İçeriğe atla

Caracalla Yazıtı

.
Caracalla yazıtının bulunduğu kaya

Caracalla yazıtı (Gülek yazıtı ve İskender yazıtı da denilmektedir) Toros Dağlarında yer alan bir kaya yazıtıdır. Halk arasında İskender yazıtı olarak bilinirse de, aslında Büyük İskender'in ölümünden beşyüz yıl sonra sonra, Roma İmparatorluğu döneminde yazdırılmış bir yazıttır.

Yerleşim

37°17′08″K 34°47′10″D / 37.28556°K 34.78611°D / 37.28556; 34.78611 koordinatlarındaki yazıt Mersin ili Tarsus ilçesi sınırları içinde ve otoyol parkuru doğusunda yer alır. Otoyol inşaatından önce D.750 devlet karayolundan görülen yazıt yolun yükseltilmesi sonucu şu anda çukurda kalmışsa da, yoldan bir merdivenle inme imkânı vardır.

Tarihi

Büyük İskender (MÖ 331-323) İssos Savaşından önce, Gülek Boğazından geçmişti. Yazıta halk arasında İskender yazıtı adı verilmesinin sebebi budur. Ancak gerçekte yazıt Büyük İskender'in ölümünden beş yüz yıl sonra, Roma İmparatoru Caracalla olarak da bilinen Lucius Septimius Bassianus (198-217) tarafından yazdırılmıştır. Caracalla 216 yılında Part İmparatorluğuna karşı bir sefer yaparken, İskender gibi Gülek boğazından geçmiş ve kitabeyi de ordusunun geçişi için yol yaptırırken yazdırmıştı.[1]

Metin

Latince metnin Türkçesi şöyledir:[2]

İmparator Caesar Marcus Antoninus kutsal vefalı yenilmez Empreror Caesar Marcus Antoninus bu dağları kazarak bu yolu yaptırdı.

Metnin altında Yunanca bir de sınır uyarısı vardır. Buna göre kitabenin kuzeyi Kapadokya, güneyi de Kilikya'dır.

Kaynakça

  1. ^ "Mersin Kültür Müdürlüğü sayfası". 9 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2019. 
  2. ^ Semihi Vural: Anadolu'nun Kapısı Gülek, 978-605-5274-07-8 p.74

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gülek Boğazı</span> İç Anadoluyu Akdenize bağlayan bir dağ geçidi.

Gülek Boğazı, Mersin ilinin Tarsus ilçesi sınırlarında bulunan ve Akdeniz Bölgesi ile İç Anadolu Bölgesi arasında bağlantıyı sağlayan Toros Dağları üzerindeki geçittir. Pozantı - Tarsus parkurundaki 21 no.lu otoyol bu geçitten geçer. Kuzeyden Çukurova'ya iniş yönünde rakımı Akçatekir çıkışında ~ 1.125 metredir. Ortalama rakımı 1.050 metre olan geçit güneyde ~ 828 metre rakımda sona erer. Bu nokta karasal iklimin sona erdiği yerdir. Çukurova'nın kuzey sınırını oluşturur. Boğazın Kuzey Kesiminde Kadir Hanı, Güney Kesiminde ise Körali Hanı bulunur. Boğaz içinde Roma İmparatoru Caracalla'nın yazıtı bulunur. Ayrıca Kadir Hanı mevkiindeki "Buyduran Pınarı" soğukluğu ile tarihsel üne sahip bir pınardır. Boğazın kuzey yamacında kar tutarken güney yamacı Akdeniz iklimi ve bakının etkisiyle pek kar tutmaz.

<span class="mw-page-title-main">Monumentum Ancyranum</span> Res Gestae Divi Augustinin Ankarada bulunan kopyası

Monumentum Ancyranum veya Ankara Anıtı; Res Gestae Divi Augusti'nin Ankara'daki Augustus Tapınağı'nın duvarlarına kazınmış olan ve metnin dünya üzerinde bilinen en eksiksiz kopyasıdır. İlk Roma İmparatoru olan Augustus'un yaptığı işleri anlatan yazıt, 14 Ekim 1972 tarihinde tapınakla birlikte tescillenerek birinci derece kültür varlığı ilan edilmiştir. Orijinali kayıp olmakla birlikte; diğer kopyaları Isparta'daki Antiokheia ve Apollonia antik kentlerinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Caracalla</span>

Lucius Septimius Bassianus,, Caracalla olarak da bilinen, 211 – 217 yılları arasında tahta çıkmış Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Septimius Severus</span> Roma imparatoru

Septimius Severus, sadece Severus olarak da anılır, 193'ten 211'e kadar Roma imparatoruydu. Afrika eyaletinin Leptis Magna şehrinde doğdu. Afrika kökenli ilk Roma imparatorudur. Marcus Aurelius ve Commodus'un hükümdarlıkları döneminde devlet kademelerinde yükseldi. Beş İmparator Yılı'nda İmparator Pertinax'ın ölümünü takiben Severus gücü ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Marcus Aurelius</span> Roma imparatoru

Marcus Aurelius Antoninus Augustus, 161 - 180 yılları arası Roma imparatoru ve Stoacı bir filozoftur. Beş İyi İmparator denilen hükümdarların sonuncusu olan Nerva-Antoninus Hanedanının üyesiydi ve MÖ 27'den MS 180'e kadar süren Roma İmparatorluğu için göreceli bir barış, sakinlik ve istikrar dönemi 96 - 180 yılları arasında görev yapan Pax Romana'nın son imparatoruydu. 140, 145 ve 161 yıllarında Roma konsülü olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Antoninus Pius</span> Roma İmparatoru

Titus Aurelius Fulvus Boionius Arrius Antoninus Pius, 138-161 yılları arasında Roma imparatorudur. Beş İyi İmparator'un dördüncüsü olup Aurelii gens'ine bağlıdır. Augustus'un hükümdarlığından sonra en uzun süre imparatorluk yapan kişidir. MS 135-136 yılları arasında Asia proconsullüğü yapmıştır ve burada parlak bir yöneticilik göstermiştir. Hadrianus muhtemelen bu nedenle onu elli bir yaşında evlat edinmiş ve vârisi ilan etmişti. Lâkabı Pius'u selefi Hadrianus'u tanrılaştırmak için senatoya yaptığı baskı sebebiyle tahta çıktıktan sonra almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yaşlı Faustina</span>

Annia Galeria Faustina ya da Yaşlı Faustina,. Roma İmparatoriçesi, Roma İmparatoru Antoninus Pius'un karısı ve Roma İmparatoru Marcus Aurelius'un teyzesi.

<span class="mw-page-title-main">Annia Galeria Faustina</span>

Annia Galeria Faustina veya Genç Faustina, Roma İmparatoru Antoninus Pius ile İmparatoriçe Yaşlı Faustina'nın en küçük kızı, İmparator Marcus Aurelius'un karısıdır. İkizler Commodus ve Antoninus'la Lucilla'dan hariç on çocuğun daha annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Commodus</span> Antik Roma imparatoru

Marcus Aurelius Commodus Antoninus, 177'den 192'ye kadar hüküm sürmüş bir Roma imparatoru. Babası Marcus Aurelius ile birlikte 177'den babasının 180'deki ölümüne kadar görev yapmış, daha sonra öldürülene kadar tek başına hüküm sürmüştür. Onun hükümdarlığı genellikle Roma İmparatorluğu tarihinde barış ve refahın altın çağının sonu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hadrianus</span>

Publius Aelius Traianus Hadrianus, 117 ile 138 yılları arasında Roma imparatoruydu. Hadrianus, Hispania Baetica'da bir İtalik yerleşim yeri olan ve İspanya'daki modern Sevilla'ya yakın olan Italica'da doğdu. Aelia gensinin kolu olan Aeli Hadriani, doğu İtalya'daki Hadria kasabasından geliyordu. Nerva-Antoninus hanedanının bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Macrinus</span>

Marcus Opellius Macrinus, 217 ve 218 yılları arasında 14 aylık Roma imparatoru. Macrinus, Afrika'daki Roma eyaleti Mauretanya'dan gelen ilk Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Lucius Verus</span> Roma İmparatoru

Lucius Ceionius Commodus Verus Armeniacus, Lucius Verus olarak bilinen, 161 yılından ölümüne kadar Marcus Aurelius'la birlikte (161-180) müşterek imparatorluk yapan Roma imparatoru.

Pater Patriae, Latincede "Vatanın Babası" anlamına gelen ve Roma İmparatorluğu döneminde verilen bir onur unvanıdır. Ayrıca Parens Patriae şeklinde de kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Narlıkuyu</span>

Narlıkuyu, Mersin ilinde turistik bir koy ve bu koy çevresinde 1990'lı yıllarda kurulan belediyedir. Orta çağ'daki adı Porto Calamie şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Gülek, Tarsus</span> Tarsus mahallesi

Gülek, Mersin ilinin Tarsus ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahallenin nüfusu 2016 yılı TÜİK adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre 1.768 kişiden oluşmaktadır. O-21'de bulunan Gülek Tüneli, ismini buradan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya'daki Roma yolu</span>

Kilikya'daki Roma yolu, bir Roma yolunun Mersin ilindeki parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gülek Kalesi</span> Mersin, Türkiyede bir kale

Gülek Kalesi Mersin ilinde bir kale örenidir.

<span class="mw-page-title-main">Olba Krallığı</span>

Olba Krallığı veya Olba Tapınak Devleti, ilk çağda Mersin ilinde kurulmuş bir devlettir. Küçük bir devlet olan Olba Krallığı tarihinin büyük kısmını çevredeki Selevkos ve Roma İmparatorluğu gibi güçlü devletlerin vasalı olarak geçirmiştir. Günümüzde bu devletin izleri Mersin ilindeki yoğun antik eserlerde görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Paşa Tabyaları</span>

İbrahim Paşa Tabyaları Toros Dağlarında Gülek Boğazına hakim bir noktada inşa edilmiş bir grup tabyadır.

<span class="mw-page-title-main">Sinap Kalesi</span> Mersin ilinde yer alan bir orta çağ kalesi

Sinap Kalesi Mersin ilinde yer alan bir orta çağ kalesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.