İçeriğe atla

Cali

Cali
[[File:||270px]]
[[File:||270px]]
Cali bayrağı
Bayrak
Cali arması
Arma
ÜlkeKolombiya Kolombiya
DepartmanValle del Cauca
Yüzölçümü
 • Toplam564 km²
Rakım1018 m
Nüfus
 (2005)Kaynak: Dane Censo 2005[1]
 • Toplam3.400,000 (2.012)
Cali'nin Katedrali

Santiago de Cali Kolombiya eyaleti Valle del Cauca'nın başkenti ve nüfusa göre ülkenin en büyük ikinci şehridir. Cali, Güneybatı Kolombiya'da ekonomik, endüstriyel ve tarım merkezi oluşturur. 1536 yılında kurulan Cali Amerika'nın en eski şehirlerinden biridir. Şehir "Salsanın başkenti" ya da Sucursal del cielo (yaklaşık tercüme: cennetin şubesi) olarak da adlandırılır.

Coğrafya

Cali ülkenin batısında yaklaşık 1000 m rakımda, Rio Cauca'nın Rio Cali nehirlerinin birleştiği yerdedir. Ortalama ısı 26,8 °C olup, Ekvator yakınında olduğundan mevsimsel ısı oynamaları büyük değildir.

çerçevesinde, demir- ve kömür içerikli tepeler bulunur ki, pas kırmızısı renkleri Ekvator'a özgü bitkilerin dolgun yeşil renkleriyle çevreye karakter verirler.

Cali kuzeyde Yumbo ve La Cumbre, doğuda Palmira (Kolombiya) ve Candelaria, güneyde Jamundí ve batıda Buenaventura ve Dagua komünleri ile komşudur.

İklim

 Cali, Kolombiya iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 36,3 36,5 36,4 34,5 33,2 35,3 36,6 35,7 35,0 34,4 32,8 34,5 36,6
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 29,9 30,2 30,1 29,5 29,3 29,5 30,1 30,7 30,2 29,2 28,9 29,2 29,7
Ortalama sıcaklık (°C) 24,0 24,2 24,2 23,9 23,9 23,9 24,1 24,3 24,1 23,5 23,4 23,6 23,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) 18,9 19,0 19,2 19,2 19,2 18,9 18,4 18,5 18,7 18,8 18,8 18,9 18,9
En düşük sıcaklık (°C) 14,4 15,2 14,0 14,6 16,0 15,1 13,6 13,4 14,2 15,0 15,0 15,0 13,4
Ortalama yağış (mm) 51,3 56,0 92,0 129,3 96,5 55,1 31,7 35,3 70,1 101,8 101,2 67,9 888,2
Kaynak: Instituto de Hidrología, Meteorología y Estudios Ambientales (IDEAM)[2]


Tarihçe

Cali Francisco Pizarro'nun fetih ordusunda bulunan İspanyol subay Sebastián de Belalcázar tarafından Santiago de Cali adıyla kurulur.

Ekonomi

Şehir, yoğun olarak tarıma dayanan bir bölge olan Cauca Vadisi'nin merkezidir. Ağırlık noktası şeker kamışı üretimidir. Cali çevresi bölgesinin ekonomisini az sayıdaki aile domine eder.

Banco de Occidente (Batı Bankası) Cali de kurulmuş eski ve iyi tanına bir banka olup ağırlıklı olarak Valle del Cauca bölgesinde olmak üzere tüm ülke genelinde hizmet vermektedir. Coğrafi konum itibarı ile Cali nin Buena Ventura limanının (Kolombiya nın Pasifik okyanusundaki en büyük limanı) yanında olması Cali ye bir ayrıcalık vermiştir.

Şehir, Medellín Karteli ile birlikte kokain ticareti yapan dünyanın en önemli ve kudretli uyuşturucu kartellerinden biri olan, Cali Karteli ile ünlenmiştir. Uyuşturucu ticareti ve uyuşturucu ile bağlantılı şiddet suçları, kartelin dağılmasına rağmen hala daha önemli rol oynamaktadır.

Şehirde, çok sayıda gecekondu mahallesi bulunur. Sorunlu semtlerden bazıları, Rio Cauca nehrinin sulak dere yatağında bulunan Aguas Blancas ve batıdaki dağ yamaçlarında bulunan Siloe 'dir.

Eğitim

Halkın geniş bir bölümü devlet okullarında eğitim almaktadır. Şehirde 1 devlet 7 özel üniversite bulunmaktadır.

  • University of Valle (Devlet Okulu): 30,320 öğrenci ile ülkenin güney batısındaki en çok öğrencisi olan üniversite olup ülke genelinde öğrenci sayısı olarak üçüncü sıradadır. Tıp, Mühendislik, Sosyal ve fen bilimleri fakülteleri bölge sıralamasının en iyileridir.
  • Universidad Autonoma de Occidente (Özel Okul): 1975 tarihinde kurulmuştur ve 7,400 fazla öğrencisi vardır.
  • Pontifica Universidad Javeriana (Özel Okul): 1970 tarihinde kurulmuştur ve 5,200 fazla öğrencisi vardır.
  • Universidad ICESI (Özel Okul): 1979 tarihinde kurulmuştur ve 2,900 den fazla öğrencisi vardır. Ağırlıklı olarak İşletme ve iktisat eğitiminde lisans ve master eğitimi vermektedir. Bu yıl üniversite Tıp bölümünü he hizmete açmıştır.
  • Universidad San Buenaventura (Özel Okul)
  • Universidad Libre (Özel Okul)
  • Universidad Santiago de Cali (Özel Okul)
  • Corporación Universitaria Centro Superior (Özel Okul)

İklim

Koppen iklim sınıflandırma kapsamında, Cali savana tropikal iklime sahiptir. Cali deki ortalama sıcaklığı 25 °C (77 °F) dir. Ortalama en düşük sıcaklık 18.5 °C (65 °F) ve ortalama en yüksek sıcaklık ise 31 °C (88 °F) dir.

Spor

Cali, América de Cali ve Deportivo Cali gibi Kolombiya'nın en başarılı futbol kulüplerine ev sahipliği yapar.

Kaynakça

  1. ^ (İspanyolca) Dane Censo 2005 22 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Promedios 71-00" (İspanyolca). IDEAM. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2011. 

Dış bağlantılar

Panorama, Santiago de Cali

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Valparaíso, Şili</span>

Valparaíso Şili'de bir liman şehridir. Yaklaşık nüfusu 278.000 kişidir. Valparaíso'nun ilçe ve banliyöleri ile nüfusu 905.300 kişiyi bulur (2004). Şili Kongresi bu şehirde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Concepcion, Şili</span>

Concepción, Şili'de 220.000 nüfuslu bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Arica</span>

Arica, Şili'nin kuzeyinde Tarapacá Bölgesi'nde bir şehir. Güherçile Savaşı sırasında bu şehri kaybeden komşu Peru ile bir bağlantı noktasıdır. Arica, 186.000 nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Catamarca (eyalet)</span> Arjantinin kuzeybatısında bir eyalet

Catamarca eyaleti, Arjantin'in kuzeybatısında yer alan bir eyalettir. Kuzeyinde Salta, kuzeybatısında Tucumán, doğusunda Santiago del Estero, güneybatısında La Rioja, güneyinde Córdoba ve batısında Şili bulunur. Eyalet başkenti San Fernando del Valle de Catamarca şehridir ve zaman zaman Catamarca olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Santiago de los Caballeros</span>

Santiago de los Caballeros, Dominik Cumhuriyeti’nin kuzeyinde bir şehir olup 555.904 kişilik nüfusu ile (2005) Santo Domingo’dan sonra ülkenin en büyük ikinci şehridir.

Los Andes Üniversitesi veya Andes Üniversitesi, Venezuela'daki bir üniversite. Üniversitenin ana kampüsü Mérida şehrinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tunja</span> Kolombiyada belediye

Tunja, Kolombiya departmanı Boyacá'nın başkenti ve nüfusa göre ülkenin en büyük otuzuncu şehridir. Tunja, Ortadoğu Kolombiya'da eğitimsel, sporsal ve tarım merkezi oluşturur. 1539 yılında kurulan Tunja Amerika'nın en eski şehirlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Medellín Karteli</span>

Medellín Karteli, Pablo Emilio Escobar Gaviria tarafından kurulan ve yönetilen Kolombiya'nın Medellín şehrinden üs olarak seçmiş son derece iyi organize olmuş bir Kolombiya uyuşturucu karteli ve terör örgütüydü. Genellikle ilk büyük “uyuşturucu karteli” olarak kabul edilir ve örgütün üst kademeleri Escobar ile birlikte faaliyet gösteren çok sayıda Kolombiyalı kaçakçı arasındaki ortaklık üzerine inşa edilmesinden dolayı böyle (Kartel) anılır.

<span class="mw-page-title-main">Barranquilla</span> Kolombiyanın Atlántico departmanında belediye

Barranquilla Kuzey Kolombiya'da bulunan bir şehirdir. Karayip Denizi'ne kıyısı bulunur. Şehir Kolombiya'nın idari bölgelerinden biri olan Atlántico Departmanı'nın başkentidir. Barranquilla Kolombiya'nın kuzeyindeki Karayip Kıyı Bölgesi'nin en büyük şehri ve limanı konumundadır. Metropol alanı 2011 nüfus sayımına göre 1.885.500 kişiyle Bogotá, Medellín ve Cali'den sonra ülkenin en kalabalık 4. şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika Uyuşturucu Savaşı</span> Meksika hükûmetinin kartellere karşı başlattığı operasyonlar

Meksika Uyuşturucu Savaşı, 2006 yılında Meksika hükûmetinin uyuşturucu kartellerine yönelik başlattığı operasyonlardır. Meksika Ordusu 2006 yılında müdahale ettiğinde hükûmetin temel hedefi uyuşturucuya bağlı şiddeti azaltmaktı. Meksika hükûmeti, asıl odak noktasının kartelleri ortadan kaldırmak ve uyuşturucu kaçakçılığını önlemek olduğunu ileri sürdü. Çatışma, Amerika Birleşik Devletleri federal hükûmetinin önderlik ettiği uyuşturucuya karşı küresel savaşın Meksika tiyatrosu olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Popayán</span> Kolombiyada belediye

Popayán, Kolombiya'nın Cauca departmanının merkezi olan şehirdir. Şehir ülkenin güneybatısında yer almaktadır. Yüzölçümü 483.11 km² olan şehrin nüfusu 2005 yılı itibarı ile 258,653'tür.

Cali Karteli, Güney Kolombiya'daki Cali şehri ve Valle del Cauca Eyaleti yakınlarında var olmuş uyuşturucu karteli. Kurucuları, Rodríguez Orejuela kardeşler olarak bilinen Gilberto ve Miguel'in yanı sıra "Chepe" olarak da bilinen José Santacruz Londoño'dur. 1980'lerin sonlarına doğru Hélmer Herrera'nın da gruba dâhil olmasıyla Pablo Escobar ve ona bağlı Medellín Karteli ile bağlarını koparıp dört kişinin başta olduğu bu karteli yönetmeye başlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Cristóbal Vaca de Castro</span> İspanyol kaşif

Cristóbal Vaca de Castro, Peru'da yaşamış bir İspanyol sömürgecidir.

<span class="mw-page-title-main">Körfez Karteli</span> Tamaulipas merkezli organize suç örgütü

Körfez Karteli Meksika'daki suç örgütü ve uyuşturucu kartellerindendir ve ülkedeki en eski organize suç gruplarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">José Gonzalo Rodríguez Gacha</span>

José Gonzalo Rodríguez Gacha, El Mexicano takma adıyla bilinen, Kolombiyalı uyuşturucu lordu ve mafya lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Carlos Holmes Trujillo</span> Kolombiyalı hanedan siyasetçisi, diplomat, bilim insanı ve avukatı

Carlos Holmes Trujillo García, savunma, dışişleri, içişleri ve eğitim bakanı olarak görev yapan bir Kolombiyalı hanedan siyasetçisi, diplomat, bilim insanı ve avukatıydı. Ayrıca Cali belediye başkanı ve Amerikan Devletleri Teşkilatı (OAS), Avrupa Birliği ve bazı ülkelerde büyükelçi olarak da görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">José Santacruz Londoño</span>

José Santacruz Londoño veya Chepe Santacruz olarak da bilinen Kolombiyalı uyuşturucu baronuydu. Gilberto Rodríguez Orejuela ve Miguel Rodríguez Orejuela ile birlikte Santacruz, Cali Karteli'nin lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Search Bloc</span> Pablo Escobarı yakalamak için kurulan özel birlik

Search Bloc, Kolombiya Ulusal Polisinin üç farklı geçici özel operasyon biriminin adıdır. Başlangıçta, son derece tehlikeli bireyleri veya birey gruplarını yakalamaya veya öldürmeye odaklanarak eğitildiler.

<span class="mw-page-title-main">Buenaventura</span> Kolombiyada belediye

Buenaventura bir liman kenti ve Kolombiya'nın Valle del Cauca departmanına bağlı bir belediyedir. İdari bölge aynı zamanda Pasifik açıklarındaki Malpelo Adasını da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kolombiya Ulusal Üniversitesi</span>

Kolombiya Ulusal Üniversitesi Bogotá, Medellín, Manizales ve Palmira'da genel kampüsleri ve Leticia, San Andrés, Arauca, Tumaco ve La Paz, Cesar'da uydu kampüsleri bulunan Kolombiya'daki ulusal bir kamu araştırma üniversitesidir. 1867'de Kolombiya Kongresi tarafından kurulan bu üniversite, 53.000'den fazla öğrencisiyle ülkenin en büyük üniversitelerinden biridir. Üniversite akademik dereceler verir ve 95 lisans bölümü, 83 akademik uzmanlık, 40 tıbbi uzmanlık, 167 yüksek lisans derecesi ve 65 doktora olmak üzere 450 akademik program sunar. Lisans için yaklaşık 44.000, yüksek lisans için 8.000 öğrenci kayıtlıdır.