İçeriğe atla

Campylobacter jejuni

Campylobacter jejuni
Campylobacter jejuni SEM görüntüsü
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Üst âlem:Bacteria
Şube:Proteobacteria
Sınıf:Epsilonproteobacteria
Takım:Campylobacterales
Familya:Campylobacteraceae
Cins:Campylobacter
Tür: C. jejuni
İkili adlandırma
Campylobacter jejuni
(Jones et al. 1931) Véron and Chatelain 1973[1]
Alttürler
  • C. jejuni subsp. jejuni
  • C. jejuni subsp. doylei

Campylobacter jejuni (/ˈkæmpɪloʊˌbæktər dʒəˈdʒuːni/ ) Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenlerinden biridir. Vakaların büyük çoğunluğu, tanınan salgınların bir parçası olarak değil, izole olaylar olarak ortaya çıkar.[2] Gıda Kaynaklı Hastalıklar Aktif Gözetim Ağı (FoodNet) aracılığıyla aktif gözetim, ABD'de her 100.000 kişi için her yıl yaklaşık 20 vakanın teşhis edildiğini gösterirken, daha pek çok vaka teşhis edilmemiş veya bildirilmemiştir. CDC, her yıl toplam 1,5 milyon enfeksiyon tahmin etmektedir.[3] Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi 2018'de 246.571 vaka bildirdi ve Avrupa Birliği'nde yılda yaklaşık dokuz milyon insanda kampilobakteriyoz vakası tahmin etti.[4]

Campylobacter jejuni, dünya çapında insanlarda bakteriyel enfeksiyonların en yaygın nedenleri arasında yer alan bir bakteri cinsindedir. Campylobacter, Yunanca kampylos (kavisli) ve baktron'dan (çubuk) türetilen "kavisli çubuk" anlamına gelir. C. jejuni, birçok türü arasında hem mikrobiyolojik hem de halk sağlığı açısından en önemlilerinden biri olarak kabul edilir.[5]

C. jejuni yaygın olarak kümes hayvanları ile ilişkilidir ve ayrıca hayvan dışkısında da yaygın olarak bulunur. Campylobacter, aynı zamanda oksidaz pozitif olan ve 37 ile 42 °C arasında en iyi şekilde büyüyen [6] tek bir kamçı ile sarmal şekilli, spor oluşturmayan, Gram negatif, mikroaerofilik, fermentasyon yapmayan hareketli bir bakteridir. [7][8][9][10] Atmosferik oksijene maruz kaldığında, C. jejuni kokkal bir forma dönüşebilir.[11] Bu patojen bakteri türü, dünyadaki insan gastroenteritinin en yaygın nedenlerinden biridir. Campylobacter türlerinin neden olduğu gıda zehirlenmesi ciddi şekilde zayıflatıcı olabilir, ancak nadiren yaşamı tehdit eder. Genellikle ilk hastalıktan iki ila üç hafta sonra gelişen müteakip Guillain-Barré sendromu ile bağlantılıdır.[12] Yakın zamanda C. jejuni enfeksiyonları olan kişilerde Guillain-Barré sendromu, genel popülasyondan yaklaşık 100 kat daha sık olarak 1000 enfeksiyon başına 0.3 oranında gelişir.[13] Campylobacter enfeksiyonu ile ilişkili olabilecek başka bir kronik durum reaktif artrittir.[14] Reaktif artrit, belirli bir genetik yapı ile güçlü bir şekilde ilişkili bir komplikasyondur. Yani insan lökosit antijeni B27'ye (HLA-B27) sahip kişiler en duyarlı olanlardır. Çoğu zaman reaktif artrit semptomları enfeksiyondan birkaç hafta sonrasına kadar ortaya çıkar.[5][15]

Tarih

1886'da çocuk doktoru Theodor Escherich, çocukların ishal örneklerinden Campylobacter'i gözlemledi. [16] C. jejuni'nin ilk izolasyonu, ishalli bir hastanın dışkı örneklerinden Belçika'nın Brüksel kentinde gerçekleştirildi.

Hastalık

Campylobacteriosis, Campylobacter cinsi bakterilerin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Kampilobakteriyoz ile hastalanan çoğu insanda semptomlar, organizmaya maruz kaldıktan sonraki iki ila beş gün içinde gelişir ve hastalık tipik olarak başlangıcından sonraki yedi gün sürer.[3] C. jejuni enfeksiyonu genellikle karın ağrısı, ishal, ateş ve halsizlik ile karakterize enterit ile sonuçlanır. İshalin şiddeti yumuşak dışkıdan kanlı dışkıya kadar değişebilir. Hastalık genellikle kendi kendini sınırlar. Ancak antibiyotiklere cevap verir. Şiddetli (eşlik eden ateş, dışkıda kan) veya uzun süreli vakalarda eritromisin, azitromisin, siprofloksasin veya norfloksasin gerekebilir. Oral rehidrasyon tuzları yoluyla sıvı replasmanı gerekebilir ve ciddi vakalarda intravenöz sıvı gerekebilir. Kampilobakteriyozun olası komplikasyonları arasında Guillain-Barré sendromu ve reaktif artrit bulunur.

Ayrıca bakınız

  • Campylobacteriosis

Kaynakça

  1. ^ Véron M, Chatelain R. (1973). "Taxonomic study of the genus Campylobacter Sebald and Véron and designation of the neotype strain for the type species, Campylobacter fetus (Smith and Taylor) Sebald and Véron". International Journal of Systematic Bacteriology. 23: 122-134. doi:10.1099/00207713-23-2-122. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Campylobacter". www.foodsafety.gov (İngilizce). 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2016. 
  3. ^ a b "Campylobacter: Questions and Answers". U.S. Centers for Disease Control and Prevention. 20 Aralık 2019. 7 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2020.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "CDC" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  4. ^ "Campylobacter". European Food Safety Authority. 1 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2020. 
  5. ^ a b "Campylobacter jejuni | Campylobacter Food Poisoning". www.about-campylobacter.com. 22 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":2" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  6. ^ "Polar flagellar biosynthesis and a regulator of flagellar number influence spatial parameters of cell division in Campylobacter jejuni". PLOS Pathogens. 7 (12): Article e1002420. December 2011. doi:10.1371/journal.ppat.1002420. PMC 3228812 $2. PMID 22144902. 
  7. ^ Sherris Medical Microbiology. 4th. McGraw Hill. 2004. ISBN 978-0-8385-8529-0. 
  8. ^ "Online Bacteriological Analytical Manual, Chapter 7: Campylobacter". 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  9. ^ The 5 minute infectious diseases consult. 1st. Lippincott Williams & Wilkins. 2001. ISBN 978-0-683-30736-8. "Multiple Campylobacter Genomes Sequenced". PLOS Biology. 3 (1): e40. 4 Ocak 2005. doi:10.1371/journal.pbio.0030040. PMC 539341 $2. 
  10. ^ Baron, Samuel, (Ed.) (1 Ocak 1996). Campylobacter and Helicobacter. 4th. Galveston (TX): University of Texas Medical Branch at Galveston. ISBN 978-0963117212. PMID 21413331. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  11. ^ Crushell (1 Ocak 2004). "Enteric Campylobacter: Purging Its Secrets?". Pediatric Research (İngilizce). 55 (1): 3-12. doi:10.1203/01.PDR.0000099794.06260.71. ISSN 0031-3998. PMID 14605259. 
  12. ^ Fujimoto (1990). "Guillain–Barré syndrome and Campylobacter jejuni infection". Lancet. 335 (8701): 1350. doi:10.1016/0140-6736(90)91234-2. PMID 1971411. 
  13. ^ McCarthy (15 Mart 2001). "Incidence of Guillain-Barré syndrome following infection with Campylobacter jejuni". American Journal of Epidemiology. 153 (6): 610-614. doi:10.1093/aje/153.6.610. ISSN 0002-9262. PMID 11257070. 
  14. ^ "What is Reactive Arthritis?". Reactive Arthritis. 6 Şubat 2019. 24 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ Acheson (15 Nisan 2001). "Campylobacter jejuni Infections: Update on Emerging Issues and Trends". Clinical Infectious Diseases (İngilizce). 32 (8): 1201-1206. doi:10.1086/319760. ISSN 1058-4838. PMID 11283810. 
  16. ^ Altekruse (1999). "Campylobacter jejuni—An Emerging Foodborne Pathogen". Emerging Infectious Diseases (İngilizce). 5 (1): 28-35. doi:10.3201/eid0501.990104. PMC 2627687 $2. PMID 10081669. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Zatürre, pnömoni ya da batar, akciğerde görülen yangılardır. Klasik pnömonilerde, akciğerlerin hava geçitlerindeki son bölüm ve hava kesecikleri (alveoller) etkilenir. İnterstisiyel pnömonilerde, hava kesecikleri (alveoller) arasındaki bölmeler yoğunlukla etkilenen alanlardır. Akciğerler günde 10.000 litre havayı süzer. Kan dolaşımına oksijen taşıyan solunum havasıyla birlikte çok sayıda katı ve sıvı partikül ile zararlı gazlar da akciğerlere ulaşır. Solunum havası içindeki zararlı etkilere verilen tepkilerin büyük bölümü canlı etkenlerden kökenli infeksiyon hastalıklarıdır. Toksik gazların ve sıvıların büyük bölümü “kimyasal pnömoniler” olarak nitelenir.

<span class="mw-page-title-main">Tifo</span> Bulaşıcı hastalık

Bu madde tifo hastalığı hakkındadır. İlişkisiz bir hastalık olan tifüs ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Salmonelloz</span>

Salmonelloz, Salmonella türünden patojenik bakteri'nin neden olduğu bir semptomatik enfeksiyondur. İnsanlarda en yaygın semptomlar ishal, ateş, karın krampları ve kusmadır. Belirtiler tipik olarak maruziyetten 12 saat ila 36 saat sonra ortaya çıkar ve iki ila yedi gün arasında sürer. Bazen daha önemli hastalık dehidrasyon ile sonuçlanabilir. Yaşlı, genç ve bağışıklık sistemi zayıf olan diğerlerinin ciddi hastalık geliştirme olasılığı daha yüksektir. Belirli "Salmonella" türleri, tifo ateşi veya paratifo ateşi ile sonuçlanabilir.

Guillain-Barré sendromu (GBS), çevresel sinir sisteminin edinilmiş bir bağışıklık kökenli yangısal bozukluğudur; merkezi sinir sistemi etkilenmez. Bu hastalık için kullanılan diğer isimler şöyledir: akut enflamatuvar demiyelinize edici polinöropati, akut idiyopatik poliradikülonörit, akut idiyopatik polinörit, Fransız polyosu, Landry'nin yükselici felci.

<i>Escherichia coli</i> enterik, çubuk şeklinde, gram-negatif bakteri

Escherichia coli (E.coli), Enterobacteriaceae familyasının bir üyesi olup memeli canlıların kalın bağırsağında yaşadığı için bu adı alan bir bakteri türüdür. E.coli çubuk şeklindedir ve gram negatif bakteri olduğundan endospor oluşturmaz. E. coli yaklaşık 2,0 μm uzunluğunda ve 0,5 μm çapındadır. E.coli ilk olarak 1885 yılında Theodor Escherich tarafından bebek dışkısından izole edilmiş ve özellikleri belirlenmiştir. "E. coli, doğumdan birkaç saat sonra bebeklerin mide ve bağırsak sisteminde kolonize olur ve burada yaşar." E.coli suşları insan vücudunda herhangi bir olumsuz etki olmaksızın bir arada bulunur. Bununla birlikte, E. coli gastrointestinal bariyerleri aşınmış ve/ya da bağışıklığı baskılanmış konakçılarda hastalığa neden olabilir. Özellikle bir kısım E. coli, dünya genelinde insanlarda ve hayvanlarda bağırsakta ve bağırsak dışında çeşitli hastalıklara aracılık eder. İnsanlardan izole edilen E. coli suşları ishale ve bir takım bağırsak dışı hastalıklara neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gastroenterit</span> mide ve/veya ince bağırsak iltihabı ile karakterize tıbbi durum

Gastroenterit veya mide-bağırsak iltihabı (gastroenteritis), mide ("gastro"-) ve ince bağırsak’ı ("entero"-) içeren mide bağırsak kanalı’nın iltihabı ("-itis") ile karakterize olan ve ishal, kusma, karın ağrısı ile krampa sebep olan bir tıbbi durumdur. Mide iltihabından gastro, mide mikrobu ve mide virüsü olarak da bahsedilmiştir. Grip ile ilgisi olmamasına rağmen mide gribi ve gastrik grip olarak da adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Escherichia coli O157:H7</span> bakteri

Escherichia coli O157:H7 "koli basili" tabir edilen E. coli bakterisinin en zararlı tipi sayılır; bir gıda zehirlenmesi etmeni olup hemorajik kolit denen hastalığa neden olur. Enfeksiyon bağırsak krampları ile başlar, bunu önce sulu ishal, sonra da çoğu zaman kanlı ishal izler. Bazen küçük çocuklarda hemolitik üremik sendrom olarak adlandırılan böbrek yetmezliği meydan gelir. Genelde bu bakteriyi içeren kıyma etin az pişirilerek yenmesi sonucu hasta olunur. Bakteri ayrıca kişiden kişiye dokunma yoluyla, pastörize edilmemiş süt içmekle, bakterinin karıştığı suyla sulanmış sebze veya meyvelerin yenmesiyle, böyle suda yüzmek veya onu içmek yoluyla da bulaşır.

<span class="mw-page-title-main">İshal</span> gevşek veya sıvı bağırsak hareketleri

İshal veya diyare, bir günde en az üç kez gevşek, sıvı veya sulu bağırsak hareketlerinin olması durumudur. Genellikle birkaç gün sürer ve sıvı kaybı nedeniyle dehidrasyona neden olabilir. Dehidrasyon belirtileri genellikle cildin normal gerginliğini kaybetmesi ve sinirli davranışlarla başlar. Bu durum daha şiddetli hale geldikçe idrara çıkmada azalma, cilt renginde kayıp, hızlı kalp atışı ve yanıt vermede azalmaya kadar ilerleyebilir. Sadece anne sütüyle beslenen bebeklerde gevşek ancak sulu olmayan dışkı normaldir.

<i>Shigella</i>

Shigella, Gram-negatif, hareketsiz, spor oluşturmayan, çubuk şekilli bir bakteri cinsidir. Escherichia coli ve Salmonella ile yakın akrabadır. Şigelloz hastalığının etmeni olan Shigella, diğer primatlarda da hastalık yapmasına rağmen, primatlar haricindeki memeli türlerine etki etmez.

<span class="mw-page-title-main">Şigelloz</span> Bakteriyel enfeksiyon çeşidi

Şigelloz, ağır vakalarda basil dizanterisi olarak da bilinir, Shigella bakterisinin bağırsaklarda neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtiler genelde bakterinin alınmasından bir-iki gün sonra başlar. İshal, ateş ve karın ağrısı ile bağırsakların boş olmasına rağmen dışkılama isteği (tenesmus) bazı belirtileridir. İshal kanlı olabilir. Belirtiler tipik olarak beş-yedi gün sürer, ancak bağırsakların normal düzenine dönmesi birkaç ayı bulabilir. Şigelloz komplikasyonları arasında reaktif artrit, sepsis, nöbetler ve hemolitik üremik sendrom bulunur. Hayvanlarda ender olarak görülür, başlıca insan ve primatların bir hastalığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Trahom</span> Kara sineklerin, yanı sıra hastanın havlu ve diğer eşyaları aracılığıyla bulaşır

Trahom, konjonktivayı, korneayı ve gözkapaklarını saran, genellikle süreğen bir çeşit göz hastalığıdır; gözde kesecikler ve bir kornea yastıkçığının oluşmasına ve tipik nedbe benzeri lezyonlara sebep olur. Granüler konjonktivit, Mısır oftalmisi ve kör edici trahom olarak da adlandırılan trahom bulaşıcı bir hastalıktır ve nedeni Chlamydia trachomatis adlı bir bakteridir. Enfeksiyon, göz kapaklarının iç yüzeyinde pürüzlenmeye neden olur. Bu pürüzlenme gözlerde ağrıya, korneanın dış yüzeyinin bozulmasına ve körlüğe yol açabilir.

<span class="mw-page-title-main">Trikuriyaz</span> Parazitik bir solucanın yol açtığı enfeksiyon

Trikuriyaz, bir parazitik solucan türü olan Trichuris trichiura’nın yol açtığı bir enfeksiyondur. Enfeksiyon yalnızca birkaç solucandan kaynaklanıyorsa çoğunlukla bir belirti görülmez. Ama çok sayıda solucanla enfekte olan kişilerde karın ağrısı, yorgunluk ve ishal görülebilir. Bu ishal bazen kanlı olabilir. Bu enfeksiyona yakalanan çocuklarda zihinsel ve fiziksel gelişim geriliği gözlenebilir. Kan kaybından dolayı kırmızı kan hücresi seviyesi düşebilir.

<span class="mw-page-title-main">Zika ateşi</span>

Zika virüsü hastalığı olarak da bilinen Zika ateşi, Zika virüsü’nün yol açtığı bir hastalıktır. Belirtileri dang ateşi’ne benzer. Birçok vakada (60–80%) belirti görülmez. Belirti görüldüğünde ise bunlar genellikle ateş, kızarmış gözler, eklem ağrısı ve baş ağrısı makulopapüler döküntü şeklinde ortaya çıkar. Belirtiler genellikle orta şiddettedir ve yedi günden az sürer. 2015 yılı itibarıyla, hastalığın erken aşamalarında ölüm vakasına rastlanmamıştır. Hastalık Guillain–Barre sendromu ile bağlantılandırılmaktadır.

Giardiasis ya da yaygın adıyla kunduz ateşi, Giardia lamblianın neden olduğu bir parazit hastalığıdır. Enfekte olanların yaklaşık %10'unda hiçbir belirti görülmez. Belirtiler ortaya çıktığı zaman ishal, karın ağrısı ve kilo kaybı olabilir. Kusma, dışkıda kan ve ateş daha az görülür. Belirtiler genellikle hastalığa maruz kaldıktan 1-3 hafta sonra başlar ve tedavi olmadan altı hafta sürer.

<i>Campylobacter</i>

Campylobacter, genellikle spiral ve s harfi şeklinde, ince ve uzun bir yapıya sahip gram negatif bakteri cinsidir. Kampilobakterler bulaşıcı ishal hastalıklarına yol açabilirler. İnsanlarda en çok hastalık yapan türleri C. jejuni ve C. coli'dir. Ancak, daha az görülse de, C. lari ve C. upsaliensis türleri de hastalığa yol açabilir. Kampilobakter semptomları ilk olarak Theodor Escherich tarafından 1886'da tanımlanmıştır. Doğrulanmış 34 türü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Clostridium perfringens</span>

Clostridium perfringens, Clostridium cinsine ait Gram pozitif, çubuk şeklinde, anaerobik, spor oluşturan patojenik bir bakteridir. C. perfringens doğada yaygındır ve çürüyen bitki örtüsünde, deniz tortusunda, insanların ve diğer omurgalıların bağırsaklarında, böceklerde ve toprakta normal olarak bulunabilir. Thioglycolate besiyerinde 6,3 dakika bir bölünerek, herhangi bir organizma için bildirilen en kısa jenerasyon süresine sahip bakteri türüdür.

Q humması veya Q ateşi, insanları ve diğer hayvanları etkileyen bir bakteri olan Coxiella burnetii'nin, neden olduğu bir hastalıktır. Bu organizma doğada yaygın değildir ancak sığır, koyun, keçi, kedi ve köpekler dahil diğer evcil memelilerde bulunabilir. Enfeksiyon, spor benzeri küçük hücreli bir varyantın solunmasından ve enfekte hayvanların süt, idrar, dışkı, vajinal mukus veya meni ile temastan kaynaklanır. Nadiren hastalık kene kaynaklıdır. Kuluçka süresi 9-40 gündür. İnsanlar Q hummasına karşı savunmasızdır. Ateş ve enfeksiyon birkaç organizmadan bile kaynaklanabilir. Bakteri zorunlu hücre içi bir patojendir.

Psoriatik artrit, sedef hastalığından etkilenen kişilerde ortaya çıkan uzun süreli bir inflamatuar artrittir. Psoriatik artritin klasik özelliği, sosis benzeri bir görünümle tüm el ve ayak parmaklarının şişmesidir. Bu genellikle, tırnaktaki küçük çöküntüler (çukurlaşma), tırnakların kalınlaşması ve tırnağın tırnak yatağından ayrılması gibi tırnaklardaki değişikliklerle birlikte olur. Sedef hastalığı ile uyumlu cilt değişiklikleri sıklıkla psöriatik artritin başlangıcından önce meydana gelir, ancak etkilenen bireylerin %15'inde psöriatik artrit döküntüden önce gelebilir. Bir tür seronegatif spondiloartropati olarak sınıflandırılır.

Otoimmün hastalık, bir vücut kısmına anormal bir bağışıklık tepkisinden kaynaklanan bir durumdur. En az 80 otoimmün hastalık türü tanımlanmış olup, bazı kanıtlar 100'den fazla türün olabileceğini düşündürmektedir. Herhangi bir vücut parçası tutulabilir. Semptomlar çeşitlidir ve genellikle hafif ila şiddetli arasında değişen ve geçici olabilen düşük dereceli ateş ve yorgun hissetmeyi içerir.

Melioidoz, Burkholderia pseudomallei adı verilen gram negatif bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. B. pseudomallei'ye maruz kalan çoğu insan genellikle hiçbir semptom göstermez ancak semptom gösterenlerde ateş ve cilt değişiklikleri gibi hafif belirtilerden şiddetli zatürre, apseler ve septik şok gibi ölüme neden olabilecek belirtiler ve semptomlar görülebilir. Melioidoz hastalarının yaklaşık %10'u iki aydan uzun süren "kronik melioidoz" olarak adlandırılan semptomlar geliştirir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.