İçeriğe atla

Canaan Banana

Canaan Banana
Zimbabve Devlet Başkanı
Görev süresi
18 Nisan 1980 - 31 Aralık 1987
Yerine gelenRobert Mugabe
Kişisel bilgiler
Doğum 5 Mart 1936
Essexvale, Güney Rodezya
Ölüm 10 Kasım 2003 (67 yaşında)
Londra, İngiltere
Evlilik(ler) Janet Banana

Canaan Banana (d. 5 Mart 1936 - ö. 10 Kasım 2003), Zimbabveli din görevlisi ve siyasetçi. Banana, Afrika ülkesi Zimbabve'nin 1980 yılında bağımsızlığını kazanması neticesinde ülkenin ilk Devlet Başkanı olarak bu makama çıkmıştır.

1962 yılında Teoloji eğitimini Harare'de bulunan Epworth Theological College'da tamamlayan Banana ilerleyen dönemlerde siyaset ile ilgilenmeye başlamıştır. Bu bağlamda Afrika Ulusal Konseyi'nin başkan yardımcılığı görevini üstlenmiştir.[1] 1960'lı yılların sonlarına doğru birçok konsey üyesi tutuklanınca Banana ailesi ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçmıştır. 1975'te ülkesine geri dönen Banana, dönüşü ile birlikte tutuklanmış, cezası bir yıl sonra ev hapsine çevrilmiş ve ancak 1979 yılında Lancaster House Antlaşması kapsamında tamamen serbest bırakılmıştır.

Ülkesinin 18 Nisan 1980 tarihinde Zimbabve ismi ile bağımsızlığını kazanmasın sonrasında yeni ülkenin ilk Devlet Başkanı olarak göreve başlamıştır. 1982 yılında çıkarttığı yeni bir yasa maddesi ile ismi ile gerçekleştirilebilecek her türlü şakayı ve imayı yasaklamıştır.[2]

Görevini 1987 yılına kadar sürdüren Banana, Aralık 1987 tarihinde görevi Robert Mugabe'ye devrederek makamdan ayrılmıştır. Devlet Başkanlığı bıraktıktan sonra Afrika Birliği Örgütü'nde diplomat olarak görev alan Banana bunun haricinde Zimbabve Üniversitesi'nde din bölümünün dekanlığını üstlenmiştir.

Banana'nın eski zamanlarda yakın koruması olan Jefta Dube'un bir kişiyi öldürmesi ile ilgili açılan bir dava sonrasında ortaya çıkan detaylar nedeniyle eski Devlet Başkanı 1996 yılında eşcinsellik suçlaması ile tutuklanmıştır. Dube, 1995 yılında iş arkadaşı Patrick Mashiri'yi öldürmüş, gerekçe olarak da Mashiri'nin kendisi sürekli Banana'nın karısı gibi cümleler ile küçük düşürdüğünü ifade etmiştir. Bu dava sonucunda Dube'un, Banana tarafından zorla ilişkiye zorlandığı açıklığa kavuşturulmuş ve bu eylemlerin Dube'un arkadaşları tarafından da bilindiği ifade edilmiştir.[3]

1998 yılında on bir farklı cinsel suçtan suçlu bulunan Banana, ödediği kefalet tutarı karşılığında serbest bırakıldıktan sonra, geçmiş dönemlerde eşcinsellik için sert ifadeler kullanan ve AIDS'in Afrika Kıtasında hızlı bir şekilde yayılmasının baş sorumlusu olduğunu ifade eden Mugabe'nin, kendisini öldüreceğini düşündüğü için Güney Afrika Cumhuriyeti'ne kaçmıştır.

Aralık 1998'de Nelson Mandela ile yaptığı bir görüşme sonrasında ülkesine geri dönen Banana, 18 Ocak 1999 yılında on yıl hapis cezasına çarptırılmış ve rahiplik görevleri elinden alınmıştır. Cezaevinde iki yıl geçirdikten sonra serbest bırakılan Banana, 10 Kasım 2003'te yakalandığı kansere bağlı olarak ölmüştür.

Banana'nın eşi Janet Banana, Ekim 2000'de Büyük Britanya'dan sığınma hakkı istemiş ve 2006 yılında da vatandaş yapılmıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ Canaan Banana." Biography Resource Center Online. Gale, 2004.
  2. ^ "Banana ismi ile ilgili her türlü şakayı yasakladı". 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2015. 
  3. ^ "Banana'nın mahkemesi hakkında bilgiler". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2015. 
  4. ^ "Janet Banana hakkında bilgiler". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2015. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Makam oluşturuldu		Zimbabve devlet başkanı
1980 – 1987 		Sonra gelen
Robert Mugabe

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zimbabve</span> Güney Afrikada bulunan bir ülke

Zimbabve ya da resmî adıyla Zimbabve Cumhuriyeti, Afrika kıtasının güneyinde, denize kıyısı olmayan bir kara ülkesi. Eski adı Güney Rodezya olan ülkenin sınır komşularını Zambiya, Mozambik, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Botsvana oluşturmaktadır. Ülkenin Namibya ile olası 100 m uzunluğundaki sınırı tartışmalıdır. Ülkenin başkenti Harare'dir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mugabe</span> 2. Zimbabve cumhurbaşkanı (hd. 1987-2017)

Robert Gabriel Mugabe, Zimbabveli siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Morgan Tsvangirai</span>

Morgan Richard Tsvangirai, Zimbabve'nin eski başbakanı. Demokratik Değişim Hareketi Partisi'nin de başkanıdır. Ayrıca Başkan Robert Mugabe karşısındaki en güçlü isimdir. Tsvangirai 11 Subat 2009 tarihinde başbakanlık koltuğuna oturmuştur. 6 Mart 2009 tarihinde bir trafik kazası geçirmiştir. Kendisi için hayati bir tehlike bulunmasa da eşi başına aldığı darbe sonucu ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Jakaya Kikwete</span> Tanzanyalı siyasetçi

Jakaya Kikwete, Tanzanyalı asker ve siyasetçi. Kikwete, Afrika ülkesi Tanzanya'da 2005 ile 2015 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rodezya</span> 1965-1979 yıllarında Afrikanın güneyinde, günümüzde Zimbabve adı verilen ülkede varlığını sürdürmüş tanınmayan devlet

Rodezya, 1965-1979 yıllarında Afrika'nın güneyinde, günümüzde Zimbabve adı verilen ülkede varlığını sürdürmüş tanınmayan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Masvingo</span>

Masvingo, Afrika kıtasında bulunan Zimbabve devletinde bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Sam Nujoma</span>

Samuel Daniel Shafiishuna Nujoma ya da çoğu zaman sadece Sam Nujoma, Namibyalı siyasetçidir. Nujoma, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazanması sonrasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1990 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Nujoma Namibya ulusunun atası olarak görüldüğünden kendisine resmi olarak Founding Father of the Namibian Nation unvanı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zimbabve devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Zimbabve devlet başkanı, Afrika ülkesi Zimbabve'nin bağımsızlığını kazandığı 1980 yılından bu yana ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Domitien Ndayizeye</span>

Domitien Ndayizeye, Burundili siyasetçi. Ndayizeye, Afrika ülkesi Burundi'de 2003 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hastings Banda</span> Malavili siyasetçi, eski devlet başkanı

'Hastings Kamuzu Banda, Malavili siyasetçidir. Banda, Afrika ülkesi Malavi'nin 1964 yılında İngiliz Milletler Topluluğu içerisinde bağımsızlığını kazanması sonrasında başbakan olarak görev almış, ülkenin yönetim şeklini cumhuriyet olarak değiştirmesi neticesinde de 1966 yılında ülkenin ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı görevini üstlenmiştir. Banda, ön ismi olan Kamuzuyu devlet başkanı olduktan sonra ismine eklemiştir.

Zimbabve başbakanı, Afrika ülkesi Zimbabve'de bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Güney Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi iken Zimbabve adı ile bağımsızlığını kazanması ile oluşturulmuştur. 1980 yılından 1987 yılına kadar görevi üstlenen Robert Mugabe, devlet başkanı Canaan Banana'nın yerine devlet başkanlığına seçilmesi ile bu makam kaldırılmıştır. 2009 yılında yeniden oluşturulan başbakanlık makamı 2013 yılında kabul edilen anayasa referandumu ile birlikte yeniden kaldırılmıştır. 2013 yılında makamın yeniden kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Kaunda</span>

Kenneth David Kaunda, Zambiyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Kaunda, Afrika kıtasında yer alan Zambiya'nın ilk devlet başkanı olarak 1964 ile 1991 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

2017 Zimbabve askerî darbesi Afrika ülkesi Zimbabve'de 14 Kasım 2017 tarihinde ordu tarafından gerçekleştirilen darbe.

<span class="mw-page-title-main">Emmerson Mnangagwa</span> Zimbabve devlet başkanı

Emmerson Dambudzo Mnangagwa, Zimbabveli siyasetçidir. Mnangagwa, Afrika ülkesi Zimbabve'de 24 Kasım 2017 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Constantino Chiwenga</span>

Constantino Guveya Dominic Nyikadzino Chiwenga, Zimbabveli asker ve siyasetçi. Chiwenga, Afrika ülkesi Zimbabve'de Zimbabve Millî Ordusu ile Zimbabve Savunma Kuvvetleri'nde üst düzey görevler almış, genelkurmay başkanı olarak orduyu komuta etmiştir. Aralık 2017 tarihinde Zimbabve birinci devlet başkanlığı görevine atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Grace Mugabe</span>

Grace Ntombizodwa Mugabe, Zimbabveli iş insanı ve siyasetçi. Mugabe, Afrika ülkesi Zimbabve'nin ikinci devlet başkanı Robert Mugabe ile 1996 yılından bu yana evli olması neticesinde First Lady olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Phelekezela Mphoko</span>

Phelekezela Mphoko, Zimbabveli diplomat ve siyasetçi. Mphoko, Afrika ülkesi Zimbabve'de istifa eden Robert Mugabe'nin yerine 21 Kasım 2017-24 Kasım 2017 tarihleri arasında geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jenni Williams</span>

Jennifer Louis Williams, Zimbabveli insan hakları eylemcisi.

<span class="mw-page-title-main">Zimbabve Afrika Ulusal Birliği - Vatansever Cephe</span> Vikihaber maddesi

Zimbabve Afrika Ulusal Birliği - Yurtsever Cephesi, Afrika ülkesi Zimbabve'de siyasi bir parti. Selefi Zimbabve Afrika Ulusal Birliği (ZANU) ile birlikte, bağımsızlıktan bu yana Zimbabve siyasetine hâkim olan parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Abel Muzorewa</span>

Abel Tendekayi Muzorewa ya da Piskopos Muzorewa, İç Uzlaşma'dan 1979 Lancaster House Antlaşması'na dek Zimbabve-Rodezya Cumhuriyeti'nin Başbakanı olarak görev yapmıştır. Birleşik Metodist Kilisesi'nin bir piskoposu ve milliyetçi bir lider olan Muzorewa, makammında sadece birkaç ay kalabilimiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.