İçeriğe atla

Callao

Callao Limanı
Callao'nun Lima'ya göre konumu
Callao Haritası, 1655
1995 haritası

Callao, Peru'nun 1.453.720 nüfuslu (2017 sayımı) bir liman şehridir. 146,98 km² bir alana sahiptir.

Callao Lima ile beraber kentsel bir bütünlük oluşturmasına rağmen politik olarak Peru'nun ayrı bir bölgesidir. Callao Bölgesi'nin altı tane mıntıkası vardır.

Bunlar, Bellavista, Callao, Carmen de la Legua-Reynoso, La Perla, La Punta ve Ventanilla 'dır.

Ekonomi

Şehirde petro-kimya ürünleri, gübre, tekstil ve deri ürünleri üretilir.

Callao limanı Güney Amerika'nın en önemli balıkçılık ve ticaret limanlarından biri olup, Peru ihracat ve ithalatının % 75'inin üstesinden gelir. Bunların dışında geniş bir soğutma deposu kapasitesine ve kuru gıda doklarına sahiptir.

Coğrafya

Sahilde çok sayıda adası bulunur. Bunlar, La Isla San Lorenzo, Isla El Frontón, Islas Cavinzas ve Islas Palomino adalarıdır. Bunlarda önemli ölçüde yeleli deniz aslanı ve deniz kuşları kolonileri bulunur.

Tarihçe

Callao, 1537'de Francisco Pizarro tarafından Callao Koyu'nda kurulur ve hızla İspanyol ticareti için Pasifik'te en önemli limanı haline gelir. Peru Valiliği zamanında, Peru, Bolivya ve Arjantin'den Andlar'ı aşarak yük hayvanlarıyla getirilen mallar, Callao limanı üzerinden gemilerle Panama'ya taşınmıştır. Buradan da kara yoluyla Atlantiğ'e getirilen mallar, yine gemi yoluyla İspanya'ya nakledilmiştir.

16. yüzyılda liman, Pasifik alanındaki çok sayıda İspanyol bilimsel gezisinin çıkış noktasıdır. Çok kez, aralarında Francis Drake, Tom Cavendish, Jorg Spitberg ve Jacob Clerk2ın da bulunduğu çeşitli İngiliz ve Hollandalı korsanların saldırısına uğrar. 28 Ekim 1746'da güçlü bir deprem ve bu yüzden oluşan tsunami şehre ve limana zarar verir, tahminen 5000 kişiyi öldürür. Sadece 200 kişi doğal afetten sağ olarak kurtulur.

Peru Valisi José Manso de Velasco şehri tekrar inşa ettirir ve aynı zamanda sahilde liman üzerinde koruma oluşturan bir kale (Castello de Real Felipe) kurar.

İspanyollara karşı Güney Amerika Bağımsızlık Savaşları'nda, 1823'te Simón Bolívar Callao'ya iner. Peru bağımsız bir ülke olmuşken, üç yıl sonra 1826'da İspanyollar eski kolonilerini tekrar fethetmeye çalışır, limana saldırırlar. Liman kalesi ve diğer kale Real Felipe fethedilemediğinden bu girişim başarılı olmaz.

1851'de Callao ve Lima arasında Güney Amerika'nın ilk demiryolu hattı kurulur.

İspanya-Güney Amerika Savaşı'ndan önce (1865-71) İspanyol Donanması, 14 Nisan 1864'ten itibaren Callao limanını kuşatırken bu durum Peru'nun guano ihtacatının durmasına sebep olur. Peru, 5 Aralık 1865'te Şili ile birleşir. Bundan birkaç ay öncesinde İspanya savaş ilan etmiştir. 2 Mayıs 1866 İspanyol amiral Mendez Núñez Callao'yu topa tutar. Şehir 96 top ile iyi donandığından İspanyollar çok sayıda ölü verip, hasar gören gemileriyle bundan zararlı çıkarlar. Bu çarpışmada Peru savunma bakanı ölür. Callao'nun topa tutulmasından sonra aktif savaş hareketleri sona erer ve İspanyol Donanması Filipinler'e çekilir.

Şili ile Güherçile Savaşı sırasında Şili Donanması, 10 Nisan 1880'den itibaren şehrin limanını kuşatır. 17 Ocak 1881'de şehir, Şili birliklerince işgal edilir.

24 Mayıs 1940'ta şehir bir kez daha güçlü bir deprem yaşar.

28 Nisan 1947'de Thor Heyerdahl, Kon-Tiki isimli sal ile Callao'dan yola çıkarak ilk bilimsel gezisini başlatır.

Diğer

Sahilde Peru askeri okulu Colegio Militar Leoncio Prado bulunur. Bu okul, Perulu yazar Mario Vargas Llosa'nın La Ciudad y los Perros (1962, Türkçe: Şehir Ve Köpekler) adlı romanında önemli bir rol oynar.

Bugün Callao, aralarında Aydınlık Yol lideri Abimael Guzmán, Başkan Alberto Fujimori'nin yolsuzluklardan hükümlü eski gizli servis başkanı Vladimiro Montesinos gibi kişilerin tutuklu bulundukları bir hapishaneye ev sahipliği yapmaktadır.

Şehir sakinleri kendilerini Chalaco diye adlandırırlar.

Yurtdışında Chim Pum Callao nidası ünlü olup, Callao'ya sevinç ve gurur anlamını ifade eder. Bazen bu nida tüm Peru için dile getirilir.

Peru Donanması Callao Bölgesi'nde La Punta ve Callao muhitlerinde faaliyet gösterir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bolivya</span> Güney Amerikada denize kıyısı olmayan ülke

Bolivya, resmî adıyla Çokuluslu Bolivya Devleti bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Valparaíso, Şili</span>

Valparaíso Şili'de bir liman şehridir. Yaklaşık nüfusu 278.000 kişidir. Valparaíso'nun ilçe ve banliyöleri ile nüfusu 905.300 kişiyi bulur (2004). Şili Kongresi bu şehirde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Havana</span> Kübanın başkenti

Havana, Küba'nın başkenti. 2.2 milyon nüfusuyla hem Küba'nın hem de Karayipler'in en büyük şehridir. Geçim kaynakları başta puro, şeker kamışı ve mısırdır. Havana ayrıca bir turizm kentidir. Kentte ilkbahar aylarında hızı 200 km hıza ulaşan kasırgalar görülür. Havana uzun yıllar İspanyolların sömürgesi altında kalmıştır. Bu sebepten dolayı bazı sokaklarında İspanyol etkisi hâlâ görülür. Havana Latin Amerika'nın önde gelen kentlerindendir. Havana'da tropik bir iklim görülür. Havana sanayi bakımından da gelişmiştir. Kentte yer altı kaynakları da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Şili</span> Güney Amerikada bulunan egemen devlet

Şili (İspanyolca:

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Iquique</span>

Iquique Şili’nin kuzeyinde yer alan bir liman şehri ve bölgesidir. Hem Iquique bölgesinin hem de Tarapacá bölgesinin başkentidir. Pasifik Okyanusu sahilinde yer alan Iquique şehri batıda Atacama Çölü’nün bir parçası olan Pampa del Tamarugal ile komşudur. 2011 nüfus sayımına göre şehrin nüfusu 180.601’dir. Iquique bölgesinin merkezi konumunda olan şehir 19. yüzyılda Atacama Çölü’de yapılan Potasyum nitrat madencilik çalışmaları sırasında oldukça gelişmiştir. Köken olarak bir Peru şehri olan Iquique Pasifik Savaşı’ndan sonra Şili’nin himayesine geçmiştir. Günümüzde Şili’nin iki serbest ekonomik bölgesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Armadası</span> ingiltere seferi için hazırlanmış ispanyol donanması

İspanyol Armadası, 1588 yılında İspanya’nın emrinde, Kuzey Denizi’ni geçerek İngiltere’ye çıkarma yapmayı amaçlayan orduya eşlik eden filo. Katolik İspanya kralı II. Felipe (1527-1598) tarafından I. Elizabeth’i tahtından düşürmek için gönderilen Dük Medina Sidonia komutasındaki filo, ilan edilmemiş İngiltere-İspanya Savaşı’nın (1585-1604) en büyük seferini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Arica</span>

Arica, Şili'nin kuzeyinde Tarapacá Bölgesi'nde bir şehir. Güherçile Savaşı sırasında bu şehri kaybeden komşu Peru ile bir bağlantı noktasıdır. Arica, 186.000 nüfusa sahiptir.

Mejillones, Kuzey Şili'nin Antofagasta Bölgesi'nde bir liman şehri ve eski güherçile limanı. Eyalet başkenti Antofagasta'nın 75 km kuzeyinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ferrol</span> İspanyanın A Coruña ilinde belediye

Ferrol, Galiçya'daki A Coruña Eyaletinde, kuzeybatı İspanya'da Atlantik kıyısında, Strabon'un Nerium Burnu civarında bir şehirdir. Ülkenin en önemli denizcilik şehri olmasını yanında İspanyol Donanması'nın da en güçlü gemileri şehrin tersanelerindedir. 17. yüzyılda Avrupa'nın en önemli tersaneleri bu bölgedeydi. Şehrin alanı 81,9 km² nüfusu ise 214.000 kişidir. Şehir ayrıca İspanyol General Francisco Franco'nun da doğum yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Toulon</span> Fransada komün

Toulon, Güney Fransa'da ve Akdeniz kıyısında bulunan bir liman kenti. Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinde üçüncü büyük şehir olarak yer alır ve Var departmanı merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol İmparatorluğu</span> Beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğu

İspanyol İmparatorluğu, beş kıtada toprağı olan, dünyanın ilk küresel imparatorluğudur. İspanyol İmparatorluğu, İspanya veya İspanya hükümdarları tarafından fethedilen, miras kalan veya el konan arazileri kapsar. Bu arazilere Kuzey ve Güney Amerika'nın geniş kesimleri de dahildir. Hak iddia edilen ancak hiç ele geçirilemeyen topraklar da mevcuttur. Toplam arazilerin yüzölçümü 18. yüzyılın sonunda 18 milyon kilometre kare civarındadır. 16. ve 17. yüzyıllardaki kıtalararası yapısına rağmen koloni imparatorluğu deyimi 1768 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda ise devlet yapısı tamamen kolonisel bir yapıya dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Felipe</span> İspanya Kralı

II. Felipe, 2. İspanya Kralı. Ayrıca Hollanda, Belçika, Napoli Kralı, Sicilya Kralı, İspanyol Amerikası ve sömürgeleri kralı, Portekiz Kralı, Malta ve Güney İtalya Dükü unvanlarını taşıdı. 1554-1558 yılları arasında İngiltere ve İrlanda Kraliçesi I. Mary'nin kocası olarak İngiltere Kralı oldu. Bu dönemde İspanya gücünün zirvesine ulaştı. Filipinler, Orta ve Güney Amerika İspanyolların eline geçti.

<span class="mw-page-title-main">José de San Martín</span> Arjantinli asker (1776-1850)

José de San Martín, Güney Amerikalı devrimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Savaşı (1879-1884)</span>

Pasifik Savaşı, Şili, Peru ve Bolivya arasında Arica ve Parinacota bölgesi, Tarapacá bölgesi ve Atacama bölgesi için bugünkü Şili'nin kuzeyinde 1879 ile 1884 yılları arasında meydana gelmiştir. Peru ile Bolivya savaş öncesinde gizli bir antlaşma ile Şili'ye karşı ittifaka girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Virjin Adaları</span>

İspanyol Virgin Adaları, ya da daha eski ismi olan Geçit Adaları olarak adlandırılan ve Porto Riko Virjin Adaları ya da Batı Virjin Adaları olarak da bilinen ve Culebra ve Vieques adalarından oluşan, günümüzde Karayipler'de yer alan ve Amerika Birleşik Devletleri'nin denizaşırı ada bölgelerinden biri konumunda olan Porto Riko Milletler Topluluğu'na bağlı adalar.

<span class="mw-page-title-main">Andrés de Santa Cruz</span> Bolivyalı siyasetçi ve asker

Andrés de Santa Cruz y Calahumana, 1829 yılından 1839'a kadar Bolivya'nın yedinci başkanı olarak görev yapan, Bolivyalı general ve politikacıydı. Kendisinden önce başkanlık yapan José Miguel de Velasco iki kez görev aldığı için, başkanlık yapan altıncı farklı isimdir. 2005 yılında başkan seçilen Evo Morales'e kadar, Bolivya'da en uzun süre başkanlık yapan isim Santa Cruz'dur. Ayrıca, 1827 yılında ve ardından 1836 yılından 1838'e kadar Peru'nun geçici başkanı olmuştur. Peru ile Bolivya'nın konfederatif bir yapıda birleşmesi için uğraşan ve 1836 yılından 1839'a kadar hayatta kalan Peru-Bolivya Konfederasyonu'nun "Yüce Koruyucusu" sıfatıyla görev yaptı; onun kişisel çabalarıyla oluşturulan bu siyasi yapı uzun süreli olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Andrés Avelino Cáceres</span>

Andrés Avelino Cáceres Dorregaray, Perulu asker ve siyasetçiydi. 1886 - 1890 ve 1894 -1895 yılları arasında, iki kez Peru'da devlet başkanlığı yaptı. Ayrıca Peru Ordusunda General unvanıyla yer aldığı Pasifik Savaşı (1879-1883) sırasında Şili işgaline karşı direnişe liderlik ettiği için ulusal kahraman olarak kabul edilmektedir.

1746 Lima depremi, 28 Ekim 1746'da Peru'nun başkenti olan Lima yakınlarında saat 22:30 UTC'de meydana geldi. Deprem, Nazca levhası ile Güney Amerika levhası arasındaki sınır boyunca meydana geldi. Deprem Nazca levhasının Güney Amerika levhasının altına batmasıyla oluşan bir mega bindirme deprem olarak kabul edilir.

Futbol, Peru'daki en popüler spordur. Peru'da futbol, Britanyalı göçmenler, Büyük Britanya'dan dönen Perulular ve İngiliz denizciler tarafından 19. yüzyılın sonlarında, o zamanlar en önemli Büyük Okyanus limanlarından biri olarak kabul edilen Callao limanına sık sık uğramalarıyla tanıtıldı. La Difusión del Fútbol en Lima adlı çalışmaya göre, 19. yüzyılın son 10 yılı boyunca kayıtlar, denizcilerin futbol gibi sporlarla uğraştıklarını ve İngilizler, Perululara veya bunların karışımından oluşan takımlara karşı maçlar yaptıklarını gösteriyor.