İçeriğe atla

Caput Mundi

İmparatorluğun bölgesel genişlemesinin doruğunda imparatorluk başkenti Roma'nın haritası

Caput Mundi, motamot "dünyanın önderi" anlamına gelen Latince bir deyiştir, buna göre Roma Caput Mundi Roma dünyanın başkenti anlamına gelir ve Roma kentine tarihi boyunca verilen birçok lakaptan biridir.[1]

Deyiş, önce Cumhuriyet ve İmparatorluğun başkenti, daha sonra da Katolik Kilisesi'nin merkezi olarak şehrin kalıcı gücüyle ilgilidir.[2]

İlk ne zaman kullanıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte Roma, MÖ 1. yüzyılda şair Ovidius tarafından bu şekilde adlandırılmıştır.[3]

"Sonsuz Şehir" ve "Yedi Tepeli Şehir" ile birlikte Caput Mundi, Roma şehrini ifade etmek için en yaygın kullanılan adlardan biri olarak kaldı.[4]

Anlam

Via dei Fori Imperiali, Via della Conciliazione ve Via del Corso. Antik Roma terimi "İmparatorların Roma'sına" gönderme yapar, İkinci Roma terimi, "Papaların Roma'sına" gönderme yapar ve üçüncü Roma ise "Halkın Roma'sı" İtalya'nın başkenti Roma'yı işaret eder.[5]

Roma Caput Mundi, "Roma'nın dünyanın başkenti" anlamına gelen Latince bir deyimdir, İtalyancası "Roma Capitale del mondo" (kelimenin tam anlamıyla: "dünyanın başı").[6] Bilinen dünyanın (Avrupa, Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya) Klasik Avrupa anlayışından kaynaklanır. Roma'nın antik dünyadaki etkisi, Cumhuriyet Güney Avrupa ve Kuzey Afrika'ya yayıldıkça MÖ 2. yüzyılda artmaya başladı. Sonraki beş yüzyıl boyunca Roma, bilinen dünyanın (geleneksel Greko-Romen coğrafyasının) çoğunu yönetti ve bu dönemde dünyanın en büyük şehri olarak hizmet etti. Roma'nın yerel dilinin (Latince) kültürel etkisi, Roma sanatı, mimarisi, hukuku, dini ve felsefesi gibi önemliydi. Roma İmparatorluk şehri, takma adını Caput Mundi olarak benimsedi ve bunu Antik Roma'nın ve Roma Katolik Kilisesi'nin kalıcı bir gücünün algısına bağladı.[7][8][9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Una storia di grandezza - i soprannomi di Roma". Valle delle Radici (İtalyanca). 6 Aralık 2021. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023. 
  2. ^ "caput mundi in Vocabolario - Treccani". www.treccani.it (İtalyanca). 18 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Le strade portano tutte a Roma Capitale: "Caput Mundi"". IL POPOLO (İtalyanca). 26 Nisan 2019. 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ "Soprannomi di alcune città italiane". Milanofree.it (İtalyanca). 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ "Rome Seminar". 4 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Dictionary of Latin Phrases and Proverbs: C". Latin-phrases.co.uk. 7 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2012. 
  7. ^ Understanding China Today: An Exploration of Politics, Economics, Society, and International Relations. Springer. 2017. s. 320. ISBN 9783319296258.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ Christianity: Religions of the Wold. Infobase Publishing. 2009. s. 139. ISBN 9781438106397.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ Rome in America: Transnational Catholic Ideology from the Risorgimento to Fascism. Univ of North Carolina Press. 2005. ISBN 9780807863411.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roma</span> Roma iline bağlı komün (Lazio, İtalya)

Roma veya Roma komünü, İtalya'nın, Lazio bölgesinin ve aynı zamanda Roma ilinin başkentidir. Roma hem şehir hem de özel komün statüsü taşır. Tiber ve Aniene nehirleri arasında ve Akdeniz'e yakındır. Yaklaşık 2,7 milyon nüfuslu şehirde, Katoliklerin ruhani lideri Papa'nın yaşadığı bağımsız devlet Vatikan da yer almaktadır. Bu sebeple Roma'ya bazı kaynaklar tarafından iki devletin başkenti de denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Petrus</span> İsanın 12 havarisinden biri ve geleneğe göre 1. Katolik Kilisesi papası (MÖ 1-MS 65)

Simun Petrus, İsa'nın on iki havarisinden biridir. İsa'nın diğer bir havarisi olan Andreas'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık tarihi</span> Büyük Britanya tarihi

Birleşik Krallık tarihi, 18. yüzyılın başlarında Birlik Antlaşması ve Birlik Yasaları ile başlar. Birleşik Krallık'ın çekirdeği, 1707'de İngiltere ve İskoçya krallıklarının siyasi birliği yoluyla Büyük Britanya adlı yeni bir üniter devletin kurulmasıyla oluştu. Tarihçi Simon Schama, bu yeni Büyük Britanya devleti hakkında şunları söylemiştir:

Düşmanca bir birleşme olarak başladı, ancak dünyanın en güçlü ve sağlam birliğine dönüştü... Bu Avrupa tarihindeki en hayret verici dönüşümlerden biriydi.

Shelly-Ann Fraser-Pryce OD, OJ, 60 metre 10 metre 200 metre'de yarışan Jamaikalı atletizm sprinter. Tüm zamanların en büyük sprinterlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Muhteşem Yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu Padişahı I. Süleyman'ın ve Hürrem Sultan'ın hayatı, Hürrem Sultan'ın evlatları için giriştiği taht mücadelesi ve saray hayatı üzerine kurgulanmış Türk yapımı tarihi ve kurgu türündeki televizyon dizisi. Senaristliğini, 10 Nisan 2012'deki ölümüne dek Meral Okay, sonrasında ise Yılmaz Şahin yazmış, yönetmenliğini ise Taylan Biraderler üstlenmiştir.

Hristiyanlık tarihi, İsa ile havarilerinden bu yana Hristiyanlık dininin tarihidir. Hristiyanlık, İsa'nın yaşamıyla öğretilerine bağlı tek tanrılı bir dindir.

Andrea Santoro, Türkiye'de Katolik Kilisesi'nin Fidei dönüm misyoneri üyesi olarak görev yaptığı Trabzon'daki Santa Maria Katolik Kilisesi'nde öldürülen bir Roma Katolik rahibiydi. Bu Türkiye'de nefret suçlarına dikkat çeken Ermeni gazeteci Hrant Dink cinayeti ve Zirve Yayınevi cinayetleri ile birlikte gündeme gelen olaylardan biriydi. Santoro'yu öldüren zanlının kendi ifadelerine göre Danimarka Karikatür Krizinden etkilendiği bilinmektedir.

Muhteşem Yüzyıl Kösem isimli Türk televizyon dizisinin bölümleri listesi. Dizi, 2 sezondan ve toplam 60 bölümden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Assisili Francesco Bazilikası</span>

Assisili Fransis Papalık Bazilikası, Orta İtalya'da, Umbria bölgesinde yer alan ve Assisili Fransis'in doğduğu ve öldüğü kasaba olan Assisi'de yer alan bir Roma Katolik Friars Minor Conventual düzeni ana kilisesidir. Bazilika, İtalya'daki Hristiyanlar için önemli bir hac noktasıdır. 2000 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyet Meydanı (Roma)</span> Romada meydan

Cumhuriyet Meydanı, İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan yarı dairesel bir meydandır. Meydan, Viminal Tepesi'nin zirvesinde yer almakta olup 1960 yılına kadar Esedra Meydanı adıyla bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Rus kültürü</span>

Rus kültürü milletin tarihi, coğrafi konumu ve engin genişliği, dini ve sosyal gelenekleri ve Batı etkisi ile oluşturulmuştur. Rus yazarlar ve filozoflar Avrupa düşüncesinin gelişmesinde önemli bir rol oynamışlardır. Ruslar ayrıca klasik müziği, baleyi, sporu, resmi, ve sinemayı da büyük ölçüde etkilemişlerdir. Rus ulusu ayrıca bilim ve teknolojiye ve uzay araştırmalarına öncü katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma mutfağı</span>

Antik Roma mutfağı, uygarlığın var olduğu süre boyunca büyük ölçüde değişti. Beslenme alışkanlıkları, krallıktan cumhuriyete ve en sonunda da imparatorluğa yol açan siyasi değişikliklerden ve Romalıları birçok kültürün mutfak alışkanlıklarına ve pişirme yöntemlerine maruz bırakan imparatorluğun muazzam ölçüdeki genişlemesinden etkilendi.

<span class="mw-page-title-main">Oskanca</span>

Oskanca, Güney İtalya'da konuşulmuş soyu tükenmiş bir Hint-Avrupa dilidir. İtalik dillerin Osko-Umbriya veya Sabel koluna mensuptur. Oskanca bu sebeple Umbriyacayla yakın akrabadır.

Anita Raja (1953), İtalyan çevirmen ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Nasone</span>

Nasone, fontanella olarak da adlandırılan ve Roma, İtalya'da bulunan bir çeşme türüdür. Kelimenin tam anlamıyla "büyük burun" anlamına gelen bu çeşmeler, adlarını ilk kez piyasaya çıktığı 1870'lerde karakteristik tasarımlarından almıştır. Roma'da vatandaşlara ve turistlere ücretsiz içme suyu sağlayan yaklaşık 2.500-2.800 nasoni vardır.

Hırvatistan'da 600 yıldan fazla bir süredir Romanlar yaşamaktadır ve çoğunluğu ülkenin kuzey bölgesine yerleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Drag king</span>

"Drag king"ler çoğunlukla erkeksi drag giysileri giyen ve bireysel veya grup rutininin bir parçası olarak erkek cinsiyet klişelerini kişileştiren kadın performans sanatçılarıdır. Tipik bir drag gösterisi, dans, oyunculuk, stand-up komedi ve şarkı söylemeyi, canlı veya önceden kaydedilmiş parçalarla dudak senkronizasyonunu içerebilir. Drag kralları genellikle abartılı bir şekilde maço erkek karakterler olarak oynarlar, inşaat işçileri ve rapçiler gibi marjinalleştirilmiş erkeklikleri tasvir ederler ya da Elvis Presley, Michael Jackson ve Tim McGraw gibi erkek ünlüleri taklit ederler.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Dua Kitabı</span>

Katolik dua kitabı Hristiyanlıkta kanonik saatlerde dua etmek için kullanılan bir litürjik kitaptır. Genellikle yedi sabit ibadet vaktinde okunur.

Carmina Burana; Carl Orff tarafından 1935 ve 1936'da bestelenmiş ve orta çağ koleksiyonu Carmina Burana'dan 24 şiire dayanan bir kantattır. Tam Latince başlığı Latince: Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis. İlk kez 8 Haziran 1937'de Oper Frankfurt tarafından sahnelendi. Catulli Carmina ve Trionfo di Afrodite'i de içeren müzikal bir üçlü olan Trionfi'nin bir parçasıdır. Parçanın ilk ve son bölümlerine "Latince: Fortuna Imperatrix Mundi" adı verilir ve "O Fortuna" ile başlar.

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter Optimus Maximus Tapınağı</span> Romada tapınak

Jüpiter Capitolinus Tapınağı olarak da bilinen Jüpiter Optimus Maximus Tapınağı, Türkçe :, Capitol Tepesi'nde yer alan, Antik Roma'daki en önemli tapınaktı. Çok sayıda türbenin, sunağın, heykelin ve zafer takının sergilendiği bir bölge olan Capitolina Bölgesi ile çevriliydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.