İçeriğe atla

Cafer Seydahmet Kırımer

Cafer Seydahmet Kırımer
Kırım Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı
Görev süresi
9 Aralık 1917 - 23 Şubat 1918
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenMakam kaldırıldı
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Eylül 1889(1889-09-01)
Kızıltaş, Kırım
Ölüm 3 Nisan 1960 (70 yaşında)
Partisi Milli Fırka
Bitirdiği okul İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mesleği Yazar · siyasetçi · avukat
Dini Sünni İslam-Hanefilik

Cafer Seydahmet Kırımer (Kırım TatarcasıCafer Seydamet Qırımer) (d. 1 Eylül 1889, Kızıltaş - ö. 3 Nisan 1960, İstanbul), Kırım Tatarı ve Türk siyasetçisi ve devlet adamı. 1 Eylül 1889 senesinde Kırım'nın Yalta şehri yakınlarında Kızıltaş köyünde doğdu. İlk tahsilini Kırım'da, orta, lise ve hukuk tahsilini İstanbul'da gördü. 1908 yılında İstanbul'da Numan Çelebicihan ve diğer Kırım tatarı arkadaşları ile Kırım Talebe Cemiyeti'ni kurdu. 1911 senesinde hukuk eğitimine Paris'te devam etti. I. Dünya Savaşı başladığında Kırım'a geldi. Kırım'da yakın arkadaşları ile birlikte inkılâpçı, gizli bir teşkilât kurdu.

1917 senesi Kırım Halk Cumhuriyeti ilan edilince, Numan Çelebicihan'ın başkalığındaki hükûmette Harbiye ve Hariciye Bakanı oldu. Kırım'ın Bolşevikler tarafından işgal edilmesi üzerine Cafer Seydahmet Kırımer, Kırım Meclis temsilcisi olarak Kiev, Varşova üzerinden Paris'e geçti. Daha sonra İstanbul'a gelerek Öldüğü güne kadar Kırım'ın özgürlüğü yolunda çalışmalarını Türkiye'de sürdürdü.

3 Nisan 1960 günü İstanbulda öldü. Mezarı İstanbul'da Feriköy Mezarlığı'ndadır.

Kitapları

  • Yirminci Asırda Tatar Milleti Mazlumesi (Türkçe), İstanbul, 1911 (Şahap Nezihi takma adıyla)
  • La Crimeé (Fransızca), Lozan, 1921
  • Krym (Lehçe), Varşova, 1930
  • Rus İnkılâbı (Türkçe), İstanbul, 1930
  • Ukrayna ve İstiklal Mücadaleleri Volodemir Musrky'den Tercüme (Türkçe), İstanbul, 1930
  • Gaspıralı İsmail Bey (Türkçe), İstanbul, 1934
  • Rus Tarihinin İnkılâba, Bolşevizme ve Cihan İnkılâbına sürüklenmesi (Türkçe), İstanbul, 1948 (Beş yerde verilgen konferenlar)
  • Mefküre ve Türkçülük (Türkçe), İstanbul, 1965 (konferans ve yazılar)
  • Unutulmaz Göz Yaşları (Türkçe), İstanbul, 1975
  • Nurlu Kabirler (Türkçe), İstanbul, 1992
  • Bazı Hatıralar (Türkçe), İstanbul, 1993

Dış bağlantılar

Rusça Bibliografi[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Küçük Kaynarca Antlaşması</span> 21 Temmuz 1774‘te Osmanlı Devleti ile Rus İmparatorluğu arasında imzalanan ve 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşına son veren antlaşma

Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasındaki 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdiren ve Osmanlı Devleti'nde önemli toprak kayıplarına yol açan antlaşmadır. Güney Dobruca'daki Küçük Kaynarca kasabasında imzalandığından bu adı almıştır.

Ant Etkenmen, Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ve Kırım Tatarlarının ulusal marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım bayrağı</span>

Kırım bayrağı, 1917 ortalarında, Kırım'ın ve bağımsız Kırım Halk Cumhuriyeti'nin bayrağı olmak üzere "Gökbayrak" bugün kullanılmakta olan şekliyle, yani gök mavisi bir zeminin sol üst köşesine Kırım hanlarının Tarak Tamga'sı yerleştirilmiş olarak düzenlendi.

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Dağcı</span> Kırım Tatarı romancı ve şair

Cengiz Dağcı,, Kırım Tatarı roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Gaspıralı</span> Kırım Tatar siyasetçi

İsmail Gaspıralı (Gasprinskiy), Kırım Tatarı fikir adamı, eğitimci ve yazar-yayıncı. Gaspıralı, Rus İmparatorluğu'nda Türk ve İslam toplumlarının eğitim, kültür reformu ve modernleşmeye ihtiyacını betimleyen Türkçü aydındır. Soyadı, Kırım'daki Gaspra şehrinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Ağaoğlu (siyasetçi)</span> Azerbaycanlı siyasetçi ve gazeteci

Ahmet Akif Ağaoğlu, Azerbaycan asıllı Türk siyasetçi, hukukçu, yazar ve gazeteci. Liberal Kemalizmin kurucusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Tatarlar</span> Doğu Asyadan köken alan etnik grup

Tatarlar veya Tatar Türkleri, "Tatar" ismini taşıyan farklı Türki etnik gruplar için kullanılan bir şemsiye terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Akçura</span> Türk tarihçi ve milletvekili

Yusuf Akçura veya Kazanlı Yusuf Akçura, , Türk yazar ve siyasetçi. Türkçülük akımının önde gelen temsilcilerindendir. Tatar Türkü'dür.

<span class="mw-page-title-main">Sadri Maksudi Arsal</span> Türk tarihçi

Sadri Maksudi Arsal, Türk-Tatar devlet adamı, hukukçu, akademisyen, düşünür ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Halk Cumhuriyeti</span>

Kırım Halk Cumhuriyeti, 26 Aralık 1917 tarihinde Kırım Tatar Millî Kurultayı'nın ilan ettiği cumhuriyettir. 23 Şubat 1918 tarihine kadar, günümüzde Ukrayna sınırları içerisinde kalan Kırım Yarımadası'nda varlığını sürdürmüştür. Başkenti Bahçesaray'dır. Kırım Halk Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu'nun yıkılışına yol açan 1917 Rusya Devrimi 'nden sonra çoğu kez görülen devlet kurma girişimlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Alaettin Gövsa</span> Türk yazar, şair, eğitimci, mizahçı ve siyasetçi (1889 - 1949) Hayatı boyunca hemen her türlü edebiyat dalında yapıt vermiş değerli bir eğitim insanıdır

İbrahim Alaettin Gövsa , Türk yazar, şair, eğitimci, mizahçı ve siyasetçi.

<i>Emel</i> (dergi)

Emel, 1 Ocak 1930 tarihinde Romanya'nın egemenliği altındaki Güney Dobruca'nın Hacıoğlu Pazarcık şehrinde Müstecip Ülküsal ve 9 arkadaşı tarafından çıkarılmaya başlanan fikir ve kültür dergisidir. Emel, 5. sayısından itibaren, 1917 yılında kurulan Kırım Halk Cumhuriyeti'nin en önde gelen isimlerinden biri olan, Kırım Kurultay hükûmetinin Dışişleri ve Harbiye Bakanı Cafer Seydahmet Kırımer'in isteğiyle, Kırım Türklerinin Milli İstiklal Davasının yayın organı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bekir Çobanzade</span>

Bekir Çobanzade – Kırım Tatarı milli şair ve Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">Numan Çelebicihan</span>

Numan Çelebicihan, Kırım Tatarı politikacı, avukat, şair ve yazar. 9 Aralık 1917 tarihinde kurulan kısa ömürlü Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ilk başkanıdır. Kırım Tatarlarının ulusal marşı Ant Etkenmen'in şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Vezir Çemenzeminli</span> Azeri yazar

Yusuf Vezir Çemenzeminli, Azeri yazar, araştırmacı, siyasetçi.

Mehmet Niyazi Cemali, Rumen ve Kırım Tatarı şair, gazeteci, öğretmen, akademisyen ve etnik Tatar davasının aktivistiydi. Rus İmparatorluğu ve Kırım'da geçirdiği yaşamının bir parçası olan eserlerinin çoğunu Kırım Tatarcasında ve Osmanlı Türkçesinde yazmıştır. Niyazi, Kırım Tatar Diasporası ile Kırım arasındaki bağlantıyı sürdürmede önemli bir rol oynamış olmasından dolayı itibarlı bir konuma sahiptir.

Emin Bektöre, Kırım Tatarı asıllı folklorcu, etnograf, şair, eğitimci ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Müstecip Ülküsal</span>

Müstecip Ülküsal — Kırım Tatar yazar ve gazeteci, Emel dergisinin kurucusu ve yayımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatar Millî Bayrağı</span> Kırım Bayrağı

Kırım Tatar bayrağı, sol üst köşede sarı Tarak Tamga olan mavi zeminli bir bayraktır.

Bildiriş gazetesi, 1930-1931 yıllarında Türkiye'de yaşayan Azerbaycanlı göçmenler tarafından çıkarılan ilk haftalık siyasi ve sosyal gazetedir.