Canıbek Giray - Turkipedia

Canıbek Giray, Kırım hanı. 1568- 1636 yılları arasında yaşamıştır. 1610-1623, 1624 ve 1628-1635 yılları arasında üç kez hanlık yapmıştır. Ancak, 1624 yılında filen tahta oturması III. Mehmet Giray'ın isyanı nedeni ile mümkün olmadığından, iki kez hanlık yaptığı kabul edilmiştir. Hanlığı I. Ahmet, I. Mustafa,II.Osman ve IV. Murat dönemlerine rastlar. I. Devlet Giray Han'ın torunudur.

Çocukluğu

Babasını çocuk yaşta yitirdiği için amcaları I . Fetih Giray ve I. Selamet Giray tarafından büyütülmüştür. Selamet Giray'ın hanlığında kalgay olarak anılmıştır. Selamet Giray'ın ölümü ile (1610) yılında padişah I. Ahmet tarafından han olarak atanmıştır. Hükümdarlığının ilk yıllarında Kırım tahtında hak iddia eden, amca oğlu III. Mehmet Giray ile mücadele etmek durumunda kalmıştır. Osmanlı ordusu ile İran, Lehistan (1617) ve Hotin seferlerine (1622) katıldı. Anca, III. Mehmet Giray tarafından tahttan indirildi. I. Mustafa'nın tahta geçmesi ile hanlıktan azledilerek (1623) Rodos Adası'na gönderildi. Hanlığa atanan, amca oğlu III. Mehmet Giray'ın Osmanlı devletine karşı düşmanca bir tutum izlemesi üzerine ikinci kez hanlığa getirildi (1624). Ancak, Mehmet Giray, kardeşi Şahin Giray ile birlikte onu Kırım'dan ayrılmaya zorlayınca, ikinci hanlığı yalnızca dört ay sürebildi. 1628 yılında Kaptan Paşa komutasındaki donanma, Vezir Kenan Paşa ve Benyalukalı Hüseyin Paşa komutasnda yeniden hanın üzerine gönderilerek, Mehmed Giray azledildi. Bu kararın alınmasında Kırım'daki durumdan cesaret alarak Karadeniz sahillerine inen ve İstanbul'un Avrupa yakasındaki köyleri yağmalayan Don Kazakları'nın yaptığı vahşetin etkisi büyük oldu. Mehmed Giray ve kardeşi Şahin Giray kaçarak Kazaklara sığındı.

Kırım'da İstikrarın Tesisi

Bu olaylar neticesinde Canıbek Giray Han, bir süre sonra üçüncü kez han atandı ve buyruğuna verilen kuvvetlerin yardımıyla amca oğullarını yenip saf dışı etti (1628). Tahta yeni oturan Canıbek Giray'ın askerleri ile Dobruca'dan Kırım'a Kenan Paşa komutasındaki sevk edilen Tatar askeri ile savaşa tutuşan III. Mehmet Giray öldürüldü. İstanbul ve Karadeniz sahillerini gemilerle yağmalayan Kazak Hatmanı da yakalanarak, Kefe Kalesinde idam edildi. Böylece Kırım'da yeniden istikrar sağlandı. Canıbek Giray, IV. Murat'ın Revan (Erivan) seferine katılması buyruğuna, yaşlılığını ileri sürerek karşı çıktığı için hanlıktan azledilerek yeniden Rodos'a sürgüne gönderildi (1635), orada öldü.

Resmî unvanlar
Önce gelen: I. Selâmet Giray	Kırım Hanı 1610-1623	Sonra gelen: III. Mehmed Giray
Önce gelen: III. Mehmed Giray	Kırım Hanı 1628-1635	Sonra gelen: İnayet Giray

Kırım hanları
15. yüzyıl	I. Hacı Giray Hayder Nur Devlet Giray I. Mengli Giray
16. yüzyıl	I. Mehmed Giray I. Gazi Giray I. Saadet Giray I. İslâm Giray I. Sahib Giray I. Devlet Giray II. Mehmed Giray II. Saadet Giray II. İslam Giray II. Gazi Giray I. Fetih Giray
17. yüzyıl	Toktamış Giray I. Selâmet Giray Canıbek Giray III. Mehmed Giray İnayet Giray I. Bahadır Giray IV. Mehmed Giray III. İslâm Giray Adil Giray I. Selim Giray Murat Giray II. Hacı Giray III. Saadet Giray Safa Giray II. Devlet Giray
18. yüzyıl	III. Gazi Giray I. Kaplan Giray III. Devlet Giray IV. Saadet Giray II. Mengli Giray II. Fetih Giray II. Selâmet Giray II. Selim Giray Arslan Giray Halim Giray Kırım Giray III. Selim Giray Maksud Giray IV. Devlet Giray II. Kaplan Giray II. Sahib Giray Şahin Giray II. Bahadır Giray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Mengli Giray</span>

I. Mengli Giray 15. yüzyıl sonlarında 1467; 1469-1475 ve 1478-1515) dönemlerinde üç kez Kırım Hanlığı tahtına oturdu.

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

Kırım hanları listesi, 1441–1783 yılları arasında hüküm süren Orta Avrupa'da Tatarlar tarafından kurulmuş, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı hanlık. Aşağıda Kırım Hanlığı'nın hanlarının listesi bulunmaktadır.

I. Selim Giray, Kırım Tatar hanı. 1671-1678, 1684-1691, 1692-1699, 1702-1704, yılları arasında olmak üzere dört kez Kırım tahtında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Mehmed Giray</span> 1515-1523 arasında Kırım hanı

I. Mehmed Giray, 1515-1523 döneminde sekiz yıl Kırım Hanlığı yapmıştır.

I. Devlet Giray Han, 1551-1577 yılları hüküm süren Kırım hanıdır. I. Devlet Giray döneminde Kırım Hanlığı Osmanlı ile birlikte yükseliş devrini yaşadı. Temel siyasetini Moskova merkezli bir gelişme politikası izleyen Rusların Karadeniz'e inmelerine karşı mücadele oluşturuyordu.

Nur Devlet Giray 4. Kırım Hanı. 1466-1467, 1467-1469, 1475-1476 olmak üzere toplam üç kez saltanat sürmüştür. 1486 ile 1490 yılları arasında Kasım Hanlığı'nı yönetmiştir.

IV. Mehmed Giray Kırım hanıdır. Sofu Mehmed Giray Han olarak da bilinir. ve (1654–1666) senelerinde iki kez saltanat sürmüştür.

III. İslâm Giray 1644-1654 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

III. Mehmed Giray 1584—1629 yılları arasında yaşayan Kırım Hanıdır. II. Saadet Giray'ın oğludur. 1623—1628 seneleri arasında saltanat sürmüştür. Saltanatı Sultan I. Mustafa ve IV. Murad dönemine rastlar.

II. Mehmed Giray veya Semiz Mehmed Giray, 1577 ila 1584 yılları arasında hüküm süren Kırım hanı.

II. İslam Giray, 1584 ila 1588 yılları arasında hüküm süren Kırım hanıdır.

II. Saadet Giray, Kırım Hanı. Doğum tarihi belli değildir. Ölümü 1587) – Türk kaynaklarına göre han olarak kabul edilmemekle birlikte, babası II. Mehmet Giray'ın 1584 yılında tahtan Sultan III. Murat tarafından azli üzerine iktidar mücadelesi vermiştir. II. Mehmet Giray'ın Vezir Özdemiroğlu Osman Paşa ile ters düşmesi sonrası yaşanan olaylar sonucunda, II. Mehmet Giray'ın Konya'da bulunan kardeşi II. İslam Giray, Sultan III. Murat tarafından Kırım Hanlığına getirilmiştir. II. Saadet Giray tahta geçen amcasına savaş açmış, ilk planda başarılı olmasına karşın, Osmanlı desteğine sahip olan II. İslam Giray mücadeleyi kazanmıştır. Kırım'dan kaçmak durumunda kalan II. Saadet Giray Kafkasya'nın kuzeyine geçerek Nogaylara sığınmıştır. Bir süre Astrahan ve Dağıstan'da yaşadıktan sonra ölmüştür.

Toktamış Giray (1589-1608), Kırım Hanı. 1607 ile 1608 arasında bir yıl kadar hanlık yaptı.

II. Devlet Giray, Kırım Hanı. 1699-1702 ve 1709-1713 yılları arasında olmak üzere iki kez Kırım Hanlığı yaptı. Hanlık dönemi iki kez toplamda 8 yıl 5 aydı.

II. Hacı Giray Kırım hanı. 1648 yılında Kırım'da doğdu. Kalgay Kırım Giray'ın oğludur.

I. Selâmet Giray 1608-1610 yılları arasında Kırım Hanlığı'nın hükümdarlığını yapmıştır.

Kars Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Eylül 1630'da Kars Valisi Sefer Paşa komutasındaki Osmanlı birlikleri ile Ahıska Hakimi Şemsi Han komutasındaki Safevî kuvvetleri arasında Kars civarında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı sonucunda İran birlikleri komutanına kadar esir edildi. Ahıska'da herhangi bir Safevî garnizonu kalmaması üzerine Hasankale Muhafızı Yusuf Paşa, taarruz ederek bir yıldır Safevîlerin işgalindeki Ahıska'yı geri aldı.

Şahin Giray, Kırım Hanlığı iktidarının sürgün edilmiş bir Giray Hanedanı üyesiydi.

Kırım Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun isyan eden Kırım Hanı II. Mehmed Giray'ı cezalandırmak, Kırım Hanlığı'nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II. İslam Giray'ı tahta çıkarmak amacıyla 1584 yılında düzenlediği iki askerî harekât.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.