İçeriğe atla

Canan Güllü

Canan Güllü
Doğum1962 (61-62 yaşında)
VatandaşlıkTürkiye
MeslekAktivist, organizatör
OrganizasyonTürkiye Kadın Dernekleri Federasyonu
Kadının Sosyal Hayatını Araştırma ve İnceleme Derneği
ÖdüllerUluslararası Cesur Kadınlar Ödülü (2021)

Canan Güllü (d. 1962), Türk kadın hakları savunucusu, aktivist, organizatör ve Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu başkanı.[1]

Kariyeri ve faaliyetleri

9 yaşında annesinin teşvikiyle "kız çocukları okusun" kampanyası ile aktivistliğe başladı. Gençliğinde mücadele isteği artan Güllü, örgütlü bir yapının içinde olursa daha etkili görev alabileceği düşüncesiyle Kadının Sosyal Hayatını Araştırma ve İnceleme Derneği'ne üye olmak istedi fakat 'çok genç olduğu' gerekçesiyle üyeliğe kabul edilmedi.[2] Üye olarak kabul edilmediği KASAİD'in daha sonra yönetim kurulu başkanlığına seçildi.[3] Ocak 2005'te ise 186 şube ve 52 bin 500 üyesi bulunan, kadın STK'ların çatı örgütü Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu başkanlığına getirildi.[4]

Canan Güllü kadınların yönetim, istihdam ve eğitime katılımlarını artırmak için faaliyetler yürüttü. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve kadına yönelik şiddet konularında uzun yıllar yasa yapım süreçlerinde çalışmalarda bulundu.[5] 2014 yılında TKDF'nin devraldığı, Türkiye'de kadına yönelik şiddeti önleme ve müdahaleye yönelik çalışan ilk ve tek hat olan Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı'nın kuruluşundan itibaren başarılı ve kararlı bir işleyişine katkıda bulundu.[6] 81 il ve 600 ilçede ensest konusunda saha çalışması gerçekleştirdi ve Türkiye'de konuşulması tabu olan Ensest Atlası'nı hazırladı.

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman, Güllü'ye Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülünü takdim ederken, 2021

2013'te Çözüm Sürecinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin 36 ilinde bölgenin durumu hakkında çalışmalar yürüttü.[7] Güllü ayrıca, 2012 yılında yürürlüğe giren İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen Avrupa Konseyi'nin kadınlara yönelik şiddetin ve aile içi şiddetin önlenmesi ve bununla mücadele edilmesini öngören anlaşmayı, Türk hükûmetinin uygulama konusundaki eksikliklerine ve bütünüyle uygulanmasına dönük kampanyalara öncülük etti.[8]

Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye Büyükelçisi David M. Satterfield, 10 Aralık 2020'de Dünya İnsan Hakları Günü dolayısıyla Canan Güllü'yü Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'ne aday gösterdiğini açıkladı.[9] Güllü, 5 Mart 2021'de Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından farklı ülkelerden 20 kadın ile birlikte Cesur Kadınlar Ödülü'ne layık görüldü.[8]

Aldığı ödüller

  • 2016 – Sağlık ve Sosyal Yardım Vakfı (SSYV) Üstün Yönetici Ödülü [10]
  • 2018 – Atatürk Üstün Kadın Hizmet Ödülü [7]
  • 2020 – Kanada'nın Türkiye Büyükelçiliği İnsan Hakları ödülü [11]
  • 2020 – Uluslararası Knidos Kültür ve Sanat Akademisi (UKKSA) Yaşam boyu Onur Ödülü [12]
  • 2020 – Türk Üniversiteli Kadınlar "Önder Kadın Ödülü"[13]
  • 2021 – ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü [8]
  • ÇESAV Altın Madalya

Kaynakça

  1. ^ Ayşe Arman. "Teşekkürler 'Canan Abla'!". Armanayse.com. 18 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  2. ^ Muharrem Sarıkaya (7 Mart 2021). "Türkiye'nin 'Cesur Kadın'ı". Haberturk.com. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  3. ^ Şen, İsmail (2003). Osmanlı'dan Cumhuriyet'e karikatürlerde kadın, 1908-1938 (Michigan Üniversitesi 21 Mayıs 2009 bas.). Kadının Sosyal Hayatını Araştırma ve İnceleme Derneği. s. 3. ISBN 9789759605186. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  4. ^ "Canan Güllü". LinkedIn. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. []
  5. ^ "Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü Canan Güllü'ye Verildi". Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu. 6 Mart 2021. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  6. ^ "Canan Güllü, Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'ne layık görüldü". Cumhuriyet. 6 Mart 2021. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  7. ^ a b "Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü 7 Ekim'de TEDxIzmir'de!". Otuzbeşlik. 1 Ekim 2018. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  8. ^ a b c "The Department of State honored a group of extraordinary women with the 2021 Secretary of State's International Women of Courage (IWOC) Award" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 5 Mart 2021. 6 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  9. ^ Yıldız Yazıcıoğlu, Murat Karabulut (11 Aralık 2020). "ABD'nin Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü Adayı: Canan Güllü". Amerika'nın Sesi. 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  10. ^ "Üstün Yönetici Ödülü". Sağlık ve Sosyal Yardım Vakfı. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  11. ^ "Canan Güllü'ye Kanada'dan İnsan Hakları Ödülü". İşteKadınlar. 14 Mart 2020. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. []
  12. ^ "UKKSA 10 uncu yılını kutluyor". CNN Türk. 3 Ağustos 2020. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  13. ^ "Ödül Törenleri". Türkiye Üniversiteli Kadınlar Derneği. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Canan Güllü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dünya Kadınlar Günü</span> uluslararası kadınlar günü

Dünya Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler tarafından bu şekilde tanımlanmış olarak her yıl 8 Mart'ta kutlanan uluslararası bir gündür. İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır. Dünya Kadınlar Günü, kadın hakları hareketinde bir odak noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aile içi şiddet</span> Bir aile üyesinin; diğer veya eski üyesine fiziksel ya da psikolojik olarak hükmetmesi, zarar vermesi

Aile içi şiddet, bir aile üyesinin; diğer üyesi veya eski üyesine karşı fiziksel ya da psikolojik olarak hükmetme ya da zarar vermesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kadın hakları</span>

Kadın hakları, kadınların erkeklerle eşit şekilde sahip olduğu sosyoekonomik, siyasi ve yasal hakların tamamına verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Şahin</span> Türk siyasetçi ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı

Fatma Şahin, Türk siyasetçi ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı. Eski Aile ve Sosyal Politikalar bakanı ve Gaziantep'in ilk kadın milletvekilidir. Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) eski başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kadına yönelik şiddet</span> kadınlara yönelen cinsiyet temelli şiddet eylemleri

Kadına yönelik şiddet, kadınların cinsiyetleri nedeniyle maruz kaldıkları fiziksel, cinsel, psikolojik acı veya ıstırap veren ya da verebilecek olan her türlü eylem, uygulama ya da bu tür eylemlerle tehdit edilme, zorlanma veya keyfi olarak özgürlükten yoksun bırakılmalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Sözleşmesi</span> kadına karşı ve aile içi şiddetin önlenmesiyle ilgili uluslararası sözleşme

İstanbul Sözleşmesi ya da tam adıyla Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi, Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan, 45 ülke ve Avrupa Birliği tarafından imzalanan, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddeti önleme ve bununla mücadelede temel standartları ve devletlerin bu konudaki yükümlülüklerini belirleyen uluslararası insan hakları sözleşmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fatimata M'baye</span>

Fatimata M'baye, Moritanyalı bir avukattır. Ülkesinde insan hakları için kampanyalar yürütmüştür. 2016 yılında, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şad Begüm</span>

Şad Begüm, 2012 yılında Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü kazanmış Pakistanlı sosyal hizmetler uzmanı. Geleneksel bir aileye mensup olan Şad Begüm’ün ailesi muhafazakâr dini görüşleri olan Jamaat-i İslam partisini desteklemekteydi. Şad Begüm ailesindeki ilk üniversite eğitimi almış kadındır. Şad Begüm eğitimi ve iş hayatı boyunca daima babası, abileri ve eşinden destek aldığını belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Norma Cruz</span> Guatemalalı insan hakları aktivisti

Norma Cruz Guatemalalı insan hakları aktivisti. Özellikle kadınlara uygulanan şiddet karşıtı çalışmalarıyla bilinmektedir. 3 Temmuz 1996'daki açılışından bu yana, Guatemala merkezli kadın hakları örgütü olan Fundación Sobrevivientes 'na yön verdi. Bu vakıf şiddete maruz kalmış yüzlerce kadına duygusal, sosyal ve hukuksal destek sağlamayı amaçlamakta, bu çalışmalarını adalet ve koruma anlayışı içinde yürütmektedir." ABD Dışişleri Bakanlığına göre vakıf, yalnızca 2007 yılında tek başına 30 kadın katilinin bulunmasına, kovuşturulmasına ve cezalandırılmasına yardımcı olmuştur. Vakıf aynı zamanda bebeği çalınan annelere, yasadışı çocuk kaçakçılığına ve evlat edilinmesine karşı da mücadele vermektedir." 2009 yılında Norma Cruz, ‘’’Guatemala’da olduğu kadar Dünya üzerindeki herhangi bir yerde kadınlara umut kaynağı ve ilham sembolü olduğu’’’ belirtilerek Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü’ne layık görülmüştür." Cruz düzenlenen törende ödülünü ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve ABD First Lady'si Michelle Obama’nın elinden almıştır. 2009 yılının mayıs ayından itibaren telefon ve kısa mesajla yoğun şekilde tecavüz ve ölüm tehditleri alan Cruz’un ailesi de aynı tehditlere maruz kalmıştır. Bu tehditler Guatemala Hükümetinin Cruz’a polis koruması sağlamasına rağmen devam etti. Uluslararası Af Örgütü 2011 yılında Cruz’un korunmasını ‘’öncelikli olay’' olarak nitelendirdi. 2011 Mart'ında vakfın ofisi molotov kokteylli saldırıya uğradı, yaralanan veya ölen olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Azize Sıddıki</span>

Azize Sıddiki veya Aziza Siddiqui özellikle kadın hakları konusunda çalışmalar yapan Afgan aktivist. Afgan sivil toplum kuruluşları kadın hakları koordinatörlüğü görevinde bulundu. Özellikle kırsal kesimlerde yaşayan kadınlara yönelik olarak eğitimler icra etti. Bu eğitimlerde kadınlara hakları anlatıldı, bilinçlenmeleri hedeflendi. Sıddiki bu çalışmalarıyla ilgili olarak defalarca tehdit edildi. Afganistan doğumlu olan Sıddiki, savaş dolayısıyla 8 yaşındayken ailesiyle birlikte Pakistan’a göç etti. Fakat 2003 yılında kadın hakları konusunda çalışmak üzere Afganistan'a geri döndü. 2007 yılında Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü’ne layık görüldü. Fakat aldığı ödülden sonra güvenlik gerekçesiyle ülkesine geri dönemedi ve Amerika Birleşik Devletleri’nden sığınma hakkı elde ederek ABD'de yaşamına devam etti. 2008 yılında engelli olanlar başta olmak üzere göçmenlere yardımcı olan Bi-lingual International Assistant Services (BIAS) ’nde çalışmaya başladı. 2009 yılında Sıddıki Gitana Productions tarafından verilen ‘’’Yılın Olağanüstü İnsanı’' ödülüne layık görüldü.

Türkiye'de feminizm kavramının literatüre girişi, Türk milliyetçiliğinin ve Türkçülüğün düşünce babalarından Ziya Gökalp'in "Türkçülüğün Esasları" adlı kitabının "Türk Feminizmi" adlı bölümünde "feminizm" kavramına övücü bir dille değinmesiyle oldu. Jön Türkler ve İttihat & Terakki Cemiyeti içerisinde oldukça yetkili olan; Ziya Gökalp, Ahmet Rıza, İbrahim Hilmi ve Enver Beylerin başını çektiği Türk milliyetçisi kanat kadınların özgürleşmesinin milletin bir bütün olarak özgürleşmesindeki önemine dikkat çekerek kadınların eğitimine yönelik oldukça yoğun çabalar harcadılar. Bu çabalar sonucunda kadınlar için İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi ve İnâs Darülfünunu gibi üniversite düzeyinde eğitim veren kurumlar yanında İstanbul'da ve Anadolu'da kız liseleri açılmasını sağladılar. Ayrıca yine bu milliyetçi kanat Türkiye tarihindeki ilk feminist kadın derneği olan Teali-i Nisvan Cemiyeti ile dönemi için oldukça sert taleplerde bulunan Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti'nin ve kadınların iş gücüne katılımı için mücadele yürüten Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti'nin kuruluşuna önayak oldular. Ek olarak günlük yaşamda kadınları rahatlatmak için kadınlara uygulanan tek başına faytona binememek ve giyim-kuşam kısıtlamaları gibi bazı yasakları da kaldırdılar.

<span class="mw-page-title-main">Tebessüm Adnan</span>

Tebassüm Adnan, Pakistanlı kadın hakları eylemcisi.

<span class="mw-page-title-main">Nibal Savabte</span>

Nibal Savabte, Birzeit Üniversitesi Medya Merkezi müdürü olarak görev yapan Filistinli kadın hakları aktivisti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kadın cinayeti</span> Türkiyede kadınların toplumsal rollerine bağlı nedenlerle öldürüldükleri cinayet vakaları

Türkiye'de kadın cinayeti, Türkiye'de kadınların "namus temizleme" gerekçesiyle öldürülmek gibi, toplumsal rollerine bağlı nedenlerle öldürüldükleri cinayet vakalarını ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Belém do Pará Sözleşmesi</span>

"Belém do Pará Sözleşmesi" ya da Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi, Cezalandırılması ve Ortadan Kaldırılması Hakkında Amerikalararası Sözleşme

Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması Bildirgesi ya da DEVAW, kadınlara yönelik şiddeti ve şiddetin ortadan kaldırılması özel olarak ele alan 1993 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) kararıdır.

<span class="mw-page-title-main">Canan Arın</span> Türk hukukçu

Mevhibe Canan Arın, Türk avukat ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Derya Yanık</span> Türk avukat ve siyasetçi

Derya Yanık Türk avukat ve siyasetçi. Eski Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şehla Hümbetova</span> Azeri avukat ve insan hakları aktivisti

Şehla Hümbetova, Azeri avukat ve insan hakları aktivisti. Ülkesinde temel ve azınlık haklarını savunma konusundaki kararlılığı nedeniyle Mart 2020'de Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü (IWOC)'ye layık görüldü.

Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği, Türkiye'de üniversite mezunu kadınlar tarafından 1949 yılında kurulmuş, İstanbul merkezli sivil toplum örgütü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.