İçeriğe atla

Caferiye Han

Caferiye Han, İstanbul’un Fatih ilçesinde Mercan Mahallesi'nin aynı isimli caddesi üzerinde bulunan han 19. yüzyıl yapısı olup 1888’de[1] inşa edilmiştir.

Tek avlulu olan han geçiş hanı olarak nitelendirilir.[2] Özel mülkiyette olan yapı, tescilli bir han yapısıdır.[2]

Caferiye Han'ın kurucusu İran kökenli, ticaret erbabı Karacadağ ailesi olup, bu ailenin torunları halen hanın hissedarları arasındadır.[3]

Kullanımı

Han çoğunlukla tekstil toptancılığı için kullanılmaktadır.[2] Mercan Caddesi’ne bakan dükkanlarında ise kumaş ve giysi satışı yapılmaktadır.[2] Buna ek depo olarak kullanılan odaları da mevcuttur.[2]

Yapıldığı dönemin fonksiyonunu koruyor olması açısından önemlidir.[1]

Zamanında şapka ve üniforma atölyelerinin de olduğu aktarılır.[4]

2014’te çağdaş sanat etkinlikleri yürüten The Moving Museum adlı organizasyona ev sahipliği yapmıştır.[5]

Mimari özellikleri

Üç katlı han yapısı betonarme ve demirden inşa edilmiştir.[2] Düzensiz bir alanda inşa edilmesine rağmen avlusu dikdörtgen şeklindedir.[2] Volta döşemeleri ve dökme demir sütunları[1] dönemini yansıtırken demir sütunların üst kısımlarındaki korint başlık benzetmeleri dikkat çekicidir.

19. yüzyılda batılılaşma etkilerinin ticaret yapılarına da yansıyan anlayışıyla inşa edilen han[6] malzeme seçimi ve hareketli cephesiyle ayırt edilebilir. Avluya bakan cephesi ise sakindir.

Avlunun etrafı revaklar yerine çoğunlukla odalarla çevrilmiştir ve avluya bakan cephelere pencereler hakimdir. Koridorların içeriye alınması dönemin ihtiyacından dolayı çok oda oluşturma şeklinde açıklanabilir fakat buna rağmen handa boş odaların olduğu bilgisi[2] de literatürde geçmektedir.

Hanın merdivenine ulaşılan kısım, koridorun avluya baktığı nadir bölgelerdendir.

Avlusunda yeşilliklerle çevrelenmiş bir süs havuzu bulunur.

Kaynakça

  1. ^ a b c Köroğlu, N. (2004). XIX. YÜZYIL VE XX. YÜZYIL BAŞI EMİNÖNÜ'NDE OSMANLI BÜRO HANLARI. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
  2. ^ a b c d e f g h Özkan, A. (2003). Eminönü-Hanlar Bölgesinin Cumhuriyetten Günümüze İzlenen Değişimi ve Yeniden Değerlendirilmesinde Öncelikli Bölgenin Saptanması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
  3. ^ "İstanbul Hanları". www.restorasyonforum.com. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  4. ^ "SANAL arc - Caferiye Han". sanalarc.com (İngilizce). 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  5. ^ "Ticaretle sanatın kesiştiği han". www.itohaber.com. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  6. ^ Boyacıoğlu, D. (2010). ARAP HANI VE YAPININ 18 - 19. YÜZYIL İSTANBUL HANLARI İÇİNDEKİ YERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Dergisi, 9-21.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eminönü</span> Fatih sınırları içerisinde bir semt

Eminönü, İstanbul'un bir semtidir. İstanbul'un Tarihî yarımada olarak bilinen kısımda, Haliç'in batısında yer alır. 7 Mart 2008 tarihine kadar ilçe belediyesi olan Eminönü bu tarihte lağvedilerek kanunla Fatih ilçesine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç Han (Bursa)</span>

Pirinç Han, Sultan II. Bayezid tarafından Bursa'da yaptırılmış bir han.

<span class="mw-page-title-main">Koza Han</span> Bursada 15. yüzyıl han yapısı

Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.

<span class="mw-page-title-main">Şişli Camii</span> İstanbul, Türkiyede bir cami

Şişli Camii, İstanbul, Türkiye'de, Şişli ilçesinde bulunan bir camidir. Halâskârgazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi'nin kesişmesiyle oluşan bir adacıkta konumlanır.

Rüstem Paşa Hanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Karaköy semtinde bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Kürkçü Hanı</span>

Kürkçü Hanı, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde yer alan han. Fatih bölgesinin Eminönü semtinde bulunan 15. Yüzyıl han yapılarından bir tanesidir. Dayahatun Mahallesi’ndeki Mahmut Paşa Yokuşu’nda bulunan Çakmakçılar ve Çarkçılar sokaklarının arasındaki bölgede 129 numarada yer almaktadır. İki adet girişi bulunur. Çarkçılar sokağı tarafındaki lokasyonu dolayısıyla Büyük Yeni Han ile komşudur. Ticaret hanıdır. Vezir Mahmut Paşa tarafından mimar Atik Sinan'a yaptırılmıştır

<span class="mw-page-title-main">Büyük Valide Han</span>

Büyük Valide Han, İstanbul, Türkiye'de bulunan bir 17. yüzyıl yapısıdır. Fatih bölgesinin Eminönü semtinde bulunan Çakmakçılar Yokuşu’nda konumlanan Tarakçılar Sokağı’nın karşısındadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Abud Efendi Hanı</span>

Abud Efendi Hanı Mahmutpaşa, İstanbul'da yer alan bir handır. 1895 yılında inşa edilmiştir. Cam ve metal mimarisi ile Avrupa'nın önemli tarihi yapıları arasında gösterilir. Üç yöne cepheli dört kattan oluşmaktadır. Mimarı Teochari Bassilades Eminönü’nde, Tarakçılar Caddesi üzerinde bulunan Tarakçılar Hanı Sokağı ile Mahmutpaşa Yokuşu’nun birleştiği engebeli bir arazi üzerinde inşa edilen hanın ana girişi Mahmutpaşa yokuşu tarafındadır.

Suluhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Üsküp)</span>

Kurşunlu Han, tarihî Üsküp Çarşısı içinde bulunan, 16. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı dönemine ait kervansaray.

<span class="mw-page-title-main">İpek Han</span> Bursada 15. yüzyıl yapısı

İpek Han, Bursa'da Hanlar Bölgesi'nde Yeşil Külliye'ye gelir getirmek amacıyla 15. yüzyılda Osmanlı sultanı I. Mehmed tarafından yaptırılmış iki katlı han.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Ankara)</span>

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Pilavoğlu Hanı</span>

Pilavoğlu Hanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Çengel Han’ın doğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Çukur Han</span>

Çukur Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Ankara Kalesi’nin ana giriş kapısının yakınlarında, Çengel Han'ın kuzeybatısında bulunmaktadır. Dönemin şeyhülislamı Ankaravi Mehmet Emin Efendi tarafından, Suluhan gibi birkaç diğer yapıyla beraber vakfedildiği bilinmektedir. Yapım yılı 16.-17. yüzyıllar arasına tarihlenen Çukur Han, 1791 ve 1801 tarihlerinde iki büyük onarım geçirmiştir. 2000'li yıllara gelindiğinde hem uzun süredir kullanılmıyor oluşundan hem de kayda değer bir sağlamlaştırma çalışması geçirmediğinden dolayı Dünya Anıtlar Fonu tarafından "acilen kurtarılması gereken" yapılar listesinde gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hanlar Bölgesi</span>

Hanlar Bölgesi, Bursa'nın merkezinde, 14. yüzyılda oluşmaya başlayan, 16. yüzyılın ortalarına kadar padişahların ve devletin ileri gelenlerinin yaptırdığı anıtsal yapılar ile gelişen ticaret merkezi.

Generali Han, Osmanlı'nın son zamanlarında 1909 yılında inşa edilen bina Bankalar Caddesi'nde yer alır ve İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından projelendirilmiş ve inşa edildikten sonra Generali Sigorta adında bir sigorta şirketi tarafından kullanılmış bir handır. Bunun yanı sıra günümüze kadar çeşitli hukuk büroları, bankerler ve başka sigorta şirketleri tarafından kullanılmıştır. Günümüzde halihazırda aynı amaçlar için hizmet verilen binada daha önce Selanik Bankası, Generali Sigorta, Shell, Giulio Mongeri Mimarlık Bürosu gibi kurum ve ofisler faaliyet göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sarnıçlı Han</span> İstanbulda han

Sarnıçlı Han, İstanbul'un Fatih ilçesi Beyazıt Mahallesi’nde Çadırcılar Caddesi üzerinde yer alan bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Yeni Han</span>

Büyük Yeni Han, İstanbul Fatih'te Çakmakçılar Yokuşu üzerinde bulunan han. 1764'te Büyük Valide Han'ın karşı çaprazına Sultan III. Mustafa tarafından inşa ettirilmiştir. Üç katlı olan han, 5180m²’lik alanıyla Büyük Valide Han’dan sonra İstanbul’un en geniş alana yayılan han yapısıdır ve ticaret hanı olarak nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Giritli Mustafa Paşa Hanı</span> İstanbul’un Fatih ilçesinde bir han

Giritli Mustafa Paşa Hanı, İstanbul'un Fatih ilçesinde Çakmakçılar Yokuşu ile Fincancılar Sokak'ın kesiştiği köşede bulunup, Sümbüllü Han'a bitişik olarak inşa edilmiştir. 19. yüzyılda 1868 öncesi bir zamana tarihlenen han, kimi kaynaklarda ve kendi tabelasında Mustafa Paşa Hanı olarak geçmektedir. Buna ek olarak 18. Yüzyıl özellikleri gösterdiği de iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Paşa Hanı</span> İstanbulda tarihî yapı

Ali Paşa Hanı, İstanbul ili Fatih ilçesi Küçükpazar semtinde ticaret amaçlı yapılmış han. Kim tarafından hangi tarihte inşa edildiği bilinmemektedir. Yapım tekniği 18. yüzyıla aittir. Kesin olmamakla birlikte Çorlulu Ali Paşa tarafından Vakıf eserlerine gelir sağlama amacıyla yapıldığı tahmin edilmektedir. Mülkiyetin bir kısmı Genco Erkal ve ailesine aittir. Avlusu sadece oyun sırasında kurulan geçici tiyatro sahnesi olarak kullanılmış ve Genco Erkal tarafından kurulan Dostlar Tiyatrosu sahne almıştır.