İçeriğe atla

Cannon Lake (mikroişlemci)

Cannon Lake (önceden Skymont), Intel'in Kaby Lake mikromimarisinin 10 nm'ye indirilmiş versiyonu için kod adıdır. Cannon Lake, bir devre küçültme olarak Intel'in yarı iletken üretiminde "Üretim İşlemi-Mimari-Optmizasyon" (Process-Architecture-Optimization) uygulama planındaki yeni üretim işlemidir.[1] Cannon Lake işlemciler, AVX-512 komut kümesi bulunan ilk ana akım işlemcilerdir.

Intel, Cannon Lake piyasaya çıkmadan önce Coffee Lake kod adında başka bir 14 nm üretim işlemi revizyonunu satışa çıkarmıştır.[2]

Cannon Lake'in halefi, Intel'in Üretim İşlemi-Mimari-Optimizasyon modelinde (Process-Architecture-Optimization Model) mimari aşamasını temsil eden Sunny Cove mikromimarisinden temel alan Ice Lake'tir.[3][4]

Tasarım geçmişi ve özellikler

Cannon Lake'in ilk olarak 2015[5]-2016'da piyasaya sürülmesi bekleniyordu ancak bu işlemcinin piyasaya sürülmesi 2018'e ertelenmiştir.[6] Intel, CES 2017'de bilinmeyen bir Cannon Lake işlemcisi bulunan bir dizüstü bilgisayar göstermiş[7][8] ve Cannon Lake'ten temel alan ürünlerin en erken 2018'de piyasaya çıkacağını duyurmuştur.

Intel, CES 2018'de mobil Cannon Lake işlemcilerini 2017'nin sonunda üreticilere teslim etmeye başladığını ve üretimi 2018'de arttıracağını duyurmuştur.[9][10][11]

Intel, 26 Nisan 2018'de 2018'in 1. çeyreğindeki kendi mali sonuçlarıyla ilgili raporunda 2018'de az miktarda 10 nm ürün satışı yaptığını belirtmiş ve 10 nm seri üretiminin 2019 yılına gecikeceğini tahmin etmiştir.[12] Intel, Temmuz 2018'de Cannon Lake seri üretiminin tekrar 2019'un 2. çeyreğinin sonuna ertelendiğini duyurmuştur.[13]

Hyper-Threading (SMT) ve Turbo Boost özellikleri bulunan ancak entegre grafik işlemcisi bulunmayan bir çift çekirdekli işlemci olan Intel Core i3-8121U adında Cannon Lake işlemcisi bulunan ilk dizüstü bilgisayar, Mayıs 2018'de oldukça sınırlı sayıda satışa çıkarılmıştır.[14][15]

Intel, 16 Ağustos 2018'de iki yeni NUC modelinde 10 nm Cannon Lake-U i3-8121U işlemcisi kullanılacağını duyurmuştur.[16] Bu modeller, Kasım 2018'in sonunda daha kolayca bulunur hale gelmiştir.

Intel; 28 Ekim 2019'da i3-8121U'yu ve Cannon Lake işlemcileri bulunan Crimson Canyon NUC'u satıştan kaldıracağını, siparişlerin 27 Aralık'a ve teslimatların 28 Şubat 2020'e kadar devam edeceğini duyurmuştur;[17][18] bu nedenle Cannon Lake sadece Intel'in en kısa ömürlü mikromimarilerinden birisi olmakla kalmamış, aynı zamanda (sadece 1.5 yıl için satılmış ve üretilmiş bir işlemci modeliyle) en kısa ömürlü 10 nm x86 işlemci mikromimarisi olmuştur.

Intel; Temmuz 2021'de, piyasaya çıkmış hiçbir Cannon Lake işlemcisinde etkinleştirilmiş entegre grafik işlemci olmadığı için Linux 5.15'ten itibaren geçerli olacak şekilde Linux kernel sürücüsünden Cannon Lake entegre grafik işlemci desteğini kaldıracağını duyurmuştur; bu sayede sürücüden yaklaşık olarak 1600 satır kod çıkarılmıştır.[19][20]

Geliştirmeler

  • Intel Palm Cove işlemci çekirdekleri
    • AVX-512 komut kümesi eklentisi
  • Intel'in ilk 10 nm üretim işlemi

Cannon Lake işlemciler listesi

Mobil işlemciler

İşlemci markası Model Çekirdek sayısı (İş parçacığı sayısı) İşlemci saat hızı İşlemci Turbo saat hızı Grafik işlemci L3 önbelleği TDP (Güç tüketimi) cTDP (Ayarlanabilir güç tüketimi) Fiyat (ABD doları)
Core i3 8121U 16 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2 (4) 2.2 GHz 3.2 GHz Yok 4 MB 15 W Yok Bilinmiyor

Ayrıca bakınız

  • Intel işlemci mikromimarileri listesi

Kaynakça

  1. ^ "Intel's Cannonlake 10nm Microarchitecture is Due For 2016 - Compatible On Union Bay With Union Point PCH". WCCFTech. 6 Haziran 2014. 7 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2014. 
  2. ^ "Intel Coffee Lake release date, news and features". Tech Radar (İngilizce). 9 Ağustos 2017. 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2022. 
  3. ^ "Intel's Kaby Lake will sneak in before the 10nm process". Digital Trends. 25 Ocak 2016. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016. 
  4. ^ "What's the Name of Intel's Third 10-Nanometer Chip?". The Motley Fool. 25 Ocak 2016. 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016. 
  5. ^ Shilov, Anton. "Intel's 10nm Briefly Appears: Dual Core Cannon Lake in Official Documents". www.anandtech.com. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2019. 
  6. ^ "Intel confirms tick-tock-shattering Kaby Lake processor as Moore's Law falters". Ars Technica (İngilizce). 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2017. 
  7. ^ "Here's How Intel Is Finally Getting Back on Track With Moore's Law". Fortune. 5 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  8. ^ "Intel Kicks Off CES 2017 with VR, Automated Driving, 5G News and Experiences | Intel Newsroom". Intel Newsroom (İngilizce). 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  9. ^ Cutress, Ian. "Intel Mentions 10nm, Briefly". 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2018. 
  10. ^ "Intel Announces 10nm Cannon Lake Is Shipping". Tom's Hardware (İngilizce). 9 Ocak 2018. Erişim tarihi: 10 Ocak 2018. 
  11. ^ AnandTech (9 Ocak 2018), Intel at CES 2018: 10nm [@8:35], 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Ocak 2018 
  12. ^ "Intel Reports First-Quarter 2018 Financial Results". www.intc.com (İngilizce). 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018. 
  13. ^ Ell, Jordan Novet, Kellie (26 Temmuz 2018). "Intel falls on delay of future chip technology". CNBC. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018. 
  14. ^ "Cannon Lake stumbles into the market: The IdeaPad 330-15ICN is the first laptop with a 10-nm-CPU". Notebookcheck (İngilizce). 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2018. 
  15. ^ "联想IdeaPad330 八代酷睿I3-8121U游戏性能独显笔记本电脑 超薄本轻薄本办公商务学生本 标配秒杀：4G内存 500G硬盘 2G独显 W10 银色 15.6英寸【图片 价格 品牌 报价】-京东". 14 Mayıs 2018. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2018. 
  16. ^ "Intel rolls out NUC mini-PCs with 10nm 'Cannon Lake' CPUs and AMD Radeon graphics". PC World (İngilizce). Erişim tarihi: 30 Aralık 2018. 
  17. ^ "Intel discontinues Cannon Lake NUC". Tom's Hardware (İngilizce). 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2019. 
  18. ^ "Product Change Notification Change Notification #: 117226 - 00" (PDF). qdms.intel.com. 11 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  19. ^ Larabel, Michael (24 Temmuz 2021). "Intel To Finally Remove Cannon Lake Graphics Support From Their Linux Kernel Driver". Phoronix. 21 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021. 
  20. ^ Larabel, Michael (11 Ağustos 2021). "Intel Graphics Driver Queues More DG2 Code For Linux While Removing Cannon Lake". Phoronix. 21 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pentium 4</span>

Pentium 4, Intel firmasının 2000 yılının kasım ayında çıkardığı bir işlemci ailesidir. 2008 yılının Ağustos ayına kadar üretimi devam etmiştir. NetBurst mikromimarisine sahiptir. NetBurst mikromimarisinin önemli bir özelliği ise P6 mikromimarisinden sonra tasarlanmış ilk mikromimari olmasıdır. Çok yüksek saat sıklığına ulaşabilmek için derin bir boru hattına sahiptir. 2004 yılında 32 bitlik olan buyruk kümesi 64 bitlik hale dönüştürülmüştür. Intel işlemcilerin günümüzde de kullandığı ve başarım artışı sağlayan Hyper-threading teknolojisi de Pentium 4 ile birlikte geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Intel Core</span>

Intel Core, Intel'in Ocak 2006'da tanıttığı, dizüstü bilgisayarlarda kullanılmak üzere geliştirilmiş 32 bit işlemci ailesidir. İşlemci ailesi, Centrino veya Centrino Duo platformunda kullanılır. Bir üst sürüm işlemci, Intel Core 2 ile geliştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Itanium işlemcisi</span>

Itanium işlemcisi, Intel firmasının 64-bit işlemci ailesinden olup IA-64 mimarisi kullanan işlemcilerinin devamı olarak bilinir. Itanium ve Itanium2 olarak sunulan bu işlemci ilk olarak Ekim 2001'de piyasaya sürülmüştür. Itanium işlemcilerin asıl hedefi yüksek performansa sahip bilgisayarlardı. Bu işlemcinin mimarisinin gelişimi ilk olarak Hewlett-Packard tarafından yapılmıştır ve devamında ise Intel ve Hewlett-Packard ortak olarak birlikte gerçek Itanium mimarisini geliştirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sandy Bridge</span> Intel tarafından geliştirilen bir mikromimarinin kod adı

Sandy Bridge, Intel tarafından geliştirilen bir mikromimarinin kod adıdır. Geliştirilmesine 2005 yılında başlanan Sandy Bridge 2011 yılı Ocak ayında resmi olarak duyurulmuştur. 32 nm üretim süreciyle üretilen Sandy Bridge kod adlı işlemciler Intel'in ikinci nesil Core mimarisini oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Ivy Bridge</span>

Ivy Bridge, Intel tarafından geliştirilen ve 2011 yılının 3. çeyreğinde piyasaya sürülen 22 nm üretim süreciyle üretilen işlemcilerin kod adıdır. Bu mimari aslında Intel'in 2005'ten beri kullandığı Sandy Bridge mimarisinin geliştirilmiş halidir. 32 nm olan üretim süreci Ivy Bridge ile 22 nm'ye geliştirilmiştir. Bu yüzden "22 nm Die Shrink of Sandy Bridge" olarak da anılır. Ivy Bridge geriye dönük olarak Sandy Bridge ile uyumludur. Ama yazılım güncellemesi gerekmektedir. Intel'in yeni çıkardığı 7 serisi Panther Point chipsetleri ile USB 3.0 ile de uyumlu olan Ivy Bridge; masaüstü ve mobil ortamda çalışabilmektedir. Masaüstü ortamlar için geliştirilen ilk Ivy Bridge mimarisine sahip Core i3 işlemci Eylül 2012'nin ilk haftasında piyasaya sürülmüştür.

Arrandale; Celeron ve Pentium modellerine ek olarak Intel Core i3, i5 ve i7 olarak satılan bir Intel mobil işlemci ailesinin kod adıdır. Bu işlemci ailesi, masaüstü işlemcisi Clarkdale ile yakından ilişkilidir; her iki işlemci de Nehalem mikromimarisinin 32 nm'ye indirilmiş versiyonu olan Westmere'den temel alan çift çekirdekli işlemcilerdir ve PCI Express ve DMI bağlantılarına ek olarak entegre grafiklere sahiptir.

Whiskey Lake, Intel'in düşük güç tüketen üçüncü nesil 14 nm Skylake mobil işlemci ailesinin kod adıdır. Intel, Whiskey Lake'i 28 Ağustos 2018'de duyurmuştur.

Lynnfield, Intel tarafından Eylül 2009'da piyasaya sürülen bir dört çekirdekli işlemcinin kod adıdır. Bu işlemci, Core i5-7xx, Core i7-8xx veya Xeon X34xx olarak çeşitli özellikle satılmıştır. Lynnfield, Nehalem mikromimarisini kullanır ve önceki Penryn tabanlı Yorkfield işlemcisinin yerini almıştır; bu iki işlemcide 45 nm'lik aynı üretim işlemi bulunur ancak Lynnfield'da yeni bir hafıza ve veri yolu arayüzü bulunur. Lynnfield için ürün kodu 80605'tir; işlemcinin CPUID değeri işlemciyi 6. aile, 30. model (0106Ex) olarak tanımlar.

Yorkfield, Core 2 Quad ve Xeon olarak satılan bazı Intel işlemciler için kod adıdır. Intel'in Tick-Tock döngüsünde 2007/2008 "Tick"i, CPUID model 23 olarak Core mikromimarisinin 45 nanometreye indirilmiş versiyonu olan ve önceki model Kentsfield'ın yerini alan Penryn mikromimarisiydi.

Cascade Lake, Intel'in Nisan 2019'da satışa çıkarılan ve 14 nm üretim işlemini kullanan bir server (sunucu), workstation ve standart kullanıcı için gelişmiş performans işlemci mikromimarisinin kod adıdır. Intel'in Process-Architecture-Optimization modelinde Cascade Lake, Skylake'in optimizasyonudur. Intel, bu mimarinin 3 boyutlu XPoint bellek modüllerini destekleyen ilk mikromimarisi olduğunu belirtmiştir. Ayrıca bu mikromimaride, Deep Learning Boost komut seti ve Meltdown ve Spectre güvenlik açıkları için düzeltmeler bulunur. Intel, yeni Xeon Scalable modellerini 24 Şubat 2020'de resmi olarak satışa çıkarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Wolfdale (mikroişlemci)</span>

Wolfdale; Intel'in Core 2 Duo, Celeron, Pentium ve Xeon olarak çeşitli konfigürasyonlarla satılan bir işlemcisi için kod adıdır. Intel'in Tick-Tock döngüsünde 2007/2008 "Tick"i, CPUID model 23 olarak Core mikromimarisinin 45 nm'ye indirilmiş versiyonu olan Penryn mikromimarisiydi. Bu mimari, Wolfdale ile birlikte Conroe işlemcilerin yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Penryn (mikroişlemci)</span>

Penryn; Core 2 Solo, Core 2 Duo, Core 2 Quad, Pentium ve Celeron olarak çeşitli konfigürasyonlarla satılan bir Intel işlemcisinin kod adıdır.

Rocket Lake, Intel'in 11. nesil Core mikroişlemcileri için kod adıdır. 30 Mart 2021'de satışa çıkarılan Rocket Lake, Sunny Cove'un Intel 14 nm üretim işlemine uyarlanmış bir versiyonu olan yeni Cypress Cove mikromimarisinden temel alır. Rocket Lake çekirdekleri, Skylake tabanlı Comet Lake çekirdeklerine kıyasla önemli ölçüde daha fazla transistör içerir.

Tremont; Intel tarafından yapılan yongada sistemlerde kullanılan düşük güç tüketen Atom, Celeron ve Pentium Silver markalı işlemcileri için bir mikromimaridir ve Goldmont Plus'un halefidir. Intel, 10 nm üretim işlemiyle üretilen Tremont çekirdeği bulunan Elkhard Lake platformunu 23 Eylül 2020'de resmen duyurmuştur. Intel, 10 nm üretim işlemiyle üretilen Tremont çekirdeği bulunan başka bir platformu Jasper Lake'i ise 11 Ocak 2021'de resmen duyurmuştur.

Goldmont Plus, Intel tarafından üretilen yongada sistemlerde kullanılan düşük güç tüketen Atom, Celeron ve Pentium Silver markalı işlemciler için bir mikromimaridir. 14 nm üretim işlemiyle üretilen Goldmont Plus çekirdeği bulunan Gemini Lake platformu, 11 Aralık 2017'de resmi olarak duyurulmuştur. Intel, 4 Kasım 2019'da Gemini Lake Refresh platformunu duyurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">LGA 2066</span>

LGA 2066, Socket R4 olarak da bilinir, Intel'in Skylake-X ve Kaby Lake-X işlemcileriyle birlikte Haziran 2017'de tanıtılan bir işlemci soketidir. LGA 2066; performans, üst seviye masaüstü ve workstation platformlarında LGA 2011-3 (R3) soketinin yerini alırken Skylake-SP 'den temel alan server (sunucu) platformlarında LGA 2011-3 (R3) soketinin yerini LGA 3647 almıştır.

Clarkdale, Intel'in birinci nesil Core i5, Core i3 ve çift çekirdekli Pentium masaüstü işlemcilerinin kod adıdır. Bu işlemci ailesi, Arrandale mobil işlemci ailesiyle yakından ilişkilidir; her iki işlemci ailesinde de 32 nm üretim işlemiyle üretilen Westwere mikromimarisinden temel alan çift çekirdekli işlemci bloğu ve; dahili entegre grafik işlemci, PCI Express ve DMI bağlantısı bulunur.

Socket G1, rPGA 988A olarak da bilinir, Intel tarafından ilk nesil Intel Core işlemcilerin mobil modelleri için 2009'da tanıtılmış bir işlemci soketidir. Bu soket; Socket P'nin halefidir ve LGA 1156 ve LGA 1366 soketlerinin mobil muadilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaby Lake (mikroişlemci)</span>

Kaby Lake, Intel'in 30 Ağustos 2016'da duyurduğu yedinci nesil Core mikroişlemci ailesi için kod adıdır. Kaby Lake, önceki Skylake gibi 14 nm üretim işlemi teknolojisi kullanılarak üretilmekteydi. Intel'in önceden izlediği Tick-Tock üretim ve tasarım modelini değiştiren Kaby Lake, yeni Process-Architecture-Optimization modelini temsil eder. Kaby Lake işlemcileri, üreticilere ve OEM'lere 2016'nın ikinci çeyreğinde gönderilmeye başlanmıştır; mobil çipler bu dönemde gönderilmeye başlanırken masaüstü Kaby Lake (masaüstü) çipleri resmi olarak Ocak 2017'de piyasaya sürülmüştür.

Gracemont, Intel tarafından üretilen yongada sistemlerde kullanılan düşük güç tüketimli işlemciler için bir mikromimaridir ve Tremont'un halefidir. Gracemont, selefi gibi hibrit tasarımlardaki düşük güç tüketimli çekirdekler olarak kullanılmaktadır; buna Alder Lake ve Raptor Lake örnek gösterilebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.