Calven Muharebesi
| Calven Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Svabya Savaşı | |||||||
 Muharebenin tasviri, Luzerner Schilling, 1513. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Graubünden Üçler Birliği, özellikle Tanrı'nın Evi Birliği | Kutsal Roma İmparatorluğu hükümdarı I. Maximilian'ın kuvvetleri | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Benedikt Fontana (ölü), Dietrich Freuler, Hertli da Capol,[1] Wilhelm Ringk (ölü), Hans von Lombris (ölü)[2][3] | Ulrich von Habsberg[4] | ||||||
| Güçler | |||||||
| yaklaşık 6,300 piyade | yaklaşık 12,000; Svabya Landsknechte ve şövalye, Tirol askeri, İtalyan paralı askerleri | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| yaklaşık 2,000 ölü | yaklaşık 5,000 2,000 ölü | ||||||
Calven Muharebesi (Romanşça: Chalavaina)1 22 Mayıs 1499'da Graubünden'deki (günümüzde İsviçre'nin bir parçası) Val Müstair'in Tirol Kontluğu'ndaki (günümüzde İtalya'nın bir parçası) Vinschgau'ya çıkışında, Habsburg Hanedanı'ndan Kral I. Maximilian ve Graubünden Üçler Birliği güçleri arasında gerçekleşmiş çatışmadır. Svabya Savaşı'nın güneyindeki Graubünden'daki belirleyici muharebedir; Habsburg birliklerinin yenilgisinden sonra kral, Engadin ve Val Müstair'i kontrol etme girişimlerini bırakmak zorunda kaldı. Svabya Savaşı'ndaki operasyonların odak noktası daha sonra tekrar Eski İsviçre Konfederasyonu'nun kuzey sınırına kaydı.
Arka plan
Orta Çağ'ın başlarından beri, Chur Piskoposluğu ve Tirol Kontları, aşağı Engadin, Val Müstair ve Vinschgau'daki yargı hakları konusunda tartışıyor ve çekişiyorlardı. Tirol 1363'te Habsburgların egemenliğine girdiğinde, Habsburg defalarca piskoposluk haklarını kısıtlamaya ve vadileri kendi topraklarına asimile etmeye çalışmıştı. Bu vadilerin halkı bu girişimlere karşı çıktı ve 1367 ile 1415 yılları arasında Graubünden Üçler Birliği'nden biri olan Tanrı'nın Evi Birliği'nde birleşti.
Kutsal Roma İmparatorluğu'nda, I. Maximilian 1486'da kral olmuştu. Yedi yıl sonra, Tirol'ün de dahil olduğu Avusturyalı kuzeni Sigismund'un mülklerini devraldı ve tüm Habsburg mülklerini elinde birleştirdi. Habsburgların genel güç yükselişi ve hanedan politikaları, onları Fransız krallarıyla çatışmaya sokmuştu. Maximilian'ın 1493'te Bianca Maria Sforza ile ikinci evliliği, onu, İtalya Savaşları'na tırmanacak bir çatışma olan Milano Dükalığı'nı da talep eden Fransız krallarına karşı doğrudan karşı karşıya getirdi. Güney Graubünden'daki Alp geçitleri ve özellikle Val Müstair'deki Umbrail Geçidi, Tirol'den kuzey İtalya'ya doğrudan bir rota olarak aniden stratejik olarak önemli hale geldi ve Habsburglar bu bölgeyi kontrol etme çabalarını iki katına çıkardı.
Habsburg baskısı, Graubünden Üç Birliği'ni 1497/98'de Eski İsviçre Konfederasyonu ile yakın bir askeri ittifak imzalamaya sevk etmişti. Habsburg birliklerinin 20 Ocak 1499'da Müstair'deki Saint John Benedictine Manastırı'na yaptığı baskın, İsviçre Konfederasyonu ve Graubünden Birlikleri ile Maximilian'ın kuvvetlerini ve özellikle de Svabya Birliği'ni karşı karşı getiren Svabya Savaşı'nın patlak vermesinin nedeni olmuştu. Maximilian'ın bu savaştaki stratejik hedefinin bir kısmı Umbrail Geçidi'nin kontrolüydü. Nisan 1499'a kadar, Svabya Birliği'nden, Tirol'den ve İtalya'dan paralı askerlerden oluşan büyük bir Habsburg ordusu, Vinschgau'daki Mals ve Glurns köylerinde toplandı. Calven'de, Val Müstair'in tüm çıkışını engelleyen güçlü silahlı ahşap tahkimatlar (Letzi) diktiler. Habsburg birlikleri, 11 Mayıs 1499'da Pass dal Fuorn'u fethetmeye çalıştı, ancak başarısız oldu.
Muharebe
Güney Grisons'taki piskoposun savcısı Benedikt Fontana, Vinschgau'daki Burgeis'deki Fürstenburg'daki koltuğunu terk etmek zorunda kaldı. Habsburg ordusunun hazırlıklarına müdahale etmek için güçlü birliklerin gönderilmesini defalarca istemişti. Üç Birlik nihayet itaat etti ve Zuoz'da yaklaşık 6.300 kişilik bir ordu topladı ve Val Müstair'e yürüdü. Zamanlarının tükenmekte olduğunu biliyorlardı çünkü Maximilian'ın takviye kuvvetlerle yola çıktığı haberini almışlardı. Ama Letzi aşılmaz bir engel gibi görünüyordu. Habsburg ordusu yaklaşık 12.000 kişiden oluşuyordu; bunların 2.000'i tahkimatları kendileri yönetirken, 1.200'ü de kanatları kapladı. Bariyerin önündeki Taufers'taki Rotund Kalesi de Habsburg birlikleriyle donatılmıştı ve Letzi'nin arkasındaki Marengo'daki köprüyü 200 adam koruyordu. Habsburg ordusunun geri kalanı Vinschgau'daki köylerde kamp kurdu.
Notlar
Kaynakça
- ^ C.Gustin. "La Battaglia da Chalavaina dals 22 Mai 1499" (PDF) (Romanşça). 30 Eylül 2000 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2006.
- ^ J.Stüssi-Lauterburg. "Der Schwabenkrieg 1499" (PDF) (Almanca). 30 Eylül 2000 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2006.
- ^ Bundi, M.: İsviçre Tarihi Sözlüğü'nde Almanca, Fransızca ve İtalyanca Lumbrein [Lumbrins, Lumerins], von makalesi, 1 Nisan 2005.
- ^ a b Pirckheimer, W. "De bello Suitense sive Eluetico". An excerpt from the translation of Ernst Münch, Berlin 1988, is available on-line. A more recent edition was translated by Fritz Wille, Baden 1998 (3-85648-094-3 (Almanca). 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2006.
