İçeriğe atla

Camulodunum

Kontrol Edilmiş
Camulodunum
Roma dönemi kent surları

Camulodunum, bugün İngiltere'deki Essex sınırları içinde Colchester'da bulunan Antik Roma dönemindeki önemli bir kenttir. Roma işgalinden önce önemli bir Kelt yerleşim yeridir.[1] Büyük Britanya'daki en eski Roma yerleşimi olarak bilinir. Terhis edilen Romalı askerler için yerleşim olarak planlandığında adı Colonia Claudia Victricensis olmuştur.

Tarih öncesi dönem

Cunobelinıs dönemi bronz paralar

Camulodunum Trinovante adlı Kelt kabilesinin başkenti konumundaydı. Kentin batı ve güneyinde büyük bir tahkimat sistemi meydana getirilmişti. Kentin başkent olması MÖ 25- MÖ 10 arasında hüküm süren kral Addedomarus döneminde olmuştur. Jül Sezar'ın dönemindeki Roma İmparatorluğu istilası döneminde kabilenin merkezi Braughing'dir. MÖ 10 civarında Catuvellauniler kenti aldıklarına dair kralları adına kentten para bastırırlar. Ancak Britanya'daki Roma birliklerinin baskısıyla geri çekilirler. Roma desteğiyle yeniden tahta geçen Addedomarus'dan sonra tahta oğlu Dubnovellaunus geçer. Sonraki dönemde onun yerine Catuvellanui kralı Tasciovanus'un oğlu Cunobelinus geçer. Babasının ardından Catuvellanuinin de kralı olan Cunobelinus Roma ile dostane ilişkiler sürdürür. Bu dönemde basılan paralarda REX[2] ifadesi dikkat çekicidir. Yunan tarihçi Strabon'a göre hükümdarlığı sırasında Caesar Divi Filius Augustus'un sarayına elçi göndermiş, Roma ile ticaretin gelişmesini sağlamıştır.[3]

Roma ile ilk temas

Cunobelinus, MS 43 yılındaki Romalı komutan Aulus Plautius önderliğinde gerçekleştirilen işgalden önce öldüğü için Kelt savunması oğulları Caratacus ve Togodumnus tarafından örgütlenir. Plautius Thames Nehrindeki geçişin güvenliğini ele geçirip imparator Claudius Camulodunum üzerinde yapılan seferi yönetmesi için çağrılır. Beraberinde ağır silahlar ve fillerle desteklenmiş büyük bir kuvvetle gelen Claudius karşısında Keltler kralları savaşmadan teslim olmayı seçer. 43 yılında Camulodunum'da ilk kalıcı Roma yerleşim yeri olarak değerlendirilen tahkimatlı kale yapısı olan castra yapılır. Roma kültürünü yerel halk arasında yaymak ve asimilasyonu başlatmak için emekli askerlerin Britanya'da yerleşmeleri özendirilir. Camulodunum sonraki dönemde terhis olan Romalı askerler için önemli bir yerleşim haline gelir. Şehirde MS 44 yılında şmparator Claudius anısına bir tapınak inşa edilir. Tarihçi Tacitus'a göre Boudica komutasında Romalılara karşı ayaklanan Iceni ve Trinovanteler şehre saldırdığında şehirde sadece 200 Romalı muhafız vardır. Şehre yakıp yıkan Kelt kabileler Romalıların ilk yerleştiklerinde yaptıkları köleleştirme harekâtının intikamını alırlar. Şehirdeki tapınaklar yıkılmış ve şhri tamamen yakılmıştır.[4] Boudica ayaklanmasının bastırılmasının ardından Roma egemenliğinin merkezi yeni oluşturulan ticari liman olan Londinium'a[5] kaydırılır.

Roma şehri

Şehir Roma egemenliğindeyken önemli bir çömlekçilik merkezinin yanı sıra tuğla üretimi ve şarapçılığın da yaygın olarak yapıldığı bir yer olmuştur. Arkeolojik kazılarda Roma dönemine ait çok sayıda mozaik ve sanat eseri bulunmuştur.[6] Bu dönemlere ait Roma surları, dükkân ve konut kalıntıları mevcuttur. Camulodunum'da Britanya'daki ilk ve tek Roma dönemi sirk bulunmuştur.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Keltçede ismi Camulodunon olarak geçer. Keltçedeki anlamı Camulos'un Kalesi anlamındadır. Camulos Britanyalı bir yerel tanrıdır
  2. ^ Kral
  3. ^ Britanya'nın önemli ihraç kalemleri arasında buğday, altın, gümüş, demir, hayvan post, esirler ve av köpekleri gelmekteydi
  4. ^ Arkeolojik kazı çalışmalarında şehrin bazı katmanlarında yoğun ve genel kül tabakaları bulunmuştur
  5. ^ Londra
  6. ^ Eserler bugün Colchester Kalesi Müzesinde sergilenmektedir İlgili internet sitesi 27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 24 Eylül 2013 tarihinde erişilmiştir

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zeugma</span> Türkiyede bir antik kent

Zeugma, Gaziantep'in Nizip ilçesine bağlı Belkıs köyünde bulunan antik yerleşim.

<span class="mw-page-title-main">Tlos</span>

Tlos bugün Muğla'nın Seydikemer ilçesi yakınlarında yer alan kadim bir Likya kentiydi. Likya'nın en önemli yerleşimlerinden biri olan Tlos Antik Kenti, Fethiye İlçesi’nin yaklaşık 42 km doğusundaki Yaka Köyü sınırları içerisinde kalmaktadır. Bölgenin en yüksek dağları olan Akdağlar'ın (Kragos) sarp batı yamaçlarında başlayan antik yerleşim, Eşen Nehri'nin getirdiği alüvyonlarla oluşmuş vadi düzlüğüne kadar ulaşır. Ayrıca güneydeki Saklıkent Kanyonu ile kuzey yönde bulunan Kemer Beldesi antik kentin egemenlik sınırlarını çizer.

<span class="mw-page-title-main">Perge</span> Pamfilya bölgesine başkentlik yapmış antik kent

Perge, Antalya'nın 18 km doğusunda, Aksu ilçesi sınırları içinde bulunan, bir zamanlar Pamfilya Bölgesine başkentlik yapmış antik bir kenttir. Şehirdeki akropolisin Tunç Çağı döneminde kurulduğu düşünülmektedir. Helenistik dönem boyunca şehir eski dünya içerisindeki en zengin ve güzel şehirler arasında sayılmaktadır. Ayrıca Yunan matematikçi Pergeli Apollonius'un memleketidir. Perge, Hititler döneminde Parha olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Roma Krallığı</span> Antik Romada kralların hüküm sürdüğü dönem

Roma Krallığı, Antik Roma döneminde Roma şehri ve topraklarının monarşi ile yönetildiği dönemdir. Efsaneye göre Roma'yı Romulus ve Remus kardeşler kurmuştur. Eski çağ tarihçileri, Roma Krallığı'nın başlangıcı olarak MÖ 753 tarihini verirler. Roma’nın krallık dönemi politik tarihi hakkında bilinenler oldukça azdır. Arkeolojik bulgulara göre Roma krallık döneminde geniş caddelerin ve görkemli yapıların inşa edilmeye başlandığı büyük bir şehir olma yolundaydı. Roma henüz bu dönemde Latium bölgesinde yaşayan Latin şehirleri birliğinin önderiydi. Etrüskler, üzerinde egemenlik kurdukları Latin köylerini birleştirip Roma kentini kurarken yerli halkı kentin kurulmasında zorla çalıştırmışlar. Bu durum iki toplumun arasını açmıştır. Latin halkının zamanla güçlenen aristokratları, iki buçuk yüzyıl sonra ayaklanarak MÖ 509 yılında Etrüsk kralını kovmuşlar ve Roma Cumhuriyeti'ni kurmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Apameia Kibotos</span>

Apameia Kibotos – öncesi Kibotos, Afyonkarahisar ilinin bugünkü Dinar ilçesinde bulunan bir antik kent. Daha önceki adı Kelainai'dir. Antik Roma döneminde Pameia Kibotos adını almıştır. Şehir MÖ 6. yüzyıldan itibaren önemli bir merkez olmuştur. Efes'ten sonra ikinci büyük kent olduğu bilinmektedir. Anıtsal yapıtlardan olan stadyum ve tiyatro kısmen özelliğini koruyarak kalmıştır. Efes'le birlikte bastırdığı bronz sikkeler de vardır. Yarı özerk olarak imparator adına sikkeler bastırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galatlar</span> Antik bir ulus

Galatlar, MÖ 280-274 yıllarında Balkanlar ve Batı Anadolu'da yaşadıktan sonra Orta Anadolu'da Ankara ve Çorum, Yozgat yöresine yerleşen Orta Avrupa kökenli Kelt kavmine mensup Galyalılara, Yunanların ve Romalıların verdiği ad. Galatların yerleştiği bölgeye Antik Çağ'da Galatya adı verildi. Aşiret yapısına dayanan Galat krallıkları Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdikleri MÖ 1. yüzyıla kadar bu bölgede varlıklarını sürdürdüler. Orta Anadolu'da Galat dilinin MS 7. yüzyıla dek konuşulduğuna dair belirtiler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Noricum</span>

Noricum bugünkü Avusturya ve Slovenya toprakları üzerinde kurulmuş bir Kelt krallığı idi. Geçmişte Roma İmparatorluğu'nun bir eyaletiydi. Kuzeyde Tuna nehri, batıda Rhaetia, doğuda Pannonia ve güneyde de İtalya ve Dalmaçya ile çevriliydi. Kabaca bugünkü Steiermark, Karintiya ve Viyana'nın batısında kalan Avusturya, Bavyera ve Salzburg'un bir bölümüne tekabül eder.

<span class="mw-page-title-main">Iceni</span>

Iceni ya da Eceni, Roma Britanyasında, aşağı yukarı günümüz İngilteresinin Norfolk yönetim bölgesine rastgelen bölgede MÖ 1. yüzyıl ve MS 1. yüzyıl arasında yaşamış olan Briton kabilesi. Britanya'yı işgali sırasında, MÖ 54 yılında, Jül Sezar'a teslim olan Cenimagni kabilesi bir ihtimale göre Iceni'lerin bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Boudica</span>

Boudica, MS 61 yılında Romalıların Büyük Britanya'daki işgalci güçlerine karşı bir isyan başlatan, Kuzey Britanya'nın Norfolk bölgesinde yaşayan Iceni kabilesinin kraliçesi.

<span class="mw-page-title-main">Trinovanteler</span>

Trinovanteler, Jül Sezar'ın MÖ 54 yılında Büyük Britanyaya çıkışı sırasında Thames Nehri'nin ağzında bulunan halicin kuzeyinde yaşayan Kelt kökenli kabile. İlk başkentleri Camulodunum (Colchester) iken ayaklanmanın ardından Colonia Victricensis şehri Caesaromagus (Chelmsford) adıyla yeni başkentleri olarak anılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Galatya (eyalet)</span> Roma eyaleti

Galatya,, Galat Kralı Amyntas'ın MÖ 25 yılında ölmesinin ardından Roma İmparatoru Augustus tarafından düzenlenen Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Britanya'da Roma hakimiyetinin sonu</span>

Britanya'da Roma hakimiyetinin sonu, Roma İmparatorluğu'nun Büyük Britanya'dan çekilmesi üzerine başlayan tarihi dönemi anlatır. Bu dönem tek bir tarihle ifade edilemeyecek kadar karmaşık olmuştur. Adada farklı yerlerdeki Roma hakimiyeti farklı zamanlarda ve farklı mekanizmalarla sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Messana Muharebesi</span>

Messana Muharebesi, Roma Cumhuriyeti ile Kartaca arasındaki ilk askeri muharebedir. Yüzyılı aşkın bir zaman sürecek olan Pön Savaşları'nın başlangıcıdır. Bu dönemde İtalya'nın güneyinde hakimiyetini kuran Roma, giderek Sicilya'da güç kazanmaya başlar. Ancak adada Roma yalnız değildir; batı sahillerinde Kartaca, güneydoğuda ise Siraküza kentinde II. Heiro egemendir. Ayrıca Siraküzalı Agatokles döneminde adaya getirilmiş olan paralı askerler olan Mamertinler de kuzeydoğudaki Messana kenti çevresinde hakimdirler. Agatokles'in ölümü üzerine şehirde denetimi ele geçirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Colchester</span>

Colchester Birleşik Krallık İngiltere ūlkesinin Doğu İngiltere resmi bölgesinde Essex kontluğuna bağlı olan Colchester (borough) yerel idaresi merkezi olan tarihî bir kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Britonlar</span>

Britonlar, en azından Britanya Demir Çağı'ndan Yüksek Orta Çağ'a kadar Büyük Britanya'da yaşayan yerli Kelt halkını ifade eder. Bu dönemde, Galler, Cornish ve Bretonlar gibi farklı gruplara ayrılmışlardır. Modern Brittonik dillerin atası olan Ortak Brittonik dilini konuşuyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Roma egemenliği döneminde İskoçya</span>

Roma egemenliği döneminde İskoçya, günümüzde İskoçya olarak bilinen bölgenin Roma İmparatorluğu hâkimiyeti altındaki tarihî dönemi anlatır. Romalılar tarafından Kaledonya olarak anılan bölgeye ilk Roma birlikleri MS 71 yılında gelmiş ve Britanya'daki Kelt kabilelerini yenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bosporos Krallığı</span> Antik Yunan devleti

Bosporos Krallığı, ayrıca Kimmer Bosporos olarak da bilinir, bugünkü Ukrayna'nın güneyindeki Kerç Boğazı üzerinde kurulmuş Antik Yunan-İskit devleti. İlk kez Yunan yazarı Diodorus'un sözünü ettiği krallık MÖ 438'e doğru kuruldu. Gücünün doruğuna MÖ 4. yüzyılda ulaştı. En önemli kenti Pantikapaion İÖ 480-438 arasında Arkhainaks, İÖ 438-110 arasında da Spartokos hanedanları tarafından yönetildi. Bu iki hanedan, Pantikapaion'a Nymphaion'u ve bölgede İÖ 7-6. yüzyıllarda kurulmuş öteki Yunan kolonileri de kattılar. İÖ 5. yüzyılın ikinci yarısından sonra Bosporos kentlerinde Atina etkisi güçlendi. Atinalılar İÖ 404'e değin yerel ticareti denetim altında tutuyorlardı, İÖ 4. yüzyıl boyunca da Bosporos'un baş müşterisi oldular. Karadeniz'de korsanlığı önleyen Spartokosların hububat, balık ve köle ticaretini başarıyla yönetmesi sayesinde Bosporos zenginleşti. Bosporos Krallığı'nda yönetim ve maliye alanında çöküş İÖ 3. yüzyıl ortalarında başladı. İÖ 115'e doğru İskitler'e karşı koyamayan hükümdar Parisades, Pontus Kralı VI. Mithridatis'i yardıma çağırdı ve ülkesini ona bıraktı. İÖ 110'dan sonra Pontus kralları bölgenin denetimini ele geçirdiler. Mithridatis'in öldürülmesinden sonra, Pompeius onun oğlu olan Pharkanes'i Bosporos Kralı ilan etti. Böylece MS 1. yüzyılda kurulan bu yeni hanedan Roma İmparatorluğu'nun koruması altında 300 yıl hüküm sürdü. MS 342'den sonra ülke, Got ve Hun akınlarında toprakların bir bölümü elden gitti. I. Justinianos döneminde krallığın geri kalan bölümü Bizans'ın denetimine girdi.

<span class="mw-page-title-main">Roma'nın Britanya'yı istilası</span> Romanın Britanyayı İstila Etme Süreci, İstilanın Amaçları ve Sonuçları

Roma'nın Britanya'yı istilası, Roma kuvvetleri tarafından Britanya topraklarının aşama aşama ele geçirilmesinden oluşan bir süreçti.

Roma Galyası, MÖ 1. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Roma yönetimi altında bulunan Galya'yı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Londinium</span>

Londinium, Roma İmparatorluğu'nun Britanya'yı kontrol ettiği sürenin büyük çoğunluğu boyunca eyalete başkentlik yapmış tarihi şehirdir. Şehir, günümüzde Londra Şehri'nin bulunduğu bölgede MS 47-50 civarında kurulmuştur. Thames Nehri'nin kıyısındaki önemli bir geçiş noktası üzerinde yer almasından ötürü yerleşke zamanla pek çok yolun kesiştiği bir liman kentine dönüşmüş, 5. yüzyılda terk edilmesine kadar Roma Britanyası'nın ekonomik bir merkezi haline gelmiştir.