlış tanımlamadan gelir. Çoğunun boğazlarındaki deri tüysüzdür ve burun delikleri işlevi olmayan yarıklar hâline dönüşmüş ve bu nedenle ağızdan soluma yapmaktadırlar. Balık, kalamar benzeri deniz hayvanlarıyla beslenirler. Koloniler hâlinde yuva yaparlar ancak bireysel çiftler tek eşlidir. Yavruları yumurtadan tüysüz ve gözleri açılmamış olarak çıkar, bakıma ihtiyaçları vardır.
Pycnonotidae, Passeriformes takımına bağlı Afrika'da ve tropikal Asya'da yerleşim gösteren bir kuş familyasıdır.
Falconiformes, halen mevcut Falconidae (doğangiller) familyası ile birlikte birkaç Paleojen türünü içeren bir kuş takımıdır. Geleneksel olarak diğer gündüz yırtıcı kuşları Cathartidae, Sagittariidae, Pandionidae ve Accipitridae familyaları da Falconiformes takımı içinde sınıflandırılırdı. 2008 yılından beri yayımlanan çeşitli genomik araştırmalar ise Avustralaves kladının varlığını öne sürdü. Avustralaves kladı içinde Falconiformes'in en yakın akrabası Psittacopasserea kladıdır ve birlikte Eufalconimorphae kladını oluştururlar.
Kuşların evrimi, Jura döneminde başlamış, en eski kuşlar Paraves adlı bir teropod dinozor kladından evrimleşmiştir. Kuşlar, biyolojik olarak Aves sınıfında yer alır. Yaklaşık 150 yıl önce, Geç Jura dönemine yaşamış theropod cinsi dinozor Archaeopteryx lithographica, uzun bir süre en eski kuş olarak kabul edilmiştir. Modern soy bilimciler, kuşları bir dinozor kladı olan Theropoda'ya dahil etmiştir. Yaygın kanıya göre, Aves ve yakın akrabası olan Timsahlar takımı, Archosauria (arkozor) olarak bilinen bir "sürüngen" kladının yaşayan tek üyeleridir. 66 milyon yıl önce yaşanan Kretase-Tersiyer yok oluşundan dört farklı kuş soyu hayatta kaldı ve deve kuşlarına ve akrabalarına (Paleognathae), ördeklere ve akrabalarına (Anseriformes), uçamayan kümes hayvanlarına (Galliformes) ve "modern kuşlara" (Neoaves) hayat verdi.
Papağansılar, tropikal ve subtropikal bölgelerin büyük bir bölümünde bulunan, Psittaciformes takımını oluşturan, 387 türü günümüzde yaşayan 402 tür kuştur. Takım üç üst familyaya ayrılır: Psittacoidea, Cacatuoidea ve Strigopoidea. Genel olarak pantropikal bir dağılıma sahip olan papağanların bazı türleri Güney yarımkürede ılıman bölgelerde de yaşar. Papağanlarda en büyük çeşitlilik Güney Amerika ve Avustralasya'da görülür.
Gerçek papağanlar, Papağansılar biyolojik takımının üç üst ailesinden biri olan Psittacoidea üst ailesini oluşturan yaklaşık 350 türden oluşan renkli, uçabilen, kanca gagalı, genellikle otobur kuşlar. Gerçek papağanlar dünyada yaygın bir biçimde gözlenebilir; Meksika, Orta ve Güney Amerika, Sahra Altı Afrika, Hindistan, Güneybatı Asya, Avustralya ve doğusunda Pasfik Okyanusu'nun ötesinde Polinezya'da yaşayan türleri vardır. Gerçek papağanlar altında loriket, Amazon papağanı, jako ve muhabbet kuşu en bilinen türlerdir.
Accipitriformes, atmaca, şahin, kartal, akbaba ve çaylak da dahil olmak üzere gündüzcül çoğu yırtıcı kuşu içinde barındıran bir kuş takımıdır. Ancak doğanlar (Falconidae) bu gruba dahil değildir.
Mesitornithidae içinde yer aldığı Mesitornithiformes takımı ile birlikte Columbiformes ve Pterocliformes takımlarının oluşturduğu Columbimorphae kladında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Küçük boyutlu uçamayan ya da çok zayıf uçma yeteneğine sahip, Madagaskar'a endemik kuşlardır.
Calyptomenidae, Afrika, Malay Yarımadası ve Borneo'da bulunan, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. İki cins içinde altı türü bulunur.
Tyrannides, Amerika'ya endemik kuşlardan oluşan, Passeriformes takımında yer alan bir kladtır. Bu grup içinde yer alan 11 familya, Furnariida ve Tyrannida kladlarında sınıflandırılır. Aşağıda listelenen familyalar International Ornithologists' Union (IOC) tarafından tanınan familyalardır.
- Pipridae
- Cotingidae
- Tityridae
- Tyrannidae
- Melanopareiidae
- Conopophagidae
- Thamnophilidae
- Grallariidae
- Rhinocryptidae
- Formicariidae
- Furnariidae
Cotingidae (kotingagiller), Orta Amerika'da ve Güney Amerika'nın tropikal bölgelerinde bulunan kuşlardan oluşan, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Ormanlarda ve orman kenarlarında yaşayan bu kuşlar asıl olarak meyvecildir. Hepsinin ucu kanca şeklinde geniş gagaları, uçları yuvarlak kanatları ve güçlü bacakları vardır. Boyları Pipreola chlorolepidota türünde 12–13 cm.'den Cephalopterus ornatus türünde 48–51 cm'ye kadar değişir.
Malaconotoidea Passeriformes takımında yer alan bir kuş üst familyasıdır. Afrika ve Avustralya'ya dağılmış hepçil ve etçil kuşlardan oluşur. 2004 yılında Cacraft ve meslektaşları tarafından tanımlanmış bir kladtır.
Messelastur, Messelasturidae familyasından, soyu tükenmiş bir kuş cinsidir. Almanya'nın Eosen dönemine tarihlenen Messel çukurundan bilinmektedir. Papağanlar (Psittaciformes), ötücü kuşlar (Passeriformes) ve doğanların (Falconiformes) bulunduğu Eufalconimorphae'nin bazal üyelerinden biri olduğu kabul edilir.
Macrosphenidae, Passeriformes takımında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. İçinde bulunan türlerin çoğu önceden Sylviidae familyasında sınıflandırılırken bir tür Timaliidae familyası içindeydi. Sylvioidea üst familyası içinde bulunan türler üzerinde yapılan bir dizi moleküler inceleme sonucunda artık Macrosphenidae familyasında sınıflandırılan türlerin Sylviidae familyasının bir parçası olmadığı ve tüm Sylvioidea kladının bir bazal kolu olduğunu gösterdi. Bazı taksonomi otoriteleri bu familyanın tamamını Hyliidae familyası içine alır.
Accipitrimorphae, Cathartiformes ve Accipitriformes takımlarını içeren bir yırtıcı kuş kladıdır. DNA temelli sınıflandırma ve NACC ile IOC sınıflandırmaları Yeni Dünya akbabalarını Accipitriformes'e dahil eder, ancak SACC, Yeni Dünya akbabalarını Cathartiformes adlı ayrı bir takım olarak sınıflandırır. Yeni Dünya akbabalarının yerleştirilmesi 1990'ların başından beri belirsizdir.
