İçeriğe atla

Canan Karatay

Canan Efendigil Karatay
DoğumMutia Canan Erdem
2 Mart 1943 (81 yaşında)
Elazığ, Türkiye
İkametİstanbul
MilliyetTürkiye Türk
Mezun olduğu okul(lar)İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi
MeslekHekim
Evlilik
Ali Başak Karatay (e. 1979)
Çocuk(lar)Mehmet Rahmi Karatay

Mutia Canan Efendigil Karatay (d. 2 Mart 1943, Elazığ), Türk hekim ve bilim insanı,kalp ve iç hastalıkları profesörü, eski İstanbul Bilim Üniversitesi rektörü ve İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Ana Bilim Dalları öğretim üyesi, kalp ve iç hastalıkları uzmanıdır.

Hayatı

Canan Karatay, 2 Mart 1943'te Vasfiye ve Ömer Naimi Erdem çiftinin kızı olarak Elazığ'da doğdu. Erdem olan soyadları babası tarafından 1950'lerde Efendigil olarak değiştirildi.[1] İlk ve orta öğrenimini Elazığ'da Lise öğrenimini 1961 yılında Üsküdar Amerikan Lisesi'nde tamamlayan Karatay, 1967 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 1972 yılında İstanbul Üniversitesi Tedavi Kliniği'nde iç hastalıkları uzmanlık eğitimini tamamladı. 1972-1974 yılları arasında kazandığı İngiliz Hükûmeti bursu ile Liverpool Regional Cardiac Center'da kardiyoloji alanında uzmanlık eğitimine başladı. 1974-1976 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tedavi Kliniği'nde baş asistan olarak çalıştı. Karatay, görevini Grup Florence Nightingale Hastanesi'nde sürdürmektedir. Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümü kurucularından olan ve halen Onursal Öğretim Üyesi sıfatıyla ders vermekte olan Ali Karatay'la evlidir. Mehmet Rahmi Karatay adında bir oğlu vardır.

Kitapları

  • Karatay Diyeti Bilimsel Gerçeklerle Kilo Vermenin ABC'si, HAYY KİTAP, 2011 ISBN 9786054325481
  • Karatay Diyeti'yle Yaşam Boyu Sağlık, HAYY KİTAP, ISBN 2012 9786054325726
  • Karatay Mutfağı Kalıcı Kilo Verdiren Yemek Tarifler, HAYY KİTAP, 2012 ISBN 9786054325849
  • Karatay Diyeti'yle Beslenme Tuzaklarından Kurtuluş Rehberi, HAYY KİTAP, 2013 ISBN 9786055181383
  • Anne Adayları ve Hamileler İçin Karatay Diyeti, HAYY KİTAP, 2015 ISBN 9786059841061
  • Gerçek Tıbbın 10 Şifresi, HAYY KİTAP, 2018 ISBN 9789752477759
  • Karatay Diyeti'yle Obezite ve Diyabete Çözüm Var! HAYY KİTAP, 2018 ISBN 9786055181154

İlk kitabı Nisan 2011'de "Karatay Diyeti" ismiyle çıkmıştır. Daha sonra Kasım 2011 "Karatay Diyetiyle Yaşam Boyu Sağlık", Mayıs 2012 "Karatay Mutfağı", Şubat 2013 "Karatay Diyetiyle Obezite ve Diyabete Çözüm Var!" ve son olarak Ekim 2013'te "Karatay Diyetiyle Beslenme Tuzaklarından Kurtuluş Rehberi" isimli kitapları yayınlanmıştır.[2]

Eleştiriler

Karatay'ın ortaya koyduğu gebelikte şeker yüklemesi testinin zararlı olduğu,[3] D vitamininin diyabet hastalığından koruduğu, çocuklara Türk kahvesi içilmesinin yararlı olduğu[4] gibi tıbbi tavsiyeler medyada tartışma konusu olmuş,[5][6][7][8][9] Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği şeker yüklemesi ile ilgili beyanatları nedeniyle Karatay hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunmuş, Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi ile İstanbul Tabipler Odası'na tıbbi deontolojli ve hekimlik meslek etiğini ihlal ettiği gerekçesiyle şikayet etmiştir.[10] Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu bu konularda açıklama yaparak Karatay'ın beyanatlarının aksini savunmuştur.[11][12] Suçlamalar hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından takipsizlik kararı verilmiştir.[13][14] İstanbul Tabip Odası tarafından Karatay'a 15 gün meslekten uzaklaştırma cezası verilmiş, Anayasa Mahkemesi bu ceza ile Karatay'ın ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmiştir.[15]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2022. 
  2. ^ "Canan Karatay Kitapları". canankaratay.com. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  3. ^ "Hamilelere önemli uyarı". cumhuriyet.com. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  4. ^ "Çocuklara 'şekersiz Türk kahvesi için' tavsiyesi". hurriyet.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  5. ^ "Kan şekeri tepkisi". hurriyet.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  6. ^ "Gebelikte şeker yükleme testi faydalı mı zararlı mı". haberturk.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  7. ^ "Canan Karatay'ın o iddiasına 2 uzmanlık derneğinden tepki". medimagazin.com. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  8. ^ "Canan Karatay o itirazlara cevap verdi". medimagazin.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015. 
  9. ^ "Canan Karatay'dan yeni açıklama". medikalakademi.com. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  10. ^ "Canan Karatay hakkında suç duyurusu". hurriyet.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  11. ^ "Sağlık Bakanlığı Canan Karatay tartışmaları için açıklama yaptı". hurriyet.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  12. ^ "Sağlık Bakanlığı isim vermeden Karatay'a yüklendi". cumhuriyet.com.tr. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  13. ^ "Karatay suçsuz bulundu". sabah.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  14. ^ "Karatay'a takipsizlik kararı". medimagazin.com. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tıp</span> hastalıkların teşhisi, tedavisi ve önlenmesi için çalışma alanı

Tıp, bir hastaya bakma, teşhis, prognoz, önleme, tedavi, yaralanma veya hastalıklarının palyasyonunu yönetme ve sağlığını geliştirme bilimi ve uygulamasıdır. Tıp, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi yoluyla sağlığı korumak ve iyileştirmek için geliştirilen çeşitli sağlık uygulamalarını kapsar. Çağdaş tıp, yaralanma ve hastalıkları teşhis etmek, tedavi etmek ve önlemek için biyomedikal bilimleri, biyomedikal araştırmaları, genetiği ve tıbbi teknolojiyi, tipik olarak farmasötikler veya cerrahi yoluyla, ancak aynı zamanda psikoterapi, harici ateller ve traksiyon, tıbbi cihazlar, biyolojikler ve iyonlaştırıcı radyasyon gibi çeşitli tedaviler yoluyla uygular.

<span class="mw-page-title-main">Vitamin</span> canlıların az oranda gereksinim duyduğu besin

Vitamin, bir canlının metabolizmasının düzgün çalışması için küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğu temel bir mikro besin olan organik bir moleküldür. Esansiyel besinler canlıda ya hiç sentezlenemez ya da yeterli miktarlarda sentezlenemez ve bu nedenle beslenme yoluyla alınması gerekir. C vitamini bazı türler tarafından sentezlenebilirken diğerleri tarafından sentezlenemez; ilk etapta bir vitamin değildir, ikinci sıradadır. Vitamin terimi diğer üç temel besin grubunu içermez: mineraller, esansiyel yağ asitleri ve esansiyel amino asitler. Çoğu vitamin tek bir molekül değil, vitaminler adı verilen ilgili molekül gruplarıdır. Örneğin, sekiz E vitamini vardır: dört tokoferol ve dört tokotrienol. Bazı kaynaklar kolin de dahil olmak üzere on dört vitamini listeler, ancak büyük sağlık kuruluşları on üç vitamini listeler: A vitamini, B1 vitamini (tiamin), B2 vitamini (riboflavin), B3 vitamini (niasin), B5 vitamini, B6 vitamini (piridoksin), B7 vitamini (biyotin), B9 vitamini, B12 vitamini (kobalaminler), C vitamini, D vitamini (kalsiferoller), E vitamini ve K vitamini.

<span class="mw-page-title-main">Karbonhidrat</span> sadece karbon, hidrojen ve oksijenden oluşan organik bileşik

Karbonhidrat, karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) atomlarından oluşan, genellikle hidrojen-oksijen atomu oranı (suda) 2:1 olan bir biyomoleküldür ve dolayısıyla ampirik (deneysel) formülü Cm(H2O)n şeklindedir. m, n'den farklı da olabilir olmaya da bilir. Ancak, tüm karbonhidratlar bu kesin stokiyometrik tanıma uymaz (örneğin üronik asitler, fukoz gibi deoksi şekerler) ve bu tanıma uyan tüm kimyasallar otomatik olarak karbonhidratlar (örneğin formaldehit ve asetik asit) olarak sınıflandırılmaz.

İnsülin direnci, pankreas tarafından üretilen normal miktarda insülinin yağ, kas ve karaciğer hücrelerinde gerekli veya yeterli tepkiyi oluşturamaması durumudur. Yağ hücrelerindeki insülin direnci, depolanmış trigliseritlerin serbest kalmasına ve kan plazmasındaki yağ asidi miktarının artmasına sebep olurken, kas hücrelerine girmesi ve karaciğer hücrelerinde depolanması zorlaştığından kandaki şeker (glikoz) oranı da artar. İnsülin direnci sonucu kan plazmasındaki yüksek seviyelerdeki insülin ve şeker oranı genellikle metabolik sendrom ve tip 2 diyabete sebep olur.

<span class="mw-page-title-main">Füsun Sayek</span> Türk doktor

Füsun Sayek, Türk Tabipleri Birliği başkanlığını yapmış göz tabibi. İskender Sayek'in eşidir. Siyasetçi, ekonomist Selin Sayek Böke'nin annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Acil tıp</span> İnsan sağlığının hayati derecede etkilenmesi ve bu durumdan en hızlı şekilde normale dönme adına yapılan tüm uygulamaları kapsayan acil sağlık hizmeti

Acil Tıp, insan sağlığının hayati derecede etkilenmesi ve bu durumdan en hızlı şekilde normale dönme adına yapılan tüm uygulamaları kapsayan acil sağlık hizmeti. Acil tıp hizmetleri hastanelerin acil servislerinde ve mobil ekipler vasıtasıyla hastane dışında verilir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldırım Aktuna</span> Türk siyasetçi

Yıldırım Aktuna, Türk nöropsikiyatr ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Celal Ertuğ</span> Türk siyasetçi

Celal Ertuğ, Türk siyasetçi.

Nafiz Körez, Türk siyasetçi ve doktor.

<span class="mw-page-title-main">Muzaffer Aksoy</span>

Muzaffer Baki Aksoy, Türk hekim.

<span class="mw-page-title-main">Diyabet</span> Kandaki glikoz seviyesinin aşırı artmasından kaynaklanan metabolik bozukluk

Diabet ya da Diabetes mellitus, sıklıkla yalnızca diabet ya da diyabet veya halk arasında şeker hastalığı olarak adlandırılan, genellikle kalıtımsal ve çevresel etkenlerin birleşimi ile oluşan ve kandaki glukoz seviyesinin aşırı derecede yükselmesiyle (hiperglisemi) sonuçlanan metabolik bir bozukluktur. Vücutta kan şekerinin düzenlenmesi pek çok sayıda kimyasal madde ve hormonun karmaşık etkileşimi sonucunda sağlanır. Şeker metabolizmasının düzenlenmesinde rol oynayan hormonlardan en önemlisi pankreasın beta hücrelerinden salgılanan insülin hormonudur. Diyabetes Mellitus ya insülin salgılanmasındaki yetersizlik ya da insülinin etkisindeki veya insülin cevabındaki bir bozukluk sonucunda ortaya çıkan yüksek kan şekerinin yol açtığı birkaç grup hastalığı tanımlamak için kullanılan ortak bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">KTO Karatay Üniversitesi</span> Konyada kurulu vakıf üniversitesi

2005 yılında kuruluş çalışmalarına başlanan Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi, Konya Ticaret Odası Eğitim ve Sağlık Vakfı tarafından Konya'nın ilk vakıf üniversitesi olarak 2009 yılında açılmıştır. KTO Karatay Üniversitesi ilk öğrencilerini 2010-2011 eğitim-öğretim yılında kabul etmiş ve ilk mezunlarını Haziran 2013'te vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gıda işleme</span>

Gıda işleme, tarımsal veya hayvani besin hammaddelerinin gıdaya ya da daha evvel tüketilebilir gıda haline getirilmiş maddelerin başka bir gıda maddesine dönüştürülmesidir. Gıda işleme; tahılın öğütülmesinden un yapımına, evde yemek pişirmekten hazır yemek yapmak için kullanılan karmaşık sanayi yöntemlerine kadar gıda işlemesinin pek çok şeklini kapsar. Gıda işlemesiyle hasat edilmiş ekinler ya da kesilmiş hayvansal ürünlerden pazarlanabilir ve görece uzun raf ömrüne sahip yiyecekler yapılır. Hayvan yemi üretiminde de benzer yöntemler uygulanır. Birincil gıda işleme çoğu gıdaları yenilebilir yapmak için gereklidir. İkincil işleme malzemeleri ekmek gibi bilinen gıdalara dönüştürür. Üçüncül gıda işleme, çok şeker ve tuz içerdiği, çok az lifli olduğu, beslenme ihtiyaçları açısından sağlıksız olduğu, beslenmeyi ve obeziteyi artırdığı için eleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Müezzinoğlu</span> Türk hekim ve siyasetçi

Mehmet Müezzinoğlu, Türk hekim ve siyasetçi. Sağlık Bakanlığı görevini 2013–2016 yılları arasında sürdüren Müezzinoğlu, 2007, 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri'nde Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili olarak meclise girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tip 2 diyabet</span> metabolik bozukluk

Tip 2 diabetes mellitus önceki adıyla insüline bağımlı olmayan diyabet (NIDDM) veya erişkin dönemde ortaya çıkan diyabet –, insülin direnci ve buna bağlı insülin eksikliği bağlamında yüksek kan şekeri ile karakterize edilen bir metabolik bozukluktur. Bu, pankreastaki adacık hücrelerinin yok oluşundan kaynaklanan kesin bir insülin eksikliği bulunan tip 1 diyabetin tam tersine bir durumdur. Klasik semptomlar arasında aşırı susama, sık idrara çıkma ve sürekli açlık bulunmaktadır. Diyabet vakalarının %90’ı tip 2 diyabetten oluşurken tip 1 diyabet ile gestasyonel diyabet, geri kalan %10’unu oluşturur. Genetik olarak obeziteye yatkın olan insanlarda tip 2 diyabetin ana sebebinin obezite olduğu düşünülmektedir.

Mustafa Sait Gönen Türk hekim ve siyasetçi.

Tıpta Uzmanlık Eğitimi veya Tıp ihtisası, mezuniyet sonrası tıp eğitiminin bir aşamasıdır. Tıp eğitimini başarı ile tamamlayan hekimler Tıpta Uzmanlık Sınavına (TUS) girerek yapacakları tercih doğrultusunda sınav sonuç sıralamalarına göre bir eğitim programına yerleştirilirler ve eğitimleri sonrasında uzman hekim ünvanını alırlar. TUS yılda iki defa ve YDUS yılda en az bir defa olmak üzere ÖSYM tarafından sıralama esasına dayanan mesleki bilgi sınavı şeklinde yapılır

<span class="mw-page-title-main">Gülsüm Kav</span> Türk hekim, kadın hakları savunucusu

Gülsüm Kav, Türk feminist aktivist, yazar ve doktor. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu kurucularından olup, halihazırda Platform'un genel temsilcisidir.

Özdemir İlter, Türk pediyatrist hekim, bilim insanı ve akademisyen.

Hacı Hafız Mahmut Vecdi Efendi, Osmanlı siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.