İçeriğe atla

Canfeda Hatun

Karagümrük'teki Canfeda Hatun Camii (Kasım 2011)

Canfeda Hatun (Osmanlı Türkçesi: جان فدا خاتون, ö. 1600[?]), III. Murad döneminin harem kethüdası.

Hayatı

Doğum tarihi bilinmemektedir. İyi huylu ve kabiliyetli olması ön plana çıkmasına sebep olmuş, Nurbanu Sultan'ın sağ kolu olmuştur. Harem kethüdası olunca haseki ve cariyelerden sorumlu idareci oldu. Oğlu III. Murad'a her konuda Canfeda Hatun'a güvenmesi gerektiğini söyleyen Nurbanu Sultan'ın ölümünden sonra Safiye Sultan'ın da güvenini kazandı. Bu valide sultanların hediye ve rüşvet aracısı olduğu bazı eserlerde iddia edilir.[1]

Kardeşi Deli İbrahim Paşa'nın Diyarbakır beylerbeyi görevinden alınması üzerine nüfuzunu kullanarak ve kardeşinin padişaha hediyeler sunarak görevine iade edilmesi sağlanmıştır.[1] Canfeda Hatun'un adı başka olaylara da karışmıştır. 1593'te yeniçerilere eksik ödeme yapılması üzerine çıkan isyanda asiler tarafından Canfeda Hatun'un kendilerine teslim edilmesi istenmiştir ancak bu talep kabul edilmemiştir. III. Murad'ın 1595'te ölümünden sonra Eski Saray'a gönderilmiştir.

Hayır eserleri

İstanbul Karagümrük'te harap bir mescidi onartarak Canfeda Hatun Camii adıyla anılan camiyi yaptırmıştır. 2 milyon akçe harcayarak Saraçhane'de bir sebil yaptırmış ve bir mescidi de tamir ettirmiştir. Beykoz vesair yerlerde de hayrat yaptırmıştır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 7, sayfa: 150

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">III. Murad</span> 12. Osmanlı padişahı (1574–1595)

III. Murad, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi, 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Safiye Sultan</span> III.Murad Hanın Hasekisi ve III.Mehmed Hanın validesi. Valide Sultan (1595 - 1603)

Safiye Sultan veya Melike Safiye Sultan, Osmanlı Padişahı III. Murad'ın eşi ve Sultan III. Mehmed'in annesi.

Afife Nurbanu Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in yasal eşi olarak Haseki Sultan, Sultan III. Murad'ın annesi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ıdır. Haseki Hürrem Sultan'ın gelinidir. Kadınlar Saltanatı döneminin en önemli isimlerinden biriydi. Çelişkili teoriler onu Venedikli, Yahudi veya Yunan kökenli olarak tanımlıyor. Doğum adı Cecilia Venier-Baffo, Rachel veya Kalē Kartanou olabilir.

Bayezid Paşa Osmanlı Devleti'nin Fetret Devri'nde, 1413'te Sultan I. Mehmed Çelebi saltanatında sadrazam olmuş; devleti toparlama süreci içinde yanında bulunmuş ve sonra da II. Murad döneminde Düzmece Mustafa'ya Sazlıdere'de yenilip teslim olup onun emriyle öldürüldüğü Temmuz 1421'e kadar başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kösem Sultan</span> Osmanlı İmparatorluğunun Saltanat Naibi Sultan I.Ahmedin nikâhlı eşi, IV. Murad ve I. İbrahimin validesi ve torununun (IV. Mehmed) saltanatını gören tek Valide Sultandır

Mahpeyker Kösem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden birisi, Sultan I. Ahmed'in nikâhlı eşi ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.

Koca Mustafa Paşa, II. Bayezid saltanatı sonunda ve I. Selim saltanatı başında 1511-1512 döneminde sadrazamlık yapan Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Emetullah Râbia Gülnûş Sultan</span> IV. Mehmedin tek hasekisi iki oğlunun döneminde Valide Sultanlık yaptı. Haseki Sultan ünvanını kullanan son kadındır.

Emetullah Râbia Gülnûş Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ı, İki ayrı padişahın annesi ve Sultan IV. Mehmed'in tek hasekisi. Osmanlı İmparatorluğunda Haseki Sultan unvanını kullanan son kadın sultan.

Esmehan Sultan, II. Selim'in Nurbanu Sultan'dan doğma kızlarıdır. Veziriazam Sokullu Mehmed Paşa'nın eşidir ve III. Murad'ın kız kardeşidir. İsmi bazı kaynaklarda İsmihan Sultan olarak da geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mara Hatun</span> Osmanlı Padişahı II. Muradın eşi, Fatih sultan Mehmetin Manevi Annesi

Mara Brankoviç ya da Mara Despina Hatun, Sırp despotu Đurađ Branković ve ve Eirene Kantakouzene'nin kızı, Osmanlı padişahı II. Murad'ın eşidir. Fatih Sultan Mehmed'in üvey annesi olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun diplomatik görüşmelerinde önemli bir rol oynadı. Balkanlar'daki Osmanlı yanlısı partinin önde gelen bir üyesi ve 15. yüzyılın en güçlü kadınlarından biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Alâaddin</span>

Şehzade Alâaddin Ali Çelebi, 6. Osmanlı padişahı II. Murad'ın oğlu.

Gevherhan Sultan veya Gevhermülk Sultan, II. Selim ile Nurbanu Sultan'ın kızı, Piyale Paşa'nın eşi ve III. Murad'ın kızkardeşi.

Ayşe Sultan, Osmanlı padişahı III. Murad'ın ilk ve en sevdiği kız evladıdır. Ayşe Sultan'ın annesi, III. Murad'ın en çok sevdiği Haseki Safiye Sultan'ın kızıdır. Osmanlı paşaları Damat İbrahim Paşa'nın, Yemişçi Hasan Paşa'nın ve Güzelce Mahmud Paşa'nın zevcesi idi.

<i>Muhteşem Yüzyıl Kösem</i> Türk televizyon dizisi

Muhteşem Yüzyıl: Kösem, Tims Productions tarafından yapılan, ilk sezonu Star TV'de ikinci sezonu ise FOX'ta yayımlanan, ilk bölümü 12 Kasım 2015'te ekrana gelen tarihî-kurgu türündeki Türk televizyon dizisi. Dizi, 2011-2014 yılları arasında yayımlanan Muhteşem Yüzyıl dizisinin devamı niteliğinde çekilmiştir. Dizinin konusu ise I. Ahmed'in nikâhlı eşi, IV. Murad'ın ve Padişah İbrahim'in validesi, IV. Mehmed'in büyük validesi olan Kösem Sultan etrafında kurgulanmıştır. Dizi yayın hayatına başlamadan 50'den fazla ülkeye satılmıştır. 2 sezondan oluşan dizi 60. bölümü ile final yaparak sona erdi.

Uzun Piyale Paşa Tersane'de yetişmiş bir denizci idi. 1631'de Tersane kethüdası ve 1643'te Kaptan-ı Derya ve vezir oldu. 1644'te azledildi. Doğumu ve ölümü hakkından bilgiler bulunmamaktadır.

Selçuk Hatun, Osmanlı Padişahı Çelebi Mehmed'in kızı, II. Murad'ın kız kardeşi, Fatih Sultan Mehmed'in halası. Hala Sultan olarak anılmıştır.

Beyhan Sultan, Osmanlı padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim ile Hatice Sultan'ın kız kardeşi.

Hatice Halime Hatun, Osmanlı Padişahı II. Murad'ın eşi, Candaroğulları Beyliği Beyi II. İbrahim'in kızı.

<span class="mw-page-title-main">Canfeda Kethüda Hâtun Çeşmesi</span>

Canfeda Kethüda Hâtun Çeşmesi, Kocaeli'nin İzmit ilçesinde Orhan mahallesindeki Orhan Camii karşısında bulunan, 16. yüzyıl yapısı çeşme.

Şemsiruhsar Hatun III. Murad'ın cariyesiydi.